پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
حسێن کەمال نیا
09-10-2024
شادی ئاکۆیی
وێنە و پێناس
وێنەی خانووەکانی دەوروبەری قەڵای هەولێر
07-10-2024
زریان سەرچناری
ژیاننامە
لانە ڕزگار کەمال
07-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
بازیان یونس محێدین
07-10-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
تەنز لەڕۆژنامەنووسیی باشووری کوردستاندا ( 1920-1950)
07-10-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
شیعری بۆنە لە ئەدەبی کوردیدا (کرمانجی ناوەڕاست ) (1914-1945ز)
07-10-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
سەنگ و بەهای بیر لە یەکگرتنی ناولێنراو بە ناولێنەرەوە لەزمانی کوردیدا
07-10-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
یاخیبوون لەشیعری کوردیدا (1970-1991) کرمانجی ناوەڕاست
07-10-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ڕووناکیە زۆر ڕووناکەکە
06-10-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
شوێنەکان
مەلا زیاد
06-10-2024
سەریاس ئەحمەد
ئامار
بابەت
  536,866
وێنە
  110,271
پەرتووک PDF
  20,293
فایلی پەیوەندیدار
  104,206
ڤیدیۆ
  1,558
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
303,967
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
90,153
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,052
عربي - Arabic 
30,942
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
18,384
فارسی - Farsi 
10,017
English - English 
7,583
Türkçe - Turkish 
3,669
Deutsch - German 
1,731
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
125,982
ژیاننامە 
25,820
پەرتووکخانە 
25,702
کورتەباس 
18,376
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
14,819
پەند و ئیدیۆم 
13,645
شوێنەکان 
12,000
شەهیدان 
11,893
کۆمەڵکوژی 
10,907
هۆنراوە 
10,395
بەڵگەنامەکان 
8,348
وێنە و پێناس 
7,364
ئامار و ڕاپرسی 
4,627
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,387
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,460
ڤیدیۆ 
1,456
پۆلێننەکراو 
990
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
822
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
777
کارە هونەرییەکان 
762
شوێنەوار و کۆنینە 
637
فەرمانگەکان  
276
گیانلەبەرانی کوردستان 
274
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
185
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
80
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
یارییە کوردەوارییەکان 
39
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
27
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
323
PDF 
31,432
MP4 
2,558
IMG 
201,832
∑   تێکڕا 
236,145
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
ژیاننامە
کاکەی فەلاح
ژیاننامە
محەمەد عارف
ژیاننامە
مەهاباد قەرەداغی
ژیاننامە
یەحیا ئەفەندیی وێنەگر
ژیاننامە
مەولانا زادە ڕەفعەت بەگ
انحسار نهر الفرات يكشف عن ثمانين موقعاً أثرياً مغموراً في العراق
کوردیپێدیا، مێژووی دوێنێ و ئەمڕۆ بۆ نەوەکانی سبەینێ ئەرشیڤ دەکات!
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: عربي - Arabic
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish0
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)0
English - English0
فارسی - Farsi0
Türkçe - Turkish0
עברית - Hebrew0
Deutsch - German0
Español - Spanish0
Français - French0
Italiano - Italian0
Nederlands - Dutch0
Svenska - Swedish0
Ελληνική - Greek0
Azərbaycanca - Azerbaijani0
Catalana - Catalana0
Čeština - Czech0
Esperanto - Esperanto0
Fins - Finnish0
Hrvatski - Croatian0
Lietuvių - Lithuanian0
Norsk - Norwegian0
Ozbek - Uzbek0
Polski - Polish0
Português - Portuguese0
Pусский - Russian0
Srpski - Serbian0
балгарская - Bulgarian0
қазақ - Kazakh0
Тоҷикӣ - Tajik0
Հայերեն - Armenian0
हिन्दी - Hindi0
ქართველი - Georgian0
中国的 - Chinese0
日本人 - Japanese0

انحسار نهر الفرات يكشف عن ثمانين موقعاً أثرياً مغموراً في العراق

انحسار نهر الفرات يكشف عن ثمانين موقعاً أثرياً مغموراً في العراق
شهدت مدينة عانة في محافظة الأنبار، غربي العراق ظهور مواقع أثرية، بعد انخفاض مناسيب مياه #نهر الفرات#، ومن بينها سجون ومقابر مملكة “تلبس” التي تعود إلى حقبة ما قبل الميلاد.
ويزخر العراق بآلاف المواقع والمدن التاريخية، فضلا عن تلك، التي ما تزال متوارية تحت مياه البلاد، وترابها بانتظار فرق التنقيب المتخصصة.
مواقع أثرية
وعن ذلك، يقول محمد جاسم، مسؤول فريق إعادة بناء مئذنة عانة الأثرية: إن ظهور هذه المواقع في هذا الوقت، هو نتيجة لانحسار مياه بحيرة سدّ حديثة، بسبب قلة الإطلاقات المائية في نهر الفرات من قبل تركيا.
وبين جاسم لموقع “الجزيرة نت”: أن انحسار المياه وتراجعها إلى حوض الفرات، كما كان قبل إنشاء سدّ حديثة، أدى لظهور عدد من المواقع الأثرية التي يتجاوز عددها 80 موقعا.
ويعرب عن اعتقاده بأن ما يسمى “سجون تلبس” هي في الحقيقة عبارة عن مجموعة قبور للدفن تعود للفترة الآشورية الحديثة، حيث مرّ الآشوريون من خلال تلك المنطقة أثناء حملاتهم العسكرية، التي سيطروا بها على بلاد الشام وصولا إلى مصر.
ويؤكد محمد جاسم وجود اهتمام من قبل الهيئة العامة للآثار والتراث بالمواقع الأثرية، خصوصا المواقع الشاخصة، حيث باشرت العام الماضي عملية إعادة بناء مئذنة عانة الأثرية، التي لا تبعد سوى بضعة كيلومترات من هذا الموقع.
وينبّه إلى أن ظهور هذا الموقع هو مؤقت نتيجة انحسار مياه بحيرة سد حديثة، وبالتالي لا يمكن الجزم بأن المياه سوف تستمر بالانحسار حتى إن كانت هذه المواقع غير مكتملة التنقيب، إذ إن معظم هذه المواقع لم تكتمل فيها أعمال التنقيب بشكل كامل بسبب قلة الفترة الزمنية، التي بوشر فيها التنقيب في ذلك الوقت، والتي بدأت تقريبا منذ عام 1978 واستمرت حتى عام 1988، حيث غطت مياه بحيرة سد حديثة تلك المنطقة كاملة.
ويشير جاسم إلى أن الموقع عبارة عن مجموعة من القبور، محفورة في الحجر، وهناك “مغاور مجْول” المشابهة لموقع تلبس، وقد اشتغلت فيه البعثة الإيطالية، وسمي هذا النوع من القبور (كتاكومب)، وهي عبارة عن غرف صغيرة الحجم محفورة بالصخور، حيث قام العراقيون القدماء، وسكان تلك المنطقة بحفر هذه القبور، وهي ليست عادية، وإنما كانت تعود لأشخاص مهمين في تلك الفترة.
ويلفت إلى أن من بين تلك المواقع، التي شملها الاهتمام الأخير من قبل الهيئة العامة للآثار والتراث، موقع قلعة هيت ومئذنة الفاروق عمر الأثرية في هيت، وبرج المعمورة وقصر علي الفارس في آلوس، والعديد من المواقع الغنية بالآثار على امتداد نهر الفرات.
المدينة المغرَقة
وتقع مدينة عانة القديمة على بعد 350 كلم غرب بغداد ضمن مناطق أعالي الفرات، وهي من أقدم مدن العالم، ويتجاوز عمرها أربعة آلاف عام، كما تشير المصادر التاريخية، حيث ورد ذكرها في المخطوطات البابلية والآشورية، وذكرها مؤرخون مثل أميانوس، مارسيليانوس، والقديس إيسيدور وغيرهم.
ويقول أستاذ التاريخ الدكتور خالد حسن الجمعة: إن سكان مدينة عانة أرسلوا الوفود إلى رئيس الجمهورية آنذاك أحمد حسن البكر، ومسؤولي الحكومة في بغداد للتريث بإنشاء السد، حتى لا يؤثر على المدينة العريقة، لكن الحكومة أصرّت على بناء السد؛ لأنها ترى أن إيجابياته أكثر من سلبياته، ولا يهمها غرق مدينة تحمل من الآثار الكثير.
ويلفت إلى أن المدينة المغرقة، كانت تضمّ الكثير من المباني والآثار، التي تعود إلى قرون من الزمن، كما سكنها كثير من الأقوام السومرية والبابلية، وكذلك فيها آثار رومانية كانت شاخصة قبل الغرق.
ويذكر أستاذ التاريخ: أن هذه المدينة تغنى بها الشعراء عبر التاريخ، ودونوا الكثير من الشعر حولها، وحول أهلها والعادات والتقاليد، التي يحملونها، ويعتزون بها.
موقع تلبس
من جانبه، يقول الوثائقي عبد السلام الدزدار، إن “تلبس” جزيرة في نهر الفرات على مسافة 65 كيلومترا من مدينة عانة الجديدة الحالية، ونحو 14 كيلومترا إلى الجنوب من المدينة المغرقة، وكانت هذه الجزيرة محصنة في القديم، ولعل اسمها الحالي محرف عن “تلبوتا”، وقد وردت في الكتابات المسمارية بشكل “تلمش” أو “تلبش” و”تلباش”، فقد ورد هذا الاسم في حملة الملك الآشوري “أكلوتي” من عام 884 إلى 889 قبل الميلاد.
ويضيف أن تلبس وعانة وغيرهما من مدن أعالي الفرات تقع في إقليم ذكرته المصادر البابلية والآشورية باسم “سوخي”، وهو اسم إحدى القبائل الآرامية، التي حلت أعالي وسط نهر الفرات في منتصف الألف الثاني قبل الميلاد.
ويبين الدزدار أن موقع تلبس الأثري يعد من أقدم المواقع ضمن الحدود الجغرافية لقضاء عانة، وقد أعلن عن أثريته عام 1955، وهذه الشقوق الصخرية هي عبارة عن مدافن تقع على تل صخري في الجهة الشرقية لنهر الفرات، ويوجد في كل مجموعة ثمانية قبور مجموعة، منها قبر كبير يحتمل أن يكون لشخص ذي مكانة رفيعة. لكن الباحث رعد نوري العاني يقول: إن آثار تلبس الأثرية هي عبارة عن سجون كان يحبس فيها الخارجون عن قوانين هذه المملكة، حيث يكون ارتفاع فتحة السجن 115 سم، وعرضها 50 سم تقريبا، ويمكث السجين في هذا السجن جالسا ومنحنيا، ويتم حبسه عدة أيام حتى تزهق روحه، وهي منحوتة في جبل يحاذي نهر الفرات، وفوق الجبل توجد قبور كبيرة مبنية من الحجر والرصاص.
معالم مندثرة
بدوره، يقول الباحث والتربوي حاتم القدسي: “بعد انحسار بحيرة القادسية، وانخفاض كمية المياه من غرب العراق، بدأت معالم مدينة عانة القديمة تظهر بشيء لا يسرّ الناظر إليها، فقد باتت بعد انغمارها بالماء، لا تعدو أن تكون كثبانا رملية، ولم يكن هناك معلم يشير إلى أن هذا المكان كان فيه المدينة العامرة بسكانها”.
ويكمل في حديثه للجزيرة نت، معتبرا أن رمال النهر غطت مساحات كبيرة، ولم نعد نرى سوى بقايا مساكن، أو قباب مآذن، أو هياكل لبناء الناعور، أو أرصفة أو جزر، وما إلى ذلك.
ويوضح القدسي أن ما ظهر للعيان من الآثار هو بعض المقابر، التي كشف عنها الماء على حافتي التلال المحاذية للمدينة، كما طمست المياه معالم جزيرة القلعة، وتلبس والخليلية وباقي الجزر الصغيرة الواقعة وسط النهر.
ومن أهم الأثار التي كانت تضمّها المدينة المغرقة -بحسب القدسي-هي قلعة عانة ومئذنتها، وجسر القلعة، وجامع ومئذنة الخليلية، ومشهد عانة، والجامع الكبير في قلعة عانة.
تضافر الجهود
ويفيد مدير دائرة آثار عانة يحيى عبد المجيد جميل، بأن ظهور هذه الآثار يعود إلى انحسار مياه سد حديثة، بسبب عدم إطلاق الحصص المائية التي تأتي من تركيا، وكذلك حلول موسم جفاف الذي أدى إلى انخفاض منسوب السد.
ويؤكد جميل أن حوض سد حديثة يضم أكثر من 80 موقعا أثريا، أغلبها غمرت بمياه السد، وقد جرت عمليات تنقيب إنقاذاً للمواقع الأثرية من عام 1980، وحتى عام 1986، لكن عمليات التنقيب المنقذة لم تعطِ الموقع حقه في التنقيب، وذلك لقصر الوقت المخصص.
ويدعو جميل إلى تضافر الجهود من قبل وزارة الثقافة وبقية الوزارات، من أجل تهيئة هذه المواقع لتكون مناطق جذب للسياح من العراق وخارجه.
أهميتها السياحية
ويشير قائم مقام مدينة عانة سعيد فياض، إلى أن انحسار المياه في مدينة عانة من الظواهر الطبيعية منذ القدم، حيث ينحسر النهر في أشهر الصيف فتظهر المواقع الأثرية، ثم تعود لتغمرها المياه في بقية الأشهر وخاصة موسم الشتاء.
وفي حديثه للجزيرة نت، يعرب فياض عن اعتقاده عدم وجود ما يمكن استغلاله من الناحية السياحية عند انحسار المياه، لأن الآثار أصبحت عبارة عن ركام من الطين لا ملامح واضحة له يمكن الاستفادة منها في هذا المجال، سوى منطقة صغيرة تسمى تلبس، تظهر عند الانحسار.
ويشير إلى أن تلبس عبارة عن قبور محفورة في الصخور وعليها كتابات مسمارية، وقد تعاقبت عليها الكثير من الحضارات منها الحضارة البابلية والآشورية، والبارثية والرومانية، والساسانية والإسلامية.
ويكشف فياض عن استعدادات المدينة لافتتاح متحف عانة التاريخي إلى جانب مئذنة القلعة، والذي يمكن أن يكون عنصرا جاذبا للسياحة التاريخية الأثرية.
وكالات[1]

کوردیپێدیا بەرپرس نییە لە ناوەڕۆکی ئەم تۆمارە و خاوەنەکەی لێی بەرپرسیارە. کوردیپێدیا بە مەبەستی ئەرشیڤکردن تۆماری کردووە.
ئەم بابەتە بەزمانی (عربي) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە 1,274 جار بینراوە
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | عربي | https://ronahi.net/
فایلی پەیوەندیدار: 2
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 7
زمانی بابەت: عربي
ڕۆژی دەرچوون: 22-08-2022 (2 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: وتار و دیمانە
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: عەرەبی
فۆڵدەرەکان: مێژووی کۆن
وڵات - هەرێم: ئێڕاق
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ئاراس حسۆ )ەوە لە: 27-08-2022 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( هاوڕێ باخەوان )ەوە لە: 27-08-2022 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 11-02-2023 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 1,274 جار بینراوە
فایلی پەیوەستکراو - ڤێرشن
جۆر ڤێرشن ناوی تۆمارکار
فایلی وێنە 1.0.3158 KB 27-08-2022 ئاراس حسۆئـ.ح.
فایلی وێنە 1.0.213 KB 27-08-2022 ئاراس حسۆئـ.ح.
فایلی وێنە 1.0.117 KB 27-08-2022 ئاراس حسۆئـ.ح.
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی حەوش کوروو
ژیاننامە
بارین ئیدریس
پەرتووکخانە
سەنگ و بەهای بیر لە یەکگرتنی ناولێنراو بە ناولێنەرەوە لەزمانی کوردیدا
ژیاننامە
تالیب محەمەد ئەمین
ژیاننامە
ئەژین ئەحمەد ڕەشید
پەرتووکخانە
شیعری بۆنە لە ئەدەبی کوردیدا (کرمانجی ناوەڕاست ) (1914-1945ز)
کورتەباس
چیرۆکی هەوڵی تیرۆرکردنی مەلا مستەفا بارزانی؛ '50 بۆمب نەیانتوانی سەرۆکی کوردان بکوژن'
ژیاننامە
لەنیا دارا
وێنە و پێناس
دوو خوێندکاری شاری سلێمانی لە ڕۆمانیا ساڵانی حەفتاکانی سەدەی بیستەم
ژیاننامە
مامۆستا عومەر عەلی
وێنە و پێناس
وێنەی خانووەکانی دەوروبەری قەڵای هەولێر
شوێنەوار و کۆنینە
زیندان سلێمان... شوێنی تەقوای زەردەشتییەکان
ژیاننامە
لانە ڕزگار کەمال
وێنە و پێناس
خولی بەخێوکردنی هەنگ ساڵی 2001 ڕێنمایی کشتوکاڵی شارباژێڕ
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 2
پەرتووکخانە
یاخیبوون لەشیعری کوردیدا (1970-1991) کرمانجی ناوەڕاست
ژیاننامە
ڤەژین دیوالی بەرواری
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
پەرتووکخانە
تەنز لەڕۆژنامەنووسیی باشووری کوردستاندا ( 1920-1950)
ژیاننامە
عەقید شاڵاو مەحمود
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
پەرتووکخانە
ڕووناکیە زۆر ڕووناکەکە
کورتەباس
تێنێسی ویڵیەمز: چاوپێکەوتنێکی سەرنجڕاکێش لە 7 خولەکدا، 1981
پەرتووکخانە
مەتەڵنامە (وەشانی 2، بەشی 1 لە 2 )
کورتەباس
بیرمەندێکی عێراقی: تاوەکو پرسی کورد و فەڵەستین چارەسەر نەکرێت ناوچەکە سەقامگیر نابێت
پەرتووکخانە
شوێنەوارنامە - وەشانی 3
ژیاننامە
حسێن کەمال نیا
ژیاننامە
بازیان یونس محێدین
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕدخمە سان ڕۆستەم
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای ئامەد
شوێنەوار و کۆنینە
پردی دیجلە
وێنە و پێناس
چەند گەنجێکی گوندی باناڵێ ساڵی 1986
وێنە و پێناس
چەند کەسایەتییەکی کورد لە کۆلێژی یاسا لە بەغدا ساڵی 1973
کورتەباس
سوپای ئیسرائیل: ژنێکی ئێزدی لە غەززە ڕزگارکرا و نێردرایەوە ئێراق
کورتەباس
جەژنی جەمای کوردانی ئێزدی لە لالش ساڵی 2024

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
کاکەی فەلاح
07-11-2008
هاوڕێ باخەوان
کاکەی فەلاح
ژیاننامە
محەمەد عارف
09-10-2009
هاوڕێ باخەوان
محەمەد عارف
ژیاننامە
مەهاباد قەرەداغی
30-10-2009
هاوڕێ باخەوان
مەهاباد قەرەداغی
ژیاننامە
یەحیا ئەفەندیی وێنەگر
12-05-2022
زریان سەرچناری
یەحیا ئەفەندیی وێنەگر
ژیاننامە
مەولانا زادە ڕەفعەت بەگ
16-05-2022
سەریاس ئەحمەد
مەولانا زادە ڕەفعەت بەگ
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
حسێن کەمال نیا
09-10-2024
شادی ئاکۆیی
وێنە و پێناس
وێنەی خانووەکانی دەوروبەری قەڵای هەولێر
07-10-2024
زریان سەرچناری
ژیاننامە
لانە ڕزگار کەمال
07-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
بازیان یونس محێدین
07-10-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
تەنز لەڕۆژنامەنووسیی باشووری کوردستاندا ( 1920-1950)
07-10-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
شیعری بۆنە لە ئەدەبی کوردیدا (کرمانجی ناوەڕاست ) (1914-1945ز)
07-10-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
سەنگ و بەهای بیر لە یەکگرتنی ناولێنراو بە ناولێنەرەوە لەزمانی کوردیدا
07-10-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
یاخیبوون لەشیعری کوردیدا (1970-1991) کرمانجی ناوەڕاست
07-10-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ڕووناکیە زۆر ڕووناکەکە
06-10-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
شوێنەکان
مەلا زیاد
06-10-2024
سەریاس ئەحمەد
ئامار
بابەت
  536,866
وێنە
  110,271
پەرتووک PDF
  20,293
فایلی پەیوەندیدار
  104,206
ڤیدیۆ
  1,558
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
303,967
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
90,153
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,052
عربي - Arabic 
30,942
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
18,384
فارسی - Farsi 
10,017
English - English 
7,583
Türkçe - Turkish 
3,669
Deutsch - German 
1,731
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
125,982
ژیاننامە 
25,820
پەرتووکخانە 
25,702
کورتەباس 
18,376
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
14,819
پەند و ئیدیۆم 
13,645
شوێنەکان 
12,000
شەهیدان 
11,893
کۆمەڵکوژی 
10,907
هۆنراوە 
10,395
بەڵگەنامەکان 
8,348
وێنە و پێناس 
7,364
ئامار و ڕاپرسی 
4,627
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,387
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,460
ڤیدیۆ 
1,456
پۆلێننەکراو 
990
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
822
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
777
کارە هونەرییەکان 
762
شوێنەوار و کۆنینە 
637
فەرمانگەکان  
276
گیانلەبەرانی کوردستان 
274
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
185
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
80
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
یارییە کوردەوارییەکان 
39
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
27
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
323
PDF 
31,432
MP4 
2,558
IMG 
201,832
∑   تێکڕا 
236,145
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی حەوش کوروو
ژیاننامە
بارین ئیدریس
پەرتووکخانە
سەنگ و بەهای بیر لە یەکگرتنی ناولێنراو بە ناولێنەرەوە لەزمانی کوردیدا
ژیاننامە
تالیب محەمەد ئەمین
ژیاننامە
ئەژین ئەحمەد ڕەشید
پەرتووکخانە
شیعری بۆنە لە ئەدەبی کوردیدا (کرمانجی ناوەڕاست ) (1914-1945ز)
کورتەباس
چیرۆکی هەوڵی تیرۆرکردنی مەلا مستەفا بارزانی؛ '50 بۆمب نەیانتوانی سەرۆکی کوردان بکوژن'
ژیاننامە
لەنیا دارا
وێنە و پێناس
دوو خوێندکاری شاری سلێمانی لە ڕۆمانیا ساڵانی حەفتاکانی سەدەی بیستەم
ژیاننامە
مامۆستا عومەر عەلی
وێنە و پێناس
وێنەی خانووەکانی دەوروبەری قەڵای هەولێر
شوێنەوار و کۆنینە
زیندان سلێمان... شوێنی تەقوای زەردەشتییەکان
ژیاننامە
لانە ڕزگار کەمال
وێنە و پێناس
خولی بەخێوکردنی هەنگ ساڵی 2001 ڕێنمایی کشتوکاڵی شارباژێڕ
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 2
پەرتووکخانە
یاخیبوون لەشیعری کوردیدا (1970-1991) کرمانجی ناوەڕاست
ژیاننامە
ڤەژین دیوالی بەرواری
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
پەرتووکخانە
تەنز لەڕۆژنامەنووسیی باشووری کوردستاندا ( 1920-1950)
ژیاننامە
عەقید شاڵاو مەحمود
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
پەرتووکخانە
ڕووناکیە زۆر ڕووناکەکە
کورتەباس
تێنێسی ویڵیەمز: چاوپێکەوتنێکی سەرنجڕاکێش لە 7 خولەکدا، 1981
پەرتووکخانە
مەتەڵنامە (وەشانی 2، بەشی 1 لە 2 )
کورتەباس
بیرمەندێکی عێراقی: تاوەکو پرسی کورد و فەڵەستین چارەسەر نەکرێت ناوچەکە سەقامگیر نابێت
پەرتووکخانە
شوێنەوارنامە - وەشانی 3
ژیاننامە
حسێن کەمال نیا
ژیاننامە
بازیان یونس محێدین
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕدخمە سان ڕۆستەم
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای ئامەد
شوێنەوار و کۆنینە
پردی دیجلە
وێنە و پێناس
چەند گەنجێکی گوندی باناڵێ ساڵی 1986
وێنە و پێناس
چەند کەسایەتییەکی کورد لە کۆلێژی یاسا لە بەغدا ساڵی 1973
کورتەباس
سوپای ئیسرائیل: ژنێکی ئێزدی لە غەززە ڕزگارکرا و نێردرایەوە ئێراق
کورتەباس
جەژنی جەمای کوردانی ئێزدی لە لالش ساڵی 2024

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.92
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.5 چرکە!