بارینا گەلەک بارانان ل مەها نیسانێ و ئایارا ئەڤ سالە بووینە ئەگەر نۆکێن دەڤەرا #دهۆک# تووشی نەخوەشیەکێ ببن و بەرهەمێ وان یێ ئەڤ سالە بەر ب نەمانێ بچیت.
نۆکێن ل دەڤەرێن چیایی هاتنیە چاندن زێدەتر تووشی نەخوەشیێ بووینە و کۆلیلک و کەلیکێن تاکێن نوکان وەریانە و بەلگێن وان زەردبن پاشی دوەریێن.
زێرەڤان دێرگژنیکی، خودانێ زەڤیا نۆکان ل ئاقارێ دێراگژنیک بۆ دواڕۆژ خوەیاکر ئادارا ئەڤ سالە وی نۆک چاندبوون، لێ دڤێ مەهێدا بەری کەلیکێن نۆکان بدرووستی چێببن، بەلکێن وان زەربووینە و دوەریێن، بڤی رەنگی دێ بەرهەمێ نۆکێن وی ل ئەڤ سالە هەموو ژناڤچیت.
لدۆر هەمان مژار، ئەندازیارێ چاندنێ سالم جەعفەر، رێڤەبەرێ چاندنا مانگێشکێ بۆ دواڕۆژ گۆت بارینا گەلەک بارانان ل مەهێن نیسانێ و ئایارا ئەڤ سالە، ب تایبەتی مەها ئایارێ کو 96 ملیم ل دەڤەرا مانگێشک بارینە، ئەگەرێ سەرەکیێ نەخوەشیا نۆکانە.
ناڤبۆری خوەیارکر دەمێ گەلەک باران دبارن، رتووبەت دئەردیدا زێدەبیت و دەمێ پلا گەرمێ 10 – 35 بیت و رتووبەت د ئەردیدا 50 تا 60 بیت نەخوەشیا (فیۆزاریۆم-Fusarium) دناڤ نۆکان چێدبیت و سەرێن بەلگان زەر دبدن و د وەریێن کو نەخۆشی ژ رهان دەستپێدکەت.
لدۆر چارەسەریا ڤێ نەخوەشیێ ژی ناڤبۆری گۆت پێدڤییە جۆتیار ئەردێ خوە لگۆ‌رەی خۆلێن چاندنێ بکاربینن، واتە هەر سالە بەرهەمەکێ جودا ل وی ئەردی بچینن، نەک هەرسال نۆک بن و دەمێ نۆک تووشی ڤێ نەخوەشیێ دبن جۆتیار دشێن دەرمانێن(باڤستین، تاشیکارین، رایزۆلێکس، ڤیتافێکس و چەند دەرمانێن دی بکاربین.
رێڤەبەرێ چاندنا مانگێشک دزانین بەری مەها نیسانا ئەڤ سالە، باران بارین گەلەک کێمبوو، لەورا جۆتیارێن دەڤەرێ ژ ترسا کێم بارنان، بەری دەمێ گۆنجای نۆک چاندن و ڤی دەمی تووشی نەخوەشیان بوون، لەورا پێدڤییە هەر سال جۆتیار ل پێشبینیێن سەقای باش ئاگەهداربن.[1]
#21-05-2018#