بەرهەمی خۆماڵی پەتاتە لە هەرێمی کوردستان لە ماوەی 11 ساڵدا ئاستێکی پێوانەیی تۆمارکردووە، بەجۆرێک ئێستا بەشێکی زۆری پێداویستییەکانی عێراق لە هەرێم دابیندەکرێت.
بەگوێرەی داتایەکی فەرمی وەزارەتی کشتوکاڵ و سەرچاوەکانی ئاوی حکومەتی هەرێم لەساڵی 2007 لەهەرێمی کوردستان ساڵانە تەنها 883 تۆن بووە کە ڕێژەی 01% ئەو بەرهەمە بووە هاتۆتە هەرێم، بەجۆرێک لەو ساڵە 62.285 تۆن پەتاتە لە دەرەوە هاوردەی هەرێمی کوردستان کراوە.
رێژەی بەرهەمی خۆماڵی ساڵ لەدوای ساڵ زیاد بووە بەجۆرێک لەساڵی 2012 ڕێژەی پەتاتەی بەرهەمهاتوو لە ناوخۆی هەرێم بەرزبۆتەوە بۆ 80.624 تۆن، کە یەکسان بووە بە 60%ی بەرهەمی پەتاتەی بازاڕەکان، لە بەرامبەردا ڕێژەی بەرهەمی هاوردە دابەزیوە بۆ 40% کە بریتی بوە لە 54.416 تۆن.
ساڵانی دواتر بەرهەمی پەتاتەی خۆماڵی بەرەو بەرزبونەوەی بەردەوام ڕۆیشتووە، هەر بەگوێرەی داتاکەی وەزارەتی کشتوکاڵ لە ساڵی 2018 لە کۆی پەتاتەی بازارەکانی هەرێم کە 295.095 تۆن بوە ڕێژەی 229.163 تۆن لەناوخۆ بەرهەمهاتوە کە یەکسانە بە %78 کۆی بەرهەمی پەتاتە، لەبەرامبەردا 65.933 تۆن لە دەرەوەی هەرێمەوە هێنراون.
بەرهەمی خۆماڵی پەتاتە لە هەرێمی كوردستان (2007 تا 2018)
|
|
|
|
داتاکانی وەزارەتی کشتوکاڵ ئاماژە بۆ دابەزینی بەرهەمی پەتاتە دەکەن بۆ ساڵی 2019 تەنها لە پارێزگای دهۆک بە ڕێژەی 30% بەرهەمهێنانی پەتاتە دابەزیوە، بەشێوەیەک ساڵی ڕابوردوو لە #دهۆک# بەرهەمی پەتاتە 98 هەزار و 797 تۆن بووە، بەڵام ئەمساڵ 73 هەزار و 629 تۆن بەرهەمهاتووە.
سەبارەت بە هۆکاری دابەزینی بڕەکە جوتیارانی ناوچەکە ئاماژە بە دواکەوتنی وەرزی بارانبارین و دواکەوتنی وەرزی چاندن دەکەن.
پارێزگای دهۆك بە رێژەی 30% بەرهەمهێنانی پەتاتە دابەزیوە
|
|
|
|
پێویستی ساڵانەی هەرێمی کوردستان بۆ پەتاتە بەگوێرەی داتای وەزارەتی کشتوکاڵ 100 هەزار تۆنە، ئەویش بە لەبەرچاوگرتنی ئەوەی هەر تاکێک لە ماوەی ساڵێک 15 کیلۆ پەتاتە دەخوات، بەڵام ئەو ڕێژەیەی کە بەرهەمدێت زۆر لە پێویستی هەرێمی کوردستان زیاترە، بۆیە ئێستا بەشێکی زۆری ئەو بەرهەمە هەناردەی ناوەڕاست و باشوری عێراق دەکرێت بەجۆرێک لە ئێستا 70% پێویستی ناوچەکانی تری عێراق لە ڕێگای بەرهەمی پەتاتەی جوتیارانی هەرێمی کوردستان پڕدەکرێتەوە.
سەبارەت بەو ناوچانەی زۆرترین بەرهەمی پەتاتەی لێ بەرهەمدەهێندرێت، دهۆک لە پلەی یەکەم دێت کە ساڵانە زۆرترین بەرهەمی پەتاتە لەلایەن جوتیارەکانیەوە بەرهەم دێت، لە دوای ئەو پارێزگای #هەولێر# بە پلەی دووەم دێت و #سلێمانی#ش لە پلەی سێیەم دایە.[1]