پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان
  

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان




گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
گەڕان بە کرتە
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
Dark Mode
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
گەڕان بە کرتە
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
Dark Mode
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2025
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
ڕەزا سەیدی
28-02-2025
سروشت بەکر
ژیاننامە
پێشەوا بەرزنجی
28-02-2025
سروشت بەکر
ڤیدیۆ
کوردستان لانکەی زمانە هیندۆئەورووپییەکان
28-02-2025
شادی ئاکۆیی
وێنە و پێناس
کاتی کرانەوە قوتابخانەی کوردی گەلاوێژ لە سەردەمی کۆماری کوردستان ساڵی 1946
28-02-2025
کشمیر کەریم
ڤیدیۆ
کورد بۆچی ئاشقی جەلادەکەی خۆی دەبێت؟
28-02-2025
شادی ئاکۆیی
وێنە و پێناس
کۆڕی زەماوەندی هونەرمەند مامۆستا سمایل شاهی ساڵی 1972
28-02-2025
کشمیر کەریم
وێنە و پێناس
شاعیری ناوداری کورد سوارە ئیلخانیزادە لەگەڵ ڕوقەییە خانی خێزانی کە ئازەری بووە
28-02-2025
کشمیر کەریم
ڤیدیۆ
زستان لە کولتوور و ڕۆژمێری کوردەواریدا
28-02-2025
کشمیر کەریم
ڤیدیۆ
ڤیدیۆیەکی هونەرمەندی کورد حەسەن ماملێ، لەگەڵ چەند وێنەی یادگاری، بەشێک لە دەنگی پڕسۆزیان کە هۆنراوەی وەفایی
28-02-2025
کشمیر کەریم
ڤیدیۆ
کوردستانیبوونی کەرکووک لە بەڵگەنامەی وڵاتانی داگیرکەردا
27-02-2025
شادی ئاکۆیی
ئامار
بابەت
  541,713
وێنە
  115,962
پەرتووک PDF
  20,969
فایلی پەیوەندیدار
  111,988
ڤیدیۆ
  1,954
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
296,688
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
91,898
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,668
عربي - Arabic 
34,762
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
21,809
فارسی - Farsi 
12,156
English - English 
8,001
Türkçe - Turkish 
3,709
Deutsch - German 
1,872
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,144
Français - French 
349
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Polski - Polish 
56
Español - Spanish 
55
Italiano - Italian 
52
Հայերեն - Armenian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
7
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
109,150
ژیاننامە 
27,240
پەرتووکخانە 
26,359
کورتەباس 
20,130
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
15,237
پەند 
13,751
شوێنەکان 
13,444
شەهیدان 
11,947
کۆمەڵکوژی 
10,950
هۆنراوە 
10,583
بەڵگەنامەکان 
8,506
وێنە و پێناس 
7,956
ئامار و ڕاپرسی 
4,628
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,583
ڤیدیۆ 
1,826
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,488
فەرمانگەکان  
1,120
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
989
پۆلێننەکراو 
989
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
827
کارە هونەرییەکان 
778
شوێنەوار و کۆنینە 
642
گیانلەبەرانی کوردستان 
599
ئیدیۆم 
430
یارییە کوردەوارییەکان 
279
نەخشەکان 
214
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
187
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
101
خواردنی کوردی 
88
زانستە سروشتییەکان 
80
دۆزی ژن 
58
مۆزەخانە 
51
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
28
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
552
PDF 
33,006
MP4 
3,164
IMG 
213,864
∑   تێکڕا 
250,586
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
ژیاننامە
دیا جوان
ژیاننامە
مستەفا سلێمان
ژیاننامە
شەبین پێشڕەو
وێنە و پێناس
عومەر ئاغا و براکەی، دوو سە...
کلتوور - گاڵتەوگەپ
ئەمیر تەیمووری گوڕکانی لە پ...
من هو (ايزدينه مير)؟
بەهۆی کوردیپێدیاوە دەزانیت؛ کێ، کێیە! کوێ، کوێیە! چی، چییە!
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: عربي - Arabic
بەشکردن
Copy Link0
E-Mail0
Facebook0
LinkedIn0
Messenger0
Pinterest0
SMS0
Telegram0
Twitter0
Viber0
WhatsApp0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish0
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)0
English - English0
فارسی - Farsi0
Türkçe - Turkish0
עברית - Hebrew0
Deutsch - German0
Español - Spanish0
Français - French0
Italiano - Italian0
Nederlands - Dutch0
Svenska - Swedish0
Ελληνική - Greek0
Azərbaycanca - Azerbaijani0
Catalana - Catalana0
Čeština - Czech0
Esperanto - Esperanto0
Fins - Finnish0
Hrvatski - Croatian0
Lietuvių - Lithuanian0
Norsk - Norwegian0
Ozbek - Uzbek0
Polski - Polish0
Português - Portuguese0
Pусский - Russian0
Srpski - Serbian0
балгарская - Bulgarian0
қазақ - Kazakh0
Тоҷикӣ - Tajik0
Հայերեն - Armenian0
हिन्दी - Hindi0
ქართველი - Georgian0
中国的 - Chinese0
日本人 - Japanese0

د.خليل جندي

د.خليل جندي
د. خليل جندي

يأتي أحد السادة في كتاب له يفسر ويشرح لنا بشكل رغبوي عن شخصية (ايزدينه مير)، ويبني عليه “فرضيته”، ويعقد عليه كل اجتهاداته وآماله، ويخرجه لنا شخصية خارج الزمان والمكان، وخارج التاريخ، يصفه مرة ب (الملك/الملاك) وتارة ب (الأمير) ويجعله من طبقة (الأبيار-بير) وبالتالي نداً للشيخ عدي وخلفائه من السلالة الآدانية! دون أن يدرك بأن (ايزدينه مير) هما شخصيتان وليست شخصية واحدة. يأتي يفسر ويترجم اللاحقة (مير/ الأمير) بمعنى صاحب ورئيس الإمارة، ويؤسس عليها جميع اوهامه! (راجع السيد حاجي أبو سينم، المنتظر، الجزء الثاني-المقدس، مطبعة هاوار/دهوك، الطبعة الأولى، ص 53 )، علماً أن (ايزدينة مير) هو النطق الكردي للاسم العربي (عزالدين أميران) فالأكراد الذين لم يدخلوا المدارس ولم يتقنوا اللغة العربية، أو لم يحتكوا بالعرب، يصعب عليهم تلفظ اسم (عزالدين) فيلفظوها (ايزدين= ئيزدين). أما (مير) التي فسرها كاتبنا برئيس الإمارة، ماهو الا تخفيف للاسم (ميران) والد عزالدين، وتخفيفاً لنطق الاسمين معاً تحول (عزالدين أميران) إلى (ايزدينه مير)!!
تزوج (ميران/أو أميران) جد الشيخ شمس والشيخ فخرالدين من إحدى بنات الشيخ حسن بن الشيخ عدي الثاني، أنجبا ولداً سماه (عزالدين) الذي نحن بصدده، وتزوج (عزالدين) بامرأتين، احداهن السيدة عرب (ستيا عرب) أخت الشيخ عنتوش وأنجب منها ناصر الدين (ناسردين) وسجاد الدين (سجادين)، والأخرى هي السيدة (زين) ابنة خاله الشيخ شرف الدين بن الشيخ حسن، وأنجبا ولدين هما (شمس الدين وفخرالدين) ( راجع السيد بدل فقير حجي، لالش نامه، طهران، الطبعة الأولى 2019، ص24. حتماً معلومات السيد بدل بهذا الشأن مستقاة من والده وهو من أكبر علماء الدين الايزيدي في القرنين 20-21 وهي صحيحة طبقاً للمصدر.)، يقول النص الديني:
شەمسەدینەو فەخرەدینە /شمس الدين وفخر الدين
هەردوو پسێت ستيا زينە /كلاهما ابنا السيدة (زين)
هەردوو خەلفەتێت ئێزدينە /وكلاهما خلف/ ابنا (عز الدين)
هەردوو نەڤیێت شەرفەدينە /وكلاهما أحفاد (شرف الدين) .
(البيت-سه به قه- الأول من قصيدة (الشيخ شمس وملك فخرالدين). ينظر كتاب د. خليل جندي، صفحات من الادب الديني الايزيدي، مصدر سابق، ص 693.)
النص الديني صريح لا يقبل التأويل، يبين بأن (الشيخ شمس الدين والشيخ فخرالدين) كلاهما أولاد الشيخ عزالدين (ايزدين-ئيزدين) بن (ميران) الذي تزوج من بنت الشيخ حسن. إذا كان (ميران) قد تزوج من ابنة الشيخ حسن بن عدي الثاني، وإبنه (عزالدين) تزوج من ابنة خاله شرف الدين بن الشيخ حسن، معنى ذلك أن (ميران) عاش في عهد الشيخ حسن وهو أصغر منه سناً، وكذا الحال مع (عزالدين) فهو أصغر سناً من الشيخ شرف الدين. علماً أن الشيخ حسن عاش خمسون عاماً للفترة بين (1154-1196م). وإذا راجعنا النص الديني (قه ولى به حرا= قول البحور) وقمنا بتفسيره بشكل دقيق، يكشف لنا من هم (عائلة آديان) وحينها سوف تتبدد أحلام حاملي لواء تشويه تاريخ الديانة الايزيدية ومعاداة رموزها وفي المقدمة منهم الشيخ آدي بن مسافر وخلفائه. نقتبس بعض الأبيات من النص الديني (قول البحور):
15- باجارەكەو چار شورن / مدينة ذات أربع أسوار
تێ هەینە یانزدە خەندەكێت كورن /وتضم إحد عشر خندقاً
هەفت دتارینە، چار بنورن /سبعة خنادق مظلمة وأربعة منورة
17- دەرگەهەكی عەیانە /باب واضح
كورسيەكە بشەش پێیانە /وكرسي بستة أرجل
قەندیلەكەو چار چرانە /وقنديل ذات أربعة مصابيح
18- چار چراو فتيلەك / أربعة مصابيح بفتيلة واحدة
دوو مەنبەرو قەنديلەك / منبران بقنديل واحد
هەشت دەركەو كليلەك / ثمانيةُ أبواب بمفتاح واحد!
(انظر د. خليل جندي، صفحات من الأدب الديني الايزيدي، مصدر سابق (قول البحور) ص240-245)
المدينة، حسب تفسير علماء الدين الايزيدي، إشارة إلى الشيخ أبو البركات صخر بن مسافر شقيق الشيخ آدي بن مسافر، والخنادق الأحد عشر يرمز إلى أبنائه، الأربع المنورين (خەندەكێت بنور) هم: 1- الشيخ عدي الثاني الملقب بالكردي، وأبو المفاخر، المولود سنة 1132 ميلادية والمتوفي سنة 1217 ميلادية. 2- الشيخ أبو بكر بن صخر. 3- الشيخ عبد القادر بن صخر. 4- الشيخ إسماعيل بن صخر. أما الخنادق السبع المظلمة (خەندەكێت تارى)، فترمز إلى: 1- الشيخ أحمد بن صخر. 2- الشيخ سفيان. 3- الشيخ موسى. 4- الشيخ مساف بن صخر. 5- الشيخ محمد. 6- الشيخ ربيع. 7- الشيخ مروان. ويمكن تفسير (الخنادق المنورة) بأن الأبناء الأربعة التي أشرنا لهم، كانوا على جانب من العلم والمعرفة والشهرة بحيث أصبحوا عماد العائلة، أما (الخنادق الظلمة) فهي إشارة إلى الأبناء السبعة الذين لم يجهدوا نفسهم بامور الدين، أو ربما كانوا مخالفين لاتجاه أخوتهم الأربعة!!
القنديل يرمز أيضاً للشيخ صخر بن احمد بن مسافر، والمصابيح الأربع ترميز لأبنائه الأربع المنورين، والجملة (أربعة مصابيح وفتيلة واحدة) هي إعادة بصيغة أخرى للشيخ صخر وأبنائه الأربع.
الشيخ ميران تزوج من احدى بنات الشيخ حسن بن آدي الثاني (الملقب بشمس الدين)، لم أطلع على اسمها لحد الآن، وقد أنجبا ولداً سموه عزالدين (ئێزدين)، وهو الذي اشتهر ب (ئێزدينه مير). و (عز الدين/ ئێزدين) هو ابن أخت الشيخ شرف الدين بن الشيخ حسن، تزوج من (زين) بنت خاله شرف الدين بن الشيخ حسن. الشيخ عزالدين والسيدة زين أنجبوا أربعة أبناء، سمى الأول (شمس الدين) تيمناً بلقب جده من الأم (الشيخ حسن) والثلاثة الآخرين (الشيخ فخرالدين والشيخ ناصر الدين والشيخ سجادين)، وهؤلاء هم الذين سموا بالعائلة الشمسانية/أو الشمسانيون نسبة إلى الأخ الأكبر شمس الدين. وهؤلاء من العائلة الآدانية بما لا يدع الشك.
لا التاريخ العام ولا التاريخ الشفاهي الايزيدي يذهب بتسلسل نسب العائلة أكثر من (ميران)، ونكون من الشاكرين لمن يتحفنا بمعلومات في هذا الجانب خاصة إذا كانوا أمراء أو أصلهم من (الأبيار- جمع بير) ومتنفذين في المنطقة قبل مجئ الشيخ آدي بن مسافر وجماعته اليها. أنا شخصيا أرجع أن يكون والد (ميران) أحد أبناء الشيخ صخر بن أحمد بن مسافر من الوالدة السيدة زبيدة، والذين اعتبروا من ضمن أسماء (الخنادق المظلمة) وربما المناوئين لأخوانهم الأربعة!! يقال ان والده هو موسى بن صخر بن مسافر بن احمد بن اسماعيل بن موسى بن مروان….
يبدو أن الصراعات بين الأخوان الأحد عشر كانت تتحرك تحت الرماد زمن والدهم أبو البركات صخر بن أحمد بن مسافر، واستفحلت زمن الشيخ حسن بن آدي الثاني ودخل الأحفاد (العائلة الشمسانية) على الخط، وتهدئة للموقف وترضية للأطراف تم استحداث منصب (الوزير).
معلومات تفيد الذكر:
• الشيخ عزالدين بن زين الدين بن عيسى بن الشيخ عدي الثاني، هو الذي لقب ب (أمير الأمراء) وكان مقره في الشام، أراد أن يقوم بانتفاضة آنذاك، لكن قبض عليه ومات في السجن سنة 1331 ميلادية.
• الشيخ زين الدين يوسف بن شرف الدين بن الشيخ حسن، ذهب لمصر طلباً للعلم وتوفي هناك سنة 1325 ميلادية.
• تعتبر (العائلة الشمسانية) الجيل الثاني من العائلة الآدانية، وجاءت بعد زواج (ميران) من بنت الشيخ حسن، وزواج ابنه (عزالدين) فيما بعد من (زين) ابنة خاله شرف الدين بن الشيخ حسن. والشمسانية هنا هو لقب منسوب إلى الشيخ شمس الدين بن عزالدين بن ميران، وليس له علاقة بعبادة الشمس قطعاً، جميع الايزيديين يقدسون ويعبدون الشمس كأحد تجليات الخالق، وجميع الايزيديين هم شمسانيين.[1]

کوردیپێدیا بەرپرس نییە لە ناوەڕۆکی ئەم تۆمارە و خاوەنەکەی لێی بەرپرسیارە. کوردیپێدیا بە مەبەستی ئەرشیڤکردن تۆماری کردووە.
ئەم بابەتە بەزمانی (عربي) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە 1,165 جار بینراوە
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | کوردیی ناوەڕاست | http://www.bahzani.net/
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 6
زمانی بابەت: عربي
پۆلێنی ناوەڕۆک: بیبلۆگرافیا
پۆلێنی ناوەڕۆک: مێژوو
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: عەرەبی
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 95%
95%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( هەژار کامەلا )ەوە لە: 29-09-2022 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ئاراس ئیلنجاغی )ەوە لە: 29-09-2022 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( هەژار کامەلا )ەوە لە: 29-09-2022 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 1,165 جار بینراوە
QR Code
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای میرزا
شوێنەوار و کۆنینە
گردی وەرکەبود
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
کورتەباس
ناساندنی پەرتووکی پاساری
پەرتووکخانە
سێ کاتژمێر باری لەناکاو
ژیاننامە
پێشەوا بەرزنجی
شوێنەوار و کۆنینە
تەکیەی معاون ئەلموڵک
ژیاننامە
میدیا بێخود
ژیاننامە
عێزەتوڵڵا کوڕی شوجاعولمولک
پەرتووکخانە
ئەتڵەسنامە (وەشانی 2)
ژیاننامە
بەرا نوری ئەحمەد
پەرتووکخانە
کەیسی زمانی یەکگرتوو
ژیاننامە
مەنسوور هەمزە
کورتەباس
بنیاتی هونەری حیکایەتی فۆلکلۆری کوردی
ژیاننامە
ڕەزا سەیدی
وێنە و پێناس
کۆڕی زەماوەندی هونەرمەند مامۆستا سمایل شاهی ساڵی 1972
ژیاننامە
کامەران چروستانی
پەرتووکخانە
ڕۆڵی ڕووداوەکانی شنگال لە پێشخستنی دۆزی کورد
شوێنەوار و کۆنینە
نەخشی بەردینی ئەشکەوتی سەلمان، یان پەرەستگای تاریشا
ژیاننامە
سۆنیا زەنگەنە
وێنە و پێناس
شاعیری ناوداری کورد سوارە ئیلخانیزادە لەگەڵ ڕوقەییە خانی خێزانی کە ئازەری بووە
پەرتووکخانە
زمانی کورد، بگونجێنە بۆ 0 و 1
ژیاننامە
بوشرا ڕەئوف 01
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک لە کوردانی جولەکە لە شاری ورمێ ساڵی 1905
وێنە و پێناس
کاتی کرانەوە قوتابخانەی کوردی گەلاوێژ لە سەردەمی کۆماری کوردستان ساڵی 1946
کورتەباس
ئایا ئەدەبی کوردی دواکەوتووە؟
کورتەباس
کورد گەل نین
کورتەباس
شازادە مریەم فیرووز نەوادەی فەتحعەلیشای قاجار چی وت دەربارەی مستەفا بارزانی؟
وێنە و پێناس
کوردانی ڕۆژهەڵات کە لەگەڵ تابلۆیەکی شێوەکاری لە کیژی کافرۆش وێنەیان گرتووە لە سەدەی بیستەمدا
ژیاننامە
ڕۆژین محەمەد
پەرتووکخانە
فەیلی-نامە (وەشانی 1)
پەرتووکخانە
ڕاپەڕینی 1991 چیمان کرد..چی بکەین
پەرتووکخانە
لەیلی و مەجنوون
شوێنەوار و کۆنینە
نەخشی بەردینی گوڵ گوڵیی مەلەکشاهی
کورتەباس
کاریگەریی گۆڤاری ئاڵای سوری کوردایەتی لە بڵاوکردنەوەی هۆشیاریی نەتەوەیی

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
دیا جوان
10-11-2010
هاوڕێ باخەوان
دیا جوان
ژیاننامە
مستەفا سلێمان
14-03-2023
شادی ئاکۆیی
مستەفا سلێمان
ژیاننامە
شەبین پێشڕەو
24-02-2025
سروشت بەکر
شەبین پێشڕەو
وێنە و پێناس
عومەر ئاغا و براکەی، دوو سەرکردە و شەڕڤان کە لە دژی ڕووسەکان جەنگاون
25-02-2025
کشمیر کەریم
عومەر ئاغا و براکەی، دوو سەرکردە و شەڕڤان کە لە دژی ڕووسەکان جەنگاون
کلتوور - گاڵتەوگەپ
ئەمیر تەیمووری گوڕکانی لە پەلامارەکەیا بۆ سەر بەغدا و ئەو ناوە، لە کوردەواریدا ڕۆژێک لە ڕاو ئەبێ، تووشی شوانێکی کورد ئەبێ
25-02-2025
کشمیر کەریم
ئەمیر تەیمووری گوڕکانی لە پەلامارەکەیا بۆ سەر بەغدا و ئەو ناوە، لە کوردەواریدا ڕۆژێک لە ڕاو ئەبێ، تووشی شوانێکی کورد ئەبێ
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
ڕەزا سەیدی
28-02-2025
سروشت بەکر
ژیاننامە
پێشەوا بەرزنجی
28-02-2025
سروشت بەکر
ڤیدیۆ
کوردستان لانکەی زمانە هیندۆئەورووپییەکان
28-02-2025
شادی ئاکۆیی
وێنە و پێناس
کاتی کرانەوە قوتابخانەی کوردی گەلاوێژ لە سەردەمی کۆماری کوردستان ساڵی 1946
28-02-2025
کشمیر کەریم
ڤیدیۆ
کورد بۆچی ئاشقی جەلادەکەی خۆی دەبێت؟
28-02-2025
شادی ئاکۆیی
وێنە و پێناس
کۆڕی زەماوەندی هونەرمەند مامۆستا سمایل شاهی ساڵی 1972
28-02-2025
کشمیر کەریم
وێنە و پێناس
شاعیری ناوداری کورد سوارە ئیلخانیزادە لەگەڵ ڕوقەییە خانی خێزانی کە ئازەری بووە
28-02-2025
کشمیر کەریم
ڤیدیۆ
زستان لە کولتوور و ڕۆژمێری کوردەواریدا
28-02-2025
کشمیر کەریم
ڤیدیۆ
ڤیدیۆیەکی هونەرمەندی کورد حەسەن ماملێ، لەگەڵ چەند وێنەی یادگاری، بەشێک لە دەنگی پڕسۆزیان کە هۆنراوەی وەفایی
28-02-2025
کشمیر کەریم
ڤیدیۆ
کوردستانیبوونی کەرکووک لە بەڵگەنامەی وڵاتانی داگیرکەردا
27-02-2025
شادی ئاکۆیی
ئامار
بابەت
  541,713
وێنە
  115,962
پەرتووک PDF
  20,969
فایلی پەیوەندیدار
  111,988
ڤیدیۆ
  1,954
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
296,688
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
91,898
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,668
عربي - Arabic 
34,762
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
21,809
فارسی - Farsi 
12,156
English - English 
8,001
Türkçe - Turkish 
3,709
Deutsch - German 
1,872
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,144
Français - French 
349
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Polski - Polish 
56
Español - Spanish 
55
Italiano - Italian 
52
Հայերեն - Armenian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
7
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
109,150
ژیاننامە 
27,240
پەرتووکخانە 
26,359
کورتەباس 
20,130
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
15,237
پەند 
13,751
شوێنەکان 
13,444
شەهیدان 
11,947
کۆمەڵکوژی 
10,950
هۆنراوە 
10,583
بەڵگەنامەکان 
8,506
وێنە و پێناس 
7,956
ئامار و ڕاپرسی 
4,628
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,583
ڤیدیۆ 
1,826
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,488
فەرمانگەکان  
1,120
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
989
پۆلێننەکراو 
989
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
827
کارە هونەرییەکان 
778
شوێنەوار و کۆنینە 
642
گیانلەبەرانی کوردستان 
599
ئیدیۆم 
430
یارییە کوردەوارییەکان 
279
نەخشەکان 
214
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
187
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
101
خواردنی کوردی 
88
زانستە سروشتییەکان 
80
دۆزی ژن 
58
مۆزەخانە 
51
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
28
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
552
PDF 
33,006
MP4 
3,164
IMG 
213,864
∑   تێکڕا 
250,586
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای میرزا
شوێنەوار و کۆنینە
گردی وەرکەبود
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
کورتەباس
ناساندنی پەرتووکی پاساری
پەرتووکخانە
سێ کاتژمێر باری لەناکاو
ژیاننامە
پێشەوا بەرزنجی
شوێنەوار و کۆنینە
تەکیەی معاون ئەلموڵک
ژیاننامە
میدیا بێخود
ژیاننامە
عێزەتوڵڵا کوڕی شوجاعولمولک
پەرتووکخانە
ئەتڵەسنامە (وەشانی 2)
ژیاننامە
بەرا نوری ئەحمەد
پەرتووکخانە
کەیسی زمانی یەکگرتوو
ژیاننامە
مەنسوور هەمزە
کورتەباس
بنیاتی هونەری حیکایەتی فۆلکلۆری کوردی
ژیاننامە
ڕەزا سەیدی
وێنە و پێناس
کۆڕی زەماوەندی هونەرمەند مامۆستا سمایل شاهی ساڵی 1972
ژیاننامە
کامەران چروستانی
پەرتووکخانە
ڕۆڵی ڕووداوەکانی شنگال لە پێشخستنی دۆزی کورد
شوێنەوار و کۆنینە
نەخشی بەردینی ئەشکەوتی سەلمان، یان پەرەستگای تاریشا
ژیاننامە
سۆنیا زەنگەنە
وێنە و پێناس
شاعیری ناوداری کورد سوارە ئیلخانیزادە لەگەڵ ڕوقەییە خانی خێزانی کە ئازەری بووە
پەرتووکخانە
زمانی کورد، بگونجێنە بۆ 0 و 1
ژیاننامە
بوشرا ڕەئوف 01
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک لە کوردانی جولەکە لە شاری ورمێ ساڵی 1905
وێنە و پێناس
کاتی کرانەوە قوتابخانەی کوردی گەلاوێژ لە سەردەمی کۆماری کوردستان ساڵی 1946
کورتەباس
ئایا ئەدەبی کوردی دواکەوتووە؟
کورتەباس
کورد گەل نین
کورتەباس
شازادە مریەم فیرووز نەوادەی فەتحعەلیشای قاجار چی وت دەربارەی مستەفا بارزانی؟
وێنە و پێناس
کوردانی ڕۆژهەڵات کە لەگەڵ تابلۆیەکی شێوەکاری لە کیژی کافرۆش وێنەیان گرتووە لە سەدەی بیستەمدا
ژیاننامە
ڕۆژین محەمەد
پەرتووکخانە
فەیلی-نامە (وەشانی 1)
پەرتووکخانە
ڕاپەڕینی 1991 چیمان کرد..چی بکەین
پەرتووکخانە
لەیلی و مەجنوون
شوێنەوار و کۆنینە
نەخشی بەردینی گوڵ گوڵیی مەلەکشاهی
کورتەباس
کاریگەریی گۆڤاری ئاڵای سوری کوردایەتی لە بڵاوکردنەوەی هۆشیاریی نەتەوەیی

Kurdipedia.org (2008 - 2025) version: 16.33
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.407 چرکە!