پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
پەرتووکخانە
باشترین وتەی دەروونناسی(تورکی-کوردی)
10-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ڕێبەری نووسین بۆ میدیا و سۆشیال میدیا فەرمییەکانی ھەرێمی کوردستان
10-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ڕۆڵی ڕاگەیاندنی پەرلەمانی کوردستان لە بەشداریپێکردنی کەناڵە تەلەڤزیۆنییەکان لە ناساندنی یاسا و بڕیارەکاندا
10-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
بەرەی نیشتمانیی یەکگرتوو زەروورەتەکەی، سروشتەکەی، ئامانج و پێداویستی یەکانی
10-07-2024
هەژار کامەلا
پەرتووکخانە
زنجیرەی هەبوو، نەبوو زمانی ئاژەڵان 2
10-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
زنجیرەی هەبوو، نەبوو نرخی ئازادی 1
10-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
پەری ددان
10-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
کچە شقارتە فرۆشەکە
10-07-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ئەرکان باڵواسە
10-07-2024
شادی ئاکۆیی
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک لە پیاوانی کۆمەڵگای پیرزین ساڵی 1979
10-07-2024
زریان عەلی
ئامار
بابەت 522,168
وێنە 105,695
پەرتووک PDF 19,680
فایلی پەیوەندیدار 98,573
ڤیدیۆ 1,419
ژیاننامە
محەمەد عەلی عەونی
ژیاننامە
عەلی قازی محەمەد - کوڕی ڕەش
ژیاننامە
کەژاڵ ئیبراهیم خدر
ژیاننامە
جەمال شارباژێڕی
ژیاننامە
کەیهان ئەنوەر عەلی
دير مار متي يفصح عن تاريخ مغيب للإيزيديين سابق للإسلام
بەداخین بۆ قەدەغەکردنی کوردیپێدیا لە باکوور و ڕۆژهەڵاتی وڵات لەلایەن داگیرکەرانی تورک و فارسەوە
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: عربي
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

دير مار متي

دير مار متي
#صباح كنجي#

اورد المطران اسحق ساكا في كتابه الهام بعنوان.. ( تاريخ دير القديس مار متي ) الطبعة الثانية.. مكتبة خاني .. دهوك سنة 2008.. الكثير من الحقائق المغيبة عن تاريخ الدير وتسميته والمشرفين عليه وما مر به من احداث متلاحقة ابتداء من فترة انشائه في القرن الرابع الميلادي في جبل مقلوب التابع جغرافياً الى ناحية بعشيقة التي يتواجد فيها المسيحيون مع الايزيديين وهي الفترة الني تواجد فيها الساسانيون في المنطقة التي كانت تسمى كورة نينوى..
وقد ترافق هذا التواجد مع ما عرف بالاضطهاد الأربعيني الذي اثاره شابور من عام 339-379 م وشمل معظم الاماكن التي يقطنها السريان حيث قتل البعض وضيق على آخرين بالجبايات الثقيلة بالإضافة الى هدم الكنائس وحرق الأديرة ..
وجاءت هذه الاحداث في نطاق الصراع بين الامبراطوريتين الفارسية والرومانية التي تداخلت اوجه الصراع فيها بالأديان في ذلك العهد بحكم خضوع الكنائس المسيحية الى روما بعد اعتناق قسطنطين للمسيحية وجعله الدين الرسمي للإمبراطورية الرومانية..
وفيما يتعلق بمار متي فقد ثبتت المصادر السريانية ولادته في قرية أبجرشاط التابعة الى ديار بكر في الربع الاول من القرن الرابع الميلادي.. وكانت والدته قد ترهبنت بعد وفاة ابيه.. اما هو فقد بدأ بتعلم اللغة السريانية وقراءة المزامير في هذه الاجواء الدينية واستفاد من المكتبة المتواجدة في دير زوقنين قبل ان يتوجه للتنسك والتفرغ للحياة الروحية..
وحدث حينها ان انقلب يوليانوس من سلالة قسطنطين على المسيحية واخذ يلاحق اتباعها ويذلهم وشمل اضطهاده وقسوته عدداً كبيرا من الرهبان بينهم ما متي .. الذي قرر الابتعاد والانزواء في ركن دير صغير على ضفاف الخابور .. قبل ان يتوجه مع مار زكاي ومار ابراهيم ومار دانيال الى الشرق ليمكثوا في جبل مقلوب حيث سكن مار زكاي في قلاية صغيرة منقورة في الصخر تشرف على وادي الناقوط ثم انشأ له قبة او صومعة لا تزال عامرة في شعاب المقلوب وهي التي كما يقول عنها في الحاشية الاولى من الصفحة 15 ( لكنها في غفلة من الزمن صارت في حوزة اليزيدية وجعلوها مزاراً لهم ) ..
علما انه يؤكد ان بناء الدير جاء في فترة سنحاريب الذي كان ملكا على ولاية آثور النمرود وتابعاً للإمبراطورية الساسانية قبل تنصره.. بعدها يدخل الدير في فترة نمو ليصبح معقلا للكنيسة في كورة نينوى بحكم زيادة عدد الرهبان فيه أهلته ليلعب دوراً مهماً في تكوين الفكر المسيحي.. الذي شهد تشظياً وانقسامات ادخلت الدير في حلبة الصراعات التي ترافقت مع العنف والقسوة.. خاصة في عهد بهرام الخامس حيث اصبح ملاذا للمضطهدين الناجين من قسوة بهرام.. لكنه لم يسلم من كارثة حريق حلت بالدير عام 480 م افنت كل ممتلكاته وآثاره بما فيها المكتبة.. وتزامن هذا الحدث مع اضطهاد الساسانيين للكنيسة ومناوئة النساطرة للأرثوذكسيين وما لحق بالرهبان من رعب جعلهم يفرون ويتشتتون من جراء ملاحقة برصوم النصيبيني لهم..
يؤكد ابن العبري ان برصوم النصيبيني شكل مفرزة من الجيش طاف بها جميع الولايات الفارسية للفتك بالمؤمنين الذين لم يقبلوا دعوته النسطورية ولم يفلت من هذه الشدة سوى تكريت وأرمينيا وقد هاجم برصوم دير مار متي واسر 12 راهباً لم يتمكنوا من الهرب قبل ان يضرم النار فيه لتلتهم كافة محتوياته واستاق اسراه الى نصيبين وسجنهم في بيت يهودي.. ثم عاد الى نينوى ودخل بحزاني بحزانيثا ليقتل في ديرها تسعين كاهناً وقد بلغ عدد قتلاه سبعة آلاف وثمانمائة نفس.. ولما عاد الى نصيبين صلب الرهبان ورجم المطران بر سهدي حتى فاضت روحه وحمل جثمانه الى كورة نينوى حيث دفن اولا في دير بيزانيثا ثم نقل الى دير مار متي ..
تكتسب هذه المعلومة اهميتها لأنها تعكس طبيعة الصراعات الوحشية داخل المسيحية التي نشأت فيها الفرق والطوائف والمذهب ولم تتمكن من التعايش ولجأت للفتك والتخلص من الخصوم.. وايضا ما ذكره عن بحزاني والتواجد المسيحي فيها ووجود الدير وتأتي اهميتها لتؤكد وجود الفئة الاولى من المسيحيين فيها قبل ظهور الاسلام من جهة.. وما تعرضوا له من ابادة لم تبقي لكنيسة المشرق الا قاليروس اسقف سنجار .. وأدت لتدخل مار خرسطوفورس جاثليق الأرمن عام 544 م ليختار الراهب كرماي مطراناً للدير خلفا لبرسهدي وجاءت هذه مترافقة مع ظهور هرقل وعقده صلحاً مع اكاسرة الفرس ساهمت في احلال فترة من السلام والهدوء ساعدت على استعادة الدير لدوره من جديد..
في العهود التالية التي ترافقت مع ظهور الاسلام وما تلاها يؤكد المطران اسحق ساكا تعرض الدير للهجر عام 1171 م بسبب شن الف وخمسمائة من الاكراد المسلحين غارة عنيفة على الدير وقتلوا فيه خمسة عشر راهباً وحمل الاكراد من الدير اموالا كثيرة .. وقد استأجروا حراسا ً له لحمايته بعد مغادرة الاكراد وابتعاد بقية الرهبان الناجين منه وتوجههم الى دير ما بهنام ودير المجدلية في القدس والى نواحي اخرى فيها اديرة استقبلتهم ليمكثوا فيها..
ولا بدّ من التأكيد ان هذه الفترة تترافق مع ظهور صلاح الدين الايوبي وجملة احداث متداخلة لها علاقة بالصراع الذي كان قطباً فيه سيف الدين غازي الثاني الأتابكي صاحب الموصل ونور الدين محمود والي دمشق والنزاع بين والي سنجار ووالي الموصل.. وقد ذكر ياقوت الحموي الذي زار الدير في عهد بدر الدين لؤلؤ في مطلع القرن الثالث عشر ..انه وجد نحو مائة راهب فيه ..
ويبدو من خلال سياق ما ذكره اسحق سكا في كتابه.. ان حوادث الاعتداء من قبل الاكراد قد تكررت على المسيحيين عام 1258 وهي الفترة التي اعقبت ولاية بدرالدين لؤلؤ وما تلاها في عام 1261 من قدوم للتتر الى الموصل.. حيث استغلها الاكراد من جديد ونهبوا وسرقوا وقتلوا النصارى كما يذكر في الصفحة 29 من مؤلفه ..
ثم تتالت الاعتداءات عام 1369 واشترك في الغارة عصابة بقيادة سرونشاه.. وكذلك واصلت مجموعات من الاكراد والتركمان اضطهادهم.. وفي عهد تيمور لنك تحول الدير الى مأوى للمجرمين الذين استوطنوه وبقي مهجوراً ومنسياً لأكثر من 130 عاماً متوالية ..
وشهد في عام 1609 محاولات لترميمه وعودة بعض الرهبان اليه ومن ذلك التاريخ لا توجد احداث كبيرة تتعلق بالدير الا ما له علاقة بالترميم والتوسيع والتجديد وتكوين مكتبته لغاية ظهور الامير الاعور الراوندوزي المعروف بميري كورا الذي شملت جرائمه احتلال دير مار متي الذي اصبح مهجوراً من جديد لمدة 12 سنة وتحول الى ملجأ لرعاة الكوجر ..
وفي عام 1846 عاد اليه الرهبان من جديد لكنه تعرض من جديد لحادثة سطو مسلح من عصابة علي دز عام 1863 الذي حاصر الدير.. لكن اهالي بحزاني وبعشيقة هرعوا لنجدة الرهبان المحاصرين وساندوهم وعندها فرّ علي دْزْ وافراد عصابته وهربوا وفي طريقهم توجهوا الى قرية ميركي الأرمنية واحرقوها ..
وفيما يخص بحزاني يذكر المؤلف ان المطران الياس قدسو الذي رسم مطرانا للدير عام 1872 شيد في ابريشة الدير ثلاث كنائس من بينها كنيسة مار كوكركيس في بحزاني سنة 1884 وكنيسة شموني في بعشيقة عام 1890 1892 .. وايضا لابد وان نذكر انه يوجد في دير مار متي حوش بمحاذاة طريق الجنينة يسمى حوش بحزاني ..
و ورد في الكتاب ايضا معلومات مهمة عن الصراعات الداخلية في المسيحية اسفرت عن حرق الكتب الدينية في عهد الراهب رابولا في القرن الرابع الميلادي.. الذي جمع الاناجيل ونسخ الياطسرون لطيطانس الاثوري واحرقها فارضاً على كنائس ابريشته الأناجيل الاربعة المعروفة.. وهناك ايضا البطريك افرام الآميدي الذي شتت 800 ناسك و اضطهدهم سنة 667 م..
كما يذكر طقس تلبيس الاسكيم للرهبان وكذلك طقس الباس اسكيم الجلد للمتعبدين منقولا من الحبشية السريانية وما يرافقها من طقوس وقوانين تشبه الى حد كبير في الجوهر لبس الخرقة عند الايزيديين.
كذلك معلومة هامة عن تنقيط الحروف السريانية في القرن السابع الميلادي في دير ما متي من قبل راميشوع وجبرائيل ابناء اللغوي سبروي حيث انكبا على كتب الدير لتصحيحها وتنقيطها وتشكيلها بالعلامات ..[1]
ئەم بابەتە بەزمانی (عربي) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە 297 جار بینراوە
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | عربي | ahewar.org 25-09-2018
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 2
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
کورتەباس
زمانی بابەت: عربي
ڕۆژی دەرچوون: 25-09-2018 (6 ساڵ)
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: عەرەبی
وڵات - هەرێم: باشووری کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 97%
97%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( هەژار کامەلا )ەوە لە: 12-04-2023 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 15-04-2023 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( هەژار کامەلا )ەوە لە: 15-04-2023 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 297 جار بینراوە
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
ژیاننامە
هولیا ئەڤشار
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
گەشتی بەهارەی کۆمەڵێک لە مامۆستایانی شارەدێی دارەتوو لە بەردەڕەش ساڵی 1993
پەرتووکخانە
بەرەی نیشتمانیی یەکگرتوو زەروورەتەکەی، سروشتەکەی، ئامانج و پێداویستی یەکانی
ژیاننامە
عەبدولڕەحمان فەرەج
ژیاننامە
ئەیوب محەمەدی
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک لە پیاوانی کۆمەڵگای پیرزین ساڵی 1979
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
ژیاننامە
ئەرکان باڵواسە
شوێنەوار و کۆنینە
کاروانسەرای قەسری شیرین
وێنە و پێناس
گەنجانی گوندی باشقاڵ ئاغای ئاکرێ ساڵی 1996
ژیاننامە
سابات محەمەد ساڵح
شوێنەوار و کۆنینە
سیاهگل.. پەرستگەی سەردەمی ساسانییەکان
وێنە و پێناس
چوار لە پیاوماقوڵانی شارەدێی سیدەکان ساڵی 1981
پەرتووکخانە
ڕۆڵی ڕاگەیاندنی پەرلەمانی کوردستان لە بەشداریپێکردنی کەناڵە تەلەڤزیۆنییەکان لە ناساندنی یاسا و بڕیارەکاندا
کورتەباس
هێمن هەورامی پێشوازیی لە کونسوڵی گشتیی نوێی تورکیا کرد
وێنە و پێناس
تیپی تۆپی پێی ئازادی لە کەرکووک ساڵی 1999
کورتەباس
خەمۆکی نەمانی توانای خەونبینینە
پەرتووکخانە
زنجیرەی هەبوو، نەبوو زمانی ئاژەڵان 2
پەرتووکخانە
باشترین وتەی دەروونناسی(تورکی-کوردی)
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
کورتەباس
مەسعود بارزانی پێشوازی لە سەرۆکی هاوپەیمانێتیی دەوڵەتی یاسا دەکات
کورتەباس
مەسعود بارزانی لەگەڵ سەرۆکی حزبی تەقەدوم کۆبوویەوە
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
ژیاننامە
ڕزگار حاجی حەمە
ژیاننامە
خەدیجە ئەسکەندەر حەیدەر
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
ژیاننامە
بەختیار ئەحمەدی 3
پەرتووکخانە
ڕێبەری نووسین بۆ میدیا و سۆشیال میدیا فەرمییەکانی ھەرێمی کوردستان
ژیاننامە
ئاواز عەبدولقەهار عوسمان
کورتەباس
مەسعود بارزانی لە بەغدا پێشوازی لە پارێزگاری بەسڕا دەکات
ژیاننامە
سروە ساڵەیی
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
محەمەد عەلی عەونی
18-11-2008
هاوڕێ باخەوان
محەمەد عەلی عەونی
ژیاننامە
عەلی قازی محەمەد - کوڕی ڕەش
03-11-2009
هاوڕێ باخەوان
عەلی قازی محەمەد - کوڕی ڕەش
ژیاننامە
کەژاڵ ئیبراهیم خدر
09-01-2010
هاوڕێ باخەوان
کەژاڵ ئیبراهیم خدر
ژیاننامە
جەمال شارباژێڕی
21-02-2010
هاوڕێ باخەوان
جەمال شارباژێڕی
ژیاننامە
کەیهان ئەنوەر عەلی
11-07-2017
سەریاس ئەحمەد
کەیهان ئەنوەر عەلی
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
پەرتووکخانە
باشترین وتەی دەروونناسی(تورکی-کوردی)
10-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ڕێبەری نووسین بۆ میدیا و سۆشیال میدیا فەرمییەکانی ھەرێمی کوردستان
10-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ڕۆڵی ڕاگەیاندنی پەرلەمانی کوردستان لە بەشداریپێکردنی کەناڵە تەلەڤزیۆنییەکان لە ناساندنی یاسا و بڕیارەکاندا
10-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
بەرەی نیشتمانیی یەکگرتوو زەروورەتەکەی، سروشتەکەی، ئامانج و پێداویستی یەکانی
10-07-2024
هەژار کامەلا
پەرتووکخانە
زنجیرەی هەبوو، نەبوو زمانی ئاژەڵان 2
10-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
زنجیرەی هەبوو، نەبوو نرخی ئازادی 1
10-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
پەری ددان
10-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
کچە شقارتە فرۆشەکە
10-07-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ئەرکان باڵواسە
10-07-2024
شادی ئاکۆیی
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک لە پیاوانی کۆمەڵگای پیرزین ساڵی 1979
10-07-2024
زریان عەلی
ئامار
بابەت 522,168
وێنە 105,695
پەرتووک PDF 19,680
فایلی پەیوەندیدار 98,573
ڤیدیۆ 1,419
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
ژیاننامە
هولیا ئەڤشار
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
گەشتی بەهارەی کۆمەڵێک لە مامۆستایانی شارەدێی دارەتوو لە بەردەڕەش ساڵی 1993
پەرتووکخانە
بەرەی نیشتمانیی یەکگرتوو زەروورەتەکەی، سروشتەکەی، ئامانج و پێداویستی یەکانی
ژیاننامە
عەبدولڕەحمان فەرەج
ژیاننامە
ئەیوب محەمەدی
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک لە پیاوانی کۆمەڵگای پیرزین ساڵی 1979
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
ژیاننامە
ئەرکان باڵواسە
شوێنەوار و کۆنینە
کاروانسەرای قەسری شیرین
وێنە و پێناس
گەنجانی گوندی باشقاڵ ئاغای ئاکرێ ساڵی 1996
ژیاننامە
سابات محەمەد ساڵح
شوێنەوار و کۆنینە
سیاهگل.. پەرستگەی سەردەمی ساسانییەکان
وێنە و پێناس
چوار لە پیاوماقوڵانی شارەدێی سیدەکان ساڵی 1981
پەرتووکخانە
ڕۆڵی ڕاگەیاندنی پەرلەمانی کوردستان لە بەشداریپێکردنی کەناڵە تەلەڤزیۆنییەکان لە ناساندنی یاسا و بڕیارەکاندا
کورتەباس
هێمن هەورامی پێشوازیی لە کونسوڵی گشتیی نوێی تورکیا کرد
وێنە و پێناس
تیپی تۆپی پێی ئازادی لە کەرکووک ساڵی 1999
کورتەباس
خەمۆکی نەمانی توانای خەونبینینە
پەرتووکخانە
زنجیرەی هەبوو، نەبوو زمانی ئاژەڵان 2
پەرتووکخانە
باشترین وتەی دەروونناسی(تورکی-کوردی)
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
کورتەباس
مەسعود بارزانی پێشوازی لە سەرۆکی هاوپەیمانێتیی دەوڵەتی یاسا دەکات
کورتەباس
مەسعود بارزانی لەگەڵ سەرۆکی حزبی تەقەدوم کۆبوویەوە
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
ژیاننامە
ڕزگار حاجی حەمە
ژیاننامە
خەدیجە ئەسکەندەر حەیدەر
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
ژیاننامە
بەختیار ئەحمەدی 3
پەرتووکخانە
ڕێبەری نووسین بۆ میدیا و سۆشیال میدیا فەرمییەکانی ھەرێمی کوردستان
ژیاننامە
ئاواز عەبدولقەهار عوسمان
کورتەباس
مەسعود بارزانی لە بەغدا پێشوازی لە پارێزگاری بەسڕا دەکات
ژیاننامە
سروە ساڵەیی
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
فۆڵدەرەکان
پەرتووکخانە - وڵات - هەرێم - باشووری کوردستان پەرتووکخانە - پۆلێنی ناوەڕۆک - هەڵبەست پەرتووکخانە - زمان - شێوەزار - کرمانجیی ناوەڕاست پەرتووکخانە - جۆری وەشان - چاپکراو پەرتووکخانە - فایلی PDF - نەخێر ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) - پارت / لایەن - پارتی دیموکراتی کوردستان ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) - وڵات - هەرێم - ئێڕاق ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) - شار و شارۆچکەکان - بەغدا وشە و دەستەواژە - وڵات - هەرێم - ڕۆژهەڵاتی کوردستان وشە و دەستەواژە - زمان - شێوەزار - کرمانجیی ناوەڕاست

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.266 چرکە!