هاندانمان بۆ تەقاندنەوەی دوو نارنجۆک
ناوچەی شارباژێڕ دەکەوێتە باکووری ڕۆژهەڵاتی شاری #سلێمانی#یەوە، پڕە لە گوندی سەخت و دڵڕفێن، پێک هاتووە لە هەردوو شارباژێڕی سەخت و شارباژێڕی تەخت، دانیشتووانەکەی بەگشتی بۆ بژێویی ژیانیان خەریکی ئاژەڵداری و ڕەز و باخن. گوندی: گورگەیەر، وێڵەیەر، عازەبان، بزەنگیان، گوندی هۆنگەرێنە، شوکێو، باراو، موبڕە، مامەخەلان، گەڕەدێ، سیتەک، تەگەران، چەمیاڵە، چاڵەخەزێنە شاناخسێ و مەروێ و چەندین گوندی تریش هەن، هەموویان پانتایی شارباژێڕیان پێک هێناوە کە لانکەی پێشمەرگایەتی و قەڵای سەرهەڵدانەوەی شۆڕش و دڵ و دەروونی کوردایەتی بوون، هەزاران ڕۆڵەی قارەمانیان گۆش کردووە و سەدان شەهیدیان لە پێناوی کوردایەتیدا گیانیان بەخشیوە، هەمیشە سەرقافڵەی بەرخودان و خانەخوێی خانەدانی مقاوەمە و بەرگری بوون. چاڵەخەزێنە سەر بە شارباژێڕە و دەکەوێتە باشووری چوارتاوە، لەگەڵ چەمپاراو و بلەکێی سەر بە شاری بانەی کوردستانی ڕۆژهەڵاتدا ڕووبارێکی چکۆلانەی بەخووڕ لێکیانی دابڕیوە، لەو سەردەمەدا ئەو نێوەندە چاوگەی کاروباری قاچاخچێتی و بازرگانی بوو، خەڵکەکەی ڕۆژانە بە وڵاخ و تراکتۆر و ئۆتۆمبێلی جۆری پیکاب سەرقاڵی ئیشوکار و مەیسەرکردنی بژێویی ژیان بوون، هەناردە و هاوردەکردنی گەلێک کاڵا و کەلوپەلی بازرگانیی عێراق و ئێرانی ناوچەکەی کردبووە جێبایەخی ئابوورییەکی پتەوی دانیشتووانەکەی، لەم کەینوبەینەدا ببووە سەرچاوەی داهاتێکی باشی گومرگ بۆ هێزی پێشمەرگە، وێڕای ئەمانەش کشتوکاڵی و ئاژەڵداری بەشێکی دیکەی گرنگی ژیانی خەڵکەکە بوو. سپێدە بوو، من و هاوڕێکەم بە نامەکەی جەمالی حەمەی خواکەرەمەوە گەیشتینە شوێنی مەبەست و لەوبەری ڕووبارە بەخوڕەکەی کە کوردستانی باشوور و کوردستانی ڕۆژهەڵاتی دەستکردی لێک جیا دەکردەوە، دوو پێشمەرگە بانگیان کردین و هەندێک پرسیار و لێکۆڵینەوەی سەرپێییان لێ کردین لەمەڕ چۆنیەتیی گەیشتنمان بۆ ناوچەکانی ژێر دەسەڵاتی پێشمەرگە و ئێمەش پێمان ڕاگەیاندن: کە لە گوندی خانمە شێخان و گوندی بایەوێ چاومان بە جەمالی حەمەی خواکەرەم کەوتووە و لە سنووری دەستکردی کوردستانی ڕۆژهەڵاتەوە بە نامەیەکی جەمالی حەمەی خواکەرەم بۆ بەکری حاجی سەفەر خۆمان گەیاندووەتە ئێرە، بۆ ئەوەی ببین بە پێشمەرگە. پاشان نامەکەمان دایە دەستیان، بۆ ئەوەی بیگەیەننە دەستی بەکری حاجی سەفەر کە لەو سنوورەدا بەرپرسێک بوو. دوو پێشمەرگەکە ئێمەیان لەگەڵ خۆیاندا بردە ناو ئاوایی و لە ماڵێکدا چاومان بە بەکری حاجی سەفەر و پۆلێک پێشمەرگە کەوت، بەخێرهاتن و پێشوازیی #گەرمیان#؛ دڵشادیان کردین و بەبێ ئەوەی هیچ جۆرە پرسیارێکمان لێ بکەن. لە ئێوارەدا کۆمەڵێک پێشمەرگەی تریش پەیدا بوون و بە هاتنی ئەوان، هەستمان دەکرد دۆخەکە گۆڕانی بەسەردا هات و ئاسایی نەبوو، چاویان لەسەرمان بوو، چرپاندن بە گوێی یەکتردا و جۆری سەیرکردن و تێڕوانینیان ببووە مایەی ترس بۆمان، کە لەو کاتەدا ئێمە سەرەتای لاوێتی و پێگەیشتنمان بوو، هیچ ئەزموونێکی تفت و تاڵی ژیان و جۆری تێکەڵاوبوونی خەڵکی گوندەکان و باری سیاسی و کۆمەڵایەتیمان نەبوو، خەیاڵی بێسەروبنی لاویم و بە ئاوات گەیشتنم بۆ بوون بە پێشمەرگە و لەشانکردنی تفەنگی بەرگری و دڵسۆزیم بۆ ڕێچکەی کوردایەتیی باوکم و بینینی ئەو پێشمەرگەیەی جەمالی حەمەی خواکەرەم کە ئازاری کاکە حسێنی هاوڕێمی دابوو و لە ئەستێڵی ئاو هەڵکێشانی و پرسیارەکانی بەکری حاجی سەفەر لە کاتی لێکۆڵینەوە لەگەڵماندا؛ سەنگ و تەرازووی جەستە و قسەکردنیشمانی شێواندبوو، زۆر زۆر دەترساین ئەو مەینەتییەی پێشمەرگەکەی جەمالی حەمەی خواکەرەم کە بەسەر ئێمەیدا هێنابوو، لێرەش دووبارەی بکاتەوە.
بەڵام بەکری حاجی سەفەر دوای خوێندنەوەی نامەکە، پێی وتین: ئێوە لە ڕێگەی ڕێکخستنەکانی ناو شارەوە نەنێردراون بۆ لای ئێمە و پشتگیریی ئەوانتان پێ نییە و بڕواش ناکەم کەس هەبێت ئێوە بناسێت تاوەکوو ببێتە کەفیلتان و ئێمەش هەر وا بەئاسانی بڕوا و متمانەمان بە ئێوە نییە لای خۆمان چەکتان بدەینێ و وەک پێشمەرگە قبووڵتان بکەین، بەڵام داواکارییەکەم هەیە لە هەردووکتان، جارێک پشوویەک بدەن و دواتر پێتان ڕادەگەیەنم.
بۆ شەوی دواتر پێشمەرگەیەک هات بۆ لامان و بەکورتی باسی خەباتی سیاسی و سەرەتای دەستپێکردنەوەی شۆڕشی نوێی یەکێتیی نیشتمانیی بۆ کردین. من و کاکە حسێنی هاوڕێم جگە لەوەی سەرمان بۆ دەلەقاند، هیچی تر لە سیاسەت تێنەدەگەیشتین، تەنها ئەوە نەبێت کە هەستمان بە زوڵم و ستەمی گەلە چەوساوەکەمان لەلایەن دوژمنەوە پێ دەکرد. پاشان پێی ڕاگەیاندین بۆ بڕوا و متمانەبوون و بوونمان بە پێشمەرگە، بچین لە شاری سلێمانی یەکی نارنجۆکێک بە ڕووی دوژمندا بتەقێنین، پاشان ئەڵقەی نارجۆکەکان لەگەڵ خۆماندا بۆ ئەوان بهێنینەوە، بۆ ئەوەی بزانن کە هەردووکمان نارنجۆکەکانمان تەقاندووەتەوە. دواتر پێی ڕاگەیاندین بەوە ئێمە دەبینە جێی باوەڕ و جێی متمانەی ئەوان و وەک پێشمەرگە قبووڵمان دەکەن. پاش ئەوەی بەکری حاجی سەفەر خۆی کرد بە ژووردا و پێشمەرگەکەش نارجۆکێکی بە دەستەوە گرت و لەبەر چاوی ئێمە ئەڵقەکەی دەرهێنا و پێشی ڕاگەیاندین کە چۆن هەڵدەدرێت و لە ماوەی چەند چرکەیەکی کەمدا دەتەقێتەوە و گەر بۆشمان نەکرا بیتەقێنینەوە، بە چی شێوەیەک ئەڵقەکەی بخەینەوە شوێنی خۆی و تاوەکوو بوارمان بۆ بڕەخسێت و دڵنیا بین لەوەی کە بەسەلامەتی دەردەچین و لە شوێنێکی تردا بیتەقێنینەوە. ئێمە لە مشتومڕی ئەوەدا بووین و زۆر بەوردی گوێمان بۆ قسەکان ڕادەگرت، لەپڕ پێشمەرگەیەکی باڵابەرزی ڕیش درێژ لەبەر دەرگای هەیوانەکەدا دانیشتبوو و گوێبیستی تەواوی گفتوگۆکانمان بوو، ڕیشە درێژەکەی تەواو سەرنجی منی ڕاکێشابوو، چونکە لەو تەمەنەمدا ڕیشی هاوشێوەی ئەوم بەرچاو نەکەوتبوو، لەژێر سمێڵی و دەم و لێو داپۆشراوەکەیەوە بێ ئەوەی هەست بە جووڵانی دەم و بزواندنی لچ و لێوی بکەین، گوێمان لە دەنگی بوو دەیوت: بەنیاز بووم تا کوردستان ڕزگاری نەبێت؛ ڕیشم نەتاشم، بەڵام ئەگەر ئەم دوو گەنجە توانییان نارنجۆکەکان لەناو شاری سلێمانیدا بتەقێننەوە، ئەوا بەڵێن بێت ڕیشم بتاشم و ئیتر هەرگیزاوهەرگیز ڕیش نەهێڵمەوە! لە لایەکەوە و خەفەتم بەوە دەخوارد من لەو تەمەنە هەرزەکارییەی حەڤدە بۆ هەژدە ساڵییەمدا ناتوانم وەکوو هێمایەک بۆ پێشمەرگایەتی، وەکوو ئەو پێشمەرگەیە ڕیش بهێڵمەوە، چونکە هێشتا موو ڕوومەتەکانمی دانەپۆشیبوو، کەچی سەیر لەوەدا بوو بەبێ هیچ لێکدانەوەیەکی سەرکەوتووانە، بەڵێنی ڕیشتاشینی خۆی بەستەوە بە چالاکییەکەی ئێمەوە. من و کاکە حسێنی هاوڕێم دوای ئەو هەموو دەردەسەری و ڕێگا سەخت و دوورەی کە بڕیبوومان، لە کۆتایی ساڵی 1979دا هەریەکە و نارنجۆکێکمان خستە گیرفانمانەوە و بەرەو شاری سلێمانی شۆڕ بووینەوە و بەپێی ڕێنماییەکانیان هەردوو نارنجۆکەکانمان تەقاندەوە، ئیتر نازانم ئەو پێشمەرگە باڵابەرزە ڕیشنە کە لە ناخەوە غیرەتی تیاماندا چاندبوو کە پێی وا بوو جگە لە خۆی، کەسی تر شۆڕشی پێ ناکرێت و قارەمانێتیی مرۆڤ لە ڕیشدا بەدی دەکرێت، هەر چەندە پەندێکی پێشینان هەیە و دەڵێت: بە ڕیش نییە و بە ئیشە، ئیتر نازانم ئەو قارەمانە ڕیشی تاشی یان نا؟ بەڵام ئەفسووس لە دواییدا بیستمەوە کە دەستبەرداری پێشمەرگایەتی بووە و لە شاری بانەی کوردستانی ڕۆژهەڵاتدا گیرساوەتەوە و ژیانی هاوسەرگیریی پێک هیناوە و نەک ڕیشی، بەڵکوو سمێڵیشی تاشیبوو.
#شەهاب کەریم#
#مێژوویەک لە لوولەی تفەنگەوە؛ ڕۆژگارە سەختەکانی شاخ 1979-1991# [1]