پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
پەرتووکخانە
دیوانی شیبلی
11-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
هیچ بڵندێک بە ئەو ناگات
09-05-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ڤیدیۆ
ساتی کوژرانی کارزان کەریم مەغدید لە ڕۆژی 07-05-2024
09-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
کارزان کەریم مەغدید
09-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
چەمکی ئەنفال لەفەرهەنگ و مێژووی ئیسلامدا
09-05-2024
زریان سەرچناری
ڤیدیۆ
ئەشکەوتی شانەدەر نیشتمانی نهێنیی و ڕاستەقینەی ژیانی مرۆڤایەتیی
09-05-2024
شادی ئاکۆیی
ڤیدیۆ
قەرەخەرمان خواردنێکی دێرینی کوردەواریی
09-05-2024
شادی ئاکۆیی
پەرتووکخانە
جووتیاران پلە و هەڵوێستیان لە شۆڕشی دیموکراسی نیشتمانیدا
08-05-2024
ئاراس ئیلنجاغی
ڤیدیۆ
فیستیڤاڵی ساڵانەی پەیمانگای ماد
08-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
فیستیڤاڵی ساڵانەی قوتابخانەی فاخیر مێرگەسۆری نێودەوڵەتی ساڵی 2024
08-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ئامار
بابەت 519,080
وێنە 106,402
پەرتووک PDF 19,242
فایلی پەیوەندیدار 96,854
ڤیدیۆ 1,377
ژیاننامە
ناشاد
ژیاننامە
عەلی حەسەنیانی
ژیاننامە
سەڵاح محەمەد کەریم
ژیاننامە
کەیوان کەوسەری
ژیاننامە
نیشتمان سەعید
حنا بطاطو والحركة الشيوعية العراقية [ 1 -4]
هەر وێنەیەک بەرامبەر سەدان وشەیە! تکایە پارێزگاری لە وێنە مێژووییەکان بکەن..
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: عربي
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

عزيز الحاج

عزيز الحاج
#عزيز الحاج#
إن كتاب الباحث الكبير، الراحل حنا بطاطو، عن العراق يحتل- عن جدارة- مركزا خاصا في سلسلة الأبحاث الأكاديمية والتاريخية عن العراق، مجتمعا وسياسة. إنه في مقدمة الكتب التحليلية والموثقة والمتميزة عن الأحوال السياسية والاجتماعية في العراق الحديث، وإلى بداية السبعينات. وهنا أنصح بمراجعة النص الإنجليزي لأن في الترجمة العربية ثغرات قد أمر عليها لاحقا، برغم الجهد الكبير للمترجم، الذي أحسن اختيار الكتاب للترجمة. وربما كان الأفضل لو قام بالمهمة أكثر من مترجم لضخامة الكتاب، ولدقة الموضوع، وكثرة المصادر.
وقد خصص الدكتور بطاطو من كتابه مكانا واسعا للحركة الشيوعية العراقية منذ نشأتها، مستندا لطريقة علمية موضوعية، وهادئة، ومنصفة لحد كبير، متناولا تطور تلك الحركة وأحداثها وانقساماتها حتى بداية السبعينيات المنصرمة.
وإذ أسجل هذا وأنا على قناعة تامة، فلا يمكنني ألا أتوقف أيضا عند نقاط ضعف وأخطاء سبق لي أن تناولتها أكثر من مرة في الصحافة. وكنت قد أرسلتها للمؤلف في حياته كملاحظات قبل نشرها، فلم يجب، وأرسلت له رسائل أخرى، ولكن بلا جواب. ولعل أشغاله أو صحته لم تساعد. والمشكلة أن ما كتبه في مجلده تحول إلى المصدر الأول والمعتمد لغيره من الباحثين في موضوع الحركة الشيوعية العراقية، ومعظمهم راحوا يستنسخون ما كتبه حرفيا، سواء كتبوا بالعربية أو بالإنجليزية أو بلغات أخرى، وعلى الأخص في موضوع القيادة المركزية.
لقد اعتمد المؤلف على وثائق الأمن العراقي في العهد الملكي [ التحقيقات الجنائية]، وهذا كان صحيحا، ولكنه في بعض الحالات لم يدقق، بل انساق وراء تلك المعلومات بلا تمحيص. كما أنه مر بسجن بعقوبة عشية ثورة 14 تموز ومعه تخويل رسمي بمقابلة من يشاء من السجناء الشيوعيين. وبالفعل فقد قابل المرحوم زكي خيري والسيد بهاء نوري، ولكنه لم يطلب مقابلتي. كما لم يتصل بي شخصيا فيما يخص القيادة المركزية، وحتى لم يدرس أدبياتها ليستند إليها، بل اعتمد على مقابلات مع بعض مناوئي تلك الحركة. وهذا أيضا ما فعله الدكتور مجيد خدوري في مؤلفاته، ولكن الرجل أجاب على رسائلي بكل تواضع ووعد بتصحيح بعض المعلومات، فضرب مثلا رائعا للباحث المنصف والمتواضع.
ليست مقالاتي هذه من باب تقييم مواقف الحركة الشيوعية أو مواقفي أنا، وقد غيرت كثيرا من القناعات كما رأى القراء من حلقات كتابي [رحلة مع تحولات مفصلية]، الذي نشرت حلقاته تباعا في الحوار المتمدن. ما يعنيني هنا هو التوثيق وتدقيق المعلومات.
من النواقص التي تستوقف أن المؤلف لم يعط دور سلام عادل حقه لحساب دوريْ بهاء نوري والراحل زكي خيري. وبقدر ما يتعلق الأمر بالحرص على الكوادر وتجميعها، فإن سلام عادل كان نموذجا رائعا لهذا الحرص منذ تبوئه قيادة الحزب الشيوعي في منتصف الخمسينات. فبفضل سياسته المرنة اندمجت كوادر ماركسية مهمة في الحزب كانت خارجه، ومنهم مجموعة راية الشغيلة بزعامة عزيز محمد، ومجموعة عزيز شريف ومنهم عامر عبد الله. وسلام عادل هو الذي أعاد للقيادة بهاء نوري الذي كان قد حوسب في سجن نقرة السلمان وعوقب. وهو الذي قدم زكي خيري ومحمد حسين أبا العيس للانضمام لعضوية المكتب السياسي. ما أسجله بهذا الصدد لا يعني أن الراحل سلام عادل-حسين الرضي- لم يقترف أخطاء سياسية مهمة، وخاصة بعد الثورة باتجاه التشدد السياسي[ ليس هنا مجال بحث ذلك]، ولا أن بهاء لم تكن له مواقف سياسية صائبة في ظروف معقدة بجانب الأخطاء، فلم يكن أي منا معصوما من الأخطاء. ولكن إنصافا، فلنقارن فيما يتعلق الأمر بتجميع الكوادر:
الراحل محمد حسين أبو العيس جازف بنفسه وهو في منفى نقرة السلمان عام 1949، فهرب لبغداد للالتحاق بالحزب. ولكن الحزب لم يحتضنه، فسافر سرا لإيران لدى حزب تودة وعاد بعد الثورة. والكادر المتقدم العسكري رشيد عارف ألقى بنفسه من القطار وهو سجين للالتحاق بالحزب، فلم يفتح الحزب بابه له. وفي فترة أواخر الأربعينات وفي الخمسينات كان الحزب يشهّر في صحافته بشيوعيين مطاردين، وبأسمائهم الحقيقية، من أمثال شنورعودة. كما شهرت تلك الصحافة بسجناء سياسيين في نقرة السلمان بأسمائهم. ومنهم من وصموا بالجاسوسية، ولكنهم في الحقيقة كانوا مناضلين صلبين وصادقين. وهناك حوادث وحالات كثيرة عن التفريط بالكوادر، ولعل الأهم السياسة المتشددة التي أدت لانقسام عام 1953، وأقصد خروج مجموعة من الكوادر المهمة ومنهم عزيز محمد وتشكيل منظمة [راية الشغيلة].
***
خالد بكداش والحزب الشيوعي العراقي:
من مشاكل الراحل بطاطو أنه لم يكن مطلعا بما فيه الكفاية على مجريات وتفاصيل العمل الشيوعي العراقي، ولحد أنه يختلف مع الشيوعيين العراقيين حتى في تحديد تاريخ قيام الحزب. والمعلومات الواردة في القسم الثاني من الكتاب عن موقف الراحل خالد بكداش من قيادة فهد والحزب العراقي لا تقدم صورة دقيقة عن الموضوع. والحقيقة أن الزعيم الشيوعي السوري الراحل كان يطعن في فهد لمن يقابلهم ويغمز من قناته كلما سنحت له الفرصة. وهذا أيضا ما كان يفعله بالنسبة سلام عادل بعد الثورة. كان بكداش يتهم فهدا بالتطرف السياسي والانعزالية. ولست هنا في تقييم هل هذا الاتهام صحيح أم لا، بل في مجرد تسجيله. كما كان يردد أن الشيوعيين العراقيين يجب أن يراعوا العامل الديني في المركز القيادي- في إشارة لمسيحية فهد. وقد سمعت شخصيا من مراسل صحيفة لبراسيون الفرنسية في لقاء له مع المسئول الحزبي الأول يهودا صديق – بعيد اعتقال فهد في بداية عام 1947- قوله إنه سمع من خالد بكداش بأن الشيوعيين العراقيين متشددون ومتزمتون. ربما كان في هذا الحكم بعض ما يبرره، ولست هنا لأناقشه، بل لذكر حقيقة موقف بكداش من سياسات الشيوعيين العراقيين عهد ذاك. وهو ما فات حنا بطاطو.[1]
ئەم بابەتە بەزمانی (عربي) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە 398 جار بینراوە
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | عربي | ahewar.org 16-02-2012
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 5
زمانی بابەت: عربي
ڕۆژی دەرچوون: 16-02-2012 (12 ساڵ)
پارت / لایەن: حزبی شیوعی عێڕاق
پۆلێنی ناوەڕۆک: مێژوو
پۆلێنی ناوەڕۆک: ڕانانی پەرتووک
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: عەرەبی
وڵات - هەرێم: ئێڕاق
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( هەژار کامەلا )ەوە لە: 03-06-2023 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 03-06-2023 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( هەژار کامەلا )ەوە لە: 03-06-2023 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 398 جار بینراوە
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
پەرتووکخانە
هیچ بڵندێک بە ئەو ناگات
ژیاننامە
کارزان کەریم مەغدید
کورتەباس
لاوکی موسۆ
وێنە و پێناس
سنە لە ساڵی 1874
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
ئاهەنگێکی هاوسەرگیری شاری سلێمانی، ساڵی 1972
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
ژیاننامە
بڕوا عەبدوڵڵا عەلی
وێنە و پێناس
قوتابییانی پۆلی شەشەمی سەرەتایی قوتابخانەی خالیدیە، ساڵی 1963
کورتەباس
سیناتۆر ڤان هۆڵن: داوا لە سەرکردەکانی کوردستان دەکەم رێگەی پێکەوە کارکردن بدۆزنەوە
ژیاننامە
فەیروز ئازاد
پەرتووکخانە
چەمکی ئەنفال لەفەرهەنگ و مێژووی ئیسلامدا
ژیاننامە
نیشتمان سەعید
کورتەباس
زاراوەسازی لە زمانی کوردیدا
کورتەباس
ئارامگەی شەیدا لەمەملەکەتی خێڵەکیدا
ژیاننامە
یەسنا حەبیب
پەرتووکخانە
نەخۆشی شێرپەنجە
ژیاننامە
شانەدەر Z
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
ژیاننامە
داستان محەمەد قادر
پەرتووکخانە
جووتیاران پلە و هەڵوێستیان لە شۆڕشی دیموکراسی نیشتمانیدا
وێنە و پێناس
گۆڕستانی چراغ لە هەولێر ساڵی 1920
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی کەلات
کورتەباس
جینۆسایدی گەلی کورد لە ڕۆژئاوای کوردستان و پڕۆژەکەی (محەمەد تەڵەب هیلال)
ژیاننامە
نەسرین کوردە
ژیاننامە
ڕەحیم مەعروف محەمەدئەمین کافرۆشی
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
دیوانی شیبلی
وێنە و پێناس
میرزا محەمەد مەجید قازی مامی پێشەوا قازی محەمەد
ژیاننامە
ڕێکان بێستون ئەسعەد

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
ناشاد
19-11-2008
هاوڕێ باخەوان
ناشاد
ژیاننامە
عەلی حەسەنیانی
21-12-2010
هاوڕێ باخەوان
عەلی حەسەنیانی
ژیاننامە
سەڵاح محەمەد کەریم
02-03-2022
سروشت بەکر
سەڵاح محەمەد کەریم
ژیاننامە
کەیوان کەوسەری
07-12-2023
شادی ئاکۆیی
کەیوان کەوسەری
ژیاننامە
نیشتمان سەعید
01-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
نیشتمان سەعید
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
پەرتووکخانە
دیوانی شیبلی
11-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
هیچ بڵندێک بە ئەو ناگات
09-05-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ڤیدیۆ
ساتی کوژرانی کارزان کەریم مەغدید لە ڕۆژی 07-05-2024
09-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
کارزان کەریم مەغدید
09-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
چەمکی ئەنفال لەفەرهەنگ و مێژووی ئیسلامدا
09-05-2024
زریان سەرچناری
ڤیدیۆ
ئەشکەوتی شانەدەر نیشتمانی نهێنیی و ڕاستەقینەی ژیانی مرۆڤایەتیی
09-05-2024
شادی ئاکۆیی
ڤیدیۆ
قەرەخەرمان خواردنێکی دێرینی کوردەواریی
09-05-2024
شادی ئاکۆیی
پەرتووکخانە
جووتیاران پلە و هەڵوێستیان لە شۆڕشی دیموکراسی نیشتمانیدا
08-05-2024
ئاراس ئیلنجاغی
ڤیدیۆ
فیستیڤاڵی ساڵانەی پەیمانگای ماد
08-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
فیستیڤاڵی ساڵانەی قوتابخانەی فاخیر مێرگەسۆری نێودەوڵەتی ساڵی 2024
08-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ئامار
بابەت 519,080
وێنە 106,402
پەرتووک PDF 19,242
فایلی پەیوەندیدار 96,854
ڤیدیۆ 1,377
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
پەرتووکخانە
هیچ بڵندێک بە ئەو ناگات
ژیاننامە
کارزان کەریم مەغدید
کورتەباس
لاوکی موسۆ
وێنە و پێناس
سنە لە ساڵی 1874
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
ئاهەنگێکی هاوسەرگیری شاری سلێمانی، ساڵی 1972
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
ژیاننامە
بڕوا عەبدوڵڵا عەلی
وێنە و پێناس
قوتابییانی پۆلی شەشەمی سەرەتایی قوتابخانەی خالیدیە، ساڵی 1963
کورتەباس
سیناتۆر ڤان هۆڵن: داوا لە سەرکردەکانی کوردستان دەکەم رێگەی پێکەوە کارکردن بدۆزنەوە
ژیاننامە
فەیروز ئازاد
پەرتووکخانە
چەمکی ئەنفال لەفەرهەنگ و مێژووی ئیسلامدا
ژیاننامە
نیشتمان سەعید
کورتەباس
زاراوەسازی لە زمانی کوردیدا
کورتەباس
ئارامگەی شەیدا لەمەملەکەتی خێڵەکیدا
ژیاننامە
یەسنا حەبیب
پەرتووکخانە
نەخۆشی شێرپەنجە
ژیاننامە
شانەدەر Z
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
ژیاننامە
داستان محەمەد قادر
پەرتووکخانە
جووتیاران پلە و هەڵوێستیان لە شۆڕشی دیموکراسی نیشتمانیدا
وێنە و پێناس
گۆڕستانی چراغ لە هەولێر ساڵی 1920
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی کەلات
کورتەباس
جینۆسایدی گەلی کورد لە ڕۆژئاوای کوردستان و پڕۆژەکەی (محەمەد تەڵەب هیلال)
ژیاننامە
نەسرین کوردە
ژیاننامە
ڕەحیم مەعروف محەمەدئەمین کافرۆشی
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
دیوانی شیبلی
وێنە و پێناس
میرزا محەمەد مەجید قازی مامی پێشەوا قازی محەمەد
ژیاننامە
ڕێکان بێستون ئەسعەد

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.5
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.281 چرکە!