دەروێش ڕۆژی تاڵانی دەردەکەوێت.
دەروێش وشەیەکی کۆنی کوردی هەورامی یە بەمانای کەسێک دێت کە خەریکی پاککردنەوەی دەروون وخودی خۆیەتی و خۆی لەکاروباری خەڵکی هەڵناقورتێنێ و لەناکەس کاری دوور دەکەوێتەوە بۆ نزیکبوونەوە لە خودای تاقانە و پەرستراو، وەک چۆن زێڕ بەئاگر تاقیدەکرێتەوە، دۆست لە تەنگانە بە و شێوەیەش دەروێش لەکاتی تاڵانی دەردەکەوێت، وتراویشە: گونی قۆڕیش لە ئاو بدرێت دەردەکەوێت، ئەم ئیدیۆمە گوزارشتە لەوەی ئەگەر دەروێش دەروێش و لە خواناس و بیروباوەڕەکەی پتە و بێت، ئەوا لەڕۆژانی تاڵانیدا دەردەکەوێت، کە هیچی نییە و هەژار و نەدارە و بەهیچ شێوەیەکیش دڵی بۆ تاڵانی ناچێت، هەندێکیش لە دەروێشەکان هەڵپەی کەلوپەل و پاتاڵن و پاککردنەوەی دەروونیان پیس دەکەنەوە بە ماڵی دونیا، نموونەیەکی زیندوو بۆ زیاتر ڕوونکردنەوەی ئیدیۆمەکە:
لە ساڵی 2003دا کۆمەڵێک مامۆستا بۆ هاوکاریکردنی هێزەکانی پێشمەرگە بۆ چەند شەوێک لە (شیوەسوور) ی ئۆمەرمەندانی شارەدێی شوان وەک هێزێکی بەرگری پشتیووانی ئێشکگریان پێگیرا، یەکێک لە مامۆستایەکان وتی: لەکاتی ئازادکردنی کەرکووک، تویوتایەک پڕ کەڵ وپەلی تاڵانی هات، سەیدێک بەپشتێنەکی سەوزە وە دابەزی و دەستیکردە ئاو بەدەم وچاو داکردن و نوێژکردن، ناسیاو دەرچوو کە ئێمەی بینی شەرمێک دایگرت و وتی: بەخوا مامۆستا من بەکرێ چووم و تاڵانیەکەم نەهێناوە.[1]