ئامادەکردن: #ئاراس مەسیفی#
ئەم وتارە لە #28-08-2020# نووسراوە
خۆپیشاندانەکانی ئەم دوایەی زاخۆ و ڕانیە و چەمچەماڵ و کەلار و سلێمانی و دەربەندیخان و هەڵەبجە درێژکراوەی بەردەوامیی نارەزایەتییەکانی وڵاتیانی هەرێمی کوردستانە و لە داهاتووشدا ئەگەری زۆربوون و توندوتیژبوونیان زۆر زیاترە لە کۆتایی هاتن و دامرکاندنەوەیان، چونکە حکومەت نە لەرابردو، نە لە ئێستا، نە لە داهاتو هیچ وەڵامێکی ژیرانەی بۆ داوکارای خۆیشاندەران نەبوە و نابێت، جگە لە گرتن و تێهەڵدان و بریندارکردن و کۆشتنی خۆپێشاندەران، کە ئەمەش وادەکات هەم بازنەی نارەزایەتییەکان فراوانتر بێت، هەمیش هەڵسوکەوتەکانیان توندوتیژتر بێت. لەلایەکی ترەوە دەنگۆی درووستکردنی حزب و هێزی تازە دووبارە هاتۆتە ناو باسەکان. لە ڕاستیدا دۆخی ئێستا بە تەواوی گەیشتۆتە بنبەستی سیاسی، نە بەو شێوازە خۆپێشاندانانەی ئێستا، نە بەدرووستکردنی هێز و حزبی تازە چارەسەر دەبێت، چونکە پێکهاتەی سیستەمی سیاسی هەرێمی کوردستان نە هىچ بنەمایەکی فیکری هەیە، نە هیچ فەلسەفەیەکی بەرێوبەردنی هەیە، نە شەرعیەتی زۆرینەی جەماوەری هەیە، بەڵکوو تەنیاوتەنیا بەهۆی هێزی پارە و چەکدار و میدیا و پشتگیری دەوڵەتانی دەرەوە خۆی گرتووە. ئەمەش وادەکات کە هێزە دەسەڵات بەدەسەتەکان نە هىچ منەتێکیان بە خۆپیشاندەران هەبێت، نە هیچ حسابێکیش بۆ هیچ بزووتنەوەیەک یان حزبێکی تازە درووستبو بکەن. پێکهاتەی ئەو سیستەمە وایە، کە نە بە خۆپیشاندانی پچڕ پچڕی ئێرە و ئەوێ چاک دەبێت، نە هیچ هێزێکی تازە درووست بو دەتوانێت چاکسازی تێدا بکات. تا ئێستا هەرچی خۆپیشاندان و گردبوونەوە هەیە، سەرکوت و کپ کراون، هەرچی حزب و هێزی تازە درووست بو هەیە، قوت دراوە، بە شەریک کراوە، پەراوێزخراوە یان وەلانراوە، جا لە ڕێگەی پارە و دەسەڵات بێت، یان هێزی چەک، بەڵام هێزی چەک و هێزی پارەش سنووردارن و ناتوانن تاسەر وڵامە درووستەکە بن. توندوتیژیەکان بەڵگەی ئەوەن، کە ئەم جۆرە سیاسەتە وەکوو زۆربەی سیاسەتەکانی ڕابردوی حکومەت شکستی هێناوە.
دۆخی ئێستا بە تەواوی گەیشتۆتە بنبەستی سیاسی، نە بەو شێوازە خۆپێشاندانانەی ئێستا، نە بەدرووستکردنی هێز و حزبی تازە چارەسەر دەبێت، چونکە پێکهاتەی سیستەمی سیاسی هەرێمی کوردستان نە هىچ بنەمایەکی فیکری هەیە، نە هیچ فەلسەفەیەکی بەرێوبەردنی هەیە، نە شەرعیەتی زۆرینەی جەماوەری هەیە، بەڵکوو تەنیاوتەنیا بەهۆی هێزی پارە و چەکدار و میدیا و پشتگیری دەوڵەتانی دەرەوە خۆی گرتووە
ئەم دەسەڵاتە تەنیا بە دو ڕێگا ناچاری گۆڕانکاری بنەڕەتی دەکرێت. ڕێگەی یەکەم درووستبوونی هێزێکە، کە وەکوو ئەوان پشت بە توندوتیژی ببەستێت، هیچ سلکردنەوەیەکی لە خوێن ڕشتن و مرۆڤ کۆشتن نەبێت و لەوان هەرزانتر خزمەتی حکومەت و وڵاتەکانی ناوچەکە بکات. هەر هێزێکیش بەو شێوەیە بێت، لە کۆتاییدا زیانەکانی بۆ وڵاتیان زۆر زیاتر دەبێت لە سوودەکان. لەوانەیە بتوانێت ئەم دەسەڵاتە بروخێنێت، بەڵام زەحمەتە بتوانێت شتێکی باشتر لەوان بنیاد بنێتەوە.
کەواتە تەنیا ڕێگە بۆ دەرچون لەم دۆخەی ئێستا ڕێگەی دوەمە، کە ئەویش بە چەند قۆناغێک دەکرێت. قۆناغی یەکەم درووستکردنی بەرەیەکی فراوانە لەلایەن هەموو ئەو کەس و لایەن و هێزانەی، کە خواست و ویستی گۆڕانکاری بنەڕەتی و ڕاستەقینەیان هەیە. هەر گۆڕانکارییەک بنەڕەتی نەبێت، کۆی پێکهاتەی سیستەمی سیاسی ئێستا دەستکاری نەکات، ناچێتە خانەی گۆڕانکاری، بەڵکوو لە کۆتاییدا دەبێتە جوانکاری بۆ ئەم سیستەمە و بەسوودی هێزەکانی دەسەڵات دەگەڕێتەوە. بۆ ئەوەی بتوانرێت گۆرانکاری بنەڕەتی درووست بکرێت، پێویستە لە قۆناغی یەکەم هەموو ناکۆکیە ئایدیۆلۆژی و سیاسی و کەسییەکانیان وەڵاوە بنرێن و داواکاریەکان تەنیا لە چەند خالێکی سادە بەڵام جەوهەری کوورتبکرێنەوە و لەسەر ئەو بنەمایەش بانگەوازی زنجیرە خۆپیشاندانێکی ڕێکخراو و ئاشتیخوازانەی سەرتاسەری بکرێت، کە چەقەکەی بخرێتە شاری هەولێر.
دوای ئەوە پێداگیری لە دەست لەکارکێشانەوەی دەستبەجێ حکومەتی ئێستا و سازدانی هەڵبژاردنێکی پێشوەختە بکرێت، بەو مەرجەی کۆمیسیۆنی ئێستای هەلبژاردن هەلبوەشێندرێتەوە و سەرلەنوێ لە ڕێگەی پێشکەشکردنی CV هەم بۆ پۆستە باڵاکان، هەمیش بۆ کارمەندی ئاسایی درووستبکرێتەوە. ئەوکات هەموو کەس و لایەنێک دەتوانن هێز و حزبی تازە درووست بکەن، هاوپەیمانی درووست بکەن و لە ڕێگەی خەباتی پەڕڵەمانی کار بۆ دەنگدەرانیان بکەن و هەنگا بە هەنگا پڕۆسەی چاکسازی ڕاستەقینە بخەنە سەر ڕێرەوەی خۆی.
هۆشیاری تەواوی ئەوەم هەیە، کە ئەو هەنگاوانەی لێرە باس کراون لە ئێستادا لە ڕوی واقیعیەوە قوورسن و کاری پێکەوەیی و پشودرێژی زۆری دەوێت، بەڵام لەو هەلومەرجەی ئێستادا تاکە دەرەچەیە، کە ڕێگە لە سووتانی تەڕ و وشک بە یەکەوە دەگرێت، چونکە ئەم نەوەیەی ئێستا پێگەیشتووە، نەک تەنیا لە دەسەڵاتی سیاسی، بەڵکوو لە ئۆپۆزیسۆن و سیاسەت و هەڵسەوکەوتە کلاسیکیەکانیشی تەواو بێ ئۆمید بوون و ئامادە نین یەک هەنگاویش بۆ دواوە بگەرێنەوە، بۆیە پیویستە هێز و لایەنە ئۆپۆزیسۆنەکان دو هەنگاو بۆ پێشەوە هەنگاو بێن بۆ ئەوەی ببنە جێگەی ئومیدی خۆپىشاندەران، چونکە حکومکڕانی هەرێم گەیشتۆتە بنبەستێک، کە نەدەتوانێت کۆمەڵگە بۆ پاشەوە بگەرێنێتەوە، نە توانا و ئیرادەی ئەوەشی هەیە، بەرەو پێشەوە هەنگاو بنێت. [1]