بە یەکێک لە گرنگترین و بەناوبانگترین شوێنەوارەکانی کوردستان و هەموو ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست دادەنرێت بە شێوەیەک کە توانیویەتی ببێتە زنجیرەی یەکەم لە ڕیزبەندی شارستانییەتی چاخی بەردینی نوێ و ناونراوە بە (شارستانی چەرمۆ) وە بە یەکەم گوندی نموونەیی کشتوکاڵیی دادەنرێت لە مێژوودا. هەروەها مرۆڤ لە گوندی چەرمۆ دا توانیویەتی بەیەکجاری لە ژیانی ناو ئەشکەوتەکان دوور کەوێتەوە و بۆ خۆی خانوو درووستبکات و بۆ ماوەی هەرچوار وەرزەکە تێیدا بمێنێتەوە. ئەمەش بە بەڵگەی دۆزینەوەی ژمارەیەک لە پاشماوەی خانووەکانی لە ئەنجامی هەڵکۆڵینەکەدا. هەروها شارستانی چەرمۆ وەرچەرخانێکی گرنگە لە مێژووی مرۆڤایەتی دا ئەویش بەلاوەنانی کەرەستە بەردینەکان و بەکارهێنانی گڵە بۆ درووستکردنی کەرەستە و پێداویستییەکانی ناوماڵ، بە تایبەتیی قاپ و قاچاخ و گۆزەکاری.
هاوشێوەی گوندی چەرمۆ لە ناوچەی (ئەریحا) لە فەلە ستین و (چەتەڵ هیوک) لە ئاسیایی بچوک، (بەردحوشتر) لە #هەولێر# (تەپە گوران) لە #کرماشان# و چەند ناوچەیەکی تری ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا بدۆزراوەتەوە.
شوێنەکەی:
شوێنەواری چەرمۆ دەکەوێتە ناوچەی #چەمچەماڵ# لە بەشی ڕۆژهەڵاتییەوە بە دووری (15) کم، وە دووری (35) کم لە ڕۆژهەڵاتی شاری #کەرکووک# لە شوێنێکی گردەڵانیدا.ڕووبەرەکەی نزیکەی 1400مەتری چوارگۆشەیە، بەرزیی لە ئاستی ڕووی دەشتەکەیدا نزیکەی (23) پێی بەرزە، ڕووبەری ئەم شوێنە (90×140) مەتر دەبێت وە قوڵی پاشماوە شوێنەوارییەکەی نزیکەی (7) دەبێت لە لووتکەی گردەکە بەرەوە خوارەوە (10) .
جێی باسە لە ئێستادا (2023) تیمێکی شوێنەوارناسی زانکۆیەکی یابانی بە هاوکاری و هاوئاهەنگی لەگەڵ تیمی شوێنەوارناسی بەڕێوەبەرایەتی شوێنەوار و کەلەپووری #سلێمانی# سەرقاڵی کنە و پشکنینی شوێنەوارین لەسەر ئەم سایتە.[1]