پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
ڤیدیۆ
هەنگەوانی
13-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
فیستیڤاڵی بەهارەی باڵەکایەتی ساڵی 2024
11-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
دیوانی شیبلی
11-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
هیچ بڵندێک بە ئەو ناگات
09-05-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ڤیدیۆ
ساتی کوژرانی کارزان کەریم مەغدید لە ڕۆژی 07-05-2024
09-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
کارزان کەریم مەغدید
09-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
چەمکی ئەنفال لەفەرهەنگ و مێژووی ئیسلامدا
09-05-2024
زریان سەرچناری
ڤیدیۆ
ئەشکەوتی شانەدەر نیشتمانی نهێنیی و ڕاستەقینەی ژیانی مرۆڤایەتیی
09-05-2024
شادی ئاکۆیی
ڤیدیۆ
قەرەخەرمان خواردنێکی دێرینی کوردەواریی
09-05-2024
شادی ئاکۆیی
پەرتووکخانە
جووتیاران پلە و هەڵوێستیان لە شۆڕشی دیموکراسی نیشتمانیدا
08-05-2024
ئاراس ئیلنجاغی
ئامار
بابەت 519,045
وێنە 106,413
پەرتووک PDF 19,244
فایلی پەیوەندیدار 96,889
ڤیدیۆ 1,378
ژیاننامە
ناشاد
ژیاننامە
شێخ لەتیفی حەفید
ژیاننامە
ڕێبەر زەندی
ژیاننامە
ئیسماعیل حەقی شاوەیس
ژیاننامە
نیشتمان سەعید
شاهنامة الفردوسي ومصادرها الكردية
بەداخین بۆ قەدەغەکردنی کوردیپێدیا لە باکوور و ڕۆژهەڵاتی وڵات لەلایەن داگیرکەرانی تورک و فارسەوە
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: عربي
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

مؤيد عبد الستار

مؤيد عبد الستار
#مؤيد عبد الستار#

الشاهنامة ملحمة تاريخية مشهورة نظمها الشاعر الكبير الفردوسي ،تتألف من 60 ألف بيت شعري. تروي تاريخ بلاد فارس وملوكها منذ الاساطير الاولى و وقائع المعارك الشهيرة مع الرومان والاغريق حتى سقوط الامبراطورية الساسانية في الفتح الاسلامي .
أمضى الفردوسي شطرا طويلا من حياته في نظم الملحمة وأكملها عام 1010 م في عهد السلطان محمود الغزنوي .
ترجمها الى العربية نثرا الفتح بن علي البنداري .
قارنها بالاصل وصححها واكمل ترجمتها وعلق عليها الدكتور عبد الوهاب عزام .
لاشك أن الفردوسي لم ينظم هذه الملحمة العظيمة من نسج خياله، وإنما استمد أحداثها ووقائعها وتاريخ ملوكها من الكتب والروايات والقصائد الشفهية المتواترة التي كانت شائعة في عصره فأعمل فكره فيها وأسبغ من بلاغته عليها،وبموهبته الشعرية صاغها شعرا ظل خالدا على مر الاجيال من بعده .
ما يدل على ذلك قوله في أول قصة بيژن ومنيژة إنه : أرق ليلة فصاح بغلامه، فهيأ له مجلس الشراب ثم قال الغلام له : إن كنت لاتنام فأصغ الي حتى أقرأ عليك من الكتاب الفهلوي قصة تنظمها.وكان الغلام يقرأ وهو- الفردوسي - ينظم.
يتساءل عبد الوهاب عزام في المقدمة تعليقا على هذه الرواية بقوله : فهل نظم الفردوسي من كتاب فهلوي ؟ ينظر مدخل الشاهنامة ص69 .
وهناك أدله وشواهد عديدة وردت في الشاهنامة يفصح فيها الفردوسي عن اقتباسه من الكتب البهلوية واللغة البهلوية مثل قوله في مقدمة الشاهنامة إن صاحبه الذي حرضه على نظم الشاهنامة قال له :
كشاده زبان جوانيت هست / سخن كَفتن بهلوانيت هست
أنت شاب فصيح تتكلم اللغة البهلوية .
فما هي هذه الكتب واللغة البهلوية التي يجيدها الفردوسي ونظم ملحمته معتمدا عليها ؟
البهلوية لغة قوم اطلقت عليهم صفة البهلوان نسبة الى ملكهم بيلي Pelli أو بلادهم التي ذكرها الجغرافيون المسلمون باسم بلاد فهلة وهي الممتدة من شرق دجلة في وسط وجنوب العراق حتى كرمانشاه وعيلام ومناطق اخرى في ايران ، واشتهرت في العصر الحديث بتسمية الفيلي بسبب عدم وجود حرف الباء المثلثة في العربية ، مثلما تحولت بهلوي في مصر الى فهلوي.وهناك رأي سديد في اطلاق صفة بهلوان على سكان هضبة عيلام وبلاد الكرد الفيليين يعود الى قوتهم البدنية واجادتهم فنون القتال والمصارعة حتى أصبحت صفة بهلوان تطلق على من يجيد الالعاب الجمناستيكية والاكروباتيكية .
والفردوسي يسمي لغة أبطال ملحمته القدماء البهلوية ويذهب القزويني الى ان اللغة البهلوية كانت لغة جهات مختلفة في بلاد الفرس. ص 68 مدخل الشاهنامة .
من الضروري الاشارة الى ان بلاد فارس أو ايران أو بلاد الفرس كانت تطلق على جميع أرجاء الامبراطورية الفارسية من باب تسمية الكل باسم الجزء حتى أصبحت صفة لانحاء الامبراطورية وشعوبها المختلفة من كرد وترك وعرب وفرس وبلوش وغيرهم ،مثلما أصبح مصطلح الاتحاد السوفيتي يطلق على جميع جمهوريات الاتحاد المختلفة لغة وعرقا .
ويذكر الفردوسي اللغة البهلوية كلغة مستقلة الى جانب الفارسية والدرية ويقول عن قصص كليلة ودمنة،إن الكتاب كتب في عهد انوشيروان- هو كسرى انو شيروان ويسمى خسرو انوشيروان ايضا (مؤيد )- ولم يكن اذ ذاك خط الا الفهلوية، وبقي في الفهلوية حتى عصر المنصور العباسي فترجم الى العربية ، ثم ترجم الى الفارسية بأمر الملك الساماني نصر بن نوح .نفس المصدر ص 68
يعرّف الفردوسي باللغة البهلوية ، ويشرح بعض كلماتها فيقول عن نهر دجلة إنه يسمى في البهلوية أروند :
أكَر بهلواني نداني زمان / بتازي تو أروند را دجلة خوان .
وأسماء مثل نهر الوند والاروند ما زالت مستخدمة في الكردية في مناطق الكرد الفيليين مثل مندلي وخانقين التي لم تعرب وصمدت في وجه التغيير. ولقب الوند يطلق على العديد من العشائر الكردية مثل الهموند و ريزه وند .
وللفردوسي شعر رواه صاحب لباب الالباب يصرح فيه بأنه قرأ كثيرا من الفهلوية والعربية .
بسي رنج ديدم بس كَفته خواندم / زكفتار تازي و أز بهلواني .
أي : كم حملت نصبا ، وكم قرأت من العربية والبهلوانية . نفس المصدر ص 69
وهناك شواهد ودلائل كثيرة أخرى يذكرها المترجم عبد الوهاب عزام في مدخله لملحمة الشاهنامة للفردوسي ما يدل على ان الفردوسي اعتمد تاريخ بلاد عيلام المؤرخ باللغة البهلوية وروايات شعب بلاد عيلام وما جاء في آداب اللغة البهلوية والتي مازالت لغة الكرد الفيليين وأبناء الشعب الكردي في العراق وايران ولذلك يسهل قراءتها في ضوء اللغة السائدة حتى اليوم في أوساط الكرد ورحاب اللغة الكردية الحديثة. علما ان الفردوسي توفي عام 1020 م أي قبل الف عام بالتمام والكمال ومازالت ملحمته تقرأ وتفهم بسهولة من قبل الشعب الكردي.
* اعتمدنا في مراجعة الشاهنامة على النسخة العربية المصورة بالاوفسيت والمنشورة من قبل ايران وهي متوفرة على الانترنيت و النسخة الورقية المترجمة الى الانجليزية من قبل روبين ليفي Rouben Levy ، طهران 2006.[1]
ئەم بابەتە بەزمانی (عربي) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە 504 جار بینراوە
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | عربي | www.ahewar.org 25-04-2021
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 3
ژیاننامە
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
کورتەباس
زمانی بابەت: عربي
ڕۆژی دەرچوون: 25-04-2021 (3 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: ئەدەبی / ڕەخنەی ئەدەبی
پۆلێنی ناوەڕۆک: زمانەوانی و ڕێزمان
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: عەرەبی
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 97%
97%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( هەژار کامەلا )ەوە لە: 03-03-2023 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ئاراس حسۆ )ەوە لە: 04-03-2023 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( ئاراس حسۆ )ەوە لە: 03-03-2023 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 504 جار بینراوە
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
ژیاننامە
فەیروز ئازاد
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
هەولێر لە ساڵی 1979
کورتەباس
زاراوەسازی لە زمانی کوردیدا
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
ژیاننامە
کارزان کەریم مەغدید
ژیاننامە
شانەدەر Z
پەرتووکخانە
هیچ بڵندێک بە ئەو ناگات
پەرتووکخانە
چەمکی ئەنفال لەفەرهەنگ و مێژووی ئیسلامدا
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی کەلات
کورتەباس
ئارامگەی شەیدا لەمەملەکەتی خێڵەکیدا
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
ژیاننامە
ڕێکان بێستون ئەسعەد
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
جووتیاران پلە و هەڵوێستیان لە شۆڕشی دیموکراسی نیشتمانیدا
پەرتووکخانە
نەخۆشی شێرپەنجە
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
ژیاننامە
نیشتمان سەعید
کورتەباس
سیناتۆر ڤان هۆڵن: داوا لە سەرکردەکانی کوردستان دەکەم رێگەی پێکەوە کارکردن بدۆزنەوە
وێنە و پێناس
گۆڕستانی شێخ ئۆمەر لە هەولێر، ساڵی 1960
پەرتووکخانە
دیوانی شیبلی
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
وێنە و پێناس
مۆزەخانەی قەڵای هەولێر لە ساڵی 1983
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
وێنە و پێناس
هەولێر لە ساڵى 1955
کورتەباس
فەرمانبەرانی بادینان لە ئەرشیفی عوسمانیدا
ژیاننامە
یەسنا حەبیب
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
ژیاننامە
ڕەحیم مەعروف محەمەدئەمین کافرۆشی
ژیاننامە
بڕوا عەبدوڵڵا عەلی
کورتەباس
جینۆسایدی گەلی کورد لە ڕۆژئاوای کوردستان و پڕۆژەکەی (محەمەد تەڵەب هیلال)
وێنە و پێناس
هەولێر؛ فلوکەی شێخ مەحموود ساڵی 1959
ژیاننامە
داستان محەمەد قادر
ژیاننامە
نەسرین کوردە

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
ناشاد
19-11-2008
هاوڕێ باخەوان
ناشاد
ژیاننامە
شێخ لەتیفی حەفید
14-05-2014
هاوڕێ باخەوان
شێخ لەتیفی حەفید
ژیاننامە
ڕێبەر زەندی
12-05-2020
سەریاس ئەحمەد
ڕێبەر زەندی
ژیاننامە
ئیسماعیل حەقی شاوەیس
10-07-2022
زریان عەلی
ئیسماعیل حەقی شاوەیس
ژیاننامە
نیشتمان سەعید
01-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
نیشتمان سەعید
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
ڤیدیۆ
هەنگەوانی
13-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
فیستیڤاڵی بەهارەی باڵەکایەتی ساڵی 2024
11-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
دیوانی شیبلی
11-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
هیچ بڵندێک بە ئەو ناگات
09-05-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ڤیدیۆ
ساتی کوژرانی کارزان کەریم مەغدید لە ڕۆژی 07-05-2024
09-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
کارزان کەریم مەغدید
09-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
چەمکی ئەنفال لەفەرهەنگ و مێژووی ئیسلامدا
09-05-2024
زریان سەرچناری
ڤیدیۆ
ئەشکەوتی شانەدەر نیشتمانی نهێنیی و ڕاستەقینەی ژیانی مرۆڤایەتیی
09-05-2024
شادی ئاکۆیی
ڤیدیۆ
قەرەخەرمان خواردنێکی دێرینی کوردەواریی
09-05-2024
شادی ئاکۆیی
پەرتووکخانە
جووتیاران پلە و هەڵوێستیان لە شۆڕشی دیموکراسی نیشتمانیدا
08-05-2024
ئاراس ئیلنجاغی
ئامار
بابەت 519,045
وێنە 106,413
پەرتووک PDF 19,244
فایلی پەیوەندیدار 96,889
ڤیدیۆ 1,378
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
ژیاننامە
فەیروز ئازاد
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
هەولێر لە ساڵی 1979
کورتەباس
زاراوەسازی لە زمانی کوردیدا
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
ژیاننامە
کارزان کەریم مەغدید
ژیاننامە
شانەدەر Z
پەرتووکخانە
هیچ بڵندێک بە ئەو ناگات
پەرتووکخانە
چەمکی ئەنفال لەفەرهەنگ و مێژووی ئیسلامدا
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی کەلات
کورتەباس
ئارامگەی شەیدا لەمەملەکەتی خێڵەکیدا
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
ژیاننامە
ڕێکان بێستون ئەسعەد
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
جووتیاران پلە و هەڵوێستیان لە شۆڕشی دیموکراسی نیشتمانیدا
پەرتووکخانە
نەخۆشی شێرپەنجە
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
ژیاننامە
نیشتمان سەعید
کورتەباس
سیناتۆر ڤان هۆڵن: داوا لە سەرکردەکانی کوردستان دەکەم رێگەی پێکەوە کارکردن بدۆزنەوە
وێنە و پێناس
گۆڕستانی شێخ ئۆمەر لە هەولێر، ساڵی 1960
پەرتووکخانە
دیوانی شیبلی
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
وێنە و پێناس
مۆزەخانەی قەڵای هەولێر لە ساڵی 1983
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
وێنە و پێناس
هەولێر لە ساڵى 1955
کورتەباس
فەرمانبەرانی بادینان لە ئەرشیفی عوسمانیدا
ژیاننامە
یەسنا حەبیب
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
ژیاننامە
ڕەحیم مەعروف محەمەدئەمین کافرۆشی
ژیاننامە
بڕوا عەبدوڵڵا عەلی
کورتەباس
جینۆسایدی گەلی کورد لە ڕۆژئاوای کوردستان و پڕۆژەکەی (محەمەد تەڵەب هیلال)
وێنە و پێناس
هەولێر؛ فلوکەی شێخ مەحموود ساڵی 1959
ژیاننامە
داستان محەمەد قادر
ژیاننامە
نەسرین کوردە

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.5
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.187 چرکە!