بەدیلی سیاسی بەرامبەر بە قەیرانی سیاسی و ئابوری و بارودۆخی سەختی هەژاری و برسێتی کە بەهۆی دەسەڵات و بنبەستی دەسەڵاتی ئەحزابی بۆرژوایی کوردەوە ڕوبەرووی جەماوەری کرێکارو کەمدەرامەتی کوردستان بوەتەوە،، دامەزراندنی دەسەڵاتی شوراکانی کرێکاران و خەڵکی چەوساوەو زەحمەتکێشی کوردستانە.
بزوتنەوەی نارەزایەتی جەماوەری بێبەش و چەوساوەی کوردستان سەرەنجام دەبێت مەسەلەی دەسەڵاتی حکومەتی بە قازانجی خۆی یەکلابکاتەوە تا لەوڕێگایەوە سەرجەم خواست و داواکان و بەرنامەی گۆڕانکاری سیاسی و ئابوری خۆی بەئەنجام بگەیەنێت. بەڵام بۆ گەیشتنی بزوتنەوەکە بەو ئامانجە بگات ئەو هەنگاوانەی خوارەوە پیویستن:
• پێویستە بەرامبەر بەم هێرشەی دەسەڵاتدارانی هەرێم بۆسەر ژیان و گوزەران و تاڵانکردنی گیرفانی مامۆستایان و کارمەندان و کرێکاران و خانەنشینان بزوتنەوەو جموجوڵێکی فراوان و سەراەری بەرێبخرێت. نارەزایەتیەکان بە فراوانی و لەهەموو شارو شارۆچکەیەک، لەهەموو دامەزراوو فەرمانگەو نەخۆشخانەو خوێندنگاو زانکۆیەک دەست پێبکات و درێژەی هەبێت.
• نارەزایەتیەکان هەموو شێوازەکانی مانگرتن و کۆبونەوەی نارەزایەتی و خۆپیشاندان لەناو فەرمانگەو نەخۆشخانەو زانکۆ و خوێندنگاکاندا بگرێتەخۆی. پێویستە بەردەوام شێوازەکانی خەبات و نارەزایەتی دەربڕینەکان بگۆڕدرێن و تەنها بەیەک شێوازی نارەزایەتیەوە خۆمان تەنگەبەرو قەتیس نەکەینەوە.
• لەهەموو ناوەندەکانی کارو فەرمانگەو خوێندنگاو زانکۆو پەیمانگاکان و خەستەخانەکان دەستەکانی سەرپەرشتی نارەزایەتیەکان لەلایەن هەڵسوڕاوانی بزوتنەوەی نارەزایەتی جەماوەریەوە لە چالاکترین و هەڵسوڕاواترین کەسەکان دروست بکرێن.
• کاری ئەم دەستانە بریتی دەبێت لە دوو ئەرکی سەرەکی:
یەکەم؛ دابینکردنی ڕابەریەکی تێکۆشەرو شۆرشگێڕ بۆ سەرپەرشتی نارەزایەتیەکان کە هەنگاو بەهەنگاو ئاسۆی داهاتووی ڕوون دەکاتەوە و پێ بەپێ بەرەوپێشچوونی توانای نارەزایەتیەکان، خواستەکان و شێوازی نارەزایەتیەکان دەگۆڕن.
دووەم؛ هەنگاونان بەرەو پێکهێنانی ڕێکخراوە جەماوەریە ئیدامەکارو شوراکان لە ناوەندەکان و لەناو توێژە بێبەشەکانی کۆمەڵگادا. فاکتەرێکی گرنگ بۆدەرکیشانی نارەزایەتیەکانی جەماوەر لە پرش و بڵاوی و خۆرسک بوونی بوونی، ڕابەریەکی موعتەبەرو ڕێکخراوەی خەباتکاری جەماوەریە.
• بەڵام هەنگاونان بۆ دروستکردنی شوراو ڕێکخراوەی جەماوەری ئیدامەکار لە دوو ئاستدا بەرجەستە دەبێت:
یەکەم؛ دەستەکانی هەمان پیشە لەناوەندە جیاوازەکاندا پێکەوە تۆڕی دەستەکان دروست بکەن بۆ سەرپەرشتی نارەزایەتیەکان لەو ناوەندانەدا. هەروەها دەستەکانی هەرناوەندە هاوکاتی سەرپەرشتی نارەزایەتیەکان پێویستە خەریکی ڕێکخستنی جەماوەری نارازی ناوەندەکەی خۆیان بن و ناوبەناو کۆبوونەوەی گشتی سازبکەن و کرێکاران و کارمەندانی ناوەندەکەیان بکەنە بەشداری بڕیارەکان.
دووەم؛ لەگەڵ دەستەکانی دیکەدا لەناوەندە جیاجاکاندا پەیوەندی دروست بکەن بەمەبەستی هاوئاهەنگکردنی کارەکان و نارەزایەتیەکان. هەروەها پەیوەندی ئەم دەستانە تا ئاستی شارو شارۆچکەیەک و هەروەها تائاستی سەرجەم شاروشارۆچکەکان بچیت و تۆڕێکی سەراسەری دەستەکانی نارەزایەتی لە کوردستاندا دروست بکەن. پەیوەندی نێوان دەستەکانیش بنەمای پەیوەندی نێوان شوراو ڕێکخراوە جەماوەریەکان لەئاستی ناوەندەکان و شاروشارۆچکەکاندا فەراهەم دەکات.
• شێوازی کارو دەخالەتی دەستەکان و لەهەنگاوی دواتردا شوراو ڕێکخراوە جەماوەریەکان بەوجۆرە دەبێت کە:
یەکەم؛ گرتنەبەری شێوەی گونجاو لە دەربڕین و بەرێخستنی نارەزایەتیەکاندا و خۆبەدوورگرتن لە ڕووبەروبونەوەی پێشوەخت لەگەڵ دەسەڵاتدا.
دووەم؛ خستنەرووی خواستەکان و دەستبردن بۆ شێوازی نارەزایەتی دەربڕین بەپێی ئاستی نارەزایەتیەکان و هاوسەنگی هێزی نێوان جەماوەرو دەسەڵات.
سێهەم؛ لەو شوێنانەدا کە خزمەتگوزاری زۆر پێویست پێشکەش بە هاوڵاتیان دەکرێ و کاریگەری ڕاستەوخۆی بۆسەر سەلامەتی ژیانی هاوڵاتیان دەبێ، بەشێوەی درێژماوە کار ڕاگرتن ئەنجام نەدرێ، یان سیستەمی خەفارەت ڕەچاوبکرێ.
چوارەم؛ دەستەکان و ڕێکخراوەکان و شوراکان لەو ناوەندانەی کە داهاتیان هەیە ئیدارەو حکومەت ناچاربکەن کە بەشێک لەو داهاتە تەرخان بکرێ بۆ مووچەی کرێکارو فەرمانبەران و کارمەندانی ئەو شوێنانە. هەروەها لەکاتی پیویست و گونجاودا خۆیان دەستبەرن بۆ جێبەجێ کردنی.
پێنجەم؛ پڕوپاگەندەی فراوان لەناو جەماوەردا بۆ شوراو ڕێکخراوەی جەماوەری و هەروەها ناساندنی شورا لە ئاستێکی فراواندا. هەوڵدانی بەبەرنامە بۆ سود وەرگرتن لە میدیابۆ ئەو مەبەستە.
شەشەم؛ وەڵامدانەوەی دەستبەجێ و گونجاو دژی بریارو هەنگاوەکانی دەسەڵات بۆ پشتگوێ خستنی خواستەکان بە بەیانی کورت و شێوازی گونجاو. توندکردنەوەی فشار لەسەر ئەو حیزب و ڕێکخراوانەی کە بەشێوەی بەیناوبەینی و ناپەیگرانە بەرگری لە نارەزایەتی و خواستەکانی جەماوەر دەکەن.
• داواکاریەکان : داواکاریە دەستبەجێکان؛
1. هەڵوەشاندنەوەی پاشەکەوتی زۆرەملێی مووچەو دانی موچە بەبێ دواکەوتن و لەکاتی خۆیدا. گێڕانەوەی مووچە دەستبەسەرداگیراوەکان لەلایەن حکومەتەوە.
2. دابینکردنی لانی کەمی بژێوی بۆ ئەو کەس و خێزانانەی کە بەهۆی قەیرانەوە کارەکانیان لەدەستداوە.
3. دابینکردنی خزمەتگوزاریە بنەڕەتی و سەرەتاییەکان، وەکو دابینکردنی ئاوو کارەباو نەخۆشخانەو سوتەمەنی...
4. ئازادیی بێچەندوچوونی نارەزایەتی دەربڕین بەشێوەی جەماوەری: کۆبوونەوە، مانگرتن، دەستلەکارکێشانەوە، ڕێپێوان و خۆپیشاندان. ئازادیی بێچەندوچونی ڕێکخراوبون و دروستکردنی ڕێکخراوەی جەماوەری سەربەخۆ لە دەسەڵات.
• کێشەی خەڵک تەنها کێشەی مووچەو نەبوونی خزمەتگوزاری نیە، بەڵکو کێشەیەکی ئابوری و سیاسی هەمەلایەنە کە سەرتاپای کۆمەڵگای بەرەو داڕوخان بردوە. برسێتی و بێدەرەتانی ڕوبەرووی دەیان هەزار خێزان بوەتەوە کە هیچ سەرچاوەیەکی داراییان نەماوە بەهۆی ڕاوەستانی پرۆژەکان و قەیرانی ئابوریەوە. بارودۆخی ژیان و گوزەرانی لاوان و بێکاران بەشێوەیەکی سامناک خراپ بوە. ژنان باری سەختی ئەم بارودۆخە قەیرانگرتوەیان بەکٶلدا دراوەو ئەوەندەی دیکە مافەکانیان پایەماڵ کراوە. بۆیە نارەزایەتی جەماوەر بوعدێکی فراوان و هەمەلایەنی بەخۆوە گرتوە.
لەوروەوە، هاوکاتی ڕێکخستنی نارەزایەتیەکان و پێکهێنانی دەستەو ڕێکخراوەی جەماوەری و شوراکان لە ناوەندەکانی کاردا، پێویستە هەڵسوڕاوانی ڕادیکاڵ و ئازادیخوازو یەکسانیخوازو کۆمۆنیستی ناو بزوتنەوەی نارەزایەتی جەماوەری لە هەوڵی ئەوەدابن و دەست بەرن بۆ دروستکردنی دەستەو گروپ و ڕێکخراوە جەماوەریەکان لە ناو توێژە نارازی و بێماف و چەوساوەکانی کوردستاندا:
1. پێکهێنانی دەستەکانی گەڕەک لە کەسانی هەڵسوڕاوو چالاکی گەڕەک و بەتایبەتی گەنجان بۆئەوەی سەرپەرشتی نارەزایەتیەکانی گەڕەکەکان بکەن و ڕوبەروی دامودەزگا پەیوەندیدارەکانیان بکەنەوە. هەروەها ئەو گروپی گەنجانە لەکاتی پێویستدا دەتوانن هەستن بە پاراستنی ئارامی و ئاسایشی گەڕەکەکانیان و ڕێگابگرن لەکاری پشێوی و تاڵانکردن.
2. بەرێخستنی بزوتنەوەیەکی دژی بێکاری. دەستەکان و گروپەکانی نارەزایەتی لەناو ئەم بەشانەدا پیک بهێنرێن و لێک گرێبدرێنەوەو گەشەی پێبدرێ بۆ پێکهێنانی ڕێکخراوی جەماوەری کە دروشمی دابینکردنی بژێوی و بیمەی بێکاری بەرزبکاتەوەو لەگەڵ بزوتنەوەی گشتی جەماوەریدا گرێبخواتەوە. گەنجان و دەستەو گروپەکانی گەڕەکەکان دەتوانن دەورێکی بەرچاویان هەبێ لەم بزوتنەوەیەدا.
3. بەرێخستنی بزوتنەوەیەکی یەکسانیخوازی ژنان لەلایەن هەڵسوڕاوانی یەکسانیخوازی ژنانەوە کە هاوکات بۆ بەدیهێنانی مافە سەرەتاییەکانی ژنان و پرسی یەکسانبوونیان لەگەڵ پیاواندا تێبکۆشێت و هاوکات ببێتە بەشێک لە بزوتنەوەی نارەزایەتی گشتی بۆ نان و ئازادی.
• یەکێک لە گرفتە سەرەکیەکانی بزوتنەوەی نارەزایەتی ئێستا کە فرسەتی سەرکەوتنیشی کەم دەکاتەوە ئەوەیە کە چینی کرێکار لە کوردستان دەورێکی بەرچاوی تێدانیە، بەتایبەتی کرێکارانی ناوەندو دامەزراوە ئابوریە هەستیارەکانی وەکو نەوت و گاز و بەرهەمهێنانی کارەباو چیمەنتۆو... تاد. پێویستە بەشێوەیەکی لێبڕاوانە کاربکرێت بۆ پڕکردنەوەی ئەم کەلێنە.
دەبێ هەڵسوڕاوانی بزوتنەوەی نارەزایەتی جەماوەری و بەتایبەتی هەڵسوڕاوانی کۆمۆنیست و چەپ هەوڵی جدی بدەن بۆ دەستراگەیشتن بەم ناوەندانە. پێویستە گروپ و دەستەی جۆرواجۆری کرێکاران لەو ناوەندانەش دروست بکرێن. هەنگاو بەرەو دروستکردنی ڕێکخراوەی جەماوەری و شوراکانی خۆیان بنێن. بزوتنەوەی کرێکاری لەم ناوەندانە لەگەڵ بزوتنەوەی گشتی لێک هەڵپێکرێن.
ئەم هەنگاوانەی سەرەوە لە پرۆسەیەکی ئامادەسازی سیاسی و ڕێخکراوەیی جەماوەردا دەچێتە پێشەوە تا ئەوکاتەی کە دەستە نارەزایەتیەکان فراوان بوونەتەوەو جەماوەرێکی فراوانتر پێیانەوە پەیوەست بوون و هەنگاویان ناوە بەرەو دروستکردنی شوراو ڕێکخراوە جەماوەریەکان لەناو خەستەخانەو فەرمانگەو ناوەندەکانی خوێندن و دامەزاروە ئابوریەکان و پاشانیش گەڕەکەکان. ئەم پرۆسەیە لەگەڵ چونەسەری هێزو توانای جەماوەر بۆ سەپاندنی خواستەکان و بەدی هێنانیان بەرەوپێش دەچێت. لەوجێگایانەی کە دەسەڵات وەڵام ناداتەوە خۆی ئەوەندە هێزی پەیدا کردوە کە تەرحەکان و ڕێگاچارەکانی خۆی جێبەجێ دەکات و بەوجۆرە لەگەڵ دروستبوون و بەهێزبوونی شوراو ڕێکخراوە جەماوەریەکاندا لە ناوەندەکان و گەڕەکەکاندا ئیتر لە خوارەوە جەماوەری نارازی و هوشیارو ڕێکخراو دەست دەبات بۆ جێبەجێکردنی فەرمان و بڕیارەکانی خۆی لە خوارەوە. بەکردەوە دەسەڵاتدارێتی شوراو ئەنجومەنەکانی خەڵک لە خوارەوە جومگە ئابوری و سیاسیەکانی کۆمەڵگا دەخاتە ژێر دەستی خۆیەوەو بەکردەوە زەمینەی ڕاگەیاندنی دەسەڵاتی شوراکان فەراهەم دەبێت.
لەکۆتاییدا بانگەوازی سەرجەم ئەندام و لایەنگرانی حیزب، هەڵسوڕاوانی کۆمۆنیست و چەپ، ئازادیخوازو یەکسانیخواز و هەموو ئەو کەس و لایەن و گروپانە دەکەین کە خوازیاری کۆتاییهێنان بەم بارودۆخە کارەساتبارەی خەڵکی کرێکارو کەدەمدەرامەتی کوردستانن، پێکەوە بۆ بەدیهێنانی ئەم ئەرکانە هەنگاوبنێین.
حیزبی کۆمۆنیستی کرێکاریی کوردستان
19-03-2016