کتېبخانە کتېبخانە
گېڵای

کوردیپێدیا گۆرەتەرین سەرچەمەی فرەزۋانیی پەی زانیارییە کورڎییا


ھۊرچنۍ گېڵای





ورڎ گېڵای      کیبۆردە


گېڵای
ورڎ گېڵای
کتېبخانە
نامۍ کورڎیۍ پەی زاڕۊڵا
کڕۆنۆلۆژیاو ڕۇداۋەکا
سەرچەمۍ
ۋەڵینە
گلېرۆکریێ بەکاربەری
چالاکیۍ
چنین گېڵۇ؟
ۋەڵاکریێ کوردیپێدیای
ڤیدیۆ
پۊلبەڼی، پېڕبەڼی
بابەتۍ ڕېکۆتییە!
تۊمارکەرڎەی بابەتۍ
تۊمارکەرڎەی بابەتۍ تازۍ
کېیاستەی ۋېنەی!
ڕاپەرسای
چنین دېیەی تۊ
پێۋەڼی
کوردیپێدیا چ جۊرە زانیاریېۋش پەنەۋازۍ ھەنۍ
ستانداردۍ
مەرجو بەکاربەرڎەی
چنینیی بابەتۍ
ئامرازۍ
چە بارەو ئېمە
ئەڕشیڤگەرۍ کوردیپێدیای
بابەتۍ چە بارەو ئېمە!
لینکو کوردیپێدیا دلۍ لینکا پەلیانەکەو وېتەنە بنیەرە
زېیاڎکەرڎەی / لابەرڎەی ئیمەیلی
ئامارو سەردانیکەرا
ئامارو بابەتۍ
فاڕەڕو فۆنتەکا
فاڕای ڕېکۆتو ڕۊژمارەکا
ۋشکنای ڕانۋیسی
زۋان و بنەزۋانو لاپەڕەکا
کیبۆردە
لینکۍ پەنەۋازۍ
زېیاڎکریاو کوردیپێدیای پەی گوگڵ کڕۆمی
کۇکیۍ/کۇکیز
زۋانۍ
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
ھەژمارو من
چۇوەر-لۋای
بۇ بە ھامکارو شمە!
کڕېڵەۋاچۊ وېت ۋیرشېیېنە!
گېڵای تۊمارکەرڎەی بابەتۍ ئامرازۍ زۋانۍ ھەژمارو من
ورڎ گېڵای
کتېبخانە
نامۍ کورڎیۍ پەی زاڕۊڵا
کڕۆنۆلۆژیاو ڕۇداۋەکا
سەرچەمۍ
ۋەڵینە
گلېرۆکریێ بەکاربەری
چالاکیۍ
چنین گېڵۇ؟
ۋەڵاکریێ کوردیپێدیای
ڤیدیۆ
پۊلبەڼی، پېڕبەڼی
بابەتۍ ڕېکۆتییە!
تۊمارکەرڎەی بابەتۍ تازۍ
کېیاستەی ۋېنەی!
ڕاپەرسای
چنین دېیەی تۊ
پێۋەڼی
کوردیپێدیا چ جۊرە زانیاریېۋش پەنەۋازۍ ھەنۍ
ستانداردۍ
مەرجو بەکاربەرڎەی
چنینیی بابەتۍ
چە بارەو ئېمە
ئەڕشیڤگەرۍ کوردیپێدیای
بابەتۍ چە بارەو ئېمە!
لینکو کوردیپێدیا دلۍ لینکا پەلیانەکەو وېتەنە بنیەرە
زېیاڎکەرڎەی / لابەرڎەی ئیمەیلی
ئامارو سەردانیکەرا
ئامارو بابەتۍ
فاڕەڕو فۆنتەکا
فاڕای ڕېکۆتو ڕۊژمارەکا
ۋشکنای ڕانۋیسی
زۋان و بنەزۋانو لاپەڕەکا
کیبۆردە
لینکۍ پەنەۋازۍ
زېیاڎکریاو کوردیپێدیای پەی گوگڵ کڕۆمی
کۇکیۍ/کۇکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چۇوەر-لۋای
بۇ بە ھامکارو شمە!
کڕېڵەۋاچۊ وېت ۋیرشېیېنە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 چە بارەو ئېمە
 بابەتۍ ڕېکۆتییە!
 مەرجو بەکاربەرڎەی
 ئەڕشیڤگەرۍ کوردیپێدیای
 چنین دېیەی تۊ
 گلېرۆکریێ بەکاربەری
 کڕۆنۆلۆژیاو ڕۇداۋەکا
 چالاکیۍ - کوردیپێدیا
 یارڎی
تۊماری تازە
ژیواینامە
خالید ڕەشید
19-03-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شێخ مەحمودی حەفید
16-02-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شێخ سەعیدی حەفید
16-02-2024
ئەسعەد ڕەشید
کتېبخانە
مێژووی زانایانی هەورامان
12-02-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
حەمەحسێن کێمنەی
11-02-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
کاک ئەحمەدی شێخ
11-02-2024
ئەسعەد ڕەشید
کتېبخانە
داستانی شێخی سەنعان بە هەورامی
08-02-2024
زریان سەرچناری
کتېبخانە
حەدیسەو ڕاو ڕۆخانەی
04-02-2024
ئەسعەد ڕەشید
کتېبخانە
جووجەڵەکێم
29-01-2024
ئەسعەد ڕەشید
کتېبخانە
ژەرەژە خاڵێ
29-01-2024
ئەسعەد ڕەشید
ئامارۍ
بابەتۍ 514,830
ۋېنۍ 104,284
کتېبۍ PDF 18,893
فایلی پەیوەڼیدار 94,732
ڤیدیۆ 1,234
کتېبخانە
جووجەڵەکێم
کتېبخانە
حەدیسەو ڕاو ڕۆخانەی
کتېبخانە
داستانی شێخی سەنعان بە هەورامی
ژیواینامە
کاک ئەحمەدی شێخ
کتېبخانە
مێژووی زانایانی هەورامان
هەڵەبجە
کوردیپێدیا، (مافو دەسیاۋای بە زانیاری گرڎینەیی) پەی گرڎ کەسېۋی کورڎی دەسەبەر کەرۊ!
پېڕە: یاگۍ | زۋانو بابەتۍ: کوردیی ناوەڕاست
ھامبەشیکەرڎەی
Facebook4
Twitter1
Telegram1
LinkedIn0
WhatsApp2
Viber3
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link5
ھۊرسەنگنای تۊماری
2 دەنگدای 4
نایاب
فرە خاسە
خاسە
خرابە نېیەنە
خرابە
ۋزەش دلۍ ڕیزبەڼیی گلېرۆکریێکاو وېم
پەیلۋاو وېت چە بارەو ئی بابەتۍ بنۋیسە!
ۋەڵینەو دەستکاریی بابەتۍ
Metadata
RSS
چە گوگڵ پەی ۋېنە پەیۋەستا بە بابەتۍ دەسنیشانکریێ گېڵە
چە گوگڵ پەی بابەتۍ دەسنیشانکریێ گېڵە!
Kurmancî - Kurdîy Serû8
English6
عربي11
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

هەڵەبجە

هەڵەبجە
شاری #هەڵەبجە# دەکەوێتە گۆشەی باکووری خۆرهەڵاتی باشووری کوردستان و (78) کیلۆمەتر لە باشووری ڕۆژهەڵاتی شاری #سلێمانی#ەوەیە و لەسەر هێڵی درێژی 46 پلەی خۆرهەڵات و نێوان دوو هێڵی پانی (35-36) ی باکوور و ڕووبەرەکەی (1594) کیلۆمەتر دوجایە (726) مەتر لە ئاستی ڕووی دەریاوە بەرزە (16) کیلۆمەتر لە سنوورەکانی ئێرانەوە دوورەو (75) کیلۆمەتر هاوسنوورە لەگەڵ ئێراندا، لە ڕۆژهەڵاتەوە شاخی #شنروێ# و لە باکوورەوە چپای #هەورامان# و لە باشوورەوە زنجیرە شاخی باڵامبۆ لە باکوور و ڕۆژاواوە #دەریاچەی سیروان# دەوریان داوە.
سەبارەت بە بنچینەی ناوی هەڵەبجە چەندین ڕاو بۆچون و گێڕانەوە هەن، ڕایەک دەڵێت لە (عەجەب با) ی فارسییەوە هاتووە، ڕایەکی تر دەڵێت لە وشەی (هەڵوژە) وە هاتووە، ڕایەکی تر دەڵێت لە وشەی (ئەڵەبجا) وە هاتووە کە ئاماژەیە بۆ ناوی (ئەڵەب ئەرسەلان) ڕایەکی تر دەڵێت لە وشەی (حەلەب) ەوە هاتووە کەشارێکە لە سووریاو خەڵکی بۆ کارو باری بازرگانی کە ڕوویان کردۆتە ئەو شارە وتویانە شارەکەمان لە (حەلەب) دەچێت ئیتر ناویان ناوە (حەلەبچە) واتە (حەلەبی بچوک) لەگەڵ چەندین ڕاو بۆچوونی تر لەسەر وشەی هەڵەبجە.
سەرچاوە مێژووییەکان سەرەتای بوونیاتی شاری هەڵەبجە دەگێڕنەوە بۆ ساڵانی (1850-1860) ی زایینی لە سەردەمی دەسەڵاتی تورکەکاندا هەر ئەو سەرچاوانەش عەشیرەتی جاف بە بوونیاتنەری شاری هەڵەبجە دەزانن، هەندێک لە ڕیش سپی و پیاوە دێرینەکان دەڵێن هەڵەبجە لەلایەن بەگەکانی (شیوە کەڵ) ەوە بوونیات نراوە کە لە دواییدا لەناو هەڵەبجەییەکاندا بە (13) ماڵە ناسراون، بە گشتی سەرچاوە مێژووییەکان دەڵێن ساڵی (1889) بە فەرمانی تورک هەڵەبجە کراوە بە قەزا، ساڵی (1940) بۆ یەکەم جار کارەبا گەیەنراوەتە هەڵەبجە لە ساڵی 1925 یەکەم قوتابخانەیتیادا کراوەتەوە و ساڵی 1929 یەکەم نەخۆشخانە کراوەتەوە لە هەمان ساڵیشدا تۆڕی ئاوی خواردنەوە بەناوشاردا دابەش کراوە، ساڵی 1924 بۆ یەکەم جار ڕێگای ئۆتۆمبیل گەیەنراوەتە هەڵەبجەو لە هەمان ساڵیشدا دایەرەی تەلەفۆنات کراوەتەوە، بەهۆی بە پیتی ناوچەکە لە ڕووی کشتوکاڵییەوە ساڵی 1954 کارگەی پوختەکردنی توتن کراوەتەوە.=KTML_Photo_Begin=https://www.kurdipedia.org/files/relatedfiles/2008/104/0002.JPG=KTML_Photo_Alt=هەڵەبجە=KTML_Style=width:30%;height:20%;float:right;=KTML_Photo_Target_Link=https://www.kurdipedia.org/files/relatedfiles/2008/104/0002.JPG=KTML_Photo_End=
لە بواری ڕۆشنبیرییەوە هەڵەبجە مەڵبەندێکی ڕۆشنبیری گەورەبووە و دەیان شاعیر و ڕووناکبیری هونەرمەندو ڕۆشنبیری لە ئامێز گرتووە وەک (#نالی#) کە بە دامەزرێنەری قوتابخانەی هەڵبەستی کلاسیکی دادەنرێت، مامۆستا #گۆران#یش کە بە دامەزرێنەری هەڵبەستی نوێی کوردی دادەنرێت لەم شارەدا لە دایک بووە، #ئەحمەد موختار# جاف کەیەکەم کەسە دوای #جەمیل سائیب# چیرۆکی کوردی نوێی نووسیوە، چەندین کەڵە شاعیری تری وەک #مەولەوی# و #تایەر بەگی جاف# و #ناتیق# و حیلمی و ساڵح هەژار و ساڵح #شارەزوور#ی و ع.ع. شەونم و #کاردۆخی# و #خورشیدە بابان# ، و شاهۆ و #ئەژی گۆران# .
یەکەمین قەزایە لەسەرەتاکانی سەدەی ڕابردوو خانمێکی وەک عادیلە خانم کە دایکی ئەحمەد موختار جافە تێیدا دەست ڕۆشتوو بڕیاردەر بووە و ڕۆڵی قایمقامی لە ڕووی کارگێڕیەوە لەم شارەدا بینیوە.
هەڵەبجە مەڵبەندی گەورەی تەریقەتی نەقشیە بە چەشنێک گەر هەرکەسێک تا سییەکانی سەدەی ڕابردووش ئەلف و بایەکی لە بواری خواناسی و ئەدەبیات و تەسەوف دا زانیبێت دەبوایە لەو خانەقایانەوە فێربوایە.
لە ڕووی شۆڕشگێڕی و نیشتمانپەروەریەوە هەمیشە مەڵبەندی بە گژاچونەوەی داگیرکەرانی کوردستان بووە، یەکەمین شارە لە کوردستاندا کە خاوەنی سێ کارەساتی گەورەی وەک بۆردومانەکەی ساڵی (1974) و جینۆسایدەکەی ساڵی (1987) و کیمیابارانەکەی ساڵی (1988) ە.
لەسەرەتای ساڵانی شەستەکاندا خەڵکی ئەم ناوچەیە گەلێک جار دووچاری پەلامارو هێرشی دڕندانەو بێبەزەییانە بوونەتەوە و بەسەدان و هەزاران شەهید و قوربانیان داوە دیارترینیان ڕەشبگیریەکەی ساڵی 1974 وە ساڵی 1987 کە تیایدا بەسەدان کەس زیندەبەچاڵ کراوون و سەروەت و ماڵیان بەتاڵان براوە.
وە دواتر لە هێرشێکی دڕندانەدا کە بەکارەساتی کیمیابارانکردنی شارەکە ناسراوە لە #16-03-1988# بەچەکی کیمیایی ئەم شارە کیمیاباران کراوە، هەزاران ژن و منداڵ و خەڵکی بێگوناهی شەهید کردووە و بەدەیان هەزار هاووڵاتی بریندار بوون دانیشتووانەکەی ئاوارەی ئێران بوون و لە ئۆردوگاکاندا ژیانیان بەسەربردووە، تا ئێستاش شوێنەواری ئەو چەکە بەسەر خەڵکی ناوچەکەو دانیشتووانەکەیەوە ماوە، لە دوای ڕاپەڕینی ساڵی 1991 خەڵکی ناوچەکە گەڕاونەتەوە و سەر زێدی باوباپیرانیان.[1]
ئی بابەتۍ بە زۋانی (کوردیی ناوەڕاست) نۋیسیێنە، پەی ئەۋەکەرڎەی بابەتەکۍ بە زۋانېۋ کە نۋیسێنە، سەرو ئایکۆنو ی کلیک کەرە!
ئەم بابەتە بەزمانی (کوردیی ناوەڕاست) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
ئی بابەتۍ 349,183 جارۍ ۋینیێنە
ھاشتاگ
فایلی پەیوەڼیدار: 25
بابەتۍ پەیۋەڼدریێ: 381
ئامارۍ و ڕاپەرسیۍ
بەڵگەنامۍ
پارتیۍ و ڕېکۋزیێ
پەرسو ژەنۍ
ژیواینامە
ژیۋارو کورڎەسانی
شەھیدۍ
قسۍ وەشۍ
مۆزەخانۍ
نەخشۍ
ڕېکۆتۍ و ڕۇداۋۍ (کڕۆنۆلۆژیا)
ڤیدیۆ
کتېبخانە
کوڵەباس
ھۊنیێ
ھەرمانۍ ھونەریۍ
ھەمەجۊرۍ
ۋاچۍ و دەسەۋاچۍ
ۋېنە و شناسە
ۋەڵاکریێ (گۊڤارۍ و ڕۊجنامۍ و ...)
یاگۍ
پېڕە: یاگۍ
زۋانو بابەتۍ: کوردیی ناوەڕاست
تۆپۆگرافی: کەشین
شار و شارەکڵۍ: هەڵەبجە
هۆز: جاف
وڵات - هەرېم: پانیشتو کورڎەسانی
ھەژمارو خەڵکی: 100هەزارۍ تا نیم ملیۆن
ۋېرانکەرڎەی و بارکەرڎەی: بەڵۍ
یاگۍ: شار
تایبەتمەڼییۍ تەکنیکیۍ
خاۋەنو ئی بابەتۍ مافو ۋەڵاکەرڎەیش بە کوردیپێدیای بەخشان! یان بابەتەکۍ کۊنە ھەنە، یان بابەتەکۍ بەشېۋەنە چە خاۋەنداریی گرڎینەیی.
چنینیی بابەتۍ: 99%
99%
ئی بابەتۍ جە لایەنو: ( هاوڕێ باخەوان )یۆ جە: 07-11-2008 تۊمارەکریێنە
ئی بابەتۍ پەی دمایین جاری جە لایەنو:( هاوڕێ باخەوان )یۆ جە:15-03-2024 خاستەرە کریێنە
لینکو بابەتۍ
ئی بابەتۍ 349,183 جارۍ ۋینیێنە
فایېلۍ پېۋەدریێ - ڤێرشن
جۊر ڤێرشن نامۊ تۊمارکەری
فایلو ۋېنەی 1.0.128 KB 29-10-2009 هاوڕێ باخەوانهـ.ب.
کتېبخانە
مەولە
ژیواینامە
شێخ مارفی نۆدێ
ژیواینامە
شێخ سەعیدی حەفید
کتېبخانە
ڕۊژماری هۆرامی (8)
ژیواینامە
خورشید خانمەی داواشی
کتېبخانە
یاڎو پەنجا ساڵەو سەرکۆتەو ژ...
کتېبخانە
تۊرەکە پەڕ ساۋەکە
کتېبخانە
گیٛجاوەو ژیوای
ژیواینامە
حەمەحسێن کێمنەی
ژیواینامە
کاک ئەحمەدی شێخ
ژیواینامە
شێخ مەحمودی حەفید

تازەکی
کتېبخانە
جووجەڵەکێم
29-01-2024
ئەسعەد ڕەشید
جووجەڵەکێم
کتېبخانە
حەدیسەو ڕاو ڕۆخانەی
04-02-2024
ئەسعەد ڕەشید
حەدیسەو ڕاو ڕۆخانەی
کتېبخانە
داستانی شێخی سەنعان بە هەورامی
08-02-2024
زریان سەرچناری
داستانی شێخی سەنعان بە هەورامی
ژیواینامە
کاک ئەحمەدی شێخ
11-02-2024
ئەسعەد ڕەشید
کاک ئەحمەدی شێخ
کتېبخانە
مێژووی زانایانی هەورامان
12-02-2024
ئەسعەد ڕەشید
مێژووی زانایانی هەورامان
تۊماری تازە
ژیواینامە
خالید ڕەشید
19-03-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شێخ مەحمودی حەفید
16-02-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شێخ سەعیدی حەفید
16-02-2024
ئەسعەد ڕەشید
کتېبخانە
مێژووی زانایانی هەورامان
12-02-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
حەمەحسێن کێمنەی
11-02-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
کاک ئەحمەدی شێخ
11-02-2024
ئەسعەد ڕەشید
کتېبخانە
داستانی شێخی سەنعان بە هەورامی
08-02-2024
زریان سەرچناری
کتېبخانە
حەدیسەو ڕاو ڕۆخانەی
04-02-2024
ئەسعەد ڕەشید
کتېبخانە
جووجەڵەکێم
29-01-2024
ئەسعەد ڕەشید
کتېبخانە
ژەرەژە خاڵێ
29-01-2024
ئەسعەد ڕەشید
ئامارۍ
بابەتۍ 514,830
ۋېنۍ 104,284
کتېبۍ PDF 18,893
فایلی پەیوەڼیدار 94,732
ڤیدیۆ 1,234

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.33
| پێۋەڼی | CSS3 | HTML5

| کاتو وەشکەرڎەی لاپەڕەی: 0.438 چرکە(چرکۍ)!