Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Pirtûkxane
ZÎMANÊ DUYEM
01-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
6 STÛNÊN ZIMAN Û ZIMANNASIYA KURDÎ
01-05-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Şekroyê Xudo Mihoyî
26-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
26-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
24-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
İbrahim Güçlü
23-04-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Felsefekirin
23-04-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
FEQIYÊ TEYRAN 1
17-04-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Di ziman de xêv û morfolojî
15-04-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 40
15-04-2024
Sara Kamela
Jimare
Babet 517,847
Wêne 106,204
Pirtûk PDF 19,178
Faylên peywendîdar 96,680
Video 1,331
Kurtelêkolîn
Cihên geştiyarî yên parêzge...
Pirtûkxane
Di ziman de xêv û morfolojî
Weşanên
Rojnameya Serbestî
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Jiyaname
Şekroyê Xudo Mihoyî
آري
Kurdîpêdiya bûye Kurdistana mezin, hevkar û arşîvkarên wê ji her alî û zaravayan hene.
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

آري

آري
آري
ترد لفظة (آري) في اللغة الكردية بلهجاتها كافة مشتقة من (آر) و(ي)، وفي اللغة البارسية القديمة فإن كلمة ( أر) هي قريبة منها وتعود الى المصدر ذاته، أما في ا الفارسية الحالية فإنّ (آتش) قريبة من اللهجات الكردية أير، آور، آهر، أتر، أكر اللغة
وكلها أسماء للنار... وفي اللغة الفارسية القديمة ترد كلمة (آتش) بمفردات أخرى هي هار، هير، آزر آتر، أكر، وهناك ايضاً ،هارا هاريد ،هیرید ،آرید ،نوروز، آزر آباد آبادیان اگرداد، اوروپا... وفي الأخير نرى أن هذه الكلمات كلها مشتقة من (آر) مثل: اخگر أستير، آستاره، آهور.
اذاً فإن (آري) تعني الناري او عابد النار، و(آريان) أي عبدة النار أو الذين يتعاملون مع النار... وكانت افغانستان قديماً تسمى (آريا) لأن سكانها كانوا يعبدون النار لدرجة ان كلمة (هرا) (هرات) المأخوذتين من (هير) وهي تعني (النار.. وحتى كلمة (أهريمن) هي الأخرى مركبة من (أهر) و(مان) كما هي (أهورا) ومأخوذة من النار أيضاً بيد ان (أهورا) تدل على فاعل الخير على العكس من (اهريمن) الدالة على الشر... ومن الواضح ان كلمة (أري) تطلق على غير الساميين أي على المقدسين للنار والشمس وقد جاءتهم هذه التسمية كما يعتقد البعض كونهم شرقيين او نازحين من الشرق ولهذا يسمون بالآريين، ونجد الكلمة في الفرنسية ايضاً تعني الشرق.
بيد ان التسمية لا تنطبق بدقة على الشعوب الآرية الأخرى ويحتمل تطابقها مع (ایران)، ولكن ماذا بشأن الآريين المهاجرين الى الهند وروسيا واليابان؟
فهؤلاء لم ينزحوا من الشرق ليتخذوا تلكم المناطق ملاذاً لهم، انما هم أريون في رأي جميع المؤرخين وعلماء الانتروبولوجيا ايضاً ويحتمل ان كلمة المشرق جاءت بسبب اشعة الشمس، أو الشمس التي تبدو مثل كرة نارية وأطلقت عليها كلمة آريين.
ويعتقد البعض الآخر ان كلمة (أري) تعني في اللغات السنسكريتية و(الأفيستا) الاستقامة وعامل الخير، حتى أن الكلمة في الكتب الهندية الدينية تجيء بلفظة (منو شاستر) وكانت الهند تسمى (آرياروت) اي موطن الأخيار والنجباء وهذا بطبيعة الحال لا يتلاءم مع منطق البحث والعقل ولا يعني ذلك أن من لا يعيش في الهند ليس بنجيب وبعيد عن الاستقامة...
على أية حال فليس هناك من دليل قاطع يثبت أن هؤلاء قد نزحوا من اوسط آسيا او من شواطيء بحر البلطيق، ولكن العلماء أجمعوا على أن الآريين وقبل 3400 عام قبل المسيح هاجروا بسبب حدث غير معلوم الى المواطن الأخرى، ويبدو من خلال هذه الهجرة ان بعضهم قد توجه نحو وادي (البنجاب) وتم الاختلاط بسكان المنطقة اما الموجة الأخرى فقد اتجهت الى اليونان والروم ومقدونيا ، كما توجه الآخرون الى الغرب حيث خراسان ومازندران وأذربيجان ولرستان وكردستان، لذا فإن الكرد والديلم والأرمن والجركس والألبان هم الأحفاد لهؤلاء اضافة الى الافغان والبلوج والكرج والفرس.
يصف المؤرخون هذه الشعوب على الشكل الاتي:
1- أندوان... شعوب الهند والسند والبنجاب والسيخ وكشمير.
2- اللاتين... شعوب فرنسا، اسپانيا البرتغال ايطاليا رومانيا.
3- الجرمن... ألمانيا، انگلترا اسكندنافيا.
4-السلاف... الروس ،پولنده، صربيا، چیكوسلوفاكيا .
5- السلت... شعوب اوروبا القديمة.
6- هاي... الارمن ويسمون بالاراراتيين
7-بلاج... بلجيكا بلغاريا .
8- جغزي... قسم من الشعوب الروسية والصقليين ذوي الوجوه الحمر اذ هاجروا من سمرقند. القفقاز.
9-أياديان... الجركس .
10- أجاميان... وكانوا يدعون (أجامان) .
11- مادايان.... الشعب الكردي مع لُره وهم سكنة مناطق گیلان، دیالی، خزران وقد عرفوا قديماً ب(ماديان.... واطلقت في المرحل المتأخرة كلمة (ماد) على الكرد أي في القرن التاسع قبل الميلاد.
يقول هيرودوت ان الماديين هم من العنصر الآري وقد اطلقت عليهم تسمية (ماد) في الأخير.
▪︎من كتاب اللر كرد ام لر _خسرو الجاف .[1]
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 503 car hatiye dîtin
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Medyaya civakî | عربي | Zagros Hasan - 01-06-2023
Gotarên Girêdayî: 4
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 01-12-2022 (2 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Ziman zanî
Kategorîya Naverokê: Gotar & Hevpeyvîn
Kategorîya Naverokê: Dîrok
Welat- Herêm: Kurdistan
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Aras Hiso ) li: 01-06-2023 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 02-06-2023 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Aras Hiso ) ve li ser 01-06-2023 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 503 car hatiye dîtin
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Pirtûkxane
ZÎMANÊ DUYEM
Kurtelêkolîn
Destpêka Nivîsandina Kurdan
Kurtelêkolîn
Çanda xwarinê ya Kurdan
Jiyaname
İbrahim Güçlü
Jiyaname
Necat Baysal
Jiyaname
KUBRA XUDO
Wêne û şirove
Kurdên gundê Meydan Ekbezê, Çiyayê Kurmênc- Efrînê
Kurtelêkolîn
Cureyên helva Urmiyê yên herî baş û bi navûdeng
Wêne û şirove
Ji xanên bajarê Silêmaniyê
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Pirtûkxane
6 STÛNÊN ZIMAN Û ZIMANNASIYA KURDÎ
Wêne û şirove
Di sala 1980'î de çemê Banos li bajarê serêkaniyê
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Jiyaname
Kerim Avşar
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Jiyaname
Viyan hesen
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
RONÎ WAR
Cihên arkeolojîk
Temteman
Kurtelêkolîn
Rojnamegerî û Kovargerîya Kurdî di Navbera Salên 1918-1923an de
Pirtûkxane
FEQIYÊ TEYRAN 1
Pirtûkxane
Di ziman de xêv û morfolojî
Jiyaname
AYNUR ARAS
Kurtelêkolîn
Bi minasebeta roja rojnamegerîyê, kurteyek li ser rojnamegerî û kovargerîya Kurd di serdema Osmanî de
Wêne û şirove
Bav û diya nivîskar: Wezîrê Eşo, Tbîlîsî 1930
Pirtûkxane
Felsefekirin
Wêne û şirove
Ev wêne di sala 1973 an de li Qelqeliyê ya ser bi Wanê ve kişandiye

Rast
Kurtelêkolîn
Cihên geştiyarî yên parêzgeha Îlamê – Beşa 1em
07-04-2024
Aras Hiso
Cihên geştiyarî yên parêzgeha Îlamê – Beşa 1em
Pirtûkxane
Di ziman de xêv û morfolojî
15-04-2024
Sara Kamela
Di ziman de xêv û morfolojî
Weşanên
Rojnameya Serbestî
24-04-2024
Burhan Sönmez
Rojnameya Serbestî
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
26-04-2024
Burhan Sönmez
Firîca Hecî Cewarî
Jiyaname
Şekroyê Xudo Mihoyî
26-04-2024
Burhan Sönmez
Şekroyê Xudo Mihoyî
Babetên nû
Pirtûkxane
ZÎMANÊ DUYEM
01-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
6 STÛNÊN ZIMAN Û ZIMANNASIYA KURDÎ
01-05-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Şekroyê Xudo Mihoyî
26-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
26-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
24-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
İbrahim Güçlü
23-04-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Felsefekirin
23-04-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
FEQIYÊ TEYRAN 1
17-04-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Di ziman de xêv û morfolojî
15-04-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 40
15-04-2024
Sara Kamela
Jimare
Babet 517,847
Wêne 106,204
Pirtûk PDF 19,178
Faylên peywendîdar 96,680
Video 1,331
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Pirtûkxane
ZÎMANÊ DUYEM
Kurtelêkolîn
Destpêka Nivîsandina Kurdan
Kurtelêkolîn
Çanda xwarinê ya Kurdan
Jiyaname
İbrahim Güçlü
Jiyaname
Necat Baysal
Jiyaname
KUBRA XUDO
Wêne û şirove
Kurdên gundê Meydan Ekbezê, Çiyayê Kurmênc- Efrînê
Kurtelêkolîn
Cureyên helva Urmiyê yên herî baş û bi navûdeng
Wêne û şirove
Ji xanên bajarê Silêmaniyê
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Pirtûkxane
6 STÛNÊN ZIMAN Û ZIMANNASIYA KURDÎ
Wêne û şirove
Di sala 1980'î de çemê Banos li bajarê serêkaniyê
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Jiyaname
Kerim Avşar
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Jiyaname
Viyan hesen
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
RONÎ WAR
Cihên arkeolojîk
Temteman
Kurtelêkolîn
Rojnamegerî û Kovargerîya Kurdî di Navbera Salên 1918-1923an de
Pirtûkxane
FEQIYÊ TEYRAN 1
Pirtûkxane
Di ziman de xêv û morfolojî
Jiyaname
AYNUR ARAS
Kurtelêkolîn
Bi minasebeta roja rojnamegerîyê, kurteyek li ser rojnamegerî û kovargerîya Kurd di serdema Osmanî de
Wêne û şirove
Bav û diya nivîskar: Wezîrê Eşo, Tbîlîsî 1930
Pirtûkxane
Felsefekirin
Wêne û şirove
Ev wêne di sala 1973 an de li Qelqeliyê ya ser bi Wanê ve kişandiye

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.5
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.578 çirke!