Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 42
28-05-2024
Sara Kamela
Cih
Qamişlo
25-05-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Ferhad Merdê
25-05-2024
Burhan Sönmez
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
19-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Lenînîsm
15-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Felsefeya marks
15-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 41
07-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
ZÎMANÊ DUYEM
01-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
6 STÛNÊN ZIMAN Û ZIMANNASIYA KURDÎ
01-05-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Felsefekirin û zarok
29-04-2024
Sara Kamela
Jimare
Babet 518,811
Wêne 106,252
Pirtûk PDF 19,333
Faylên peywendîdar 97,295
Video 1,398
Kurtelêkolîn
Çêkirina tevnan di Kelepûra...
Kurtelêkolîn
Xişr û bedewiyên jinên Kurd...
Kurtelêkolîn
RÊBERA HÎNKIRINA KURDÎ
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Cih
Qamişlo
كرد الرقة في أرشيف الدولة العثمانية
Hûnê bi rêya Kurdîpêdiya bizanin; kî!, li ku û çi heye!
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

كرد الرقة في أرشيف الدولة العثمانية

كرد الرقة في أرشيف الدولة العثمانية
كرد الرقة في أرشيف الدولة العثمانية
محمد علي أحمد

من الملفت , في وثائق الأرشيف العثماني , أنها لا تذكر كلمتي ( كرد ) و ( الرقة ) معاً في جملة واحدة , إلاّ وتأتي التكملة ذماً و تذمراً و استياءً من التصرفات الصادرة عن العشائر الكردية التي سكنت , أو أسكنت , الرقة و ما حولها خلال الحكم العثماني للمنطقة .
فالكرد , تارة معتدون على ممتلكات الغير , وتارة سالبو أموال و قطاع طرق , وتارة قتلة مجرمون , حتى تصل التهم لدرجة انتهاك أعراض ” الآمنين ” من سكان القرى المجاورة لهم .
ولعل التحيز القومي المبكر لدى مدوني الأرشيف , قد فعل فعلته , ما أوصل إلينا هكذا نعوت في وصف , وتبيان حال العشائر الكردية التي تواجدت في الرقة .
ففي الوثيقة ذات الرقم 289 من المجلد 14402 رمز الخزانة C..DH.. تاريخ 1712 م , نجد الكرد يقومون بالاعتداء على الأهالي :
[يؤمر والي الرقة الوزير يوسف باشا بوضع حد للظلم الذي يرتكبه أكراد ” قليجلي ” الذين تم اسكانهم بجوار ناحية البستان(1) وتعديهم على الأهالي مستقوين في ذلك بانتماء الوالي إليهم .]
و الوثيقة ذات الرقم 292 من المجلد 14592 رمز الخزانة C..DH تاريخ 1762 م , نجد الأرشيف يتحدث عن الحاق العشائر الكردية المللية الأضرار ببعض القرى :
[إلى ” بيلربي “(2) الرقة محمد باشا : يسمح للعشائر الكردية المللية الساكنة حول أورفا و التي اعتادت الانتجاع إلى مراعي أرزوروم بشكل دوري , بالوصول إلى المراعي المذكورة , بعد أن كانت قد منعت من ذلك و فرض عليها غرامة مالية تقدر بخمسين ألف قرش بموجب تقديرات “هيئة المعرفة الشرعية ” , نتيجة شكاوي مقدمة من أهالي منجم ” أرغاني “(3) بخصوص قيام العشائر المذكورة بإلحاق أضرار ببعض القرى , و من ثم قيام أهالي القرى المذكورة بالتبرع بالمبلغ المذكور للدولة و تعهد زعيم العشيرة الكردية الجديد بعدم تكرار ماحصل .]
و الوثيقة ذات الرقم14 من المجلد 682 رمز الخزانة C..DH تاريخ 1763 م تتحدث عن النقل القسري لبعض الكرد من مواطنهم إلى ولاية الرقة بفعل ” أعمالهم السيئة ” :
[ إلى” بيلربي ” مرعش سليمان باشا روشن زادة :
يطلب إليكم ترك المحاولات غير المجدية و التكاسل في تنفيذ الحكم الصادر بحق أكراد ” العمرانلي ” المتواجدين في سنجق مرعش , بخصوص نقلهم و إسكانهم فوراً و مهما حدث في محيط الرقة بسبب أعمالهم السيئة . ]
و الوثيقة ذات الرقم 38 من المجلد 2270 رمز الخزانة C..ADL.. تاريخ 1777 م تصف استغاثة بعض الأهالي من ” الاجرام اللامحدود ” الذي تعرضوا له على يد بعض الكرد :
[المعروض المعمم الموقع من قبل عثمان آغا باسم أهالي القرية حول قيام الأشخاص المذكورين بالاسم من ” الطائفة ” الكردية التي تم إسكانها في الرقة و ريفها بسلب أموال , و قتل أشخاص , و هتك أعراض سكان قرية ” جاشنيكير كوبروسي “(4) التابعة لناحية ” كونور ” من قضاء ” كسكن قلعجيك “(5) واسترحامه رفع الظلم عنهم .]
و الوثيقة ذات الرقم 6 من المجلد 265 رمز الخزانة C..DH.. تاريخ 1797 م تروي العدول عن تعيين أحدهم في منصب رفيع فقط لكون أحد أبويه من أصول كردية !! :
[حكم بلزوم بقاء المدعوحسين آغا ” زعيم عينتاب ” و أحد فرسان قضاء ” خاصة “(6) في عينتاب في الوقت الراهن رغم تعيينه مرافقاً لوالي الرقة , وذلك لكون احتمال قيامه بأعمال شغب قائماً في أية لحظة كون أصوله كردية من جهة وتركمانية من جهة أخرى .]
أما الوثيقة ذات الرقم 114 من المجلد 5160 رمز الخزانة C..ML.. تاريخ 1807 م يبين وصول الأمر إلى حدِ احتاج فيه العثماني لقوة عسكرية مسلحة للجم تمادي الكرد في ” غيهم ” !! :
[كتاب والي الرقة يوسف باشا المتضمن فرز 300 عسكري مسلح , للتنكيل بالمجرمين ” الأشقياء ” الكرد و التركمان و العربان في الرقة و محيطها .]
و الكرد دائماً مديونون للذمة الأميرية , و لابد من ملاحقتهم لتحصيل ما بذمتهم كما تصف الوثيقة ذات الرقم 188 من المجلد 7819 رمز الخزانة C..ML تاريخ 1814 م :
[بيان بالأموال الأميرية المتبقية في ذمة الكرد و العشائر الكردية القاطنة في الرقة .]
أما الوثيقة ذات الرقم 765 من المجلد 36091 رمز الخزانة CHAT تاريخ 1816 م تصف حيرة العثماني في التعامل مع الكرد في بعض الأحيان :
[كتاب رجاء مختوم من قبل والي ديار بكر أبو بكر باشا بوساطة من والي الأناضول خورشيد أحمد باشا و الموقع من قبل متصرف مرعش السابق أحمد عبدي
” منذ القدم تمنح ولاية ديار بكر و ولاية الرقة لوالِ واحد , ولأن الوالي دائماً ما كان يقيم في ديار بكر كانت عشائر الرقة تقوم بالعصيان و التجاوزات , وحين كان الوالي يأتي إلى الرقة كان كرد ديار بكر يبدؤون بالشقاوة و العصيان .لذا لا بد من بيان أن تعيين والِ مستقل لكل من ديار بكر و الرقة على حدا سيكون من شأنه ضبط الأمور و النظام في كلتا الولايتين .]
و الوثيقة ذات الرقم 329 من المجلد 19070 رمز الخزانة FHAT تاريخ 1835 م تحمل نفس المضمون السابق :
[انتقال تبعية سبعة قرى من قضاء قلعة الروم يسكنها كرد الرشيد بين ولاية الرقة و ولاية عينتاب عدة مرات بناء على التماسات مختلفة مقدمة من قبل كل من والي الرقة و والي عينتاب و إدارة المناجم العثمانية .]
و أيضا يتكرر ” ظلم الكرد ” فنجد والياً عثمانياً يتدخل لدى السلطان ليحث والياً آخر على ردع الكرد عن ظلمهم !! في الوثيقة ذات الرقم 160 من المجلد 7970 رمز الخزانة C..DH..تاريخ 1839 م :
[كتاب محرر من قبل والي ديار بكر حاج علي باشا بخصوص استصدار أمر إلى والي الرقة حسن باشا لبحث ومنع الظلم الذي يتعرض له أهالي سويرك (7)على يد الكرد المليين القاطنين في ولاية الرقة .]
و من الملفت أيضاً , أنه و رغم تحدث الكثير من المصادر و المراجع التاريخية عن مآثر الكرد و دورهم في “الإقليم السوري” تاريخياً , نجد الرواية التاريخية الرسمية للدولة العثمانية تغفل تماماً كل ما هو ايجابي فيما يتعلق بهم , ولعل أكثر التحاليل ايجابية تعزو هذا الأمر لسياسة الجمهورية التركية في تعاملها مع موضوع عرض الأرشيف العثماني , وليس للمدون العثماني للأرشيف نفسه ,الأمر الذي ذهبنا سابقاً .
هوامش:
1 – ناحية البستان- سنجق مرعش – ولاية ذو القادرية, أسماء الأماكن العثمانية – طاهر سازان – من منشورات المديرية العامة لأرشيف الدولة التركية – أنقرة 2006- صفحة 163.
2 – بيلربي هو منصب عثماني يطلق على رئيس هيئة بيكاوات سنجق أوولاية ما , و هو على الغالب الوالي نفسه – معدّ الدراسة .
3 – منجم أرغاني – ولاية ديار بكر – المصدر السابق – صفحة 172.
4 – قرية جسر چاشنيكير, تحولت هذه القرية إلى قضاء تابع لولاية أنقرة عام 1849م – المصدر السابق – صفحة 110.
5 – قضاء كسكين قلعه جيك – ولاية أنقرة – المصدر السابق – صفحة 266 .
6 – قضاءخاصة – سنجق مرعش – ولاية حلب , وقد سمي بهذا الاسم لاتخاذ أول طابور من الطوابير الخاصة لفرقة “الاصلاحية ” مقراً له في هذا المكان . المصدر السابق – صفحة 226.
7- كانت سويرك حتى عام 1910 م قضاءً تابعاً لولاية ديار بكر ثم أنتقلت تبعيتها الإدارية لولاية شانلي أورفا في عهد الجمهورية – المصدر السابق – صفحة 452.[1]
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 1,279 car hatiye dîtin
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | عربي | medaratkurd.com
Faylên peywendîdar: 1
Gotarên Girêdayî: 11
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 08-04-2013 (11 Sal)
Kategorîya Naverokê: Dîrok
Kategorîya Naverokê: Doza Kurd
Welat- Herêm: Sûrya
Welat- Herêm: Rojawa Kurdistan
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Burhan Sönmez ) li: 19-02-2022 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( ئاراس ئیلنجاغی ) ve li ser 19-02-2022 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( ڕۆژگار کەرکووکی ) ve li ser 18-05-2024 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 1,279 car hatiye dîtin
Pelên pêvekirî - Versiyon
Cûre Versiyon Navê afirîner
Dosya wêneyê 1.0.121 KB 19-02-2022 Burhan SönmezB.S.
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
Ferhad Merdê
Jiyaname
AYNUR ARAS
Wêne û şirove
Kurdên gundê Meydan Ekbezê, Çiyayê Kurmênc- Efrînê
Kurtelêkolîn
Gelo pirsa Kurd, pirsek navdewletiye?
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Wêne û şirove
Ev wêne di sala 1973 an de li Qelqeliyê ya ser bi Wanê ve kişandiye
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Kurtelêkolîn
Xebateke kesk di rêya Kurdistanê de Êko-nasyonalîzma Şerîf Bacwer û hevalên wî
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 42
Kurtelêkolîn
Mezopotamya û şaristaniyetek bo hemû mirovahiyê
Pirtûkxane
ZÎMANÊ DUYEM
Jiyaname
RONÎ WAR
Wêne û şirove
Ji xanên bajarê Silêmaniyê
Wêne û şirove
Bav û diya nivîskar: Wezîrê Eşo, Tbîlîsî 1930
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Kurtelêkolîn
RÊBERA HÎNKIRINA KURDÎ
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Pirtûkxane
Lenînîsm
Pirtûkxane
Felsefeya marks
Jiyaname
Kerim Avşar
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Cihên arkeolojîk
Temteman
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
Jiyaname
Viyan hesen
Jiyaname
KUBRA XUDO
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Jiyaname
İbrahim Güçlü
Kurtelêkolîn
Pirên pêwendiya di navbera Başûr û Rojhilat û nebûna baweriyê
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 41

Rast
Kurtelêkolîn
Çêkirina tevnan di Kelepûra Kobaniyê de
05-05-2024
Aras Hiso
Çêkirina tevnan di Kelepûra Kobaniyê de
Kurtelêkolîn
Xişr û bedewiyên jinên Kurd li ber çavên geştyarên bîhanî
05-05-2024
Aras Hiso
Xişr û bedewiyên jinên Kurd li ber çavên geştyarên bîhanî
Kurtelêkolîn
RÊBERA HÎNKIRINA KURDÎ
19-05-2024
Sara Kamela
RÊBERA HÎNKIRINA KURDÎ
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
19-05-2024
Sara Kamela
MEDRESEYA QUBAHAN
Cih
Qamişlo
25-05-2024
Burhan Sönmez
Qamişlo
Babetên nû
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 42
28-05-2024
Sara Kamela
Cih
Qamişlo
25-05-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Ferhad Merdê
25-05-2024
Burhan Sönmez
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
19-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Lenînîsm
15-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Felsefeya marks
15-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 41
07-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
ZÎMANÊ DUYEM
01-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
6 STÛNÊN ZIMAN Û ZIMANNASIYA KURDÎ
01-05-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Felsefekirin û zarok
29-04-2024
Sara Kamela
Jimare
Babet 518,811
Wêne 106,252
Pirtûk PDF 19,333
Faylên peywendîdar 97,295
Video 1,398
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
Ferhad Merdê
Jiyaname
AYNUR ARAS
Wêne û şirove
Kurdên gundê Meydan Ekbezê, Çiyayê Kurmênc- Efrînê
Kurtelêkolîn
Gelo pirsa Kurd, pirsek navdewletiye?
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Wêne û şirove
Ev wêne di sala 1973 an de li Qelqeliyê ya ser bi Wanê ve kişandiye
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Kurtelêkolîn
Xebateke kesk di rêya Kurdistanê de Êko-nasyonalîzma Şerîf Bacwer û hevalên wî
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 42
Kurtelêkolîn
Mezopotamya û şaristaniyetek bo hemû mirovahiyê
Pirtûkxane
ZÎMANÊ DUYEM
Jiyaname
RONÎ WAR
Wêne û şirove
Ji xanên bajarê Silêmaniyê
Wêne û şirove
Bav û diya nivîskar: Wezîrê Eşo, Tbîlîsî 1930
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Kurtelêkolîn
RÊBERA HÎNKIRINA KURDÎ
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Pirtûkxane
Lenînîsm
Pirtûkxane
Felsefeya marks
Jiyaname
Kerim Avşar
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Cihên arkeolojîk
Temteman
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
Jiyaname
Viyan hesen
Jiyaname
KUBRA XUDO
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Jiyaname
İbrahim Güçlü
Kurtelêkolîn
Pirên pêwendiya di navbera Başûr û Rojhilat û nebûna baweriyê
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 41

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.5
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.297 çirke!