جلی نوێ!
نووسین: حوسێن شێربەگی
وەرگێڕان: #سەرگوڵ بێتوشی#
حەمەد دەیووت: کاتێک کە لە دووکانی پێڵاوفرۆشییەکە هاتینە دەرێ، دڵم ڕێک بە قەدەر دەریایەک گەورە ببوو، زۆر دڵخۆش بووم، زۆر زۆر. من و مەحمی ئێستا ئیدی بە پێچەوانەی هەموو کاتێک نوێ ببووینەوە. هەر یەکەمان کراسێکی نوێمان لە بەر دابوو و جوتێکیش پێڵاوی نوێ نوێمان لە پێ بوو.
ئای چەند خۆش بوو! ساڵەهای ساڵ بوو خەونمان بە وەها سات و ڕۆژ و سەعاتێکەوە دەدی و ئێستا ئیدی خەونەکانمان وەدی هاتبوو. دەزانم مەحمیش هەر وەکو من بوو. ڕوخسارمان گەشابۆوە، سەرگۆنا و لێوەکانمان وەکو گوڵەباخێک پشکوتبوون و لە خۆشیان لە کەوڵی خۆماندا نەدەگونجاین. لە دڵمدا شاییەک دەگەڕا کە هەر باسی مەکە، ئەی خوایە، هەر باسی مەکە! تەنیا شتێک کە ئازاری دەدام خێسەی خەڵک و گومانی ئەوان بوو.
خەڵک کە دەگەیشتنە حەمەد و مەحمی ڕادەوەستان و بە چاوی گومانەوە بیرازیان دەکردن، هەموو کەس بە پێچەوانەی هەموو کاتێک پێیان سەیر بوو کە ئه و دوانەیان ئاوا پاک و خاوێن و ڕێک و پێک دەبینی و لە دڵی خۆیاندا دەیانوت: منداڵە سواڵکەر و ئه و هەموو ئەدا و ئەتوارە!
مەحمی دەیووت: حەمەد، تۆ گیانی خۆت بە وردی تەماشای ئه و خەڵکە بکە، باش تەماشایان بکە. کەسێک نییە پێیان بڵێت ئەی بێ دینینە گورگتان بینیوە؟ چیتان بینیوە کە ئاوا تەماشای دەکەن؟ یانی ئێمەی هەژار و نەدار بۆمان نییە بۆ یەک جاریش لە ژیانماندا جلی جوان لە بەر بکەین و خۆمان بڕازێنینەوە؟ ئەرێ هەر بە ڕاستی لە گەڵ بەستەنییەک چۆنی؟
حەمەد دەیووت: چوینە ناو شیرینی مەنییەکەوە، وەک بەگزادەکان لە پشت مێزەکەوە دانیشتین! بەڵام ئەوەی ئێمە بینیمان کەس نەیبینێ، هێشتا بی بسم اللە مان نەوتبوو و داوای بەستەنیمان نەکردبوو کە کڵاو سەوزێک، ئەرێ برادەر کڵاو سەوزێکی ڕاستەقینە، بەڵام وەکو ئەجەل گەیشتە سەرمان و بێ پێشەکی هاواری کرد:
بەرێزان ببوورن، سەرپێیەک تا وەکو بنکەی پۆلیس وەرن تکایە!
رەنگ بە ڕوویانەوە نەما، بنکەی پۆلیس؟! چاوێکیان لە یەکتری کرد، بڕیاری پۆلیس بوو و دەبوایە جێبەجێ بکرێ. بە ترس و لەرزەوە لە گەڵ پاسەوانەکە ڕۆیشتن. کاتێک ترسەکەیان زیاتر بوو کە مەحمی لە پاسەوانەکەی پرسی:
چی بوە بەڕێز؟ بۆچی دەمانبەنە بنکەی پۆلیس؟
پاسەوانەکە بە سارد و سڕی وەڵامی دانەوە و وتی: شتێکی گرینگ نییە لە بنکەی پۆلیس ڕوون دەبێتەوە!
کە چوونە ناو بنکەی پۆلیس، کەشەکە لێڵتر خۆی دەنواند، دیوارێکی زەرد، داڵانێکی دوور و درێژ، شوێنێکی زۆر بێدەنگ و لە کۆتاییشدا ژووری بەرپرسەکە. بە تایبەتی سرتە سرتی ئه و پاسەوانەی کە ئەوانی هێنابوو لە گەڵ بەرپرسەکە و نێوچاوانی گرژ و مۆنی بەرپرسەکە بە جارێک تۆقاندنی.
حەمەد دەیووت: به و چپە چپە و سرتە سرتەش ڕانەوەستان و هەر ئەوەندە کە پاسەوانەکە هەنگاوێک لە بەرپرسەکە دوور کەوتەوە، بەرپرسەکە زۆر بە تووڕەییەوە هاواری کرد: ئەحمەدی گیرفانەکانیان بپشکنە!
زۆر سەیر بوو! چونکە لە بەر دەرگا گیرفانەکانمان پشکێندرابوون و جگە لە بڕێکی کەم پارەی دڕاو هیچمان پێ نەبوو. هەر ئەوەندە کە پاسەوانەکە بڕە پارەکەی لە گیرفانمان دەرکێشا، بەرپرسەکە هەمدیسان هاواری کرد!
ئەحمەدی پارەکەیان بخەرە سەر مێزەکە!
مەحمی دەیووت: پارەکەیان خستە سەر مێزەکە، هێشتا چاوێکمان هەر لە پارەکە بوو کە بەرپرسەکە هاواری کرد:
بەڕێزان بە چ پارەیەک جل و پێڵاوی نوێتان کڕیوە؟
بە پارەی خۆمان! ئەوە وەڵامێک بوو کە هاوکات لە دەمی هەردووکمان هاتە دەرێ.
یانی وتتان بە پارەی خۆتان!! خۆتان پارەتان لە کوێ بوو؟ ئەوەش وەڵامی بەرپرسەکە بوو کە بە ئێمەی دایەوە و بە دوای قسەکانیدا بە بێ ڕاوەستان هاواری کرد:
دایک ڕاستییەکەی بڵێین، دەنا دەڵێم دارتان تێبڕن، پێتان وایە بەرەڵڵاخانەیە هەر گویەک کە بتانهەوێ بیخۆن و هەر غەڵەتێکیش کە بتانهەوێ بیکەن؟ پێتان وایە دەتوانن دەست و گیرفان ببڕن و جانتای خەڵک بدزن؟ نا گیانە، خراپ لێی تێگەیشتوون، دەڵێم دارتان تێبڕن.
بۆچی جنێو ئەدەی؟ بۆ ئێمە چیمان کردوە؟
ئەوە قسەیەک بوو کە لە ناکاو لە دەمم دەرپەڕی. بەڵام هێشتا وشەی کۆتاییم نەوتبوو کە بە زللە یەکی بەرپرسەکە بناگوێم ئاگری تێبەر بوو، هەر دوو چاوم خەریک بوو دەرپەڕێ و تا هاتم بزانم چی بوە لە لایەن پاسەوانەکە و بەرپرسەکەوە وەبەر مست و پێلەقە کەوتین.
بە هەر حاڵ، کوێت دێشێ، ئه و بێ ویژدانانە هەتا توانیان جنێویان دا و لێیان داین. سەر و گوێلاک و دەم و ددانیان تێک شکاندین، کراسەکانمان تەواو خوێناوی ببون و جا دوای هەمووی ئەوانەش هەموو شتێک سەر لە نوێ دەستی پێکردەوە.
دەنگی بەرپرسەکە: دایک قەح هەتا نەتانکوژم ئازادتان ناکەم، ڕاستییەکەی بڵێن بە چ پارەیەک پێڵاو و جلی نوێتان کڕیوە؟ ئێوەی کە دایک و باوکتان نییە، ئێوەی کە کار ناکەن، کەواتە پارەتان لە کوێ هێناوە و پێڵاو و جلی نوێتان پێ کڕیوە؟
حەمەد دەیووت: وتم گەورەم، بە خوا، بە پێغەمبەر، بە شێخ و مەشایخ، دایکم سێ ڕۆژ لەمەوبەر مرد، بەڵام پێش مردنی، نازانم چەندە لە مەوبەر بڕە پارەیەکی بە ئەمانەت سپاردبوە دەستی سۆفی کا نەبی گۆزە فرۆشی جیرانمان. ئەمڕۆ بەیانی سۆفی کا نەبی هاتە ماڵمان و بە ئامادەبوونی جیرانەکانمان ئه و بڕە پارەیەی دامەوە. دوای ڕۆیشتنی سۆفی من و مەحمی به و پارەیە ئه و پێڵاو و کراسانەمان کڕی، ئەوەش باقی پارەکەیە کە لە سەر مێزەکەیە، دەڵێی نا، بڵێ با سۆفی و جیرانەکان بێن بۆ ئێرە، لەوان بپرسە، ئەگەر درۆ بوو بمانکوژە وەڵڵا ئەگەر درۆ بوو لە سێدارەمان بدە.
مەحمی دەیوت: وەڵڵا بڵێم چی، بۆچی سەرتان بێشێنم، لێکۆڵینەوەیان کرد، چوون لە جیرانەکانیان پرسی، سۆفی کا نەبیان کێشایە بنکەی پۆلیس و کەوتنە پرسیار لێکردنی تازە دوای هەموو ئەوانە جا ئێمەیان ئازاد کرد. کاتێک بانگیان کردین کە له و ژوورەی کە تێیدا دەست بە سەر بووین بێینە دەرەوە و گۆڕی خۆمان ون کەین، بەرپرسەکە پێی وتین: زۆڵی حەرامزادانە ئه و جارە سۆفی زۆری تکا بۆ کردوون تاوەکو بتانبوورین، قەیناکە بەرتان دەدەین، بەڵام بزانن لە ژێر چاوەدێریدان، وای بە حاڵتان ئەگەر پێ خوار دابنێن، جارێکی دیکە لێرە بتان بینمەوە بە خوا پێستتان دادەماڵم، لە گۆڕەپانی شار هەڵتان دەواسم تاوەکو ببنە پەند و عیبرەت بۆ خەڵکی تر.
حەمەد دەیوت: لە بنکەی پۆلیس هاتینە دەرێ، خەمبار، ناڕەحەت و تووڕە بووین. بە بێدەنگی شۆستەکانمان دەپێوا. دوایی چووینە پارکی شار، بە دوور لە چاوی خەڵک، لە سوچێکی چۆڵ لە سەر کورسییەک دانیشتین و بە کوڵ گریاین!
ئاخر بۆچی؟ چیمان کردبوو؟ لە سەر چی ئه و هەموو لێدان و کوتانەمان خوارد؟ ئەی خوایە لە سەر چی؟ ئێستا چیمان لە دەست دێ؟
حەمەد دەیووت: بە (مەحمی)م دەوت: مەحمی خۆزگە چەکێکم هەبوایە، خۆزگە چەکێک، دەمانچەیەک، ئاخ چی بڵێم؟
مەحمی دەیووت: حەمەد حەمەد ئەزانی چییە؟ ورە با بچین دوو چەقۆی زامندار بکڕین، لە سەر سوێی کۆڵانی ماڵەکەیان دەبینە کێشک. کە دیار کەوتن بڕۆنە ماڵەوە، یان کە لە ماڵ هاتنە دەرەوە، بە چەقۆ زامندارەکە دەکەوینە گیانیان.
حەمەد لە وەڵامدا وتی: براکەم، تۆ گیانی من لە سەرە خۆ، پێتوایە چەقۆی زامندار دەرەقەتی دەمانچە دێ؟
حەمەد دەستی کرد بە گیرفانەکانیدا، گیرفانەکانی گەڕا، هەر گیرفانەی دووسێ جار گەڕا، بەڵام گیرفانەکانی بەتاڵ بوون.
هەموو دارونەدارەکەیان هەر ئه و پارەیە بوو کە لە بنکەی پۆلیس لێیان وەرگرتبوون و نەیاندابوونەوە.
حەمەد وتی: مەحمی، کەواتە پارەکەمان لە بنکەی پۆلیس مایەوە... بچین وەری بگرینەوە؟
مەحمی لە وەڵامدا: ماشاڵڵا زۆر بە غیرەتی، ڕەمەزانمان جوان گرت نۆرەی شەشڵانە! براکەم کوێت دەخورێ؟ بگەڕێینەوە بۆ بنکەی پۆلیس بۆ ئەوەی پێستمان داماڵن؟
حەمەد دەیووت: مەحمی گیان، مەحمی دەڵێم ئێستا کە ناتوانین چەقۆی زامندار بکڕین، وەرە با بچین بۆ بێشەڵانی تەنیشت چۆمەکە، دوو داردەست پەیدا بکەین و ئه و کات بە داردەستەکان.
مەحمی دەیووت: لە سەرەخۆ گیانە، لە سەرەخۆ، داردەست دەرەقەتی باتوم و دەمانچە و بنکەی پۆلیس نایەت با بچین کار بکەین، کار بکەین و پارە کۆ بکەینەوە ئه و کات کاتێک کە دەوڵەمەند بووین، ئەرێ کاتێک کە دەوڵەمەند بووین دەکڕین.
حەمەد دەیووت: ئا، ئا ڕۆژێک کە دەوڵەمەند بووین؟ نا، نا مەحمی، ئه و ڕۆژە قەت وەدی نایەت، قەت.
مەحمی دەیووت: کوڕە بێ هیوا مەبە، مادام زیندووین، هیوایەک هەیە! ئەرێ مادام زیندووین.
دواتر هەستان، دەمه و ئێوارە بوو، چوونە قاوەخانەی عەباس ئاغا و لە سوچێکەوە هەڵکورمان ئەرێ لە سوچێک هەڵکورمان![1]