پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
پەرتووکخانە
هیچ بڵندێک بە ئەو ناگات
09-05-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ڤیدیۆ
ساتی کوژرانی کارزان کەریم مەغدید لە ڕۆژی 07-05-2024
09-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
کارزان کەریم مەغدید
09-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
چەمکی ئەنفال لەفەرهەنگ و مێژووی ئیسلامدا
09-05-2024
زریان سەرچناری
ڤیدیۆ
ئەشکەوتی شانەدەر نیشتمانی نهێنیی و ڕاستەقینەی ژیانی مرۆڤایەتیی
09-05-2024
شادی ئاکۆیی
ڤیدیۆ
قەرەخەرمان خواردنێکی دێرینی کوردەواریی
09-05-2024
شادی ئاکۆیی
پەرتووکخانە
جووتیاران پلە و هەڵوێستیان لە شۆڕشی دیموکراسی نیشتمانیدا
08-05-2024
ئاراس ئیلنجاغی
ڤیدیۆ
فیستیڤاڵی ساڵانەی پەیمانگای ماد
08-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
فیستیڤاڵی ساڵانەی قوتابخانەی فاخیر مێرگەسۆری نێودەوڵەتی ساڵی 2024
08-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
گوندی گردی ماوان
08-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ئامار
بابەت 519,066
وێنە 106,398
پەرتووک PDF 19,240
فایلی پەیوەندیدار 96,837
ڤیدیۆ 1,376
ژیاننامە
ناشاد
ژیاننامە
عەلی حەسەنیانی
ژیاننامە
سەڵاح محەمەد کەریم
ژیاننامە
کەیوان کەوسەری
ژیاننامە
نیشتمان سەعید
ملحمة درويشي عبدي تاريخ عِشق الهوية والأرض
کوردیپێدیا و هاوکارانی، هەردەم یارمەتیدەردەبن بۆ خوێندکارانی زانکۆ و خوێندنی باڵا بۆ بەدەستخستنی سەرچاوەی پێویست!
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: عربي
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

ملحمة درويشي عبدي

ملحمة درويشي عبدي
إعداد/ نورشان حسين [1]
ملحمة درويشي عبدي بيّنت مقاومة الشعب الكردي وجبروته بشخصية دوريشي عبدي الذي واجه العدو بكل بسالة لكن يد الغدر طالته، فأصبحت هذه الملحمة ميراثاً وانطلاقة لكل مناضل يجاهد في سبيل قضية وطنه.
تعتبر ملحمة درويشي عبدي من أعظم الملاحم في التاريخ الكردي، حيث أننا إن تعمقنا في أحداثها سنتعرف على معنى العشق الحقيقي للمرأة والوطن، وكذلك معنى البطولة الكردية الأصيلة التي تحلى بها درويشي عبدي عندما ربط عشقه الشخصي لحبيبته “عدولة” بعشقه المجتمعي للأرض والحرية وبذل روحه في سبيل العشقين معاً، أو ربما نستطيع القول بأن مصدر كلا العشقين ينبع من عشق كينونة الحياة، وإن كانت التراجيديا هي من أسدلت الستار على النهاية المؤلمة، وتدور أحداث القصة حول تحالف الحكام والشوفينيين من الأتراك والعرب ضد طموحات الشعب الكردي المتجسدة في اتحادهم بقيادة درويش عبدي والمليين و47 عشيرة كردية أخرى، عندما أصبح “تمر باشا المللي” قوة لا تقهر في قلب الإمبراطورية العثمانية والذي شكل جيشاً تجاوز تعداده 70 ألف محارب، كان التحالف المللي يتألف من 47 عشيرة وأصبح حاكماً نافذ الكلمة وسيطر على جميع الطرق المؤدية إلى حلب و”آمد” ديار بكر والموصل وغيرها من المدن الرئيسية، وأوشك على استقلال الإمارة الكردية عن الدولة العثمانية وكانت منطقة نفوذه تمتد من أرزروم إلى بيراجيك جنوباً ثم شرقاً إلى جبل عبدالعزيز وجبل شنكَال في الجنوب الشرقي وشمالاً إلى جزيرة بوطان وديار بكر (آمد) وكانت عاصمته ويران شهير.
امتنع تمر باشا المللي عن دفع الضرائب للباب العالي ولم يدع أحداً من رجال العشائر “المللية” أن يخدم في الجيش العثماني، فقرر السلطان العثماني تعيين سليمان باشا آل شاوي قائداً عاماً للجيوش الزاحفة ضد تمر باشا المللي عام 1791 م، وقد ضم إلى جيشه آلاف من الفرسان غير النظامية من عشيرة “الجيس” البدوية وبعض القبائل التركمانية، وزحفت هذه القوات إلى ماردين حيث واجهت الجيش المللي وحاصرته في قلعة “بووك” على الأغلب (منبج) اليوم ولم يستطع الجيش المللي الصمود أمام تلك الجيوش الجرارة، فأخلى القلعة وتراجع جنوباً وأخذ سليمان باشا آل شاوي يعاقب العشائر المللية بقسوة حيث أعدم رؤساء العشائر وقادتهم، وعزل حاكم ماردين من منصبه وأنهك القوة المللية في تلك المنطقة، ولذا طلب تمر باشا من العشيرة الشرقية مساعدتهم كونه يدرك جسارة درويش وأخاه سعدون، ودرويشي عبدي البطل المغوار ابن عبدي رئيس عشيرة الشرقية (الإيزيدية) أصبح قائد الجيش الكردي وكانت القيادة تتألف من (اثني عشر رجلاً) ستة منهم من كرد الإيزيديين وستة من الكرد المسلمين، وكانت حبيبته “عدولة” بنت الأمير تمر باشا الملي مسلمة، وهي رمز الأرض ورمز الإمارة الكردية التي يجب الدفاع عنها بدمائهم، وقام درويشي عبدي بسلسلة من الهجمات البطولية بتكتيكات حرب الأنصار ضد جيش الأعداء ملحقاً خسائر فادحة واستنزاف هائل في صفوف الأعداء في المناطق التالية: (سهل موصل، ويران شهير شنكَال، جبل عبد العزيز “جبل كزوان”)، كان درويش معروفاً بأنه فارس عظيم لا يستطيع أحد على مجابهته وهو على صهوة جواده المسمى ب (هدبان)، فقد عجز الأعداء من هزيمة درويشي عبدي إلا بالحيلة حيث قاموا بالفرار إلى بقعة أرض مليئة بحفر الفئران وكان درويش على صهوة حصانه يطاردهم وفي هذه الأثناء يقع من فوق حصانه (هدبان) ويكسر ساق الحصان ويلتف حوله جنود العدو ويبدؤون برشقه بسيوفهم الغدارة، ويصاب درويش بجروح بليغة ويتم نقله إلى تل قريب من جبل سنجار حيث تلتقيه “عدولة” بكل شموخ وتضع رأسه على كتفها وتصرخ بأعلى صوتها بكلام يهز لها وجدان العشائر فتسرد كل تاريخ الكرد من ظلم الأعداء والإبادة التي ارتكبت ضدهم، ومقاومة الكرد البطولية وتشير على دور المرأة الكردية في الحفاظ على الثقافة والأصالة.
بالرغم أن درويش ورفاقه استشهدوا في تلك المعركة الدامية ولكنهم ألحقوا بالجيوش المعادية ضربات موجعة وشتتوا قوات الأعداء ولم يدعوهم يحققون ما يرغبون مما زاد من روح الوحدة والمقاومة لدى أبناء الكرد ولتصبح ملحمة أخرى تستلهم أحفادهم ليقاوموا بانطلاقة ظافرة قادمة، حيث قام العديد من الكتّاب والشعراء الكرد بتأليف الكتب والأغاني على هذه الملحمة ولعل أكثرهم تأثراً بها هو الفيلسوف والقائد الكردي “عبدالله أوجلان” حيث يتحدث بشكل مستفيض في مجلده الخامس من مانيفستو الحضارة الديمقراطية (القضية الكردية) واصفاً ملحمة درويشي عبدي قائلاً:
(كان درويش عبدي يشيرُ من خلالِ “عدولة” إلى المقاومةِ اليائسةِ للكردايتيةِ الجاهدةِ للصمودِ في وجهِ الصهرِ والإبادة، وإلى تصدّيها متمثلاً في الجيلِ الأخيرِ من الإيزيديين، ورغمَ غنائِها من قِبَلِ فنانٍ “بافي صلاح العفريني”، إلا إنّ كلَّ كلمةٍ قالتها عدولة كانت أَشبَهُ بآخرِ نفَسٍ تلتقطه ثقافةٌ ما فتئَت صامدةً مدى آلاف السنين، وفي واقعِ الأمر، كان درويش بتجوالِه في كلِّ مرةٍ بين جبلِ سنجار وسهلِ الموصلِ يسردُ المقاومةَ البطوليةَ ضد الإقطاعيةِ العربيةِ الإسلامية، وقد كانت تلك المقاومةُ تقليداً عمَّرَت آلافاً من السنين، ضاربةً بجذورِها إلى عهدِ السومريين، وربما إلى ما قبل ذلك، إذ تمتدُّ إلى النزاعاتِ المحتدمةِ بين القبائلِ الساميّةِ الصحراويةِ والقبائلِ الآريةِ الجبليةِ السهلية.
ودرويش عبدي كان الممثلَ الأخيرَ لتلك التقاليد، أما سقوطُ درويش عن صهوةِ الحصانِ وإصابتُه بجروح، فما هو في الحقيقة سوى سقوطُ تاريخٍ بأكملِه ومجتمعيةٍ برمتِها، وإصابتُهما بجروحٍ غائرة، والموتُ البطيءُ لدرويش الجريحِ قد تحولَ على لسانِ عدولة إلى عباراتٍ كانت كافيةً ووافيةً للتعبيرِ بكلِّ يُسرٍ عن تاريخٍ يمتدُّ لعشرِ آلافِ سنة، وعن أعرقِ التقاليدِ الشعبية، استمعتُ إلى أغنية بافي صلاح وتأثرتُ بها كثيراً وعلمتُ لاحقاً أنّ أغنيةَ “دلالو” التي غناها صديقي “آرام تيكران” هي أيضاً جزءٌ مقتضبٌ من ملحمةِ “درويشي عبدي”، وكانت تفضي إلى نفسِ النتيجة، ما أثار دهشتي هو أنه كيف استطاعَ رمزٌ نسائيٌّ مثل عدولة التعبيرَ بهذا العمقِ السحيقِ عن الواقعِ التاريخيِّ والاجتماعيّ، وباعتقادي، هذه قضيةٌ أوليةٌ من قضايا الأدبِ الكرديِّ التي لا تنفكُّ تستلزمُ الإيضاح)
ئەم بابەتە بەزمانی (عربي) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە 925 جار بینراوە
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | کوردیی ناوەڕاست | ronahi.net
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 4
زمانی بابەت: عربي
ڕۆژی دەرچوون: 23-06-2019 (5 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: مێژوو
پۆلێنی ناوەڕۆک: چیرۆکی ڕاستینە
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
زمان - شێوەزار: عەرەبی
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 95%
95%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( هەژار کامەلا )ەوە لە: 28-05-2022 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( هاوڕێ باخەوان )ەوە لە: 28-05-2022 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( هاوڕێ باخەوان )ەوە لە: 28-05-2022 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 925 جار بینراوە
فایلی پەیوەستکراو - ڤێرشن
جۆر ڤێرشن ناوی تۆمارکار
فایلی وێنە 1.0.183 KB 28-05-2022 هەژار کامەلاهـ.ک.
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
ژیاننامە
شانەدەر Z
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
کورتەباس
سیناتۆر ڤان هۆڵن: داوا لە سەرکردەکانی کوردستان دەکەم رێگەی پێکەوە کارکردن بدۆزنەوە
وێنە و پێناس
میرزا محەمەد مەجید قازی مامی پێشەوا قازی محەمەد
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
کورتەباس
زاراوەسازی لە زمانی کوردیدا
ژیاننامە
ڕێکان بێستون ئەسعەد
ژیاننامە
داستان محەمەد قادر
پەرتووکخانە
نەخۆشی شێرپەنجە
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
پەرتووکخانە
جووتیاران پلە و هەڵوێستیان لە شۆڕشی دیموکراسی نیشتمانیدا
ژیاننامە
کارزان کەریم مەغدید
پەرتووکخانە
هیچ بڵندێک بە ئەو ناگات
وێنە و پێناس
گۆڕستانی چراغ لە هەولێر ساڵی 1920
ژیاننامە
یەسنا حەبیب
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی کەلات
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
ژیاننامە
فەیروز ئازاد
کورتەباس
جینۆسایدی گەلی کورد لە ڕۆژئاوای کوردستان و پڕۆژەکەی (محەمەد تەڵەب هیلال)
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
گۆران لە نێوان زێی بادینان و ڕووباری خازر
ژیاننامە
نەسرین کوردە
وێنە و پێناس
سنە لە ساڵی 1874
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
قوتابییانی پۆلی شەشەمی سەرەتایی قوتابخانەی خالیدیە، ساڵی 1963
وێنە و پێناس
ئاهەنگێکی هاوسەرگیری شاری سلێمانی، ساڵی 1972
ژیاننامە
ڕەحیم مەعروف محەمەدئەمین کافرۆشی
کورتەباس
لاوکی موسۆ
ژیاننامە
بڕوا عەبدوڵڵا عەلی
ژیاننامە
نیشتمان سەعید
کورتەباس
75 هەزار ساڵ لەمەوبەر لە ئەشکەوتی شانەدەر ژیاوە
پەرتووکخانە
چەمکی ئەنفال لەفەرهەنگ و مێژووی ئیسلامدا

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
ناشاد
19-11-2008
هاوڕێ باخەوان
ناشاد
ژیاننامە
عەلی حەسەنیانی
21-12-2010
هاوڕێ باخەوان
عەلی حەسەنیانی
ژیاننامە
سەڵاح محەمەد کەریم
02-03-2022
سروشت بەکر
سەڵاح محەمەد کەریم
ژیاننامە
کەیوان کەوسەری
07-12-2023
شادی ئاکۆیی
کەیوان کەوسەری
ژیاننامە
نیشتمان سەعید
01-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
نیشتمان سەعید
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
پەرتووکخانە
هیچ بڵندێک بە ئەو ناگات
09-05-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ڤیدیۆ
ساتی کوژرانی کارزان کەریم مەغدید لە ڕۆژی 07-05-2024
09-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
کارزان کەریم مەغدید
09-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
چەمکی ئەنفال لەفەرهەنگ و مێژووی ئیسلامدا
09-05-2024
زریان سەرچناری
ڤیدیۆ
ئەشکەوتی شانەدەر نیشتمانی نهێنیی و ڕاستەقینەی ژیانی مرۆڤایەتیی
09-05-2024
شادی ئاکۆیی
ڤیدیۆ
قەرەخەرمان خواردنێکی دێرینی کوردەواریی
09-05-2024
شادی ئاکۆیی
پەرتووکخانە
جووتیاران پلە و هەڵوێستیان لە شۆڕشی دیموکراسی نیشتمانیدا
08-05-2024
ئاراس ئیلنجاغی
ڤیدیۆ
فیستیڤاڵی ساڵانەی پەیمانگای ماد
08-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
فیستیڤاڵی ساڵانەی قوتابخانەی فاخیر مێرگەسۆری نێودەوڵەتی ساڵی 2024
08-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
گوندی گردی ماوان
08-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ئامار
بابەت 519,066
وێنە 106,398
پەرتووک PDF 19,240
فایلی پەیوەندیدار 96,837
ڤیدیۆ 1,376
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
ژیاننامە
شانەدەر Z
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
کورتەباس
سیناتۆر ڤان هۆڵن: داوا لە سەرکردەکانی کوردستان دەکەم رێگەی پێکەوە کارکردن بدۆزنەوە
وێنە و پێناس
میرزا محەمەد مەجید قازی مامی پێشەوا قازی محەمەد
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
کورتەباس
زاراوەسازی لە زمانی کوردیدا
ژیاننامە
ڕێکان بێستون ئەسعەد
ژیاننامە
داستان محەمەد قادر
پەرتووکخانە
نەخۆشی شێرپەنجە
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
پەرتووکخانە
جووتیاران پلە و هەڵوێستیان لە شۆڕشی دیموکراسی نیشتمانیدا
ژیاننامە
کارزان کەریم مەغدید
پەرتووکخانە
هیچ بڵندێک بە ئەو ناگات
وێنە و پێناس
گۆڕستانی چراغ لە هەولێر ساڵی 1920
ژیاننامە
یەسنا حەبیب
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی کەلات
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
ژیاننامە
فەیروز ئازاد
کورتەباس
جینۆسایدی گەلی کورد لە ڕۆژئاوای کوردستان و پڕۆژەکەی (محەمەد تەڵەب هیلال)
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
گۆران لە نێوان زێی بادینان و ڕووباری خازر
ژیاننامە
نەسرین کوردە
وێنە و پێناس
سنە لە ساڵی 1874
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
قوتابییانی پۆلی شەشەمی سەرەتایی قوتابخانەی خالیدیە، ساڵی 1963
وێنە و پێناس
ئاهەنگێکی هاوسەرگیری شاری سلێمانی، ساڵی 1972
ژیاننامە
ڕەحیم مەعروف محەمەدئەمین کافرۆشی
کورتەباس
لاوکی موسۆ
ژیاننامە
بڕوا عەبدوڵڵا عەلی
ژیاننامە
نیشتمان سەعید
کورتەباس
75 هەزار ساڵ لەمەوبەر لە ئەشکەوتی شانەدەر ژیاوە
پەرتووکخانە
چەمکی ئەنفال لەفەرهەنگ و مێژووی ئیسلامدا

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.5
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.188 چرکە!