Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Pirtûkxane
ZÎMANÊ DUYEM
01-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
6 STÛNÊN ZIMAN Û ZIMANNASIYA KURDÎ
01-05-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Şekroyê Xudo Mihoyî
26-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
26-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
24-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
İbrahim Güçlü
23-04-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Felsefekirin
23-04-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
FEQIYÊ TEYRAN 1
17-04-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Di ziman de xêv û morfolojî
15-04-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 40
15-04-2024
Sara Kamela
Jimare
Babet 518,086
Wêne 106,226
Pirtûk PDF 19,187
Faylên peywendîdar 96,702
Video 1,346
Kurtelêkolîn
Cihên geştiyarî yên parêzge...
Pirtûkxane
Di ziman de xêv û morfolojî
Weşanên
Rojnameya Serbestî
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Jiyaname
Şekroyê Xudo Mihoyî
جعدة المغارة؛ الصورة الأولى لأنسنة الإنسان
Bi rêya kurdîpêdiya hûnê bizanin ku her roj ji rojên salnameyê çi bûyer diqewime!
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

جعدة المغارة

جعدة المغارة
إعداد/ آزاد الكردي
روناهي/ منبج: تتميز قرية جعدة المغارة التي تستلقي في جوار جسر قوزاق؛ كنضار من الضياء وتلتحف الخاصرة اليمنى لنهر الفرات، فتتهامس موسيقاه بعبق القدم والتاريخ؛ بامتزاج طبيعي يتجاوز في مشهده حدود السحر والجمال.
استكشاف معالم إنسانية بالغة القدم
عملت البعثة الفرنسية الأثرية التي ترأسها البروفسور إريك كينيو في عام 2007م في موقع جعدة المغارة وتبين أنه تل صغير بارتفاع ستة أمتار لكن الحفريات وصلت إلى تسعة أمتار، يمثل كل متر منها الصورة الأولية للفترة الاستيطانية وانتقال الإنسان من مرحلة الصيد إلى مرحلة جني الثمار، وعثر على بقايا لنباتات وبعض الحيوانات إلى جانب مجسد رأس الثور البري مع قرنيه. هذا الاكتشاف الأثري يعتبر ذا أهمية كبيرة لا سيما وأن الحقبة التاريخية له هي الأقدم في سوريا والشرق الأوسط إضافة إلى أنه ذو صلة بمواقع تاريخية أخرى؛ كموقع المريبط والجرف الأحمر والعبر, ما يمنح سوريا فضل السبق في انطلاقة الثورة الزراعية الأولى في العالم.
يعود الموقع إلى الألف الحادي عشر قبل الميلاد أي إلى فترة المسماة بالعصر الحجري الحديث، وهي الفترة التي تمكن الإنسان السوري في منطقة وادي الفرات من التكيف مع الحياة الجديدة التي استقر بها من خلال زراعة القمح وتدجين الحيوانات.
سوريا هي مهد الثورة الزراعية الأولى
عثر في موقع جعدة المغارة على لوحة مرسومة بشكل مباشر على الجدران الطينية، ما يجعلها من أقدم اللوحات في العالم، إذ وجدت ضمن بيت دائري مبني من الحجارة والطين، تحفه بروزات نحو الداخل بطول مترين وارتفاع خمسة أمتار وعرض متر واحد، وتوضع فيه القطع الأثرية المهمة. هذا الاكتشاف لشكل البيت هو الأول من نوعه في المنطقة وبالتالي فهو يثري في الفترة التي شهدت العصر الحجري الحديث ما قبل الفخار( النيوليتك). بينت الدراسات في العصر الحجري أن الإنسان كان يعيش حياة المشاعية متنقلاً بين الصيد والقنص وجمع والتقاط الثمار. وظل الأمر هكذا عدة آلاف من السنين، ليستقر لاحقاً بالقرب من مصادر المياه، ليأتي الصيد إليه لا أن يذهب هو إليه, حيث كانت الحيوانات تأتي لتشرب من ضفاف الفرات، إذ تمكن من صناعة الفخاخ والشراك لها، ليقنصها ويصطادها ويأكلها، ووجدت في الموقع كمية من عظام الحيوانات يصل ارتفاعها أكثر من متر، من مختلف الأنواع، وبالأخص الجاموس المحلي وعجوله لكنه انقرض الآن حيث كان يتميّز بضخامته فيصل ارتفاعه عند الكتف 180سم والتباعد بين رأسي قرنيه 2 م، واللافت بالأمر أن هذا الحيوان قد لاقى تقديساً فيما بعد، وهذه المجموعة البشرية الأولى لم تأكل السمك نهائياً. ولم يعتمد الإنسان في تلك الفترة بغذائه على اللحوم، وإنما كان يسهل عليهم الذهاب شرقاً نحو السهول المجاورة، ليلتقطوا حبوب القمح البري، ويحضّروها ويطحنوها ويصنعوا منها نوعاً من الخبز خاصة ما يثبت ذلك وجود طواحين حجرية بدائية وبعض أنواع الحبوب الأخرى المحروقة. ومن العادي والتلقائي أن تنبت البذور التي تسقط منهم، ومع التكرار ربما كانت هناك البدايات لاكتشاف الزراعة، كذلك عندما تركوا صغار الحيوانات لتسمن وتكبر عرفوا تربيتها وتدجين الحيوانات. كما وعثر على أجزاء من اللبن عليها رسومات فنية على أرضية البيت وأدوات مصنوعة من عظام الحيوانات والصوان، وكذلك تمثال لرجل في وضعية الوقوف طوله أقل من خمسة سنتيمترات. وأيضاً تمثال لامرأة نصفي مصنوع من الحجارة البيضاء بطول أقل من خمسة سنتيمترات وهو بوضعية تعبد ويشبه الإلهة الأم أو ربة الخصب عشتار، ويعتقد البعض أن ذلك يمثل بداية ما يعرف بالإلهة عشتار ربة الخصب والعطاء والجمال، والتمثالان مصنوعان من الطين والكلس والصلصال، حيث جريت مقارنتهما بتماثيل مشابهة لها وجدت في رها بشمال كردستان.
كنوز من العبر والأثر على ضفاف النهر
وتظهر الدراسات شكل المسكن الدائري ويبلغ قطره 5ر7 م له عمود مركزي تستند عليه قطع خشبية وأغصان تشكل السقف, ينقسم من الداخل إلى حجيرات صغيرة مربعة أو دائرية , موزعة بشكل عشوائي أبعادها بحدود “5 ر1م ” ومن خلال الهياكل العظمية البشرية التي وجدت مطوية الرجلين بوضعية القرفصاء ومدفونة بشكل جانبي تحت أراضيها, ويستدل أن المجموعات البشرية الأولى كانت تعيش هناك ولم يعرف إن كانت هذه الهياكل لرجال أم نساء ولم يتم التعرف على عمر العظام لفقدانها الكربون الذي يمكن من خلاله أن يستدل على عمر العظام. إلا أن أهم ما اكتشف هي الرسوم الزخرفية الهندسية الشكل على ثلاثة جدران في الموقع يصل ارتفاعها إلى مترين وبثلاثة ألوان؛ الأبيض والأحمر والأسود وأصبح الموقع يعرف ب (بيت الرسومات) وهي الأقدم في الشرق الأوسط، بل هي الأقدم من نوعها حتى الآن لما تجسده الرسوم الموجودة على جدران صنعها الإنسان بنفسه في تلك الفترة.
لوحة جدارية من مخلفات الإنسان الأول
تبرز واجهة بناء المنزل من خلال لوحة بمقدمة مستطيلة الشكل بطول تسعة أمتار، عليها رسومات هندسية ذات الألوان الثلاثة وهي الأحمر والأسود والأبيض وعلى جانبي المجسد المستطيل يوجد حائط نصف دائري يمثل قرني الثور بطول متر لكل قرن وقد تم البناء بالحفر في الأرض ومن ثم إعادة البناء بالحجارة ثم تم طلاؤه بالطين، وهو مازال محافظاً على شكله الأصلي وألوانه وأعمال الزخرفة عليه بكل التفاصيل. وعثر في ذات المكان على تجسيد لجمجمة الثور البري التي تعود إلى 8700 سنة ق.م وربما يعود سبب تجسيد جمجمة الثور البري نظراً لأنه كان يمثل في تلك الفترة القداسة إذ كان يعبد آنذاك بدليل أنه تم العثور في العديد من المواقع الأثرية القريبة على جمجمة الثور البري الطبيعية، وهي تنتشر في أماكن مهمة من المنزل بكامل أجزائها مع قرونها أما سبب المحافظة على الألوان بصفائها، فإنه يعود حتماً إلى قدسية المكان، وعلى ما يبدو أنه عندما رحل الناس قاموا بطمر المكان مباشرة من دون أي تخريب. كما تم اكتشاف غرفة كائنة في المنزل كان سقفها قد احترق في تلك الفترة وسقط ما حافظ على دعائم المنزل في المكان دون تخريب وقد تم العثور على طبقات الخشب من خلال أعمدته مما ساعد على إعادة بنائه في تلك الفترة. وتشير الدراسات أن البيت كان مخصصاً لإقامة الطقوس الدينية والمناسبات الاجتماعية ليكون بذلك أصل المعابد في الفترات اللاحقة، ويقع ضمن قرية بناها المزارعون الأوائل الذين تركوا مهنة الصيد في مقابل لجوئهم إلى امتهان الزراعة وتربية المواشي. وبالتالي هذا يفسر البدايات الأولى لطقوس العبادة الوثنية التي يعتقد أنها كانت معبداً أو مكاناً مقدساً وهو ما يساعد على فهم البداية الأولى لظهور الممارسات التعبيرية والتي أصبحت فيما بعد طقوساً لعقائد دينية ما.
الجدير ذكره أن تسمية الاسم، أنها أتت من اللهجة المحلية البدوية جعدة باللهجة البدوية تعني “قعدة” والقعدة أتت من القعود، أي الجلوس. أما الشق الثاني من الاسم للمغارة، فهو أن هناك اعتقاد بوجود كهف في المنطقة أتت التسمية للإشارة إليه.[1]
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 556 car hatiye dîtin
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | کوردیی ناوەڕاست | ronahi.net
Gotarên Girêdayî: 1
Dîrok & bûyer
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 26-05-2020 (4 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Kategorîya Naverokê: Pêşveçûnî
Kategorîya Naverokê: Çand
Kategorîya Naverokê: Dîrok
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Hejar Kamela ) li: 04-06-2022 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 05-06-2022 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 04-06-2022 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 556 car hatiye dîtin
Pelên pêvekirî - Versiyon
Cûre Versiyon Navê afirîner
Dosya wêneyê 1.0.121 KB 04-06-2022 Hejar KamelaH.K.
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Kurtelêkolîn
Rojnamegerî û Kovargerîya Kurdî di Navbera Salên 1918-1923an de
Pirtûkxane
FEQIYÊ TEYRAN 1
Pirtûkxane
ZÎMANÊ DUYEM
Pirtûkxane
Felsefekirin
Jiyaname
İbrahim Güçlü
Wêne û şirove
Kurdên gundê Meydan Ekbezê, Çiyayê Kurmênc- Efrînê
Pirtûkxane
Di ziman de xêv û morfolojî
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Jiyaname
RONÎ WAR
Kurtelêkolîn
Di çanda Kurdî de Cejna Beran Berdanê
Wêne û şirove
Ji xanên bajarê Silêmaniyê
Jiyaname
KUBRA XUDO
Jiyaname
AYNUR ARAS
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Cihên arkeolojîk
Temteman
Wêne û şirove
Ev wêne di sala 1973 an de li Qelqeliyê ya ser bi Wanê ve kişandiye
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Kurtelêkolîn
Bi minasebeta roja rojnamegerîyê, kurteyek li ser rojnamegerî û kovargerîya Kurd di serdema Osmanî de
Wêne û şirove
Di sala 1980'î de çemê Banos li bajarê serêkaniyê
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
Jiyaname
Kerim Avşar
Pirtûkxane
6 STÛNÊN ZIMAN Û ZIMANNASIYA KURDÎ
Kurtelêkolîn
Cilûbergên kurmancî yên jinên herêma Kobaniyê
Jiyaname
Necat Baysal
Kurtelêkolîn
Amûrên jiyanê li Kurdistanê – Tenûr
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Jiyaname
Viyan hesen
Wêne û şirove
Bav û diya nivîskar: Wezîrê Eşo, Tbîlîsî 1930

Rast
Kurtelêkolîn
Cihên geştiyarî yên parêzgeha Îlamê – Beşa 1em
07-04-2024
Aras Hiso
Cihên geştiyarî yên parêzgeha Îlamê – Beşa 1em
Pirtûkxane
Di ziman de xêv û morfolojî
15-04-2024
Sara Kamela
Di ziman de xêv û morfolojî
Weşanên
Rojnameya Serbestî
24-04-2024
Burhan Sönmez
Rojnameya Serbestî
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
26-04-2024
Burhan Sönmez
Firîca Hecî Cewarî
Jiyaname
Şekroyê Xudo Mihoyî
26-04-2024
Burhan Sönmez
Şekroyê Xudo Mihoyî
Babetên nû
Pirtûkxane
ZÎMANÊ DUYEM
01-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
6 STÛNÊN ZIMAN Û ZIMANNASIYA KURDÎ
01-05-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Şekroyê Xudo Mihoyî
26-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
26-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
24-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
İbrahim Güçlü
23-04-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Felsefekirin
23-04-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
FEQIYÊ TEYRAN 1
17-04-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Di ziman de xêv û morfolojî
15-04-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 40
15-04-2024
Sara Kamela
Jimare
Babet 518,086
Wêne 106,226
Pirtûk PDF 19,187
Faylên peywendîdar 96,702
Video 1,346
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Kurtelêkolîn
Rojnamegerî û Kovargerîya Kurdî di Navbera Salên 1918-1923an de
Pirtûkxane
FEQIYÊ TEYRAN 1
Pirtûkxane
ZÎMANÊ DUYEM
Pirtûkxane
Felsefekirin
Jiyaname
İbrahim Güçlü
Wêne û şirove
Kurdên gundê Meydan Ekbezê, Çiyayê Kurmênc- Efrînê
Pirtûkxane
Di ziman de xêv û morfolojî
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Jiyaname
RONÎ WAR
Kurtelêkolîn
Di çanda Kurdî de Cejna Beran Berdanê
Wêne û şirove
Ji xanên bajarê Silêmaniyê
Jiyaname
KUBRA XUDO
Jiyaname
AYNUR ARAS
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Cihên arkeolojîk
Temteman
Wêne û şirove
Ev wêne di sala 1973 an de li Qelqeliyê ya ser bi Wanê ve kişandiye
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Kurtelêkolîn
Bi minasebeta roja rojnamegerîyê, kurteyek li ser rojnamegerî û kovargerîya Kurd di serdema Osmanî de
Wêne û şirove
Di sala 1980'î de çemê Banos li bajarê serêkaniyê
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
Jiyaname
Kerim Avşar
Pirtûkxane
6 STÛNÊN ZIMAN Û ZIMANNASIYA KURDÎ
Kurtelêkolîn
Cilûbergên kurmancî yên jinên herêma Kobaniyê
Jiyaname
Necat Baysal
Kurtelêkolîn
Amûrên jiyanê li Kurdistanê – Tenûr
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Jiyaname
Viyan hesen
Wêne û şirove
Bav û diya nivîskar: Wezîrê Eşo, Tbîlîsî 1930

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.5
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 1.172 çirke!