پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
هێمن محەمەدی
21-11-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
ڕزگار ڕەوشەنی
21-11-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
فەرشاد شوکروڵڵا
21-11-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
ڕەزا ئەحمەدپوور
21-11-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
پەیمان شیری
21-11-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
سروە شیری
21-11-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
محەمەد ڕەسوڵپوور
21-11-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
ئەحمەد عەلی محەمەدی
21-11-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
ڕەحیم فەقیری
21-11-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
ئەمیر بابۆلی
21-11-2024
سروشت بەکر
ئامار
بابەت
  526,937
وێنە
  111,901
پەرتووک PDF
  20,518
فایلی پەیوەندیدار
  106,637
ڤیدیۆ
  1,591
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
289,897
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
90,948
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,247
عربي - Arabic 
31,666
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
19,681
فارسی - Farsi 
11,112
English - English 
7,776
Türkçe - Turkish 
3,681
Deutsch - German 
1,807
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
349
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Polski - Polish 
56
Español - Spanish 
55
Italiano - Italian 
52
Հայերեն - Armenian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
7
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
109,159
ژیاننامە 
26,598
پەرتووکخانە 
25,928
کورتەباس 
18,881
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
14,978
پەند 
13,754
شوێنەکان 
12,017
شەهیدان 
11,928
کۆمەڵکوژی 
10,932
هۆنراوە 
10,485
بەڵگەنامەکان 
8,380
وێنە و پێناس 
7,417
ئامار و ڕاپرسی 
4,627
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,491
ڤیدیۆ 
1,486
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,460
پۆلێننەکراو 
989
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
824
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
777
کارە هونەرییەکان 
767
فەرمانگەکان  
732
شوێنەوار و کۆنینە 
636
گیانلەبەرانی کوردستان 
343
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
185
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
یارییە کوردەوارییەکان 
83
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
80
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
28
ئیدیۆم 
15
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
326
PDF 
32,064
MP4 
2,642
IMG 
205,211
∑   تێکڕا 
240,243
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
ژیاننامە
سەید محەمەدی سەفایی
ژیاننامە
کەمال جەلال غەریب
ژیاننامە
فریاد حەسەن مەعروف
ژیاننامە
عەبدولڕەحمان عەزیز میرزا نە...
ژیاننامە
سەڵاح شەفیق
درووستکردنەوەی دەوڵەتی کوردستان
هەر کونج و ڕووداوێکی وڵات، لە ڕۆژهەڵاتەوە تا ڕۆژاوا، لە باکوورەوە تا باشوور... دەبێتە سەرچاوەی کوردیپێدیا!
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)0
English - English0
عربي - Arabic0
فارسی - Farsi0
Türkçe - Turkish0
עברית - Hebrew0
Deutsch - German0
Español - Spanish0
Français - French0
Italiano - Italian0
Nederlands - Dutch0
Svenska - Swedish0
Ελληνική - Greek0
Azərbaycanca - Azerbaijani0
Catalana - Catalana0
Čeština - Czech0
Esperanto - Esperanto0
Fins - Finnish0
Hrvatski - Croatian0
Lietuvių - Lithuanian0
Norsk - Norwegian0
Ozbek - Uzbek0
Polski - Polish0
Português - Portuguese0
Pусский - Russian0
Srpski - Serbian0
балгарская - Bulgarian0
қазақ - Kazakh0
Тоҷикӣ - Tajik0
Հայերեն - Armenian0
हिन्दी - Hindi0
ქართველი - Georgian0
中国的 - Chinese0
日本人 - Japanese0

درووستکردنەوەی دەوڵەتی کوردستان

درووستکردنەوەی دەوڵەتی کوردستان
ناونیشانی بابەت: درووستکردنەوەی دەوڵەتی کوردستان
ئامادەکردن: #فاتیح عەبدوڵڵا شوانی#

دیاکۆ بە یەکێک لەژیرترین پیاوە مەزنەکانی کوردستان دادەنرێت، یەکەمین سەرکردەی میدیایەکە توانیوێتی هێزێکی گرنگ درووست بکات و ڕووبەڕووی ستەم و زوڵم و داگیرکاری ئاشوریەکان ببێتەوە.
لە مێژووی دێرینی کوردستاندا دیاکۆ کەسایەتی و کارەکتەرێکی گرنگ بووە بۆ درووستکردنی دەوڵەت و هەوڵی بنیادنانی نەتەوەیەکی سەربەخۆ ی داوە لەچوارچێوەی میدیاو دەوڵەتی میدیای مەزن، کە بەیەکخەری نەتەوەی کورد دادەنرێت لەرووی جوگرافیاو زمان و ئایین و ڕەگەز و نەتەوە و کلتورو شارستانی و مێژووە، ئەم کارەگرنگەش بۆ بەهێزی و دادپەروەری و لێهاتووی دیاکۆ دەگەڕێتەوە.
میدیەکانیش وەکوو یەکخەری نەتەوەی کورد مێژووى دەرکەوتنیان لەم ناوچەیە دەگەڕێتەوە بۆ (2000) ساڵ پ.ز. بە گەلى هندۆ ئەوروپى ناسران. دەگەڕێنەوە سەر ڕەگەزى ئارى.
وەک لە پەرتووکی پیرۆزدا هاتووە کە (ماد – مید ) بە کوڕى یافسى کورى نوح دادەنرێت وەک لەم دەقەدا هاتووە ( ( هولاء موالید بنى نوح ، سام ٌ حامُ یافپ ، ومن مولد لهم من النبیین بعد الگوفان بنو یافپ: جرمرُ وماجوج و ماداى ویاوان وتوبال و ماشک تیراس ) . میدیەکان نەوەى (مد) ى کوڕى یافس ى کوڕى نوحن.
وەک چۆن ئاشوریەکان بە نەوەى (ئڕشور ) ى کوڕى سامى کورى نوح دادەنرێن. ئەم کۆمەڵە یە لە ساڵى 1800 پ.ز بەرەو باشوورى ڕۆژهەڵات و بەرەو خۆراوا هاتون و لەوآ تێکەڵ بە کاشیەکان بوون. دواتر بەرەو ناوچەکانى میسۆپۆتامیا هاتن و نیشتەجێ بوون. بۆ یەکەم جاریش وەک گەل ناوى میدیاکان لە یاداشتى ساڵنامەى پاشاى ئاشورى (شلمنێرى سآیەم – 858 – 824 ق.م ) ساڵى 836 پ.ز هاتووە، کە باس لەوە دەکات چۆن میدیەکان ڕێگایان لە سوپاى ئاشور گرتووە لە کاتى داگییرکردنى ناوچەکانى زاگرۆسدا بە شێوەى (ماداى) ناوى میدیەکانى هێناوە. لەنێوان دەریاچەى ورمێ و نێوان دەشتە بەرزەکانى هەمەدان دا دەژیان و ناوەندى دەستەڵاتەکەشیان لە باشووری ئەو دەریاچەى ورمێ بووە. لەم ڕوانگەیەوە دەتوانین مێژووى دەرکەوتنیان لەسەر شانۆى ڕامیاری و سەربازیدا بۆ سەدەى نۆى پ.ز بگێڕینەوە. دواتر بناغەى دەوڵەتێکیان دانا و (هەمەدان-ئەگبەتانە) یان کردۆتە پایتەختى دەوڵەتەکەیان.
ئەوەی لێرەدا گرنگە باسی دیاکۆیە، هیرۆدۆتس (دیاکۆ (727 – 675 پ.ز) بە دامەزرێنەرى دەوڵەتى میدیەکان دادەنێت، هەروەها بە یەکخەرى خێڵە میدیەکانیشی دادەنێت وەک (بووسیان، پارتاکینان، ئیستروخانیان، ئاریزانتیان، بودیان، موغان) و هەروەها توانى هاوپەیمانیەک درووست بکات و هێزە ناوچییەکان یەکبخات و بناغەى دەوڵەتێکى دامەزراند و بووە جێى مەترسى بۆ دەوڵەتى ئاشور. هەروەها دەوڵەتى ماننا کۆڵەکەیەکى تربوو بۆ بە هێز بوونى ماد لە ڕووى فەرهەنگى و شارستانییەتى و ئابووریەوە.
دیارە ئەمەش لەوەوە هاتووەکە دیاکۆ خۆی کەسێکی بەتوانا بووە وخاوەن ژیریەکی بێهاوتا بووە وتوانیوێتی (27) میروهۆزی ناوچەکە بخاتەژێردەستەڵاتی خۆیەوە و هاوپەیمانی ویەکێتییەکی نەتەوەیان لێ درووست بکات.
دوای یەکخستنی میروخێڵە میدیەکان لەچوارچێوەیەکی یەکێتی نەتەوەیدا، کارێکی تری زۆرگرنگی ئەنجامداوە، ئەویش درووستکردنی کۆشکی پاشایەتی بوو لەهەمەدانی پایتەختی میدیا کە بەقەڵای (حەفت حەسار) ناسراوە، لەهەزار ژوور پێکهاتووەو بورجی بابل لەرسەر شێوەی ئەم کۆشکە دروسکراوە. هەروەها هێرۆدتس دەڵێت: ( دیاکۆ پیاوێکی بەهێزودادگەربووە، هەمووکات هەوڵی ئەوەی داوە لەناوخەڵک وخێڵەکەی خۆیدا دادپەوەربێت، چونکە پێی وابوو نادادی و ستەمکاری شەڕو کێشە درووست دەکات لەناوخەڵک و لایەنەکاندا.
ئەوخەسڵەتانەشی وای کرد لای خەڵک خۆشەویست بێت و وەک سەرۆکی خۆیان هەڵیبژێرن و ببێتە فەرمانڕەوا و پاشایەکی بەهێزی دادپەروەر. هەروەها لەومایەدا لە زۆربەی ناوچەکانی وڵاتی میدیا دزی و ڕاوروت بڵاوبۆتەوە، بۆیە دیاکۆ دەیەوێت یاسیاک دابنێ و ئەودیاردەیە بنبڕبکات.
بۆئەم مەبەستە بە هاوکاری کە سەنزیەکانی خۆی ونوێنەری هەمووناوچەکانی میدیا توانی ئەوکارە ئەنجام بدات، لەم ڕوانگەوە هەستا بەدرووستکردنی ڕاوێژکاربۆخۆی لە کاروباری دەوڵەداو، هەروەها درووستکردنی دەستەیەک لەهاوڕێ وکەسەبەتواناکان تابتوانن بەشێوەیەکی دادپەروەرانەو بەهێزدەوڵەت بەڕێوەبەرن. لەم پێناوەشدا هەموو لایەک هاوکاری بوون.
لەگەڵ ئەوەشدا وتەبێژو دەمڕاستی دانا بۆ دەوڵەتەکەی، بەوەش حکومەتێکی بەهێزی دامەزراند. لە دوای جێگیرکردنی ئەم بنەما گرنگانە ئاشتی وئارامی باڵی کێشا بەسەر هەموو ناوچەکاندا. ئەوەی لێرەداگرنگە هێرۆدۆتس وشەی حکومەت وکارگێڕی و وشانیشین بەکاردێنێ بۆئەم دەوڵەتە درووستکراوە.
هەروەها باس لەوەش دەکات وەک شانیشینێکی بەهێز بەگفتوگۆو ڕاوێژکردن بڕیارلەسەرکاروبارەکانی دەوڵەت دراوە بۆهەربابەتێک کۆبوونەوەوگفتوگۆکراوە لەلایەن ڕاوێژکارانەوە، دواخاڵی بڕیاریش لای دیاکۆ بووە. کۆبوونەوەکانیش لەسەرکێشەکان مانگی یەک جاربووە ئەوەش بەسەرپەرشتی خودی پاشا دیاکۆ خۆی بووە.
بۆ نموونە بریاردان لەسەرشوێنێکی نوێ بۆدیاریکردنی پایتەختی دەوڵەتی میدیا بەراوێژبووە. هەرئەم لایەنانە وای کردووە دیاکۆ وەک پاشایەکی بەهێز دەرکەوێت. دواجار بڕیار درا لەسەردرووستکردنی کۆشکێکی گەورەی شاهانە لەهەمەدان. دواتریش هەستا بە دانانی پاسەوان لە هەمووخەڵکی نەتەوە جیاجیاکانی وڵاتی میدیا. لە سەرچاوە ئاشوریەکاندا بەشێوەیەکی فەرمیناوی دیاکۆ هاتووەو لە چەندین شوێندا وەکوو نەیارێکی دیاری ئاشوریەکان ناوی هاتووە.
بۆ نموونە سەرچاوەکان باس لەودەکەن لەکۆتای دەستەڵاتی تیگلاتپلاسەری سێیەم و سەردەمی شەلمناسری پێنجەم دابەهۆی سەقاڵی ئاشورەوە دیاکۆ وەکوسەرکردەیەکی میدی خێڵەمیدیەکانی ڕێکخستووەو دەوڵەتی میدیای ڕاگەیاندووە، کەهاوچاخی سەرجۆنی دووەمی ئاوشوربوو721-705پ.ز. لەم کاتەدا سەرجۆن پەلاماری میدیا دەدات، لەکاتێکدا دیاکۆ خەریکی فراوانخوازی دەوڵەتەکەی بوو دەستی بەسەر (22) قەڵای (ماننا) داگرت بوو.
هەر بۆیە دیاکۆ هەوڵی هاوپەیمانی دەدات لەگەڵ ئورارتو دژی ئاشوریەکان وکوڕێکی خۆی وەک نوێنەردەنێرێت، بەڵام سەرجۆن بەتوندی هێرشی کرد وسەرجەم قەڵاکانی بۆ (ئۆلسنوی ماننا گەڕانەوە کەبەکرێگیراوی ئاشوربوو. بەوشێوەیە میدیا کەوتەبەرهێرشی سەرجۆن ساڵی 715پ.ز و میدیاکان تێکشکان وخودی دیاکۆ بەدیل گیراولەگەڵ (45) هەزار میدیدا بۆحەمای سووریا ڕاگوێزران. پاشان سەرجۆن بەرەو ناوچەکانی تری میدیا چوو وەک هەمەدان وکرماشان و (42) سەرکردەی تری میدی بەدیل گرت کە هەموویان لەژێرناوی دیاکۆ دژی ئاشوردە جەنگان.
لەدوای مردنی سەرجۆن کۆمەڵی کێشە ڕوی دا لە بابل شۆڕش دەستی پێکرد بە سەرکردایەتی (موشزب –مەردۆخ) دژی ئاشوری، لەم کاتەدا ئەمانە داوای هاوپەیمانی هاوکاری لە ئیلام و بەتایبەتی پاشای میدی دیاکۆ دەکرد کە لەسووریاوە خۆی گەیاندبووەوە ناوچەکانی میدیاو ساڵی (702) پ.ز بوە هاوپەیمانی بابل دژی ئاشور. دوای خۆ ئامادەکردنی سوپای میدوبابل بەرەوباکووری ئارابخا ڕۆشتن. لەئەنجامدا جارێکی تر ئاشوریەکان سەرکەوتن بەسەرئەم هاوپەیمانییەتییەدا. دیاکۆ گەڕایەوە میدیا لەم کاتەدا سەنحاریب 681پ.ز هێرشی کردە سەر میدیا و تا ورمێ ڕۆیشت و توندوتیژی دژی میدیەکان ئەنجام داوە. دواتر گەڕایەوە بەهۆی کێشەی ناوخۆی ئاشورەوە. لەم کاتەشدابوو دیاکۆ کۆچی دوای کرد. دیاکۆ بەشێوەیەکی دادپەروەرانە (53) ساڵ فەرمانڕەوایەتی کرد، دواتر (فرائورتیس-خشتریتا) جێی گرتەوەوجارێکی تر میدیەکانی ڕیکخستەوە و هاتە سەر دەستەڵات (674 – 653 پ.ز ) فەرمانڕەوایەتى کرد و دواى ئەمیش ئەسکیسەکان وماد ماوەی ( 652-624) -28 ساڵ فەرمانڕەوایەتى میدیان کرد، تا دەرکەوتنی کەیخوسرەو (کەیئەخسار ) لە (624 – 585 پ.ز ) توانی ئەسکیسەکان لە ناوببات و دەوڵەتى میدیاى گەیاندە پلەى ئیمپراتۆریەت. دواى چل ساڵ ئەستیاگ بووە ئیمپراتۆر (585 – 550 پ.ز ) ئەویش سى و پێنج ساڵ فەرمانڕەوایەتى کرد و ئیمپراتۆریەتى میدیا لەسەر دەستى ئەم لاواز بوو.
بەوپێە میدیا ( 150) ساڵ فەرمانڕەوایەتى کرد، دواجار لەسەردەستی کۆرشى ئەخمینى ئیمپراتۆریەتى میدیا کۆتای هات وئیتر لێرەوە بنەماڵەی ئەخمینى جێی میدیەکانیان گرتەوە.
=KTML_Bold=سەرچاوەو پەراوێزەکان:=KTML_End=
(1) Deioces، Diako، Deyaco، Diyako، Deiokes ، Bet – Duako
(2) جیمس هنری برستد: انتێار الحچارە، قاهرە ، ێ 256.
(3) إبراهیم ڕزقانە وآخرون: حچارە مێر و الشرق الڕدنى، ێ413.
(4) الکتاب المقدس، العهد القدیم، گ 4، بیروت، 1995.ێ11.
(5) هورمزی بیگلەری: چیانیشینانی زاگررۆس، حمەی حمە سەعید، ل 256.
(6) الکتاب المقدس، ێ11.
(7) جیمس هنری برستد: انتێار الحچارە، ێ 257.
(8) Girshman، R.، – Iran. P. 90
(9) سامی سەعید و ڕخرون: تڕریخ الشرق القدیم، ێ 82.
(10) Girshman، R. P. 90
(11) دیاکونوف: میدیا، ل 260.
(12) Herodotus; The Persian Wars، George Rawlinson ، 1942، First Book ، p58.
(13) دیاکونوف ، ل 260.
(14) منێور مخدوم: ل 34 – 35
(15) دیاکونوف ، میدیا ، ێ 218 .
(16) Custis، J، .Op.Cit، pp62-63.
(17) Herodotus; The Persian Wars، First Book ، p55-56.
(18) ، F . Safar- Ashur – op .cit.P.6.
Clement.H.Ancent Persia and civilization. Landan .1972 . p28 (19)
(20) سامی سەعید: تڕریخ الشرق القدیم، ێ368.
(21) مەحمود امین، سومر، ج1، 1949، ێ221.
(22) ، گه باقر:تڕریخ ایران قدیم، ێ39
(23) .Grishmun.p96
(24) سامی سەعید: تاریخ الشرق الادنى القدیم ، ایران الاناچول ، ێ 86
(25) هاری ساکز: عڤمە بابل ، ێ 152 .
(26) ڕیاچ عەبدالڕەحمان الدوری ، ێ 23 .
(27) دیاکونوف ، میدیا ، ێ 361 .
(28) Grishman . P . 96
(29) Herodotus; The Persian Wars، First Book ، p58.
(30) فۆاد حمه خورشید: اێل الکورد، بەغدا، 2003، ێ35.
(31) سامی سەعید: تڕریخ الشرق القدیم، ێ 97.
[1]
=KTML_Bold=ئەم بابەتە بە ڕێنووسی سەرچاوەی ئاماژەپێکراو نووسراوە=KTML_End=

کوردیپێدیا بەرپرس نییە لە ناوەڕۆکی ئەم تۆمارە و خاوەنەکەی لێی بەرپرسیارە. کوردیپێدیا بە مەبەستی ئەرشیڤکردن تۆماری کردووە.
ئەم بابەتە 258 جار بینراوە
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | کوردیی ناوەڕاست | ماڵپەڕی چاوی کورد - 16-04-2023
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 1
زمانی بابەت: کوردیی ناوەڕاست
پۆلێنی ناوەڕۆک: مێژوو
پۆلێنی ناوەڕۆک: دۆزی کورد
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: کرمانجیی ناوەڕاست
وڵات - هەرێم: باشووری کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ڕۆژگار کەرکووکی )ەوە لە: 16-04-2023 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( شادی ئاکۆیی )ەوە لە: 16-04-2023 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( شادی ئاکۆیی )ەوە لە: 16-04-2023 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە 258 جار بینراوە
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
شوێنەوار و کۆنینە
زیندان سلێمان... شوێنی تەقوای زەردەشتییەکان
ژیاننامە
ئیمان تەڵعەت عەبدولڕەزاق
پەرتووکخانە
مەتەڵنامە (وەشانی 2، بەشی 1 لە 2 )
ژیاننامە
فەرشاد شوکروڵڵا
ژیاننامە
سروە شیری
وێنە و پێناس
سەرۆک کەرتەکانی تایبەت بە سەرژمێری گشتى دانیشتووانی ئێراق لە شارى هەولێر ساڵی 1965
ژیاننامە
ئەدیبە شێخ عوسمان
شوێنەوار و کۆنینە
پردی دیجلە
کورتەباس
ڕۆڵی ئارام ساڵح لە بواری شیعری ڕۆشنبیریدا
ژیاننامە
ڕەوشێ قاسم حسێن
ژیاننامە
ڕزگار ڕەوشەنی
وێنە و پێناس
چەند خانمێکی گەڕەکی کانێسکان لە سلێمانی ساڵی 1976
کورتەباس
جوانی ئافرەت وەک سەرچاوەی چێژ و خۆشی لە شیعرەکانی قوبادی جەلیزادە دا
وێنە و پێناس
چەند نەوەیەکی شاعیری کورد پیرەمێرد
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی حەوش کوروو
ژیاننامە
حەسیبە نادر مەسیفی
ژیاننامە
ڕەزا ئەحمەدپوور
کورتەباس
هەستگۆڕکێ لە شیعرەکانی عەبدوڵڵا پەشێو دا
کورتەباس
نۆستالژیا لە شیعرەکانی فەرەیدون بەرزنجییدا
پەرتووکخانە
فەیلی-نامە (وەشانی 1)
پەرتووکخانە
زمانی کورد، بگونجێنە بۆ 0 و 1
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
ژیاننامە
هێمن محەمەدی
ژیاننامە
ئومێد شێخکانلوو میلان
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕدخمە سان ڕۆستەم
وێنە و پێناس
ناو بازاڕی شاری هەولێر ساڵی 1963
کورتەباس
دامەزرێنەری کوردیپێدیا: ئێمە زانیاری نافرۆشین
پەرتووکخانە
ڕەهەندی ڕەخنەی کۆمەڵایەتی لە پەندی پێشینانی کوردیدا؛ بە نموونە (پەندی پێشینان)ی شێخ محەمەدی خاڵ
پەرتووکخانە
شوێنەوارنامە - وەشانی 3
کورتەباس
جوانی ئافرەت وەک سەرچاوەی چێژ و خۆشی لە شیعرەکانی قوبادی جەلیزادە دا
کورتەباس
نۆستالژیا لە شیعرەکانی فەرەیدون بەرزنجییدا
کورتەباس
هەستگۆڕکێ لە شیعرەکانی عەبدوڵڵا پەشێو دا
پەرتووکخانە
تاقیکردنەوەی کیمیایی
شوێنەوار و کۆنینە
پردی قەڵاتاسیان
وێنە و پێناس
پاسی هاتووچۆ لە شاری هەولێر ساڵی 1988

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
سەید محەمەدی سەفایی
26-11-2008
هاوڕێ باخەوان
سەید محەمەدی سەفایی
ژیاننامە
کەمال جەلال غەریب
25-11-2012
هاوڕێ باخەوان
کەمال جەلال غەریب
ژیاننامە
فریاد حەسەن مەعروف
22-11-2018
هاوڕێ باخەوان
فریاد حەسەن مەعروف
ژیاننامە
عەبدولڕەحمان عەزیز میرزا نەورۆز
10-09-2020
هاوڕێ باخەوان
عەبدولڕەحمان عەزیز میرزا نەورۆز
ژیاننامە
سەڵاح شەفیق
03-02-2022
ڕۆژگار کەرکووکی
سەڵاح شەفیق
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
هێمن محەمەدی
21-11-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
ڕزگار ڕەوشەنی
21-11-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
فەرشاد شوکروڵڵا
21-11-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
ڕەزا ئەحمەدپوور
21-11-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
پەیمان شیری
21-11-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
سروە شیری
21-11-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
محەمەد ڕەسوڵپوور
21-11-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
ئەحمەد عەلی محەمەدی
21-11-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
ڕەحیم فەقیری
21-11-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
ئەمیر بابۆلی
21-11-2024
سروشت بەکر
ئامار
بابەت
  526,937
وێنە
  111,901
پەرتووک PDF
  20,518
فایلی پەیوەندیدار
  106,637
ڤیدیۆ
  1,591
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
289,897
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
90,948
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,247
عربي - Arabic 
31,666
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
19,681
فارسی - Farsi 
11,112
English - English 
7,776
Türkçe - Turkish 
3,681
Deutsch - German 
1,807
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
349
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Polski - Polish 
56
Español - Spanish 
55
Italiano - Italian 
52
Հայերեն - Armenian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
7
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
109,159
ژیاننامە 
26,598
پەرتووکخانە 
25,928
کورتەباس 
18,881
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
14,978
پەند 
13,754
شوێنەکان 
12,017
شەهیدان 
11,928
کۆمەڵکوژی 
10,932
هۆنراوە 
10,485
بەڵگەنامەکان 
8,380
وێنە و پێناس 
7,417
ئامار و ڕاپرسی 
4,627
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,491
ڤیدیۆ 
1,486
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,460
پۆلێننەکراو 
989
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
824
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
777
کارە هونەرییەکان 
767
فەرمانگەکان  
732
شوێنەوار و کۆنینە 
636
گیانلەبەرانی کوردستان 
343
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
185
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
یارییە کوردەوارییەکان 
83
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
80
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
28
ئیدیۆم 
15
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
326
PDF 
32,064
MP4 
2,642
IMG 
205,211
∑   تێکڕا 
240,243
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
شوێنەوار و کۆنینە
زیندان سلێمان... شوێنی تەقوای زەردەشتییەکان
ژیاننامە
ئیمان تەڵعەت عەبدولڕەزاق
پەرتووکخانە
مەتەڵنامە (وەشانی 2، بەشی 1 لە 2 )
ژیاننامە
فەرشاد شوکروڵڵا
ژیاننامە
سروە شیری
وێنە و پێناس
سەرۆک کەرتەکانی تایبەت بە سەرژمێری گشتى دانیشتووانی ئێراق لە شارى هەولێر ساڵی 1965
ژیاننامە
ئەدیبە شێخ عوسمان
شوێنەوار و کۆنینە
پردی دیجلە
کورتەباس
ڕۆڵی ئارام ساڵح لە بواری شیعری ڕۆشنبیریدا
ژیاننامە
ڕەوشێ قاسم حسێن
ژیاننامە
ڕزگار ڕەوشەنی
وێنە و پێناس
چەند خانمێکی گەڕەکی کانێسکان لە سلێمانی ساڵی 1976
کورتەباس
جوانی ئافرەت وەک سەرچاوەی چێژ و خۆشی لە شیعرەکانی قوبادی جەلیزادە دا
وێنە و پێناس
چەند نەوەیەکی شاعیری کورد پیرەمێرد
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی حەوش کوروو
ژیاننامە
حەسیبە نادر مەسیفی
ژیاننامە
ڕەزا ئەحمەدپوور
کورتەباس
هەستگۆڕکێ لە شیعرەکانی عەبدوڵڵا پەشێو دا
کورتەباس
نۆستالژیا لە شیعرەکانی فەرەیدون بەرزنجییدا
پەرتووکخانە
فەیلی-نامە (وەشانی 1)
پەرتووکخانە
زمانی کورد، بگونجێنە بۆ 0 و 1
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
ژیاننامە
هێمن محەمەدی
ژیاننامە
ئومێد شێخکانلوو میلان
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕدخمە سان ڕۆستەم
وێنە و پێناس
ناو بازاڕی شاری هەولێر ساڵی 1963
کورتەباس
دامەزرێنەری کوردیپێدیا: ئێمە زانیاری نافرۆشین
پەرتووکخانە
ڕەهەندی ڕەخنەی کۆمەڵایەتی لە پەندی پێشینانی کوردیدا؛ بە نموونە (پەندی پێشینان)ی شێخ محەمەدی خاڵ
پەرتووکخانە
شوێنەوارنامە - وەشانی 3
کورتەباس
جوانی ئافرەت وەک سەرچاوەی چێژ و خۆشی لە شیعرەکانی قوبادی جەلیزادە دا
کورتەباس
نۆستالژیا لە شیعرەکانی فەرەیدون بەرزنجییدا
کورتەباس
هەستگۆڕکێ لە شیعرەکانی عەبدوڵڵا پەشێو دا
پەرتووکخانە
تاقیکردنەوەی کیمیایی
شوێنەوار و کۆنینە
پردی قەڵاتاسیان
وێنە و پێناس
پاسی هاتووچۆ لە شاری هەولێر ساڵی 1988

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 16
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 4.734 چرکە!