پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
کامەران عەبدولکەریم
29-06-2024
زریان سەرچناری
پەرتووکخانە
فسیۆلۆژی سێکس
29-06-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
سەرەتایەکی ون
28-06-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
زامەکان دەکولێنەوە
28-06-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
بابە لاق درێژ
28-06-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
10 کورتە چیرۆکی ئینگلیزی
28-06-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
کێشەیەکی قوڵ
28-06-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
گفت و گۆیەکی ئەدەبی لەگەڵ شاعیری کلاسیکی بورهان جاهید دا
28-06-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
برسێتی 2
28-06-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
لە ئامێزم بگرە
28-06-2024
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت 519,795
وێنە 105,228
پەرتووک PDF 19,555
فایلی پەیوەندیدار 97,936
ڤیدیۆ 1,414
شوێنەکان
سەردەشت
شوێنەکان
هەڵەبجە
ژیاننامە
عەبدولڕەقیب یوسف
شوێنەکان
کەرکووک
ژیاننامە
کۆچەر بیرکار
د. محمود عباس: هل كان للكرد أدباء وفلاسفة قبل الإسلام - الجزء الخامس
بەهۆی کوردیپێدیاوە دەزانیت هەر ڕۆژێکی ڕۆژژمێرەکەمان چیی تیادا ڕوویداوە!
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: عربي
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

هل كان للكرد أدباء وفلاسفة قبل الإسلام

هل كان للكرد أدباء وفلاسفة قبل الإسلام
=KTML_Bold=د. محمود عباس: هل كان للكرد أدباء وفلاسفة قبل الإسلام - الجزء الخامس=KTML_End=

لا بد من الانتباه إلى النقاط التالية لإدراك جزء ولو يسير مما حصل للتراث الأدبي لشعوب المنطقة ومن بينهم الكرد قبل الإسلام، وما جرى أثناء الغزوات العربية الإسلامية الأولى:
1- على الرغم من أن إله الرسول مات بموت الرسول، ومقولة أبو بكر الصديق الشهيرة كانت في غيرها، لكن الجدلية بين (إشكالية التاريخ) أم (عدم اعتراف) رغم تقارب المفهومين، استمرت وفرضت حضورها، وعلى أثرها هيمنت أسئلة عديدة ذاتها على معظم المؤرخين والباحثين في التراث الأدبي والعلمي لشعوب المنطقة المغزية ومن بينهم الكرد. فهل كان التاريخ سيجري خارج الجزيرة العربية بغير ما حدث لو كان الرسول آمراً؟ وهل كان إله الرسول حاضرا عندما تم تدمير الحضارات وثقافاتها مقابل نصه القرآني؟ وهل كانت الغزوات في الحقيقة استمرارا لاغتصاب السلطة وتكوين الدولة السياسية، المسنودة وعلى مدى قرون بمنطق السلب والسبي، والتي خفت عندما شبعت قريش والقبائل الجاهلية العربية من غنائم الشعوب المجاورة؟ وهي الفترة التي يقال فيها بأن الإسلام أنتشر عن طريق السلام والمعاهدات.
2- لغة أقاويل الديانة الأزداهية و(الإيزيدية) حتى الأن مدموجة بين الفارسية والكردية، وبأسلوب سجعي، تلقى على طريقة كتاب الأفيستا والتي يعتقد البعض أن القرآن كتب بنفس الطريقة، ويقال إنه أخذ منه الكثير إما عن طريق مباشر أو غير مباشر عن طريق التوراة، وهو السجع الذي كان الكهان في الجزيرة العربية، وفي معابد الزرادشتيين يلقون صلواتهم ودعائهم بنفس الرتم، وعليه بنى الشعراء قصائدهم الأولى، مثلما خرج الفلاسفة من أحضان مفاهيم الأقاويل، والأزداهية تاريخها تعود إلى أكثر من ألف سنة قبل الميلاد، والشعر العربي كما ذكرنا بدء قبل مئة عام من ولادة الرسول، ولا تعني هذه بأنها ناقصة للشعر أو الأدب العربي الرائع.
3- الحضارات التي بناها الكرد والفرس معا، وخاصة الساسانية، لا تعطي الأفضلية للعنصر الفارسي،
فكما يذكر في الويكيبيديا، عن الكلدانية (سلالات الحكم في إيران قبل وبعد المسيح) أنه ” منذ بداية تاريخ البشرية المكتوب وإلى عهد بابل الثانية لا يذكر التاريخ شيئاً اسمه الفُرْسْ ولا الفارسية عند الكلام عن شعوب إيران القديم. وقبل عهد بابل الثانية وعند الكلام عن الشعوب التي عاشت إلى الشرق من ميزمبوتامية تذكر النصوص التاريخية العيلاميين أولاً ثم الميدييين وبعد ذلك الأخميديين والبرثيين” ويضيف ” دخل اسم الفرس في التاريخ مع سلالة حكم الأخميديين الذي امتد بين 550–330 ق.م.” وبعدها يتم ذكرهم أسم ميديا والفرس في الكتاب المقدس معاً دائما «الكبش الذي رأيته ذا قرنين يمثِّل ملوك مادي وفارس». ‏دانيال8:3،4،20. ويقول المطران يوسف الدبس في كتابه (تاريخ الشعوب المشرقية في الدين والسياسية والاجتماع) الجزء الثاني الصفحة(498) في نقش على صخر بمدينة همذان مكتوب على لسان الملك داريوس: “لما قتل كمبيس (قمبيز) سمرديس أخاه…وصرت ملكًا بحسب مشيئة هورامزدا فأصلحت حال المملكة، وأعدتُ المذابح التي كان غومانوس دمرها، ورددتُ العبادة القديمة، ووطدتُ النظام في فارس ومادي وسائر الأقاليم”. وتصعيد اسم الفرس كانت ورائها قوى سياسية وسلطات، ظهرت في منتصف العصر العباسي، فمن المعروف تاريخيا أن مؤسسها أردشير بن بابك الساساني (229م-239م) كان من القبائل الكردية، واستند أحفاده عليهم لعدة أجيال، وظلت الحضارة معروفة على مر التاريخ باسم الساسانية، ومعظم المؤرخين العرب وغير العرب حتى القرون الأولى من العصر العباسي كانوا يصفونهم بملوك آل ساسان.
4- معرفتنا لأدق تفاصيل تاريخ الأدب والفلاسفة اليونانيين، الذين كانوا على علاقة قوية بالأدباء والفلاسفة الساسانيين، وبمدارسهم، تثبت أن هناك حقيقة غيبت على مر العصور حول حجم التدمير الثقافي الذي خلفته الغزوات الإسلامية العربية بالحضارة الساسانية وثقافتها، ومن حظ البشرية أن الغزوات لم تطال المدرسة الرواقية، وإلا لكنا اليوم في دروب أخرى حول دراسة المنطق، ولما كان الأطباء اليوم يقسمون بقسم إبيقريط. ولتعاسة البشرية أنه لم يبقى أثر يذكر لأدب الساسانيين رغم اهتمام ملوكهم الكبير بطبقة الكتاب.
وفي هذا يقول أبو العباس أحمد القلقشندي (1355م-1418م) ” كانت ملوك فارس (ساسان) تقول: الكتاب نظام الأمور، وجمال الملك، وبهاء السلطان، وخزان أمواله، والأمناء على رعيته وبلاده، وهم أولى بالحياء والكرامة وأحقهم بمحبة السلام” ولا شك أن ملوك بهذا القدرة من الحكمة والتقدير للكتاب لا بد وأنهم كانوا يحيطون بنخبة من الشعراء والفلاسفة، وأن مجتمعهم كان يذخر بهم، ويقول في مكان آخر ” أن ملوك آل ساسان قد جعلوا الكتاب في مقام يشار إليه بالبنان، وعاشوا عيشة مفعمة بالرغد والهناء في كنف الملوك الساسانيين وقد تهيأ لهم ما احتاجوا إليه ليخلفوا قسطا وافراً من كتابات رائعة”
وبناء على ما ذكر نقول:
1- أين الكتاب الذين كان يعزهم ملوك ساسان، ونتاجاتهم، ولماذا لم تحفظ، ولم تتم تداولها؟
2- ملوك بهذا الوعي والحكمة والاهتمام بالمجتمع ورعيته، وعلى مدى ما يصفهم بها أبن عبد ربه في كتابه (العقد الفريد) وكمثال، في الجزء الأول ص(78) حيث وصية الملك لعيونه، لا يعقل أن يكون المجتمع الساساني في نفر من ديانتهم الزردشتية أو المزدكية والمانوية أو المسيحية النسطورية، ومن ملوكهم، وتقبلوا الحكم العربي والديانة الإسلامية طواعية، كما يقولها المؤرخون العرب والمسلمون، كتبرير للغزوات التي دمرت المجتمعات الحضارية.
3- أن الملوك كانوا ساسانيين وأن كان يجب تفضيل عنصر في التاريخ، فسيكون العنصر الكردي، حسب ما عرف به جدهم الأول.
4- لو كان الكرد أصحاب السلطة لربما كانت العملية معاكسة، ولتم تسمية ملوك الساسانيين بملوك الكرد.
ولقد أتصف ملوك ساسان بالعدل مثلما أتصفوا بتقدير العلم والأدب، فيقول الثعالبي في كتابه ثمار القبوب في المضاف والمنسوب ص(195) ” إنه لم يكن في الأكاسرة بعد أردشير الذي له فضيلة أعدل من أنوشروان فلذلك ضرب المثل به في العدل من بينهم، وهو الذي ولد النبي(ص) في زمانه لتسع سنين خلت من ملكه، وافتخر عليه الصلاة والسلام بذلك وقال: ولدت في زمن الملك العادل”.
لا شك الدراسات في هذا المجال عديدة لكنها لا ترقى إلى مستوى الحدث، كماً ونوعية، لأن الضياع هائل وله تأثيره على مسيرة التاريخ الحاضر والقادم، ورغم ما قدمه المختصون في هذا المجال حتى الأن أمثال (غيل مارلو تايلور) والكورديولوجي المعروف (ألكساندر أوجست جابا) من خدمات جليلة في هذا الحقل، إلا أنه يبقى ناقصا، ومثلهم أميرالاي أمين فيزي بك (1860-1923م) ورفيق حلمي (1898م-1960م) وعلاء سجادي (1910م-1985م) وغيرهم…
يتبع…
د. محمود عباس
الولايات المتحدة الأمريكية
[1]
ئەم بابەتە بەزمانی (عربي) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە 561 جار بینراوە
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | عربي | https://kurd-online.com/ - 13-08-2023
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 25
کورتەباس
زمانی بابەت: عربي
ڕۆژی دەرچوون: 24-02-2017 (7 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: ئەدەبی / ڕەخنەی ئەدەبی
پۆلێنی ناوەڕۆک: فەلسەفە / هزر
پۆلێنی ناوەڕۆک: وتار و دیمانە
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: عەرەبی
وڵات - هەرێم: کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ئاراس حسۆ )ەوە لە: 13-08-2023 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 14-08-2023 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 561 جار بینراوە
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
ژیاننامە
نیشتمان عەبدولقادر ئەحمەد
ژیاننامە
سروە ساڵەیی
ژیاننامە
کاروان مێراوی
شوێنەوار و کۆنینە
کاروانسەرای قەسری شیرین
پەرتووکخانە
سەرەتایەکی ون
کورتەباس
ژمارەی پێوانەیی بۆ نرخەکانی بەکاربەر لە هەرێمی کوردستان بۆ مانگی تشرینی دووەم/2019
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
خێزانێکی ڕواندز ساڵی 1951
ژیاننامە
مژدە عەبدولحەمید
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
پەرتووکخانە
بابە لاق درێژ
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
شارۆچکەی شەقڵاوە، باشووری کوردستان ساڵی 1971
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
کورتەباس
پارێزگاری کرماشان: زمان و جلوبەرگی کوردی لە کرماشان لە هەولێر زۆرترە
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
وێنە و پێناس
دوو گەشتیاری بیانی لە ناوپردان ساڵی 1973
ژیاننامە
تەیفور بەتحایی
ژیاننامە
هولیا ئەڤشار
کورتەباس
مەسعود بارزانی پێشوازی لە کونسوڵی گشتیی نوێی بەریتانیا لە هەولێر دەکات
ژیاننامە
سۆران شەمسی
کورتەباس
پوختەی ئاماری سامانی ئاژەڵ لە هەرێمی کوردستان 2014-2019
وێنە و پێناس
چوار هونەرمەند لەبەردەم ئێزگەی کوردی، بەغدا ساڵی 1956
ژیاننامە
سابات محەمەد ساڵح
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
پەرتووکخانە
زامەکان دەکولێنەوە
پەرتووکخانە
10 کورتە چیرۆکی ئینگلیزی
ژیاننامە
کامەران عەبدولکەریم
کورتەباس
مەلا نەفتە کێیە؟
ژیاننامە
ئیدریس ئالی
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
گەشتی خوێندکارانی کوردی زانکۆی بەغدا بۆ سەیرانگای سەلمان پاک لە بەغدا ساڵی 1972
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
پەرتووکخانە
فسیۆلۆژی سێکس
شوێنەوار و کۆنینە
سیاهگل.. پەرستگەی سەردەمی ساسانییەکان

ڕۆژەڤ
شوێنەکان
سەردەشت
07-11-2008
هاوڕێ باخەوان
سەردەشت
شوێنەکان
هەڵەبجە
07-11-2008
هاوڕێ باخەوان
هەڵەبجە
ژیاننامە
عەبدولڕەقیب یوسف
08-01-2010
هاوڕێ باخەوان
عەبدولڕەقیب یوسف
شوێنەکان
کەرکووک
13-09-2010
هاوڕێ باخەوان
کەرکووک
ژیاننامە
کۆچەر بیرکار
02-08-2018
هاوڕێ باخەوان
کۆچەر بیرکار
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
کامەران عەبدولکەریم
29-06-2024
زریان سەرچناری
پەرتووکخانە
فسیۆلۆژی سێکس
29-06-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
سەرەتایەکی ون
28-06-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
زامەکان دەکولێنەوە
28-06-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
بابە لاق درێژ
28-06-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
10 کورتە چیرۆکی ئینگلیزی
28-06-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
کێشەیەکی قوڵ
28-06-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
گفت و گۆیەکی ئەدەبی لەگەڵ شاعیری کلاسیکی بورهان جاهید دا
28-06-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
برسێتی 2
28-06-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
لە ئامێزم بگرە
28-06-2024
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت 519,795
وێنە 105,228
پەرتووک PDF 19,555
فایلی پەیوەندیدار 97,936
ڤیدیۆ 1,414
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
ژیاننامە
نیشتمان عەبدولقادر ئەحمەد
ژیاننامە
سروە ساڵەیی
ژیاننامە
کاروان مێراوی
شوێنەوار و کۆنینە
کاروانسەرای قەسری شیرین
پەرتووکخانە
سەرەتایەکی ون
کورتەباس
ژمارەی پێوانەیی بۆ نرخەکانی بەکاربەر لە هەرێمی کوردستان بۆ مانگی تشرینی دووەم/2019
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
خێزانێکی ڕواندز ساڵی 1951
ژیاننامە
مژدە عەبدولحەمید
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
پەرتووکخانە
بابە لاق درێژ
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
شارۆچکەی شەقڵاوە، باشووری کوردستان ساڵی 1971
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
کورتەباس
پارێزگاری کرماشان: زمان و جلوبەرگی کوردی لە کرماشان لە هەولێر زۆرترە
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
وێنە و پێناس
دوو گەشتیاری بیانی لە ناوپردان ساڵی 1973
ژیاننامە
تەیفور بەتحایی
ژیاننامە
هولیا ئەڤشار
کورتەباس
مەسعود بارزانی پێشوازی لە کونسوڵی گشتیی نوێی بەریتانیا لە هەولێر دەکات
ژیاننامە
سۆران شەمسی
کورتەباس
پوختەی ئاماری سامانی ئاژەڵ لە هەرێمی کوردستان 2014-2019
وێنە و پێناس
چوار هونەرمەند لەبەردەم ئێزگەی کوردی، بەغدا ساڵی 1956
ژیاننامە
سابات محەمەد ساڵح
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
پەرتووکخانە
زامەکان دەکولێنەوە
پەرتووکخانە
10 کورتە چیرۆکی ئینگلیزی
ژیاننامە
کامەران عەبدولکەریم
کورتەباس
مەلا نەفتە کێیە؟
ژیاننامە
ئیدریس ئالی
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
گەشتی خوێندکارانی کوردی زانکۆی بەغدا بۆ سەیرانگای سەلمان پاک لە بەغدا ساڵی 1972
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
پەرتووکخانە
فسیۆلۆژی سێکس
شوێنەوار و کۆنینە
سیاهگل.. پەرستگەی سەردەمی ساسانییەکان
فۆڵدەرەکان
ژیاننامە - ڕەگەزی کەس - نێر ژیاننامە - نەتەوە - کورد وشە و دەستەواژە - وڵات - هەرێم - ڕۆژهەڵاتی کوردستان کلتوور - مەتەڵ - وڵات - هەرێم - ڕۆژهەڵاتی کوردستان پەند و ئیدیۆم - وڵات - هەرێم - باشووری کوردستان وشە و دەستەواژە - وڵات - هەرێم - باشووری کوردستان کورتەباس - وڵات - هەرێم - باشووری کوردستان نەریت - وڵات - هەرێم - باشووری کوردستان ژیاننامە - جۆری کەس - هۆزانەوان - هۆنەر کورتەباس - جۆری دۆکومێنت - زمانی یەکەم

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.58
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.657 چرکە!