قوماش 105
نووسینی: #ئوسامە جەمیل#
گەیشتمەوە مارێ، دیتم بابم لە حەوشێ دێ و دەچی، زانیم خەمی منیتی و چاوەڕێیە بزانی لە دائیرەی ئەمن دەگەڕێمەوە یان نا؟ وەکی زانی هاتمەوە، دری کراوەو بەرەو ڕووم هات، سەلامم کرد و وەرامی داوە، گۆتی: ها کوڕم چبوو؟ گۆتم: بابچین دانیشین و لۆت باس بکەم، چووینە ژۆرێ و دانیشتین، بابم گۆتی: دە لۆم باس بکە! گۆتم: وەڵلا بابە بە کورتی و بە کوردی دەیانەوێ بمکەنە جاسووس! گۆتی: ئەتوو بەڕاستتە؟ گۆتم: ئەرێوەڵلا! گۆتی: بەرامبەر بە چ؟ گۆتم: بەرامبەر بەوەی هەورینم لۆ بیننەوە! گۆتی: کوو؟ گۆتم: دیارە بەو سەرۆک جاشەی تەراق دەدەن و لەمنی مارە دەکەن، گۆتی: ئەتوو چتگۆ؟ گۆتم: پێم باشە فکرەکی لێبکەمەوە! بابم گۆتی: ئەوجە ئەوە فکر کردنەوەی دەوێ؟ گۆتم: ترسام شتەکم لێبکەن، لۆیێ وەمگۆ، بابم گۆتی: بڕیاری توو چیە؟ گۆتم: ئەگەر هەموو دنیام لەسەر تاپۆ کەن ئەو خیانەتەی ناکەم، جاسووس یەعنی بێ شەرەفی، بێ کەرامەتی، یەعنی جاش و خۆفرۆش و بیژی! گۆتی: بە ئاقر وازت لێدەینن؟ گۆتم: بەرێ، پێناچی بیانەوێ ئەزیەتم بدەن، گۆتی: کوڕم ئەگەر دەزانی ئەزیەتت دەدەن، با وەکی جارێدیت لێنێ و بکەویە ژۆری لە سێدارەدانی، با فریات بکەوین و قورتارت بکەین لۆ لایەکی! گۆتم: وابزانم پێویست ناکا، ئەوەی ئەمن بزانم هیچم لێناکەن! بەس ئەتوو بەمن برێ ئەدی کا داکم؟ گۆتی: وەڵلا چوو سەرەکی لە پلکت ئەسمەری بدا دەرێن بڕەک نەخۆشە، گۆتم: چادەبی ئیشاڵلا، مادام وەیە با ئەمن ئەو جلکانە لەبەر بکەمەوە و ئاوەکی بەخۆم داکەم!
پاش عەسر بوو، لە ژۆرەکەی خۆم پارم دابۆوە و کتێبم دەخیندەوە، وەختەکی داکم هات و گۆتی: وەرە مێوانت هاتیە، گۆتم: کێیە؟ داکم ڕەنگی تەواو نەبوو، گۆتی بەخۆت وەرەو بزانە کێیە! هەستام کراس و پانتۆڕەکم لەبەر کرد و لە ژۆرەکەی خۆم چوومە دەرێ، چوومە هۆدەکەی پێشەوە، ئەوەی مێوان لێی دادەنیشتن، هەر چوومە ژۆرێ چاوم زەق بۆوەو شاگەشکە بووم! خوایە هاوار ئەوە خەونە یان خەیارە، مەعقولە؟ بەینەکی ڕاوەستام و تاسام، ناهەق نەبووم، قەت لەو باوەڕەی دانەبووم هەورین بێتە ماریمە و سەرم لێبدا! هەورین لەچ دەگەڕێ، کوو وێرایە لە ترسی ئەو دڕندەی مێردی بێ، کێ دەرێ تاقیبی ناکاو ئێستا نایێتە ناو ماریمە و هەردووکمان ناکوژی! ئەمن لەو خەیارانە دابووم و وەکی بزماری لە جێی خۆم چەقیبووم، هەتا لە بیرم کرد بەخێراتنیشی بکەم، ئەو گۆتی: پرتەقار بەخێراتنیش نەما، وامزانی بمبینی لە هۆڕژنی گریانێ دەدەی! هاتمەوە سەرەخۆ و گۆتم: زۆر بەخێر بێی، گلەیی مەکە، قەت باوەڕم نەدەکرد ئەتوو بێی سەرم لێبدەی، ئاخر ئەو هاتنە وەکی ئەوەی وایە قەبری لۆخۆت لێبدەی، فرمێسک لە هەردوو چاوی هاتە خوارێ و گۆتی: ئەمن لەمێژە قەبرم لۆخۆم لێدایە، لەو ڕۆژەی لۆتوو نەبووم و لەتوو دابڕام ئەمن مردیمە و کۆتاییم پێهاتیە! دانیشتم و خۆم پێنەگیرا فرمێسک لە هەردوو چاوم باری، گۆتم: ئەتوو لەچ دەگەڕێی، ناترسێی ئەو کابرایە بێ و پارچە پارچەت بکا؟ گۆتی: ئەو لەبەر توو ئەمن ناکوژی، دەنا لەمێژبوو بەتەمابوو بمکوژی! گۆتم: لۆ لەبەر من؟ گۆتی: ئەمنی هێشتیتەوە هەتا تەنهاو تەنها خەفەتی بداتە توو و هەر لە ئازار دابی! داکم چایەکی هیناو داینا، گۆتیە هەورینی: کیژی گەورەم کوی؟ هەورین گۆتی: دەبی کووبم، ئەوەی ئەمن تێدامە هەموو دەقەو سعاتەکی مردنەکە، بریا بمردبام و لەکۆر ئەو ژیانەی ببامەوە، خۆزگە دەمردم و لە تەنیشت بابم و داکم دەیانشاردمەوە، توخوا ئەگەر پێشی پرتەقاری مردم ئەمن لەکێ شاردرامەوە، وەکی ئەویش مرد لە تەنیشتە منی بشارنەوە، ئەگەر لە ژیانیش لۆ یەک نەبووین، با لەمردنێ لێک نێزیک بین، ئەمن بە مردیتیش هەست بە ئاهو هەناسەی پرتەقاری دەکەم، هەی بە قوربانی یەک داوە پرچی نیوچەوانی بم، داکم هەردوو چاوی وەکی بارانی بەهارێ تەقین و فرمێسک بەسەر هەردوو ڕوومەتی دابارین! هەورین زۆر گریاو دوایێ گۆتی: ئەو سەگبابە چوویتە ڕاوێ و فرسەتم وەرگرت بتبینم و دوو قسەت لۆبکەم، دونێ معاون مدیر ئەمن لە ماریمە دەعوەت بوو، گێم لێبوو لەگەر ئەو سەگبابەی باسییان دەکرد ئەتوو تووشی داوەکی بکەن، دەیگۆ دەیکەینە جاسووس و پێی دەرێین ئەگەر کردی هەورینی دەدەینێ، وەکی ئیشەکەی تەواو کرد لە باتی ئەوەی هەورینی باوێینە باوەشی سی گوللەی داوێینە باوەشی و لە کەندەکی فڕێی دەدەین، نەکەی بە قسەی وان هەرخەرەتێی، ئەوەیە داوەکە لۆت دادەنێنەوەو دوایێش دەتکوژن!
لەودەمی بابم هاتەوە، زۆر بەگەرمی بەخێراتنی هەورینی کرد، زانی شتەک هەیە لۆیێ هەورین هاتیە، گۆتی: تێمبگەینن چبووە؟ هەورین هەموو شتەکی لۆ باس کرد، بابم مشەوەش بوو، گۆتی: وەڵلاهی کوڕم وەکی بازۆی سەر هەرگری و لەو وراتەی نەمینێی لە هەموو باشترە، ئاخر ئەمە کوو دەرەقەتی ئەو هەموو کێشەو دۆخەی دیتن، خۆت قورتار بکەی باشترە، نەک چشتەکی لەتوو بکەن و جەرگی من و داکیشت بسووتێ! گۆتم: وەڵلاهی بابە ئەمنیش زۆر جار وام بە خەیاری دادێ، بڕۆم و لێرە نەمینێم! داکم گۆتی: وەی جەرگی داکت خرابی ڕۆرە، ئەوجە ئەتوو بڕۆی ئەمن کوو وەزگ نادەم، دەدانیشەو عەسکەریەکەی خۆت تەواوکە، بەشکوو ئیشاڵلا تەسریح دەبی و لە گوندەکی مەتکەبەکی دادەمەزرێی، هەنگینئ لەبەر چاوانیش بزر دەبی، ئیدی داکم تانی قەناعەت بەمن و بابم بکاو ئەمن نەڕۆم و هەر لە شاری بمینێمەوە، هەورین هەستاو خواحافیزی کرد و ڕۆیی! بابم بەینەکی داماو گۆتی: وەچاکە ئەو خانیەی بفرۆشم و بچم لە گەڕەکەکیدی خانیەکی بکڕم، بەشکوو لەبەر چاوان بزر دەبین، داکم گۆتی: ئەوجە ئەمن کوو ئیدارە دەکەم لە گەڕەکەکی دی، بەخوای ڕۆژێ دوو جار پلکە فەوزیەو پلکە بەگیسی مام ئەنوەری نەبینم و دوو قسان لەگەر زەکیەی قادری نەکەم و دوو تالیقان لە شێرۆ قوون کەتی نەدەم دەمرم، لێمگەڕێن با هەر لەو مارە خۆشەیی و لەو گەڕەکەی باشەی بم، دەزانی خەرکی ئەو گەڕەکەی چەند بە کەلکی مە هاتینە!
دوو ڕۆژ پێچوو موختار هاتەوە، گۆتی: ئەبو سەدام چاوەڕێی وەرامی تووە، ئەوە لۆ دەنگت نیە؟ گۆتم: وەڵلا پێی برێ داوای لێبوردن دەکاو ناتانی ئەو ئیشەی بکاو خەریکی عەسکەرییەکەی خۆیتی! موختار بەینەکی تەماشای کردم و گۆتی: دە مادام وەیە ئیمزایەکم لۆ لەو وەرەقەی بکە، کەوا ئەمن تەبلیغم کردی، گۆتم: زۆر باشە، ئیمزایەکم لێداو موختار شاپەکی لە قوونی خۆیدا و لێیدا ڕۆیی!
دوو مانگ بەسەر عەسکەرییەکەی دا تێپەڕی و ڕۆژەکی ئامیری وەحدەکەمان هات و هەمووی خڕ کردینەوە، گۆتی: سەیدولڕەیس ئەمرەکی دەرکردیە هەمووتان تەسریح بن و بچنەوە سەر مار و حار و کاسبی خۆتان، دەوجە دوعای لۆ بکەن خوای گەورەی بیهێلی لۆ گەلانی عێراق و ئوومەتی عەرەبی!
هەر ئەو ڕۆژی کتابیان لۆ هەموومان کرد و جلکی عەسکەریمان تەسلیم کردەوە و بە ڕێیان کردین، هەموومان بەدرخۆشی معەسکەرمان بە جێهێشت و خواحافیزیمان لێکدی کرد و هەرکەسە چۆوە ماری خۆی، وەکی گەیشتمەوە ماری خۆمان ئەو خەبەرەم دا داک و بابم شاگەشکە بوون، زۆریان شوکری خوای کرد و بابم ناردیە دوو مام حوسێنە سۆری قەساب و گۆتی: بڕۆ گۆلکەکی دەرەجە ئێکم لۆ بینە لە مەیدانێ و لێرە لە حەوشێ سەریببڕە، با گۆشتەکی بکەینە خێر، حوسێنە سۆر گۆتی: بەو شەرتەی دایە حاجی جەرگ و ناوەکەمان لۆ بە شلە ساوارەکی لێبنێ، داکم گۆتی: ئەوجە ئەوە چ قیمەتی هەیە، دەتوو بڕۆ بینە، ئەوجە بزانە چشتۆ شلە ساوارتان لۆ لێدەنێم بە جەرگ و ناوی!
مایتی.[1]
⚠️ تێبینی: ئەم بابەتە بە ڕێنووسی سەرچاوەی ئاماژە پێکراو نووسراوە، کوردیپێدیا هیچ دەستکارییەکی نەکردووە!