کورد دلۍ چەرخەکا تاریخینە
بەشۍ: سەڎ و نەوەڎ و ششەمە
نویستەی: #هاوڕێ باخەوان#
ساڵەو (1880ز):
* ئەچی ساڵېنە، فرەو هۊزە چېردەسەکا ئێرانی پاڵشان دان شېخ عوبەیدوڵڵایۆ، چانېشا (مەنگوڕ-پەنج هەزار چەکدارۍ، مامەش-پەنج هەزار چەکدارۍ، زازا- هەشت هەزار چەکدارۍ، موکری- دە هەزار چەکدارۍ، دیبۆکری- دە هەزار چەکدارۍ، گاوریک و شکاک و جاف- پەنجا هەزار چەکدارۍ، چەنی هۊزەکانو پیرانی و ئاهو و چن هۊزێ تەری.
* ئەچی ساڵېنە، شۆڕشو شېخ عوبەیدوڵڵای نەهری جە سەرنیشتو کوردەسانی هۊرگیسیان.
*ئەچی ساڵېنە، پرۆفیسۆری ئەڵمانی فەردیناند یوستی، نامیلێوەش سەرو زوانی کوردی وەڵاکەردەنۆ.
*ئەچی ساڵېنە، ڕەنجوری شاعېر ئامان دنیا.
*مانگەو(2) ئی ساڵېنە، لیژنێوە جە تورکەکا یاوان دیاربەکر، پەی چارەو گرفتەکان، بەڵام هیچش بە هیچ نەکەردەن.
*تاریخو(15-02-1880ز) ژەنەراڵ مایدر زیلونی ڕاپۆرتێش کیاستەن پەی ئەرکانو کەفکاسی، دەربارەو شېخ عوبەیدوڵڵای شەمزینییۆ نویستەنش کە گەرەکشەن سوود چا بۍ هېزیەو عوسمانیەکا وەرگېرۊن، پاسە مزانو کە عوسمانییەکۍ ڕوەو هەرەسێ تەمامە مل منیان، پەوکەی گەرەکشەن جە عوسمانییەکا جیابۊوەو سەربەۋېیۍ بەدەس بارۊن.
*مانگەو(3) ئی ساڵېنە، ڕۊنامەو تایمسی ئانەش وەڵاکەردەنۆ کە دلۍ ناوچەکانو دیاربەکری و موسڵینە ئاورایی و هەژاریێ فرە وەڵابییەنۆ.[1]