نووسەر: #هاوڕێ جەلال پاڕەزانی#

بەشی سیانزەیەم:
جنگر؛ جنەگر؛ جنگیر: ئەو کەسەی جن لە لەشی مرۆڤ دەردەکات.
کوڵەفیتنە؛ کوڵەبنە باوەعەمرە؛ لە چیرۆکەکاندا بە کەسێکی کوورتەباڵای شوم و شەڕەنگێز و فیتنەئەنگێز دەوترێت.
باوەعەمرە بە شتی بێگیانی سەر بەفەتارەتدەریش وتراوە؛ بۆ نموونە توونی بابا (توونی باوەعەمرە) کە لە #دەربەندیخان#ە و سەری زۆر کەسی خواردووە؛ ناوەکەی لەمەوە هاتووە! خۆی باوەعەمرە/بابەعەمرە بە کەسێکی کوورتەباڵای زۆرزان و فێڵباز دەوترێت. بە تایبەت ئەم وشەیە بە منداڵ دەوترێت کە بستەباڵا و زۆرزان و ئۆینباز بێت و عەقڵی پێش باڵا و بوونییەتی کەوتبێت.
هەروەها (باوەقۆرەت؛ باوەقۆرت)یشی پێ دەوترێت. کە پێک هاتووە لە وشەی باوە/باوا/بابە قۆرەت/قۆرت: کوورت واتە کەسێک بە دیمەن منداڵە و بە ساڵ گەورەیە وشەی بابە پێ دەچێت لە (بابا)وە هاتبێت کە مانای (کابرا؛ فڵان) دەدات.
چونکە هەر تونی بابا؛ پێشی دەوترێت (بابای عەیار).
هۆڤ: بوونەوەری سەیر و سامناک؛ دڕندە.
وشەی عیفریت؛ هەم بە واتای زەبەلاح دێت؛ هەمیش بە واتای جنۆکە خۆی لە بنەمادا مەبەست لە (جنۆکەی بەزیبک و زەبەلاح) بووە؛ چونکە جۆری ئیفلیت لەناو جنەکاندا لە هەموویان گەورەتر و زەبەلاحترن.
وشەکە بەم شێوانەی تریش لە زمانەکەماندا هەیە: (ئیفلیت؛ ئیفنیت؛ ئیڤنی؛ ئیڤنیک؛ ئیڤنیک؛ ئێڤنویتە) وشەی عیفریت لە زمانی کوردییەوە چووەتە ناو زمانی عەرەبییەوە.
ماری حەوت سەر: مارێکی ئەفسانەییە؛ گوایە حەوت سەری هەیە (دەک مارێکی حەوت سەر پێوەت بدات.)
گرتۆڵە: سامناک؛ ترسناک.
مڵۆزم: خێو و جنی ترسناک و زیاندەر و ترسێنەر.
نەتڵ (ترسێنەر) نەتڵ یان نەتەڵ لە وشەی (گورنەتەڵە)شدا هەیە کە پێشتر باسم کردووە.
نەتڵ مانای تریشی هەیە؛ وەک نەتڵ: نوقوم؛ نوقم نەتڵ: نەخش؛ نیگار

پەرتووکی: #فەرهەنگۆکی ئەفسانە و سەرووسرووشت#. [1]