Bibliothèque Bibliothèque
Rechercher

Kurdipedia est des plus importantes sources d'information kurde!


Search Options





Recherche avancée      Clavier


Rechercher
Recherche avancée
Bibliothèque
Noms Kurdes
Chronologie des événements
Sources
Histoire
Collections de l'utilisateur
Activités
Rechercher Aide?
Publication
Video
Classifications
Élément aléatoire!
Envoyer
Envoyer l'article
Envoyer l'image
Survey
Vos commentaires
Contactez
Quel type d'information devons-nous!
Normes
Conditions d'utilisation
Point qualité
Outils
À propos
Kurdipedia Archivists
Articles de nous!
Ajouter Kurdipedia à votre site Web
Ajouter / Supprimer Email
Statistiques des visiteurs
Les statistiques de l'article
Polices Converter
Calendriers Converter
Vérification orthographique
Langues et dialectes des pages
Clavier
Liens utiles
Kurdipedia extension for Google Chrome
Cookies
Langues
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Mon compte
Connexion
L'adhésion!
Vous avez oublié votre mot de passe!
Rechercher Envoyer Outils Langues Mon compte
Recherche avancée
Bibliothèque
Noms Kurdes
Chronologie des événements
Sources
Histoire
Collections de l'utilisateur
Activités
Rechercher Aide?
Publication
Video
Classifications
Élément aléatoire!
Envoyer l'article
Envoyer l'image
Survey
Vos commentaires
Contactez
Quel type d'information devons-nous!
Normes
Conditions d'utilisation
Point qualité
À propos
Kurdipedia Archivists
Articles de nous!
Ajouter Kurdipedia à votre site Web
Ajouter / Supprimer Email
Statistiques des visiteurs
Les statistiques de l'article
Polices Converter
Calendriers Converter
Vérification orthographique
Langues et dialectes des pages
Clavier
Liens utiles
Kurdipedia extension for Google Chrome
Cookies
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Connexion
L'adhésion!
Vous avez oublié votre mot de passe!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 À propos
 Élément aléatoire!
 Conditions d'utilisation
 Kurdipedia Archivists
 Vos commentaires
 Collections de l'utilisateur
 Chronologie des événements
 Activités - Kurdipedia
 Aide
Nouvel élément
Bibliothèque
Kurdistan ou Arménie: tyrans ou martyrs
09-09-2023
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Biographie
Auguste de Jaba
29-06-2023
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Bibliothèque
Réception de la littérature européenne dans les romans d\'Orhan Pamuk
02-12-2022
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Bibliothèque
Qui suis-je, kurde ou français(e)
02-12-2022
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Bibliothèque
L\'AUGMENTATION DU TAUX DE SUICIDE CHEZ LES FEMMES KURDES
02-12-2022
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Bibliothèque
Libérer la vie : la révolution de la femme
20-10-2022
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Bibliothèque
Temps et espaces de la violence interne: revisiter les conflits kurdes en Turquie à l\'échelle locale
07-09-2022
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Bibliothèque
La révolution kurde. Le PKK et la fabrique d\'une utopie
05-09-2022
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Bibliothèque
Osman Sebrî (Apo): Analyse Bio-bibliographique
24-08-2022
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Bibliothèque
Quelles Frontières Pour Le Moyen-Orient ? - II
24-08-2022
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Statistiques
Articles 518,385
Images 105,207
Livres 19,477
Fichiers associés 97,468
Video 1,395
Bibliothèque
L'Arménie dans le folklore ...
Bibliothèque
Documents du VIème Congres ...
Bibliothèque
Les Kurdes d'Irak
Bibliothèque
L' Homme Debout
Bibliothèque
Documents du VIIème Congres...
Pêwendiya Nariyê helbestvan û Şêx Mehmûdê Melik
Groupe: Articles | Articles langue: Kurmancî - Kurdîy Serû
Share
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Classement point
Excellente
Très bon
Moyenne
Mauvais
Mauvais
Ajouter à mes collections
Donnez votre avis sur ce produit!
Histoire des Articles
Metadata
RSS
Recherche dans Google pour les images liées à l'élément sélectionné!
Recherche dans Google pour l'élément sélectionné!
کوردیی ناوەڕاست0
English0
عربي0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

Pêwendiya Nariyê helbestvan û Şêx Mehmûdê Melik

Pêwendiya Nariyê helbestvan û Şêx Mehmûdê Melik
Pêwendiya Nariyê helbestvan û #Şêx Mehmûd# ê Melik
Enwer Kerîm Seîd

Pêwendiya mamoste Narî û Melîk Mehmûdê nemir bi qasekî germ bûye ku hertim bi helbest name bo hev şandine. Heta ev têkilî û hevaltî bi kurên Şêxê nemir yên wek “Şêx Reûf, Şêx Letîf, Şêx Baba Elî û Şêx Ehmed” re hebûye.
Ku em behsa wêjeya kilasîk ya Kurdî dikin rêzek stêrkên geş ji bin ewrên jibîrkirî ve derdikevin û esmanê edebiyata Kurdî dixemilînin. #Ehmedê Xanî# , Feqiyê Teyran, Cegerxwîn, Nalî, Salim, Kurdî, Mahwî, Narî, Edeb, Herîq, Mewlewî, Bêsaranî, Xanayê Qubadî û bi sedan helbestvanên din ên navdar ku beşek in ji wan stêrkên şanazî yên neteweya Kurd. Wek tê zanîn berê li Kurdistanê hucre tenê çavkaniya perwerde, xwendin û zanyarî bûye û ew stêrkên geş û dehan serkirde û kesayetiyên zana û nîştimanperwer ji hucreyên mizgeftan ve serî hildane û xwe pê gihandine.
Yek ji wan stêrkên esmana wêjeya Kurdî mamoste Narî ye ku bi nasnavê helbestî yê “Kake Hemeyê Merîwanî” hatiye naskirin. Ew helbestvane sala 1874an li gundê “Kîkîn” ê ser bi Merîwanê ji dayîk bûye û di sala 1944an de li gundê Belû yê Xawmîrava yê ser bi Merîwanê jiyana xwe ji dest daye. Narî mamosteyekî olî yê nîştimaperwer û helbestvanekî hestnazik bûye ku komek helbestên pir ji bedewî xistiye nav edebiyata Kurdî. Ev helbestvane xwediyê gelek berhemên helbestî bûye û asta wêjeyiya bilind a helbestên wî nîşan dide ku wî gelek helbest hebûne, lê niha tenê dîwana wî ya helbestan ber dest e, ku tenê desteyek piçûk ji helbestên wî tê de hene.
Du sedem bûne sedema wê ku îro tenê ew beşa kêm ji helbestên wî helbestvanê li ber dest bin: Yekem şewitandina gundê Bêlû bi giştî û mal û pirtûkxaneya mamoste Narî bi taybetî li şerê di navbera eşîretên Merîwanê de; Duyem kêmtirxemiya navendên çapemenî bi taybetî li Başûrê Kurdistanê ku piştî 40 sal ji koça dawiya wî ya mamoste Narî wate sala 1984an bo yekem car “Kakeyê Felah” helbestên wî kom kirin û di dîwanekê de çap kir. Beşa herî zêde ji helbestên dîwana Narî bo Şêx Mehmûdê nemir û kurên wî hatine nivîsîn, bi awayekî ku ji wê dîwana 150 rûpelî ku mamoste “Kakeyê Felah” çap kiriye, 19 parçe ji helbestên wî bo Şêx Mehmûd û kurên wî ne.
Eva wê yekê nîşanê me dide ku mamoste Narî hesteke kûr a netewî û nîştimanî hebûye û girîngî bi xebat û şoreşa Şêx Mehmûdê Berzincî daye. Lê di wan civat û kombûn û semînaran de ku heta niha li Rojhilatê Kurdistanê ji bo mamoste Narî hatine lidarxistin, tenê behsa aliyek ji kesayetî û helbestên wî helbestvanê hatiye kirin, ew jî aliyê îrfanî û oliya wî ye. Her çende naveroka helbestan wê yekê nîşan didin ku Narî sofiyek evîndar û arifî bûye, lê di heman demê de eşqa netew û nîştimana wî di derûna wî de hebûye û hezkirina serkirdeyê Kurdan wate “Melik Mehmûdê” nemir jî hertimî di nav hundurê wî de hebûye û hevdem ku sofiyek edîb bûye, rewşenbîrek netewî û nîştimanperwer jî bûye û helbestên wî di kovar û çapxaneyên serdema Şêx Mehmûdê nemir de belav bûne.
Şêx Mehmûdê Melik ku di sala 1922an de bû bi melik û hakimê Başûrê Kurdistanê û daxwaza mafên rewa yên Kurd û nîştimanek serbixwe dikir, yek ji wan kesayetiyane ye ku pileya wî li cem Narî gelek girîng bûye. “Stîvin Longrîk” di pirtûka xwe de (Iraq di 1900-1950an de) derbarê fermanrewayiya Şêx Mehmûd dibêje: Desthilata fermanrewayiya Şêx Mehmûd navçeyên Helebce û Silêmanî û heta digihîje Rewandizê bi dest xistiye û heyamekê jî Koye û navçeyek jî ser bi mîriyeka Şêx Bûn û bi dehan serok eşîrên Kurdî çûne bin desthilata wî û zimanê Kurdî bûye zimanê fermî yê desthilata wî û fermanber tevahî Kurd bûne. Her çend berjewendiya xwedan hêzên cîhanê bi wê yekê re nebû ku welatek ji bo Kurdan bê çêkirin û hikûmeta Melik Mehmûd gelek pê biçe; Lê di wê serdemê de tevgerek rewşenbîrî hate destpêkirin û komek helbestvan, nivîskar û rojnamevanên wek “Zêwer, Refîq Îlmî û Narî û hwd” serî hildan. Mamoste Narî û beşeke zêde ji edîb û nivîskar û rewşenbîr, pêwendiyek baş bi Şêx Mehmûdê nemir û hikûmet û şoreşa wî re hebûne û gelek hez ji wî rêber û serkirdeyê kirine û pişt wî heta dawî demên wê xebat û şoreşa netewî bernedane.
Pêwendiya mamoste Narî û Melîk Mehmûdê nemir bi qasekî germ bûye ku hertim bi helbest name bo hev şandine. Heta ev têkilî û hevaltî bi kurên Şêxê nemir yên wek “Şêx Reûf, Şêx Letîf, Şêx Babe Elî û Şêx Ehmed” re bûye. Ev pêwendî û xoşewîstiya mamoste Narî bo Melik Mehmûd û malbata wî vedigere bo sala 1910an ku piştî karesata Mûsilê û kuştina bavê Şêx Mehmûd bi destê desthilatdarên hikûmeta Osmanî, berê xwe dide Merîwanê û xelkê Merîwanê bi begzade û reiyet û şêx û mela ve heta ku karîn rêz ji wan girtin û gelek bi başî mêvandariya wan kirin.
Bûyerek din a dîrokî, vê pêwendiya hezkirî ya mamoste Narî bo Şêx Mehmûdê Hefîd ji bo me zêde eşkere dike. Li sala 1927an ku Îngilîzan di şerekî de bi top û balafir û ertêşeke mezin ve hêzên Şêx Mehmûd rastî şikestê anîn û ew jî bi neçarî ve çû aliyê Rojhilatê Kurdistanê û li gundê “Pîran”ê ma.
Spaha Şêx hate belavkirin û gelek bêdesthilat ma. Tirs kevte nav dilê hikûmeta Îranê û li Merîwanê pîlan ji bo wî darêtin û amadekarî kirin. Paşê heyamekê tirsa wê yekê peyda bû ku Îran hêzê bişîne ser Şêx Mehmûd. Melayên Merîwanê û xelkê neteweperwer bi serkirdayetiya mamoste Narî bi xwe ve hatin û hêzeke mezin pêk anîn û ji bo parastina Şêx li çiyayên derdora Pîranê hatine damezrandin. Beşek ji wan çûne çiyayên gundê “Dole Bê” û beşek din jî li çiyayên “Serdoş” û pişta Pîranê hatine damezrandin û ew hêzane heta ku ew metirsiye nema li wir man û ew serkirdeyê Kurd parastin. Spaha Îranê ku agehdarê wê hêzê bibû êdî ji pîlanên xwe û êrîşkirin bo ser Şêx Mehmûd poşman bû.
Ku wisa ye pêwendiya Narî û Şêx Mehmûdê nemir xwedanê sê rehendan bûye: Ji aliyekê ve herduyê wan hogirê helbest û edebiyatê bûne û bi hev re behsa wêjeyê kirine. Ji aliyek dinê ve wan pêwendiya malbatî hebûye û Narî li cem Şêx û kurên wî pêgehek bilind hebûye û dostatiyek germ di navbera wan de hebûye. Ji hemûyan girîngtir xebat û şoreşa netewayetî ya Şêx Mehmûdê serkirde ye ku mamoste Narî bo aliyê Şêx rakêşaye û kiriye bi yek ji rêrewên wî û pêwendiyek neqirtayî bi hev re hebûne.[1]
Cet article a été écrit en (Kurmancî - Kurdîy Serû) langue, cliquez sur l'icône pour ouvrir l'élément dans la langue originale!
Ev babet bi zimana (Kurmancî - Kurdîy Serû) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
Cet article a été lu fois 53
HashTag
Sources
[1] | Kurmancî - Kurdîy Serû | https://kurdshop.net/- 19-04-2024
Les éléments liés: 6
Groupe: Articles
Articles langue: Kurmancî - Kurdîy Serû
Publication date: 17-01-2024 (0 Année)
Livre: Literary
Province: Kurdistan
Publication Type: Born-digital
Type de document: Langue originale
Technical Metadata
Point qualité: 99%
99%
Ajouté par ( ئاراس حسۆ ) sur 19-04-2024
Cet article a été examiné et publié par ( سارا ک ) sur 26-04-2024
Cet article a récemment mis à jour par ( سارا ک ) sur: 26-04-2024
URL
Cet article selon Kurdipedia de Normes n'est pas encore finalisé!
Cet article a été lu fois 53
Kurdipedia est des plus importantes sources d'information kurde!
Articles
La Question kurde au Moyen-Orient: entre dynamiques régionales et reprises en main nationales
Articles
Les Kurdes et la construction d’une contre-mémoire du génocide arménien
Articles
Province de Bitlis (1908-1915)
Bibliothèque
L'AUGMENTATION DU TAUX DE SUICIDE CHEZ LES FEMMES KURDES
Bibliothèque
Qui suis-je, kurde ou français(e)
Bibliothèque
Réception de la littérature européenne dans les romans d'Orhan Pamuk
Bibliothèque
Kurdistan ou Arménie: tyrans ou martyrs
Articles
Insurrection urbaine dans l’espace kurde et Écologie sociale
Articles
Les Kurdes en Irak : une communauté linguistique qui protège son identité nationale
Bibliothèque
Libérer la vie : la révolution de la femme
Biographie
Hamit Bozarslan

Actual
Bibliothèque
L\'Arménie dans le folklore Kurde
17-02-2014
هاوڕێ باخەوان
L\'Arménie dans le folklore Kurde
Bibliothèque
Documents du VIème Congres du PDK-I
28-01-2014
هاوڕێ باخەوان
Documents du VIème Congres du PDK-I
Bibliothèque
Les Kurdes d\'Irak
11-04-2014
هاوڕێ باخەوان
Les Kurdes d\'Irak
Bibliothèque
L\' Homme Debout
14-10-2016
هاوڕێ باخەوان
L\' Homme Debout
Bibliothèque
Documents du VIIème Congres du PDK-I
31-08-2017
هاوڕێ باخەوان
Documents du VIIème Congres du PDK-I
Nouvel élément
Bibliothèque
Kurdistan ou Arménie: tyrans ou martyrs
09-09-2023
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Biographie
Auguste de Jaba
29-06-2023
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Bibliothèque
Réception de la littérature européenne dans les romans d\'Orhan Pamuk
02-12-2022
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Bibliothèque
Qui suis-je, kurde ou français(e)
02-12-2022
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Bibliothèque
L\'AUGMENTATION DU TAUX DE SUICIDE CHEZ LES FEMMES KURDES
02-12-2022
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Bibliothèque
Libérer la vie : la révolution de la femme
20-10-2022
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Bibliothèque
Temps et espaces de la violence interne: revisiter les conflits kurdes en Turquie à l\'échelle locale
07-09-2022
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Bibliothèque
La révolution kurde. Le PKK et la fabrique d\'une utopie
05-09-2022
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Bibliothèque
Osman Sebrî (Apo): Analyse Bio-bibliographique
24-08-2022
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Bibliothèque
Quelles Frontières Pour Le Moyen-Orient ? - II
24-08-2022
ڕاپەر عوسمان عوزێری
Statistiques
Articles 518,385
Images 105,207
Livres 19,477
Fichiers associés 97,468
Video 1,395
Kurdipedia est des plus importantes sources d'information kurde!
Articles
La Question kurde au Moyen-Orient: entre dynamiques régionales et reprises en main nationales
Articles
Les Kurdes et la construction d’une contre-mémoire du génocide arménien
Articles
Province de Bitlis (1908-1915)
Bibliothèque
L'AUGMENTATION DU TAUX DE SUICIDE CHEZ LES FEMMES KURDES
Bibliothèque
Qui suis-je, kurde ou français(e)
Bibliothèque
Réception de la littérature européenne dans les romans d'Orhan Pamuk
Bibliothèque
Kurdistan ou Arménie: tyrans ou martyrs
Articles
Insurrection urbaine dans l’espace kurde et Écologie sociale
Articles
Les Kurdes en Irak : une communauté linguistique qui protège son identité nationale
Bibliothèque
Libérer la vie : la révolution de la femme
Biographie
Hamit Bozarslan
Folders
Bibliothèque - Province - À l'extérieur Bibliothèque - Livre - Histoire Bibliothèque - Dialect - Française Bibliothèque - PDF - Oui Bibliothèque - Livre - Literary Bibliothèque - Publication Type - Bibliothèque - PDF - Non Bibliothèque - Livre - Kurde émission Bibliothèque - Type de document - Traduction Bibliothèque - Published more than once - Yes

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.58
| Contactez | CSS3 | HTML5

| Page temps de génération: 1.047 seconde(s)!