حەمە ژەنی مارۊ
بەشۍ: هەشتەمە

ڕوێوی وەشوو پاییزی بێ. تاتەم و ئەڎام و مامۆم، چەنی کاک ڕەحیمیم و واڵە گۆرەکێم و شوەکەش، گردیما جمایمێرە ڕوەو دەرەو سۆسەکانێ. تاتەم ئیجازەش جە پاسگای هۊر گرتە بۍ و بۍ خەمێ بێنمێ.
ئا ڕوە وەڵێ ئانەیەنە جممێرە و گنمێ ڕا، قوتوەو سەر و ڕیش تاشاکەو کاک ڕەحیمیم ئاردە و پەی ئەوەڵ جاری تێخم دا ئۆ لاجانگەکام و قەراخو سمێڵام تاشام.
کەوا و پانتۊڵېوی تازە کە ماوێو بۍ ورازیابێ، کەردمەنە و عەترم دا ئۆ ویم و ئەجۍ پاکەتەنە بەرت ئاردەنا. وەختێو کۆتێمێ ڕا، ئەڎام تەماشێوش کەردا و واتش:
ئۆۆۆ ڕۊڵە دۆرتەنە گېڵو. (ژەنیش پەی ماروو جە دوور وەڵاتان، کەروش قوربانەت ڕۊح و دڵ و گېیان) ، (ژەنېوە پېسەو ولۊ دلێ پەڕچینی، جە خوڎایم گەرەکا بەڵا نەوینی) .
ئەڎام تەبعەی شاعێریەش بۍ و هەمیشە لاونێمۆ و شێعرێ چنێ باڵامەرە.
بە وەشی و شەوق و زۆقی فرۆ، یاوایمێ دەرەو سۆسەکانێ، دەگا چا پاییزە وەش هەنە ئەجۍ تۆڕێوە زەرد و سوورەت دێنە ملەرە، وەختێو دلێ تەڵانەو بەیەکانە ڕەڎۍ بێنمێ، عەترو بوەکېشا نیشێنە لوتەما و تاکو سەڎ گەزێ وارتەروو تەڵانەکاوە هەر لوتەمانە مەنێوە.
کەیۆ یاوایمێ دلێ دەگێ، مامۆم یانەو وەنۊشێش پەنە نیشانە دانێ، یانېوی دوە نهۆم بۍ و چڵێو تفی وەروو بەرەکەیشنە بێ.
پەی نانوو نیمەڕۆی لوایمێ یانەو مەتی شەمعێم کە هامساو یانەو وەنەوشێ بێنێ. قەرار پاسە دریا، مارەبڕیەکەیچ هەر یانەو مەتیێم بۊ.
مەتیەم، نان و چاشتێوی وەشش وەش کەردەبۍ. چا وەختەنە مێمانەکێ ئامێ و مامۊسا ئاما پەی مارەبڕیەکەی، من و شەرمینەی مەتیەزێم خەریکێ هەرمان کەردەی بێنمێ. وېم فش کەردەبېوە و حەز کەرېنێ وېم برمانوو کە زەما زەڕینەکە منەنا و دڵم فرە وەشا. شەرمینەو مەتیێم دیێم پۊرە و خوێ، زانێنێ قسێوەش پەنەنە و گەرەکشا چەنیم کەرۊ.
فرە حەز کەرېنێ وېم و وېش بە تەنیا کوچېو پێوەرە قسێ کەرمۍ، چوونکە بڕېو پەرسێم بێنێ مەشیێ کەردێم چەنە. وەختێو پەرسام: ئەرۍ وەنۊشە چی هەڵای نامەینە؟ کۊچېو خوا و لا گوشیمنە واتش:
قەدرم بزانە، من بێنێ گرد چېوم پەی ڕېک وسی. ئێران و ئێراق کناچۍ چامنېش نېیەنە چەنە! بەڵام حەمە گېیان با چېوێوت پەنە واچوو: هەرچن مزانوو وێچت زارۆڵەنی وهەڵای نەبېیەنی بە پیا، مشیۊ فرە هۊشت لا وەنۊشڵێوە بۊ، زارۆڵێنە و هەڵای جە ئاوەڎانی شەرم کەرۊ، خۊ من واتم بە ئەڎێم، با سەر و ساڵێوتەر مدرمێ دیارۆ، ئەڎام ماچؤ:
ڕۊڵە کناچەکێ زەریفەنە و عالەنە، بەخوڎا ئەر ئېمە نەجممێوە، خەڵک مڕفانۊش، تاکو ئیسە هیچی هیچ نەبیە، دە نەفەرا کیاسەنشا هیجبیش.
پی قسێ شەرمینێ تۆزێو چڵاکیانېرە و ویرێم کەردێ و چەنی وېم واتم: دەی خاسا مشیۊ سنح و ساڵش چن بۊ؟ ئەی مەبۊ وەختوو شویشبۊ؟ هەر ویمۆ بە قسەکێ شەرمینێ کۆتانێنە دلێ خیاڵا. شەرمینە چاوەختەنە خەریکەو هەرمانا بۍ و فرە فرسەتوو قساش نەبۍ. وەختێو سینی برنجەکەیش دەسۆ بێ، چەمېوش گرتانېرە وەنە و دلێ وەرهەیوانەکەیەنە دیا پەی بەری و واتش:
ئانا چەنی ئەڎێش ئامێ! ئەها ئەجۊ کاوەتریەنە شۆنەو ئەڎێشۆ لەنجە کەرۊ.
وەختێو پلەکانەکارە ئامێ سەر، حەز کەرېنێ گردو سەرەیم بۊ بە چەمۍ و تەماشەش کەروو. دوە هەنگامێو شۆنەو ئەڎێشۆ بێ، گجیێوی ساڎەی سۊزی کاڵش پۊرە بێ، سەرپۊشێوی خاکی پوڵەکەدارش سەرۆ بێ، بە چەتفېوی سیاو کە گوڵێ قەراخەکاش زەردێ بێنێ، سەرو شاناش شارابېشۆ. پاسە دیار بۍ چەتفەکە یا زل ۋرازیا بۍ یا هینوو وېش نەبۍ.
وەڵێ ئاڎېنە ئەڎاش پاسە ئاما ڕوەومۆ، ئەجۍ ساڵهای ساڵا مژناسۆم، هەر ئی گەرم و گوڕی ئەڎێشە، کەردش پانەیە تاکو ئاڎییچە بە بزێو سەرو لچاش مێمانم کەرۊ.
سڵامێوش کەرد و سەرەش وسەرە و چەنی ئەڎێش لوێ دلێ ئا هۆدەیە ژەنەکېش چەنە بینێ.
ئاڼە پەشۆکیا بێنێ چا فرسەتە کۊڵەنە نەکریا سێر تەماشەو ڕوخساریش کەروو، پېسە عەکسێوی کۆتە وەروو چەمام و نەمەنە.
نانما وارد و سفرەکە جەم کریاوە، تاوێو شۆنەو نان واردەکەیەرە، مامۊسا هۆرسۆ و چفېوش کەرد گۊشێ کاک مسەفای هەسوورەیمەرە.
پاسە دیار بۍ گەرەکش بۍ وەکاڵەت جە وەنۊشێ هۊر گېرۆ. هەردوێ پێوە زیێرە بەر پەی دلێ وەرهەیوانەکەی، چەمم چۆوە بۍ وەنۊشەشا چەنی ئەڎێش چڕیێ بەر. منیچ پاڵو بەرەو هۆدەکەیەنە مدرابێنېرە. فرسەتێوتەرم پەی ئاما وەرۆ، تاکو جارێوتەر پڕ بە دڵ تەماشەش کەروۆ. هەتا فرەتەر نزیکۆ تەماشەش کەرېنێ، فرەتەر نیشێنە دڵم. وەختێو قسێ چەنی مامۊسای کەرۍ شەرموو دلێ چەماش وینێنێ.
هەرچن سەرەش وسەبێرە و تەماشەو من نەکەرۍ، وەلێم خاس زانێ کە من چەمېم ئینێ سەرشۆ و تەماشەش کەروو. کەیۆ مامۊسا قسەکېش تەمامیێ، چەنی ئەڎێش لوێوە دلێ. چاوەختەنە، لێوش کەردۆ وەنەم، ئاڼە زوو سەرەش هۆرگېڵناوە، نەزانام ئی جاریچە بزەکەش کەردۆ یا نا.
دەسم نیانە دلێ دەسا کاکە مسەفای تازە هەسوورەیم و مامۊسا ئایەتەو مارەبڕیەکەیش وانا و وەنۊشە بیە بە ژەنیم بە بۍ ئانەیە پەڕوو دڵوو وېم تەماشەش کەروو.
ڕەزا بەهمەنی.[1]