هونەرمەند خاتووزین لە گوندی "بۆگەبەسی" سەر بە ناوچەی تورجانی سەقز لەدایک بووە و زیاتر لە 73 ساڵ هەر لەم گوندەدا ژیاوه. ئەم خاتوونە هونەرمەندەی ناوچەی سەقز وەک هەموو ژنانی کوردەواری بەشێک لە کۆڵەکەی قایمی بنەماڵەی خۆی بووە کە بۆ ڕاپەڕاندنی کار و فەرمانی ڕۆژانە و دابین کردنی پێداویستیەکانی نێوماڵ دەستی داوەتە درووست کردنی تەنوور و دیزە و گۆزە و لەم ڕێگەوە بژێوی ژیانی خۆی و منداڵەکانی دەستەبەر کردوە.
خاتووزین 31 ساڵ پێش مەرگی خۆی، هاوسەرەکەی کۆچی دوایی کردوە و ئەم کۆچکردن و لێک دابڕانە بوەتە هۆی ئەوەی کە ژنە هەتیوباری کورد جێگەی باوکی منداڵەکانیشی پڕ بکاتەوە و بۆ بەدەستهێنانی بژێوی ژیان زیاتر لە جاران خۆی ماندوو بکات. ناوبراو بۆ ئەم مەبەستە دەستی داوەتە درووست کردنی تەنووری نانی ماڵان و سازکردنی گۆزەی سووری سەرشانی کچان و دێزە و دەرخۆنەی هەمەڕەنگ و کارگەیەکی خۆماڵی لە ماڵی خۆیدا لە گوندی بۆگەبەسی سازکردبوو.
بەردەوامی ئەم شێوە ئیش و کارکردنە وردەوردە پەرەی سەند و لە 12 ساڵی کۆتایی تەمەنیدا سیمای هونەرمەندێکی پەنجە ڕەنگینی بە خۆیەوە بینی کە وەک مامۆستای پەیکەرتاش "هادی زیائەدینی" ئەڵێ: ئەو لە گەڵ گڵ دۆست و هەڤاڵ بوو، گڵیش تریبوونی وشەکانی دڵی بوو کە ڕستەی دەروونی پێ ئەڕست.
ژنە هونەرمەندی دەست و پەنجە ڕەنگینی کورد لە گەڵ ئەوەی کە نەخوێندەوار بوو بەڵام زەینێکی تیژ و بیرێکی وردتری هەبوو، لە وتووێژێکدا کە کاتی خۆی تەلەفزیۆنی سنە لە گەڵی پێکیهێنابوو، سەبارەت بە چۆنیەتی دەسپێکردنی سازکردنی پەیکەرەکان وتی: چەند ساڵێک لەوەپێش خولیای درووستکردنی کۆمەڵێک شتی جیاوازی دیکە جگە لە تەنوور و دێزە و گۆزە بووم و ئەم بیرۆکە هەژاندمی و منیش بە پیر خولیاکەمەوە ڕۆیشتم و ئەو ئاژەڵە دڕندە و پەلەوەرانەی کە خۆم دیتبووم و هەروەها قەڵافەتی ئەو پاڵەوانانەی کە لە چیرۆک و ئەفسانە و بەیت و حەیرانەکاندا بیستبووم و لە زەینمدا ڕەسمم کردبوو بە گڵ دامئەڕشتنەوە کە ئەم کارە خەڵک پێی دەگوت هونەری پەیکەرتاشی و منیش زیاتر مەبەستم دەربڕینی هەستی خۆم بوو.
بە داخەوە خاتووزینیش لە دوای مەرگی خەڵک ناسییان و زۆر کەس لە بابەت ژیانی هونەرییەوە باسیان لە سەر نووسیوە، وەک ئەڵێن: لە ژیانیدا نەچوەتە قوتابخانە و نەخوێندەوار بووە، پیشەی گۆزە و دێزە ساز کردن بووە لە گڵ و خۆڵ، لە ژیانیدا ناوبانگی داوینچی و میکێلنجێلۆ و ڕۆدێنی نەبیستبوو، بەڵام بە کەڵک وەرگرتن لە دەست و هەست و بیری خۆی گیانی بە گڵە سوورە ئەبەخشی. لە سەر ژیان و کارەکانی خاتووزین فیلمێک بە ناوی "خاتووزین" لە دەرهێنانی "مەجید ماهیچی" ساز کراوە و هەروەها هەنووکە بەشێک لە بەرهەمە دەستکردەکانی خاتووزین لە مۆزەخانەی شاری سنە پارێزراوه.