پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
پەرتووکخانە
کوردەکانی پشت چیاکانی قەفقاس، مێژوو و تراژیدیای ژیانیان
15-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەرتووکخانە
شوناس و ناسیۆنالیزم; هەوڵدان بۆ بەدەوڵەتبوون لە کوردستان و ئەرمینیادا
15-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەرتووکخانە
شێخ مەحموود؛ سەرهەڵدان و شکستی سەربەخۆیی لە باشووری کوردستان
14-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ڤیدیۆ
دیمانەی ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا لە کەناڵی ئاریەن تیڤی لەسەر کار و چالاکییەکانی ڕێکخراوی کوردیپێدیا
14-08-2024
شادی ئاکۆیی
پەرتووکخانە
هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان ئۆکتۆبەر 2024 (شیکارییەکی ئاماریی پێشبینییکارانە بۆ چانسی پارت و کاندیدەکان )
14-08-2024
هەژار کامەلا
ژیاننامە
هەردی ئەحمەد 01
13-08-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
محەمەد دلاوەر 01
13-08-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
شادیار شۆڕش
13-08-2024
سەریاس ئەحمەد
پەرتووکخانە
ژیان و خەبات-فاتیح ئارش؛ بەشی دووەم
12-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ژیاننامە
بەختیار جەلال کاکەحەمە
12-08-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ئامار
بابەت
  530,873
وێنە
  107,557
پەرتووک PDF
  20,005
فایلی پەیوەندیدار
  100,956
ڤیدیۆ
  1,471
زمان
کوردیی ناوەڕاست 
303,155
Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,915
هەورامی 
65,847
عربي 
29,357
کرمانجی - کوردیی سەروو 
17,077
فارسی 
8,979
English 
7,418
Türkçe 
3,605
لوڕی 
1,691
Deutsch 
1,483
Pусский 
1,133
Française 
336
Nederlands 
130
Zazakî 
90
Svenska 
63
Հայերեն 
50
Español 
45
Italiano 
44
لەکی 
37
Azərbaycanca 
24
日本人 
20
中国的 
16
Ελληνική 
14
Norsk 
14
עברית 
14
Fins 
12
Polski 
7
Esperanto 
5
Ozbek 
4
Português 
3
Тоҷикӣ 
3
Hrvatski 
2
Srpski 
2
Kiswahili سَوَاحِلي 
2
ქართველი 
2
Cebuano 
1
ترکمانی 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
130,245
پەرتووکخانە 
25,370
ژیاننامە 
24,769
کورتەباس 
17,318
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
14,560
پەند و ئیدیۆم 
12,660
شوێنەکان 
11,675
شەهیدان 
11,568
کۆمەڵکوژی 
10,888
هۆنراوە 
10,232
بەڵگەنامەکان 
8,327
وێنە و پێناس 
7,322
ئامار و ڕاپرسی 
4,624
کلتوور - مەتەڵ 
3,150
ناوی کوردی 
2,078
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,449
ڤیدیۆ 
1,372
پۆلێننەکراو 
990
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
818
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
777
کارە هونەرییەکان 
728
شوێنەوار و کۆنینە 
633
فەرمانگەکان  
269
گیانلەبەرانی کوردستان 
243
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
182
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
80
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
یارییە کوردەوارییەکان 
39
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
21
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
323
PDF 
30,524
MP4 
2,395
IMG 
196,596
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
ژیاننامە
محەمەد تەیب تاهڕ
ژیاننامە
ئەحمەد کاکەمەمی
ژیاننامە
میدیا فەیزوڵڵا
ژیاننامە
نیگار غەریب ساڵح زەریفی
ژیاننامە
فاتیح ئارش
الذات والآخر في مناهج التعليم الكردية
بەرهەمەکانتان بە ڕێنووسێکی پوخت بۆ کوردیپێدیا بنێرن. ئێمە بۆتان ئەرشیڤ دەکەین و بۆ هەتاهەتا لە فەوتان دەیپارێزین!
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: عربي
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Cebuano0
Esperanto0
Fins0
Hrvatski0
Kiswahili سَوَاحِلي0
Norsk0
Ozbek0
Polski0
Português0
Pусский0
Srpski0
Тоҷикӣ0
Հայերեն0
ქართველი0
中国的0
日本人0

الذات والآخر في مناهج التعليم الكردية

الذات والآخر في مناهج التعليم الكردية
إعداد: شروق عادل
مازال حلم قيام الدولة الكردية يداعب عقول وقلوب شعوب وزعماء الأكراد في مختلف البلاد التي يعيشون فيها، فثمة مساع من الأكراد منذ عقود طويلة لإقامة دولة مستقلة. وقد أفرزت الأحداث الحالية في ظل سيطرة داعش والجماعات المسلحة على بعض المدن العراقية ومنها مدينة الموصل، الكثير من الملفات والأوراق السياسية المعلقة، ومنها ورقة إعلان الدولة الكردية التي تبرز على الساحة الإقليمية بين الحين والآخر، على حسب تأرجح المواقف الدولية والإقليمية والمحلية من القضية الكردية وحق تقرير المصير في المناطق الكردية.
ومما لاشك فيه أن الهوية القومية التي يمتلكها الأفراد تعد من أهم ما يميز قوة الأمم، وهناك العديد من الوسائل التي تتحكم من خلالها الدول في الصورة الذهنية التي تريد ترسيخها في ذهن المواطنين عن أنفسهم وقوميتهم، ومن هذه الوسائل المناهج الدراسية التي تعتمد عليها الدولة لترسيخ تاريخها وتعميقه في الوعي الجمعي لدى مواطنيها لخلق هوية قومية قوية.
في هذا الإطار نشر معهد الشرق الأوسط مقالاً للكاتب Sherko Kirmanj بعنوان: مناهج التاريخ الكردية: إقامة دولة قومية داخل دولة قومية Kurdish History Textbooks: Building a Nation-State within a Nation-State، حيث يستعرض هذا المقال إشكالية ترسيخ الوعي الجمعي وبناء هوية قومية عن طريق المناهج الدراسية المتضمنة في كتب التاريخ والدراسات الاجتماعية لمختلف المراحل التعليمية عند الأكراد. كما يتناول المقال أيضاً كيف يتم التعبير في هذه الكتب المدرسية عن رؤية حكومة إقليم كردستان للآخرين؛ حيث تعد المناهج الدراسية -كما هو الحال مع مشاريع بناء الأمة في أماكن أخرى- في حكومة إقليم كردستان جزءاً من استراتيجية أكبر لإنشاء المجتمع المتصور، وتهدف إلى تعزيز عملية إنشاء الدولة القومية الكردية في إطار الدولة القومية العراقية.
مراحل تبلور الثقافة الكردية
تعتبر كل من اللغة والتاريخ بوجه عام أهم ركائز ثقافات الشعوب. ولم يُسمح للأكراد في العراق بالدراسة بلغتهم أو الاعتراف بها كلغة رسمية إلى جانب اللغة العربية إلا بعد محاولات عديدة. بينما عززت طريقة تناول تاريخ الأكراد في المناهج التعليمية الكردية كثيراً من فكرة القومية والهوية الكردية بعد أن كان الأكراد مهمشين تماماً في مناهج التاريخ العراقية العربية.
وفيما يلي توضيح لمراحل تطور لغة وتاريخ كردستان:
أ- اللغة الكردية:
طبقاً لما ذكره Kirmanj في مقاله، فقد مرت اللغة الكردية بعدة مراحل هي:
- المرحلة الأولى: في الفترة ما بين 1870 و1910، حيث تم إنشاء أولى المدارس فيما يعرف اليوم بمنطقة إقليم كردستان شمال العراق، وكانت اللغات الرسمية المستخدمة في الدراسة هي العربية والتركية والفارسية، أما اللغة الكردية فكان يتم استخدامها بشكل ثانوي حتى العقد الثاني من القرن العشرين، حيث سمحت الدولة العثمانية حينها بإدارج اللغة الكردية ضمن المناهج الدراسية. وتم افتتاح أول مدرسة تستخدم اللغة الكردية لغة للدراسة في عام 1918، وبعد ذلك بدأت عمليات الترجمة من العربية إلى الكردية كخطوة جديدة في سبيل تأصيل العلوم وترسيخ هذه اللغة.
- المرحلة الثانية: بعد سقوط الملكية في العراق عام 1958، حيث أنشأت جامعة بغداد في العام التالي قسماً للغة الكردية، وبعد ارتفاع الأصوات القومية خفت نجم اللغة الكردية مرة أخرى، وتم إلغاء قسم اللغة الكردية في جامعة بغداد. لكن بعد تولي حزب البعث للسلطة، رأى أنه من الأفضل أن يتم التقارب بين الأكراد والعرب، فازدهرت اللغة الكردية مرة أخرى.
وفي عام 1970 تم الاعتراف باللغة الكردية لغة رسمية - بجانب العربية - في مناطق تواجد الأكراد في أربيل وأدهوك والسليمانية، وأصبحت الكتب الدراسية من المرحلة الأولى وحتى الثانوية متاحة باللغة الكردية.
ب- التاريخ:
يشير الكاتب إلى تجاهل التاريخ في المناهج الدراسية العراقية لأي ذكر للإثنيات والأعراق المختلفة بما في ذلك الأكراد، حيث كانت هذه المناهج تُكتب من منظور العرب السنة والشيعة فقط. وخلال الفترة الممتدة من عام 1976 وحتى عام 2010 لم يتم ذكر الأكراد أو التركمان في كتب التاريخ العراقي على الإطلاق. وحتى مذبحة حلبجة التي نفذها صدام حسين ضد الأكراد أثناء الحرب بين العراق وإيران وراح ضحيتها الآلاف من الأكراد، تم ذكرها على استحياء دون تفاصيل تناسب حجمها. لكن في مرحلة ما بعد غزو الولايات المتحدة للعراق في عام 2003، أُتيحت الفرصة لحكومة اقليم كردستان لأن تقوم بتأليف مناهج التاريخ بنفسها حيث يكتبها أكراد.
الهوية في مناهج التاريخ الكردي
كان الهدف الأساسي من مناهج التاريخ في كردستان هو تعزيز نزعة القومية والهوية الكردية، وذلك عن طريق خمس آليات رئيسية، هي:
1 تعميق القومية الكردية عن طريق الدعوة إلى كردستان الكبرى التي تضم كل الأكراد من سوريا والعراق وتركيا وتتسع حدودها لتصل إلى كركوك.
2 تأصيل الوجود الحضاري لكردستان باعتبارها من أقدم الحضارات على وجه الأرض، إذ ترجع إلى أربعة آلاف سنة، مما يساعد على تعميق فكرة الهوية القومية باعتبار أن كردستان مهد للحضارة.
3 خلق نوع من الإحساس بالتفرد والاختلاف، مثل الاعتماد على التقويم الكردي، واعتبار أنه أقدم من التقويم الجريجوري بستة عقود.
4 التركيز على بطولات الأكراد مثل صلاح الدين، ودراستها بتعمق لتعزيز النزعة القومية لدى الأكراد.
5 تعزيز الشعور بالاضطهاد، باعتبار أن الاكراد كانوا دوماً مضطهدين، مما يخلق شعوراً بأنهم ضحية الحكومات العربية المتعاقبة. وفي السياق ذاته لم تُذكر دولة العراق بشكل إيجابي إطلاقاً في كتب التاريخ الكردية إلا بعد الغزو الأمريكي عام 2003.
رؤية الآخر في التناول التاريخي الكردي
تتشكل الصورة الذاتية بشكل أساسي عن طريق تعزيز الاختلاف بين الأنا والآخر. وقد اعتمدت مناهج التاريخ الكردي على ذلك لتعزيز القومية الكردية، فركزت على الاختلاف بين الأكراد والآخرين باعتبار أن العالم من وجهة نظرهم ينقسم إلى أكراد وغير أكراد. فعلى سبيل عند الحديث عن الحضارات القديمة، تشير مناهج التاريخ إلى أنها تنقسم إلى الحضارة الكردستانية وحضارات أخرى (مصرية، يونانية، رومانية.. إلخ).
وفي إطار الحديث عن الأنا والآخر، يوضح Kirmanj أن الأكراد يرون أن العرب قد احتكروا الإسلام فأصبحوا يتحدثون باسمه ويمثلونه، في حين أن الإسلام دين العالمين وليس من حق أي فئة احتكاره.
الأكراد ومحاولة بناء الدولة القومية
ترمز كلمة كردستان إلى موطن الأكراد، وتُعرِف مناهج الدراسات الاجتماعية الكردية، الوطن بأنه المكان الذي يعيش فيه مجموعة من الناس على أرض واحدة ولديهم روابط مشتركة. ومنذ إنشاء حكومة إقليم كردستان في عام 1992، تعتبر الكتب المدرسية هذا الإقليم كياناً جغرافياً سياسياً متساوياً في الوضع مع دول الجوار القومية.
وقد حاول الأكراد بناء الدولة القومية في وجدان الطلبة قبل تأسيسها على أرض الواقع، فامتلأت المناهج الدراسية بتاريخ عظام الرجال من الأكراد مع تجاهل متعمد للآخرين، كما أكدت كردستان مراراً وتكراراً أنها لن تتوان عن تحقيق حلم الدولة الكردية، حيث إنها بموجب الدستور العراقي لديها الحق في تقرير مصيرها.
كما اهتمت السلطات في إقليم كردستان بالأعياد القومية الكردية، وأولت لها اهتماماً خاصاً، حيث بلورت هذه الأعياد لتظهر بشكل يليق بما ارتبطت به من أحداث، مما يعزز الشعور بالذات لدى الأكراد.
ختاماً، يؤكد Kirmanj أن الهدف من المناهج الدراسية الكردية واضح، ويتمثل في تأصيل وترسيخ القومية الكردية، والتأكيد على حق الأكراد في تقرير المصير وإنشاء دولة قومية، سواء داخل أو خارج الدولة القومية العراقية، وإن كانت المناهج الدراسية قد عانت من العديد من المغالطات وعدم الدقة في تحري بعض المعلومات، بالإضافة إلى تجاهل متعمد في كثير من الأحيان للعناصر غير الكردية المشتركة في السياق التاريخي.
* عرض موجز لمقال تحت عنوان: مناهج التاريخ الكردية: إقامة دولة قومية داخل دولة قومية، المنشور في صيف 2014 بدورية The Middle East Journal الصادرة عن معهد الشرق الأوسط.
المصدر:
Sherko Kirmanj, Kurdish History Textbooks: Building a Nation-State within a Nation-State, The Middle East Journal, Volume 68, Number 3 (Washington: Middle East Institute, Summer 2014) pp 367-384.
[1]
ئەم بابەتە بەزمانی (عربي) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە 818 جار بینراوە
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | عربي | موقع https://futureuae.com/- 23-01-2023
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 12
زمانی بابەت: عربي
ڕۆژی دەرچوون: 12-10-2014 (10 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: پرۆگرام
پۆلێنی ناوەڕۆک: زانست
پۆلێنی ناوەڕۆک: وتار و دیمانە
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: عەرەبی
وڵات - هەرێم: کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 98%
98%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ئەڤین تەیفوور )ەوە لە: 23-01-2023 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 24-01-2023 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 818 جار بینراوە
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
کورتەباس
(قوتابخانە شانۆییەکەی ئەلکساندەر تایرۆف)
شوێنەوار و کۆنینە
پردی دیجلە
پەرتووکخانە
ژیان و خەبات-فاتیح ئارش؛ بەشی دووەم
ژیاننامە
فەرەیدون غەریب حەسەن
ژیاننامە
هەردی ئەحمەد 01
ژیاننامە
باخان سەرحەد عەبدولڕەحمان
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای سەردار
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
کورتەباس
کاتێ ئەستێرەیەک ئەکشێ
پەرتووکخانە
کوردەکانی پشت چیاکانی قەفقاس، مێژوو و تراژیدیای ژیانیان
ژیاننامە
نوور یوسف
پەرتووکخانە
شوناس و ناسیۆنالیزم; هەوڵدان بۆ بەدەوڵەتبوون لە کوردستان و ئەرمینیادا
کورتەباس
دیاردەی (خۆکوشتن) و دنیایەکی سەیر
کورتەباس
زانستی کۆمەڵگا
ژیاننامە
بەختیار جەلال کاکەحەمە
وێنە و پێناس
باخچەی تەما لە ئامەد 2024
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
ژیاننامە
تینا سۆران
وێنە و پێناس
گوندی سەرگەڵوو ساڵی 1975
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
مزگەوتی گەورەی ئامەد
ژیاننامە
شادیار شۆڕش
وێنە و پێناس
بەشێک لە قوتابییانی قوتابخانەی کەندێناوە لە مەخموور ساڵی 1979
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
قوتابییانی پۆلی سێیەمی قوتابخانەی بارزان لە سلێمانی ساڵی 1960
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای زەرزوان
پەرتووکخانە
هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان ئۆکتۆبەر 2024 (شیکارییەکی ئاماریی پێشبینییکارانە بۆ چانسی پارت و کاندیدەکان )
پەرتووکخانە
شێخ مەحموود؛ سەرهەڵدان و شکستی سەربەخۆیی لە باشووری کوردستان
وێنە و پێناس
ئیبراهیم ئەحمەد و فەرهاد پیرباڵ ساڵی 1990
ژیاننامە
محەمەد دلاوەر 01
ژیاننامە
مەليحە ساڵح عەباس
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
کورتەباس
ئەندرێ جید و بەرهەمەکانی
ژیاننامە
ئاواز حەمەعەلی
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای ئامەد

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
محەمەد تەیب تاهڕ
31-08-2018
سەریاس ئەحمەد
محەمەد تەیب تاهڕ
ژیاننامە
ئەحمەد کاکەمەمی
29-10-2021
هاوڕێ باخەوان
ئەحمەد کاکەمەمی
ژیاننامە
میدیا فەیزوڵڵا
08-04-2022
سروشت بەکر
میدیا فەیزوڵڵا
ژیاننامە
نیگار غەریب ساڵح زەریفی
15-08-2022
شەنە بەکر
نیگار غەریب ساڵح زەریفی
ژیاننامە
فاتیح ئارش
06-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
فاتیح ئارش
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
پەرتووکخانە
کوردەکانی پشت چیاکانی قەفقاس، مێژوو و تراژیدیای ژیانیان
15-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەرتووکخانە
شوناس و ناسیۆنالیزم; هەوڵدان بۆ بەدەوڵەتبوون لە کوردستان و ئەرمینیادا
15-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەرتووکخانە
شێخ مەحموود؛ سەرهەڵدان و شکستی سەربەخۆیی لە باشووری کوردستان
14-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ڤیدیۆ
دیمانەی ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا لە کەناڵی ئاریەن تیڤی لەسەر کار و چالاکییەکانی ڕێکخراوی کوردیپێدیا
14-08-2024
شادی ئاکۆیی
پەرتووکخانە
هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان ئۆکتۆبەر 2024 (شیکارییەکی ئاماریی پێشبینییکارانە بۆ چانسی پارت و کاندیدەکان )
14-08-2024
هەژار کامەلا
ژیاننامە
هەردی ئەحمەد 01
13-08-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
محەمەد دلاوەر 01
13-08-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
شادیار شۆڕش
13-08-2024
سەریاس ئەحمەد
پەرتووکخانە
ژیان و خەبات-فاتیح ئارش؛ بەشی دووەم
12-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ژیاننامە
بەختیار جەلال کاکەحەمە
12-08-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ئامار
بابەت
  530,873
وێنە
  107,557
پەرتووک PDF
  20,005
فایلی پەیوەندیدار
  100,956
ڤیدیۆ
  1,471
زمان
کوردیی ناوەڕاست 
303,155
Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,915
هەورامی 
65,847
عربي 
29,357
کرمانجی - کوردیی سەروو 
17,077
فارسی 
8,979
English 
7,418
Türkçe 
3,605
لوڕی 
1,691
Deutsch 
1,483
Pусский 
1,133
Française 
336
Nederlands 
130
Zazakî 
90
Svenska 
63
Հայերեն 
50
Español 
45
Italiano 
44
لەکی 
37
Azərbaycanca 
24
日本人 
20
中国的 
16
Ελληνική 
14
Norsk 
14
עברית 
14
Fins 
12
Polski 
7
Esperanto 
5
Ozbek 
4
Português 
3
Тоҷикӣ 
3
Hrvatski 
2
Srpski 
2
Kiswahili سَوَاحِلي 
2
ქართველი 
2
Cebuano 
1
ترکمانی 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
130,245
پەرتووکخانە 
25,370
ژیاننامە 
24,769
کورتەباس 
17,318
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
14,560
پەند و ئیدیۆم 
12,660
شوێنەکان 
11,675
شەهیدان 
11,568
کۆمەڵکوژی 
10,888
هۆنراوە 
10,232
بەڵگەنامەکان 
8,327
وێنە و پێناس 
7,322
ئامار و ڕاپرسی 
4,624
کلتوور - مەتەڵ 
3,150
ناوی کوردی 
2,078
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,449
ڤیدیۆ 
1,372
پۆلێننەکراو 
990
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
818
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
777
کارە هونەرییەکان 
728
شوێنەوار و کۆنینە 
633
فەرمانگەکان  
269
گیانلەبەرانی کوردستان 
243
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
182
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
80
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
یارییە کوردەوارییەکان 
39
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
21
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
323
PDF 
30,524
MP4 
2,395
IMG 
196,596
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
کورتەباس
(قوتابخانە شانۆییەکەی ئەلکساندەر تایرۆف)
شوێنەوار و کۆنینە
پردی دیجلە
پەرتووکخانە
ژیان و خەبات-فاتیح ئارش؛ بەشی دووەم
ژیاننامە
فەرەیدون غەریب حەسەن
ژیاننامە
هەردی ئەحمەد 01
ژیاننامە
باخان سەرحەد عەبدولڕەحمان
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای سەردار
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
کورتەباس
کاتێ ئەستێرەیەک ئەکشێ
پەرتووکخانە
کوردەکانی پشت چیاکانی قەفقاس، مێژوو و تراژیدیای ژیانیان
ژیاننامە
نوور یوسف
پەرتووکخانە
شوناس و ناسیۆنالیزم; هەوڵدان بۆ بەدەوڵەتبوون لە کوردستان و ئەرمینیادا
کورتەباس
دیاردەی (خۆکوشتن) و دنیایەکی سەیر
کورتەباس
زانستی کۆمەڵگا
ژیاننامە
بەختیار جەلال کاکەحەمە
وێنە و پێناس
باخچەی تەما لە ئامەد 2024
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
ژیاننامە
تینا سۆران
وێنە و پێناس
گوندی سەرگەڵوو ساڵی 1975
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
مزگەوتی گەورەی ئامەد
ژیاننامە
شادیار شۆڕش
وێنە و پێناس
بەشێک لە قوتابییانی قوتابخانەی کەندێناوە لە مەخموور ساڵی 1979
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
قوتابییانی پۆلی سێیەمی قوتابخانەی بارزان لە سلێمانی ساڵی 1960
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای زەرزوان
پەرتووکخانە
هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان ئۆکتۆبەر 2024 (شیکارییەکی ئاماریی پێشبینییکارانە بۆ چانسی پارت و کاندیدەکان )
پەرتووکخانە
شێخ مەحموود؛ سەرهەڵدان و شکستی سەربەخۆیی لە باشووری کوردستان
وێنە و پێناس
ئیبراهیم ئەحمەد و فەرهاد پیرباڵ ساڵی 1990
ژیاننامە
محەمەد دلاوەر 01
ژیاننامە
مەليحە ساڵح عەباس
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
کورتەباس
ئەندرێ جید و بەرهەمەکانی
ژیاننامە
ئاواز حەمەعەلی
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای ئامەد
فۆڵدەرەکان
پەرتووکخانە - پۆلێنی ناوەڕۆک - لێکۆڵینەوە پەرتووکخانە - جۆری دۆکومێنت - وەرگێڕدراو پەرتووکخانە - جۆری وەشان - چاپکراو پەرتووکخانە - زمان - شێوەزار - کرمانجیی ناوەڕاست پەرتووکخانە - وڵات - هەرێم (چاپکردن) - باشووری کوردستان پەرتووکخانە - فایلی PDF - نەخێر وشە و دەستەواژە - زمان - شێوەزار - کرمانجیی ناوەڕاست وشە و دەستەواژە - وڵات - هەرێم - باشووری کوردستان وشە و دەستەواژە - وڵات - هەرێم - ڕۆژهەڵاتی کوردستان شوێنەوار و کۆنینە - جۆری شوێن / شوێنەوار - قەڵا

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.75
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 1.344 چرکە!