مەزڵوومیەتو سەیدی

‍ هەر وەخت نامېو «سەیدی»م ئەژنیێنە هەمیشە فرەتەر جە گرڎ چېوی (مەزڵوومییەت) و سەیدی ئامانەوە ویرم. بە باوەروو من سەیدی یۊ چا شاعێرانە کە زەمانەو وېشەنە تاکو ئیسە مەزڵووم بېیەن.
چانەیەوە گېرە کە وەروو زیرەکیش و فرە زانایش بە چن زوانێ شێعرێش واتێنێ و ئینە بېیەن باعێس کە فرەو کتېبانە و لاو فرەو کەساوە بە دوێ سەیدیێ بژناسیۆ (سەیدی وەڵین و سەیدی دماین) جە حاڵێوەنە کە بەپاو بەڵگەکا کە هنێ دەسەوە یەک سەیدی زیاتەر نەبېیەن.
هەرپاسە ئانە کە تاکو ئیسەیچ بەر نەکەوتەن کە ئایا جە خانەگانە ئامان دنیا و شۊنیشەرە تاتەش کۆچش کەردەن پەی هۆرامانی یام کۆچشا ئامان هۆرامان و دماوە سەیدی جە ئەڎای بېیەن.
ئانە کە فرەو یاگەکاو هۆرامانی گېڵان (پاسە کە وېش ئیشارە کەرۊ) و هیچ دەگایوەنە نەنیشتەن.
ئانە کە جە لاو یارەکاشەوە (ڕیۆن= ڕیان، نېشات، وەنەوشە و...) بۍ مەیلیش پنە کریان (پاسە کە جە شێعرەکاشەنە گنۆ بەر) .
ئانە کە (شێخ و پیر، مەڵڵا و میر) گرڎ عاشقێ بېیېنۍ و تەنیا لۆمەو ئاڎی کریان.
ئانە کە جە لاو سۆفیەکاوە تەکفیر کریان و لاو شێخیەوە شکات کریان.
ئانە کە مالووم نېیا ژەنیش کێ بېیېنە جە حاڵێوەنە نامۍو کوڕەکاش هەنە.
ئانە کە تاکو ئیسەیچ هەڵای قەبرەش وەشە نەکریاینە.
ئانە کە شۆنۆ وېشەرە و بەپاو واتەی نەوە و نەتیجەکاش گرڎوو کتېبەکاش و دەس نویسەکاش بەرڎېنېشا و فڕەشا دەینێ.
ئانە کە تاکو ئیسە هەمامېوی ڕېک و پێکش پەی نەگیریان، بەڵام
فرەتەر جە ئینیشا، ئیسە کە خەریکوو گلێرەوە کەردەی شێعرەکاشەنا، مەزڵوومییەتش فرەتەر پەیم بەرکەوتەن!
فرەتەروو شێعرەکاش (ئانێ کە جە دیوانەکەشەنە ئاماینێ) بە هەڵە و لت و کوچ نویسیاینێ و مانا کریاینێ.
پەی نموونەی چېگە ئیشارە کەروو بە شێعرێوېش کە لاپەڕەو (31) و دیوانەکەیشەنە (چاپی قەڎیم و لاپەڕەو 238وو چاپی تازەی) نە ئاماینە.
شێعرەکێ ئینێنە:
ئەر سەراسەر زێڵۆ من گېڵیش پۆنە
غیر حبک فی فوئادی لیس شی
شێخ و پیر، مەڵڵا و میر گرد عاشقۆ
ما علیهیم لومه الا علیه
بەڵام وەختێو تەماشاو نوسخە خەتیەکا کەری وینی ئی شێعرێ چن لت و کوت نویسیاینە. ئەسڵوو شێعرەکێ ئینەنە:
ساقیا! از باده دوری تاکو به کی؟
جام مَی ده، جام مَی ده ، جام مَی
سەرچەمەو ئاڤۆ حەیۆتم شۆنە دە
ای مبارک خضر! ای فرخنده پَی!
ئەز چەنیت با دەم نەڎەو، بادەم بوڎە
مُرده¬ام، از می مرا گردان تو حی
کاڵوبم ئاویروو دووریت سۆچنا
کس نزد آب آتشم ڕا، «ڤای ، ڤی»
نار پستانی ز هجرش گشتەام
ناتەڤۆن و زەرد و زایېف پېسە بەی
نازەنین! مون پەی تە ژیڤیم تاڵەنە
از فراقت زار می نالم چو نی
چند گویی خواهم آمد پیش تو؟
سا مەزۆ هەی بۍ وەفا کەی مەینە؟ مەی؟
شد سفید از ڕاه تو چشم امید
ئێنتێزارنۆ بەینە لام، ئانا نومەی
خاس موڎەی تیروو موژەی نەی جەرگ مون
بوالعجب ناوک فکن، وقّاص، هی
ئەر سەراسەر زێڵۆ من گېڵیش چەنەی
غَېرُ حُبِّکْ فِی فُؤادی لَېسَ شَیء
یارِ«صیدی» گر ببینی ناصحا!
ماچی حەقشۆ ئاشقۆ ئێنساف موڎەی
شێخ و پیر مەڵڵا و میر گور ئاشقۆ
مَا عَلَېهِمْ لَوْمَهٌ اِلّا عَلَیّ
بە داخەوە فرەو دیوانەکەیش ئەپێسنەنە.
مامۊسا عەبدوڵڵا حەبیبی.[1]