هێرشەکانی فاشیسمی تورکیا، پاکتاوکاری گەلی کوردە
هێرشێکی بەرفراوان لە لایەن دەوڵەتی داگیرکەری تورکیاوە بە ڕێکەوتن لەگەڵ وڵاتانی هەرێمی و هێندێ لایەنی بەکرێگیراوی کوردستانی دەکرێتە سەر گەلەکەمان. شاڵاوێکی نوێی پاکتاوکاری لە شەنگال و باشووری کوردستان و هەرێمەکانی پاراستنی مەدیا دەستی پێکردووە. بێ گومان ئەو هێرشانە لە چوارچێوەی کۆنسێپت و پلانێکی چەندلایەنە و جیهانیدا بەڕێوەدەچێ. هێرش بۆ سەر دەستکەوتەکانی گەلی کورد بە ئامانجی سڕینەوە و لەناوبردنێتی و تەنیا بۆ سەر لایەنێک یا خۆد تەڤگەرێک نییە. هەڵبەت ئەگەر بە وشیاریەوە هەڵس وکەوت نەکرێت، ئەو بابەتە دەتوانێ ببێتە سەرەتایەک بۆ شاڵاوێکی هەمەگیرتر لە گشتی کوردستاندا.
بەردەوام لە مێژووی تێکۆشانی گەلی کورددا، کە گەلەکەمان نزیکی ئازادی و ئامانجەکانی بووتەوە، وڵاتانی داگیرکەری کوردستان بە تێکڕایی و لە چوارچێوەی کۆنسێپت و پیلانی هاوبەشدا هێرشیان هێناوەتە سەر بزووتنەوەکانی ئازادیخوازی گەلی کورد و هەوڵی لەناوبردنیان داوە. ئەمجارەش بە هەمان شێوە دەبینین کە ڕۆحی هاوپەیمانە کۆنەکانی دژی گەلی کورد لە جەستەی پەیمانی نوێدا زیندوو دەکرێنەوە. دەوڵەتی داگیرکەری تورکیا، خاوەن پرۆژەی نوێ عوسمانیگەریە لە هەرێمەکەدا و بە شوێن گەڕانەوەیە بۆ سنوورەکانی میساقی میللی لە هەنگاوی یەکەمدا و پاشان گەڕانەوەیە بۆ دەسەڵاتی سەردەمی خەلافەتی عوسمانی و داژداری جیهانی ئیسلام. ئەو پرۆژیە بە هاتنە سەرکاری ئاکەپەوە دەستی پێکردووە و سەرەتا بە قۆرغکردنی دەسەڵات لە تورکیادا وەرێکەوت و ئێستا لە ئاستی هەموو ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا پەرەدەستێنێ. نەبوونی هیچ جۆرە پرۆژەیەکی چارەسەرکەر لە لایەن هێزە هژمۆنەکانی جیهانی و ناکۆکی نێوانیان لەسەر دیزاینی نوێی هەرێمەکە، ئەو دەرفەتەی بە وڵاتانی داگیرکەری کوردستان وەک تورکیا داوە کە هاوتەریب لە تەک پرۆژەکانی ئەوان، پلان و بەرنامەکانی سەرەڕۆیانەی خۆی بخاتە گەر و بێ هیچ بەربەستێک درێژە بە کاولکارییەکانی بدات.
جێگای ئاماژەیە کە تورکیا لە دۆخی ئێستادا وەک بەڕێوەبەر و کاربەڕێکەری پەرگالی جیهانی و ناتۆیە لە هەرێمەکەدا. لە هەموو بوارێکدا لە لایەن ئەو هێزانەوە پاڵپشتی دەکرێ و ئێمکان و دەرفەتی بۆ فەراهەم دەکرێت. بە مەرجێک کە پێشی لە زیادەخوازییەکانی ڕووسیا و لە ئاستێکی بەرین تردا پەیمانی شانگهای بگڕێ. ئەو ڕاستیە نابێ لەبیر بکەین کە دۆخی لاوازی ئابووری تورکیادا بێ یارمەتی و هاوکاری بەرەی ڕۆژئاوا بەڕێوەبردنی ئەو پلانە مومکین نییە.
هەر وەک دەزانرێ پێش دەسپێکردنی ئەو هێرشانە ترافیکێکی دیپلماسی لە ئاستی هەرێمەکەدا بەڕێوەچوو. هەم لێدوانی وەزارەتی دەرەوەی تورکیا لەمەر هەبوونی هێزەکانی پارتی کرێکارانی کوردستان پ.ک.ک لە خاکی ئێراند و هەم چاوپێکەوتنی تاران و ئانکارا لە ئاستی وەزیرانی دەرەوەدا. لە هەمان کاتدا و پێش لەو دیدارە، سەردانی ڕایەداری میت هاکان فیدان بۆ بەغدا و چاوپێکەوتنی لەتەک کازمی بێ گومان بە ڕێکەوت نین. دیارە دەبێ بە سەر ئەوانەوە کەمپەینی شەڕی تایبەت لە هەمبەری تەڤگەری ئاپۆیی کە ماوەیەکی درێژە دەستی پێکردووە زیاد بکەین. هەمووی ئەوانە نیشاندەری ئەوەن کە پلانێکی یەکجار بەرفراوان و لە ئاستی جیهانیدا لەسەر تەڤگەری ئاپۆیی بەڕێوەدەچێ. بەشداری ئێران لەو پلانەدا مسۆگەرە. هەم بە شێوازی ڕاستەوخۆ وەک تۆپباران کردن و هاوکاری لەبواری زانیاریدا و هەم لە بواری کردنەوەی دەروازەکانی ئاڵوگۆڕی ئابووری. هەڵبەت دۆخی گەمارۆی ئابووری سەر ئێران و گەڕانی بە شوێن دەرفەتێک بۆ دەورلێدانەوەی گەمارۆکان، زمینەخۆشکەرە بۆ هاوکاری ئێران لە پلانی پاکتاوکاری لەسەر گەلی کورد.
دەبێ کە قۆناغی یەکەمی ئەو پلانە ئاراستەکەی لە پ.ک.ک بێ. چونکە پ.ک.ک لەو چەند ساڵەی ڕابردوودا هەم بە تێکۆشانی دیمۆکراتیک لە ئاستی تورکیادا و هەم بە بەڕێوەبردنی جەنگی گەریلایی لە سەدەی بیست ویەکەمدا؛ کۆسپ و لەمپەری هەری مەزنی لە پێش خەونەکانی داگیرکەری ئاکەپە داناو و لە هەمان کاتدا پەردەی لەسەر شانۆگەرییەکانی ئەو وڵاتە لادا. هەروەها لە ئاستی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا بە پێشکەش کردنی مۆدێلی کۆنفێدرالیسمی دیمۆکراتیک و پێکەوەژیانی گەلان خەتی(هێڵی) سێیەمی بەرجەستە کردوە. ئەوەش بووەتە جێگای کین و تووڕەیی وڵاتانی ڕۆژئاوا و مسۆگەر بەشداریان لە پلانی لەناوبردنی بزووتنەوەی گەلی کورد. هەڵبەت لە ڕوانگەی ئەوان هیچ هێزێک بۆی نییە کە بەدەر لە پرۆژە و پلانی ئەوان بجووڵێتەوە. هەرگیز نابێ لەبیر بکری کە قۆناغەکانی دوایی ئەو پلانە بە بزووتنەوەی ئاپۆییەوە سنووردار نامێنێ و داوێنی هەموو هێزە کوردییەکان و گەلی کورد دەگرێ. لەبەر ئەوەش بەشداری کردنی هێندێ لایەنی بەکرێگراوی کورد و هێزی کوردستانی لەو پلانەدا، هەڵکەندنی گۆڕی خۆیانە بە دەستی خۆیان. واتە لەناوچوون یا پاکتاو کردنی پارتی کرێکارانی کوردستان و تەڤگەری ئاپۆیی لەناوبردنی خەتی خۆڕاگری و بەرخۆدانە و بە گشتی توانەوەی گەلی کوردە. بۆ وڵاتانی ڕۆژئاوا پێکانی دوو نیشانە بە تیرێک. هەم بەڕێوەچوونی پرۆژەکانیان بە دەستی تورکیا و هەم لەناوبردنی خەتی بەرخۆدان لە هەرێمەکەدا. کە بووەتە جێگای ئۆمێد و فێرگەی شۆڕش بۆ گەلانی چەوساوە و بن دەستی جێهان. جێگای ئاماژەیە کە گەریلا لاپەڕەی زێڕینی لە بەرخۆدان تۆمار کردووە. بە دەیان جار هێرشەکانی هاوشێوەی تێکبردووە. بۆتە جێگای متمانە و پشت ئەستووری بۆ گەلەکەمان و بە مانای ڕاستەقینە هێزی پاراستنی گەلی کوردە. لەو دۆخەدا بێگومان گریلا جارێکی دیکە بە پاڵپشتی گەل ئەرتەشی تورک و هێزی پیلانگێر بە چۆک دادێنێ.
پارتی ژیانی ئازادی کوردستان کە بۆ خۆی بەردەوام بووەتە ئامانجی هێرشەکانی دەوڵەتی تورکیا و هەری دوایی شەهادەتی هەڤاڵانمان لە ئاسۆس سەلمێنەری ئەو بابەتەیە؛ بە وردی چاوەدێری دۆخەکە دەکات و وێڕای شەرمەزار کردنی ئەو هێرشە دڕندانەیە بۆسەر گەلەکەمان بە تایبەت گەلی ئێزیدی کە دەکرێ وەک فەرمانێکی نوێ بەناو بکرێ، خۆی بۆ هەموو جۆرە پێشهاتێک ئامادە دەکات. هەموو هێز و توانای بۆ بەرپرچدانەوەی ئەو هێرشانە لە بواری ڕێکخستنی و سیاسی دەخاتە گەڕ. لەهەمان کاتدا داودەکات لە هەموو پارت و ڕێکخراوە کوردستانیەکان کە بێ دەنگ نەبن لەهەمبەر ئەو هێرشانە و هەڵوێستی کرداریان هەبێت سەبارەت بەو قەیرانەی کە دەستکەوتەکانی گەلەکەمان دەخاتە مەترسی لەناوچوونەوە. هەروەها لە هەموو چالاکانی مافی مرۆڤ و ئاشتی دەخوازێ کە بۆ ڕاوەستاندنی ئەو ئاگری شەڕە تێکۆشان بکەن. #پژاک# داوا دەکات لەو هێز و لایەنانەی کە جێگە دەگرن لەو پلانە قیزەونە ی داگیرکەراندا، پێداچوونەوە بکەن بە ئاکاریاندا و دەست لە بەکرێگیراوی هەڵگرن و بێنە بەرەی گەلەوە. لەو قۆناغەدا زیاتر لە هەموو لایەنەکان، گەلەکەمان لە هەر چوارپارچەی کوردستان پێویستە وەک هەمیشە هەڵوێستی بەرزەی نەتەوەیی نیشان بدا و شەقامەکان بکەنە مەیدانی خۆپێشاندان.
لە کۆتاییدا جارێکی تر ئەو هێرشە فاشیستیانەی دەوڵەتی تورکیا و بەڕێوەبەرانی ئەو پیلانگێڕییە و بەشدارانی جیهانی و هەرێمی و کوردستانی شەرمەزار و ئیدانە دەکەین.
#18-06-2020#