پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
کریڤان سالار عەبدولڕەحمان
28-04-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
یەسنا حەبیب
28-04-2024
شادی ئاکۆیی
پەرتووکخانە
ناوم گوناحە
28-04-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ئەو قاچەی بەجێماوە
28-04-2024
زریان سەرچناری
پەرتووکخانە
ژیان و پێویستی سۆزوەرگرتن و سۆزبەخشین
28-04-2024
سەریاس ئەحمەد
شوێنەکان
تەلان
27-04-2024
سەریاس ئەحمەد
پەرتووکخانە
دێڕگەلێک لە نەقڵ و عەقڵ و هزردا
27-04-2024
کشمیر کەریم
ڤیدیۆ
ئەکتەران چۆن باسی شاژنی کۆمیدیا بەیان بۆمبا دەکەن؟
27-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
شوێنەکان
سوورداش
26-04-2024
سەریاس ئەحمەد
کارە هونەرییەکان
ژنێک بە جلی کوردییەوە
26-04-2024
شادی ئاکۆیی
ئامار
بابەت 517,441
وێنە 105,855
پەرتووک PDF 19,160
فایلی پەیوەندیدار 96,492
ڤیدیۆ 1,307
ژیاننامە
دانا جەلال
ژیاننامە
زیاد ئەسعەد
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنام...
یادنامە
ژیاننامە
سامان عوسمان دەروێش
ژیاننامە
فەیروز ئازاد
عيد خدلياس (خدر لياس)
کوردیپێدیا، بووەتە کوردستانی گەورە! لە هەموو لایەک و شێوەزمانێکی کوردستان ئەرشیڤوان و هاوکاری هەیە.
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: عربي
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

عيد خدلياس (خدر لياس)

عيد خدلياس (خدر لياس)
إعداد: نسيم شمو
الديانة #الأيزيدية# هي امتداد لأحد وأقدم الديانات الشمسانية الأزلية في العالم, وحسب مفهومها الميثولوجي والديني وتفسيرها للحياة خصوصاً في التراث والفلسفة وتكوين الخليقة وأيديولوجيتها, وهي تحتفل في أيام معينة من السنة حسب تقويمها الشرقي “الشمسي” وتمارس جميع طقوسها وعاداتها الدينية وهذه تختلف عن غيرها من شرائح المجتمعات الأخرى, ولكن مع الأسف خلال مسيرتها الطويلة وظهور الأديان السماوية فقد غُيِّبَ هذا التراث والعادات الاجتماعية الكردية القديمة, ومازال المجتمع الأيزيدي محافظ على نفسه في التواصل والاحتفاظ بهذه الخصوصية إلى يومنا هذا.

أبناء الديانة الإيزيدية من أكثر الملل ميلاً إلى الابتهاج والاحتفال، فالأعياد كثيرة وهي موزعة على فصول السنة الأربع ولكل واحدة من هذه الأعياد تاريخ محدد ولها معاني ومدلولات خاصة بها ولكل منها طقوس وممارسات ذات معاني ترتبط بالعيد وأسبابه ومناسبة حدوثه. العادات والتقاليد بالنسبة لأبناء الديانة الإيزيدية تعتبر كنز ورأس مال وموروث ثقافي متراكم تم جمعه منذ فجر التاريخ الحضاري الانساني وعبر سنوات مديدة من التعب والشقاء وربما الويلات، لذا فانه وأمانة للزمن والمستقبل يجب احترام تلك الكنوز والحفاظ عليها من الضياع والاندثار والتلاعب بها.

الديانة الايزيدية بأيام معلومة من السنة وتمارس طقوس ومراسيم قد تلتقي أو تختلف مع غيرها من الديانات إلا أنه هناك مراسيم وأعياد مشتركة كعيد خدر لياس، هذا العيد قديم جداً وتتميز بطقوسه ومراسيمه عند الايزيدية، يقع هذا العيد في أول خميس من شهر شباط ((شرقي)) حيث تعتبر هذه الأيام خصوبة الأرض وقدوم البركة والسعادة، ويسبقه ثلاثة أيام صيام وتتخلله عدة طقوس، حيث أن يوم الاُثنين الصوم ل#خدرلياس# ويوم الثلاثاء لخدر نبي أما يوم الأربعاء للمراد (الأمنيات) والصوم فرض على كل شخص يحمل اسم خدر أو الياس والصوم يكون صوماً اعتيادياً بالامتناع عن المأكل والمشرب من شروق الشمس حتى غيابها والابتعاد عن الملذات، أما يوم الخميس يكون عيد خدرلياس والجمعة عيد خدرنبي، والاحتفال بهذا العيد يقتصر على مراسيم اجتماعية وشعبية وليس هنالك أية مراسيم دينية خاصة في معبد لالش المقدس، المعبد الوحيد للإيزيديين في العالم.

لهذا العيد طابع خاص ومميز حيث يحرَّم فيه نحر الأضاحي والقرابين ويمنع الصيد أيام الصوم والعيد ويجب تجنب السفر باعتقاد أن خدر لياس وخدر نبي يتجولان وحدهم في البراري لزيارة البيوت.
يعتبر هذا العيد مرتبط بالعملية الزراعية وطقوسها، ووفق مفاهيمنا فانه بحلول العيد ينتهي موسم نثر أو زراعة البذور، وبدء موسم الإخصاب في الطبيعة. ولدينا قول معروف بلغتنا الكردية يلخص ذلك، ومفاده (Xidirliyas sal xelas) ومعناه (بحلول عيد خدرلياس فان موسم نثر البذور انتهى).

شخصية خدرلياس سماوية أسطورية خالدة حيث عرف قديماً كإله للزراعة والمطر وإنه نبي مرسل ومُصْلِحْ يُستغاث به في المحن والمصائب وهداية البشر، ومن الملاحظ أن لشخصية خدرلياس وموسمه علاقة قوية بالزراعة والإنبات حيث بحلوله فان موسم زراعة الحبوب قد أوشك على الانتهاء وصيامه من أجل البركة وزيادة الانتاج الزراعي وإحلال الخير في الأرض.

بحسب ميثولوجيه الديانة الايزيدية فإن خدرلياس ملاك ينزل إلى الأرض في قلعة #ماردين# بشمال كوردستان كل سنة في هذا الموسم على هيئة انسان لرعاية المزروعات، حيث إن (خدر) ليس اسم شخصية معينة وإنما صفة الهية مقدسة، والجدير بالذكر بان نياشينه ومزاراته المقدسة منتشرة في أماكن تواجد الايزيديين ولا يخلوا معبد لالش المقدس من ذلك ويتم زيارته في العيد.

وفي ليلة العيد تُهيِّئ ربات البيوت الملابس الزاهية لأبنائها وتقلي كمية من البقوليات على شرط أن تتكون من سبعة مواد ” دلالة على الملائكة السبعة ” مثل( القمح, الشعير, العدس , الحمص, الذرة, بذور عباد الشمس, البطيخ, سمسم…… ) وتسمى ” قلاندك” ومن ثم يتم طحنها بعد القلي بواسطة الرحى “Destar” ثم توضع في صحن على مكان مرتفع ومعزول أي في غرفة هادئة حتى الصباح وحسب الاعتقاد بأن خدرلياس سيزور المنزل ويترك بصماته على هذا الطحين، فيزداد فرحة أفراد العائلة أكثر فرحة وبهجة بحضور هذه الشخصية لها أي بمعنى تلك السنة يتحقق كل أمنياتهم وآمالهم، ويزداد الخير والبركة في ملكهم وحالهم. في صبيحة العيد تقوم ربات البيوت بإضافة مستخلص التمر أي الدبس أو العسل إلى طحين الحبوب المقلية لصنع حلاوة العيد المسماة ” پيخوين” أي بدون دم وتكون على شكل كرات مدورة بحجم كف اليد، وكما يتم توزيعها على الجيران والاقرباء كصدقة على أرواح الأموات، كما يقوم الأهالي بأخذ بعض من البيخوين ونشرها على الحقول والمزروعات حتى تحل الخير والبركة.

كما ذكرت بان هذا العيد هو عيد لتحقيق الأمنيات حيث يتم تحضير قرص مالح جداً من خلال خلط طحين الحبوب المقلية مع كمية من الملح ويتناوله الشبان والشابات غير المتزوجين في الليلة التي تسبق العيد وينامون دون أن يشربوا الماء، باعتقاد أن الشخص سواء كان شاباً أو فتاةً إن رأى في منامه قد شرب الماء في بيت ما فيؤكد بأن نصيبه في الزواج سيكون من ذلك المنزل أو قريب منه او حتى من تلك القرية.

اتمنى من جلالة الباري أن يعيد علينا وعلى كل أرجاء العالم هذا العيد بألف خير وسلام.

يصادف العيد هذا العام بحسب التقويم الميلادي يوم الخميس20 /2/2020
[1]
ئەم بابەتە بەزمانی (عربي) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە 564 جار بینراوە
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | کوردیی ناوەڕاست | موقع https://pydrojava.org/- 08-12-2022
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 8
زمانی بابەت: عربي
ڕۆژی دەرچوون: 20-02-2020 (4 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: ئایین و ئاتەیزم
پۆلێنی ناوەڕۆک: وتار و دیمانە
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: عەرەبی
وڵات - هەرێم: کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ئاراس حسۆ )ەوە لە: 08-12-2022 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( هاوڕێ باخەوان )ەوە لە: 10-12-2022 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 564 جار بینراوە
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
کورتەباس
ڤایرۆسی رووەکی
وێنە و پێناس
چوار گەنجی گوندی پێباز لە کەلار ساڵی 1987
ژیاننامە
محەمەد باوەکر
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی کەلات
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
ژیاننامە
بەناز عەلی
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
چوار گەنجی شارۆچکەی شێخان ساڵی 1999
پەرتووکخانە
ڕۆمۆلۆسی گەورە
کورتەباس
قڕانی مانگا
ژیاننامە
ڕێناس ڕزگار
وێنە و پێناس
سێ گەنجی کەلار لە بەغدا
شوێنەوار و کۆنینە
گەرماوی موفتی
پەرتووکخانە
ژیان و پێویستی سۆزوەرگرتن و سۆزبەخشین
پەرتووکخانە
ئەو قاچەی بەجێماوە
ژیاننامە
مەریوان زەنگەنە
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
ژیاننامە
عەبدولکریم یونس
کورتەباس
گۆرانی ی کوردی زازاکی
کورتەباس
دوو گۆرانی ی فۆلکلۆری-خەلیل بەگ-دینەکەم دینێ
ژیاننامە
کریڤان سالار عەبدولڕەحمان
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک لە گەنجانی هەولێر لە هاوینەهەواری شێرەسوار ساڵی 1995
ژیاننامە
یەسنا حەبیب
ژیاننامە
عەبدولخالق ئەحمەد 2
ژیاننامە
مهناز کاوانی
وێنە و پێناس
گەنجانی گوندی نەیبەسەرەی شارەدێی شوان ساڵی 1983
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
پەرتووکخانە
دێڕگەلێک لە نەقڵ و عەقڵ و هزردا
کورتەباس
غەڵبە غەڵب
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
ژیاننامە
فەیروز ئازاد
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
پەرتووکخانە
ناوم گوناحە

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
دانا جەلال
03-10-2010
هاوڕێ باخەوان
دانا جەلال
ژیاننامە
زیاد ئەسعەد
02-06-2014
هاوڕێ باخەوان
زیاد ئەسعەد
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...)
یادنامە
16-12-2021
هاوڕێ باخەوان
یادنامە
ژیاننامە
سامان عوسمان دەروێش
14-04-2023
سەریاس ئەحمەد
سامان عوسمان دەروێش
ژیاننامە
فەیروز ئازاد
17-04-2024
زریان عەلی
فەیروز ئازاد
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
کریڤان سالار عەبدولڕەحمان
28-04-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
یەسنا حەبیب
28-04-2024
شادی ئاکۆیی
پەرتووکخانە
ناوم گوناحە
28-04-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ئەو قاچەی بەجێماوە
28-04-2024
زریان سەرچناری
پەرتووکخانە
ژیان و پێویستی سۆزوەرگرتن و سۆزبەخشین
28-04-2024
سەریاس ئەحمەد
شوێنەکان
تەلان
27-04-2024
سەریاس ئەحمەد
پەرتووکخانە
دێڕگەلێک لە نەقڵ و عەقڵ و هزردا
27-04-2024
کشمیر کەریم
ڤیدیۆ
ئەکتەران چۆن باسی شاژنی کۆمیدیا بەیان بۆمبا دەکەن؟
27-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
شوێنەکان
سوورداش
26-04-2024
سەریاس ئەحمەد
کارە هونەرییەکان
ژنێک بە جلی کوردییەوە
26-04-2024
شادی ئاکۆیی
ئامار
بابەت 517,441
وێنە 105,855
پەرتووک PDF 19,160
فایلی پەیوەندیدار 96,492
ڤیدیۆ 1,307
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
کورتەباس
ڤایرۆسی رووەکی
وێنە و پێناس
چوار گەنجی گوندی پێباز لە کەلار ساڵی 1987
ژیاننامە
محەمەد باوەکر
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی کەلات
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
ژیاننامە
بەناز عەلی
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
چوار گەنجی شارۆچکەی شێخان ساڵی 1999
پەرتووکخانە
ڕۆمۆلۆسی گەورە
کورتەباس
قڕانی مانگا
ژیاننامە
ڕێناس ڕزگار
وێنە و پێناس
سێ گەنجی کەلار لە بەغدا
شوێنەوار و کۆنینە
گەرماوی موفتی
پەرتووکخانە
ژیان و پێویستی سۆزوەرگرتن و سۆزبەخشین
پەرتووکخانە
ئەو قاچەی بەجێماوە
ژیاننامە
مەریوان زەنگەنە
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
ژیاننامە
عەبدولکریم یونس
کورتەباس
گۆرانی ی کوردی زازاکی
کورتەباس
دوو گۆرانی ی فۆلکلۆری-خەلیل بەگ-دینەکەم دینێ
ژیاننامە
کریڤان سالار عەبدولڕەحمان
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک لە گەنجانی هەولێر لە هاوینەهەواری شێرەسوار ساڵی 1995
ژیاننامە
یەسنا حەبیب
ژیاننامە
عەبدولخالق ئەحمەد 2
ژیاننامە
مهناز کاوانی
وێنە و پێناس
گەنجانی گوندی نەیبەسەرەی شارەدێی شوان ساڵی 1983
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
پەرتووکخانە
دێڕگەلێک لە نەقڵ و عەقڵ و هزردا
کورتەباس
غەڵبە غەڵب
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
ژیاننامە
فەیروز ئازاد
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
پەرتووکخانە
ناوم گوناحە

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.42
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.844 چرکە!