پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
پەرتووکخانە
کوردەکانی پشت چیاکانی قەفقاس، مێژوو و تراژیدیای ژیانیان
15-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەرتووکخانە
شوناس و ناسیۆنالیزم; هەوڵدان بۆ بەدەوڵەتبوون لە کوردستان و ئەرمینیادا
15-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەرتووکخانە
شێخ مەحموود؛ سەرهەڵدان و شکستی سەربەخۆیی لە باشووری کوردستان
14-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ڤیدیۆ
دیمانەی ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا لە کەناڵی ئاریەن تیڤی لەسەر کار و چالاکییەکانی ڕێکخراوی کوردیپێدیا
14-08-2024
شادی ئاکۆیی
پەرتووکخانە
هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان ئۆکتۆبەر 2024 (شیکارییەکی ئاماریی پێشبینییکارانە بۆ چانسی پارت و کاندیدەکان )
14-08-2024
هەژار کامەلا
ژیاننامە
هەردی ئەحمەد 01
13-08-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
محەمەد دلاوەر 01
13-08-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
بارزان شاسوار
13-08-2024
سەریاس ئەحمەد
ژیاننامە
شادیار شۆڕش
13-08-2024
سەریاس ئەحمەد
پەرتووکخانە
ژیان و خەبات-فاتیح ئارش؛ بەشی دووەم
12-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ئامار
بابەت
  531,049
وێنە
  107,575
پەرتووک PDF
  20,010
فایلی پەیوەندیدار
  100,975
ڤیدیۆ
  1,471
زمان
کوردیی ناوەڕاست 
303,155
Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,915
هەورامی 
65,847
عربي 
29,357
کرمانجی - کوردیی سەروو 
17,077
فارسی 
8,979
English 
7,418
Türkçe 
3,605
لوڕی 
1,691
Deutsch 
1,483
Pусский 
1,133
Française 
336
Nederlands 
130
Zazakî 
90
Svenska 
63
Հայերեն 
50
Español 
45
Italiano 
44
لەکی 
37
Azərbaycanca 
24
日本人 
20
中国的 
16
Ελληνική 
14
Norsk 
14
עברית 
14
Fins 
12
Polski 
7
Esperanto 
5
Ozbek 
4
Português 
3
Тоҷикӣ 
3
Hrvatski 
2
Srpski 
2
Kiswahili سَوَاحِلي 
2
ქართველი 
2
Cebuano 
1
ترکمانی 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
130,245
پەرتووکخانە 
25,370
ژیاننامە 
24,769
کورتەباس 
17,318
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
14,560
پەند و ئیدیۆم 
12,660
شوێنەکان 
11,675
شەهیدان 
11,568
کۆمەڵکوژی 
10,888
هۆنراوە 
10,232
بەڵگەنامەکان 
8,327
وێنە و پێناس 
7,322
ئامار و ڕاپرسی 
4,624
کلتوور - مەتەڵ 
3,150
ناوی کوردی 
2,078
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,449
ڤیدیۆ 
1,372
پۆلێننەکراو 
990
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
818
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
777
کارە هونەرییەکان 
728
شوێنەوار و کۆنینە 
633
فەرمانگەکان  
269
گیانلەبەرانی کوردستان 
243
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
182
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
80
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
یارییە کوردەوارییەکان 
39
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
21
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
323
PDF 
30,524
MP4 
2,395
IMG 
196,596
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
ژیاننامە
فەخرەدین تاهیر
ژیاننامە
محەمەد ڕەشید فەتاح
ژیاننامە
محەمەد تەیب تاهڕ
ژیاننامە
ئەحمەد کاکەمەمی
ژیاننامە
فاتیح ئارش
مكانة المرأة الإيزيدية (1)
بەداخین بۆ قەدەغەکردنی کوردیپێدیا لە باکوور و ڕۆژهەڵاتی وڵات لەلایەن داگیرکەرانی تورک و فارسەوە
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: عربي
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Cebuano0
Esperanto0
Fins0
Hrvatski0
Kiswahili سَوَاحِلي0
Norsk0
Ozbek0
Polski0
Português0
Pусский0
Srpski0
Тоҷикӣ0
Հայերեն0
ქართველი0
中国的0
日本人0

مكانة المرأة الإيزيدية

مكانة المرأة الإيزيدية
مكانة المرأة الإيزيدية (1)
مهدي كاكه يي
الحوار المتمدن-العدد: 6964 - 2021-07-20 - 18:42
المحور: دراسات وابحاث في التاريخ والتراث واللغات
مكانة المرأة في الأديان الكوردية (20)

قبل الحديث عن مكانة المرأة الإيزيدية وحقوقها، يجب التطرق الى بعض الأمور التي لها علاقة بالموضوع الذي نحن بِصدده. كان للدين الإيزيدي في القرن الثاني عشر الميلادي كتابان، كتاب (الجلوة لِأهل الخلوة) الذي هو من تأليف الشيخ (حسن بن الشيخ أبو البركات آدي الثاني)، أي من تأليف إبن أخ الشيخ (آدي بن مسافر هَكاري)، وكتاب (مصحف رَش) الذي مؤلفه غير معروف. تم فقدان وحرق هذين الكتابَين خلال حملات الإبادة التي تعرض لها الايزيديون في القرون الماضية، حيث أنّ الايزيديين في تراثهم الشفهي يذكرون ويؤكدون على وجود هذَين الكتابَين. تذكر الباحِثة (E. S. Drower) في كتابها المعنون (طاؤوس ملك) المطبوع في لندن في سنة 1941، أنّ الكتابَين المذكورَين هما من الكتب الدينية الإيزيدية وأنه تم تأليف كتاب (الجلوة) من قِبل أحد أولياء الإيزيديين في سنة (1161) ميلادية، وأنّه تمّ تأليف كتاب (مصحف رَش) في سنة (1342) ميلادية، دون ذكر أسماء الأولياء الإيزيديين الذين ألّفوا الكتابَين.
لقد تمّ إصدار كتابَين بِنفس الإسمَين المذكورَين، (الجلوة لأهل الخلوة) و (مصحف رَش) باللغة الكوردية، بحروف خاصة تُشبه الحروف الآرامية الى حدّ ما. يذكر الدكتور (خليل جندي) في مقابلة له تمّ نشرها في (موقع ومنتديات ولاتي مه) في كوتنكن / المانيا بتاريخ 9 مايس/أيّار سنة 2007، أنه بالإستناد الى لغات ولهجات أقوام المنطقة، من المُرجّح جداً أنّ مؤلف الكتابَين المذكورَين هو شخص مسيحي، كلداني أو آشوري أو سرياني، كان يعيش بين الإيزيديين ويعرف معتقدهم بشكل لا بأس به، ومُطّلع بهذا الشكل أو ذاك على أدبهم الديني الشفاهي، وقام بالتالي بِتأليف الكتابَين. يستطرد الدكتور (خليل جندي) في حديثه قائلاً بأنّه يشكّ في كَوْن هذين الكتابَين هما الكتابان الأصليان بسبب مضمون الكتابَين من ناحية البلاغة والصياغة والحجم وعدم وقوع الكتابَين الحقيقيين في متناول اليد، حيث أنه ليس من المعقول أنّ متصوّفاً كبيراً بِدرجة الشيخ (آدي) الذي قال عنه المتصوّف الكبير (الشيخ عبدالقادر گيلاني) (لو كانت النبوة بالمُجاهدة لَنالها الشيخ آدي بن مسافر) ولا شخصية بِمقام (الشيخ حسن بن أبي البركات آدي الثاني)، يقوما بتأليف كتاب أو كتابَين عدد صفحات الأولى (الجلوة) (7) سبع صفحات فقط، موزّعة على خمسة فصول، وعدد صفحات الثانية (مصحف رش) (14) أربعة عشر صفحة فقط، حيث يقول (ابن خلكان) وغيره من الأعلام المشهورين أن (الشيخ حسن) كان شاعراً وأديباً وفيلسوفاً وداهية عصره، ويقول عنه (ابن طولون) {لقد اختلى الشيخ حسن (6) ست سنوات، فألّف كتاباً سمّاه الجلوة لأهل الخلوة}. كيف بإنسان بهذا المقام والمنزلة العلمية والذكاء، يخرج بعد (6) ست سنوات من خلوته بِكتاب من (7) سبع صفحات فقط؟! الى جانب ذلك، مَن يقرأ الكتابَين المنشورَين، يجدهما مكتوبَين بِلغة كوردية ركيكة. لقد تمّت ترجمة الكتابَين الى لغات عديدة، منها الإنگليزية والعربية.
مما سبق، نرى أنّ الدين الإيزيدي مبني على التراث الشفاهي غير المدوّن وعلى ما يُسمّى عندهم بِ(عِلْم الصدر). لذلك ستكون المعلومات عن مكانة المرأة في الدين الإيزيدي والأدوار التي لعبتها المرأة الإيزيدية التي أتحدث عنها، مُستندة الى التراث الشفاهي الإيزيدي والذي هو بِدوره متأثر بِأديان وعادات وتقاليد المجتمعات المُحيطة بالمجتمع الإيزيدي، وخاصةً المجتمع الإسلامي، حيث أنّه ليس للإيزيديين شريعة دينية تتضمن أحكام شرعية كاليهود والمسيحيين والمسلمين ولذلك من الصعب جداً الإستناد الى موقف رسمي للدين الإيزيدي بخصوص مكانة المرأة، إذ لا توجد هناك نصوص دينية تُحددها بسبب إعتماد الإيزيدين على التراث الشفاهي غير المدوّن وعلى ما يُسمّى عندهم بِ(عِلْم الصدر). لذلك فيما يتعلق بِمكانة المرأة وحقوقها في الدين الإيزيدي، فأنّ معظم المعلومات التي يتم ذكرها في هذه السلسلة من المقالات هي معلومات لا تُعبّر عن المكانة الحقيقية للمرأة الإيزيدية، بل أنّ معظم المعلومات عن الموضوع، هي إنعكاس للعادات والتقاليد التي إكتسبها الإيزيديون من المجتمعات المحيطة بهم، وخاصةً المجتمع الإسلامي.
خلق الإنسان
على غِرار الديانات الكتابية الثلاث، تأثرت الديانة الإيزيدية، وإنْ بشكلٍ متأخر، أيضاً في قصة الخليقة، بِتغليب الأفضلية لِآدم (الذَكَرْ)، حيث حسب الدين الإيزيدي، أنه بعد خلقْ (آدم) و(حواء)، وقعَ جِدالٌ بينهما حول أحقية أيهما في إنجاب النسل، ولذلك قرّرا الإستمناء في جرّتَين منفردتَين. بعد مُضي (9) تسعة أشهر، تمخّضت جرّة (آدم) عن (شيت وحورية) ومنهما تناسلتْ الأمة الإيزيدية، أمّا جرّة (حواء) فتمخضتْ عن ديدان فقط! (1).
السلطة الدينية
تقتصر أعضاء المؤسسة الدينية أو الأميرية على الرجال فقط. لو نتمعن في أسماء رؤساء وأعضاء المجالس الروحانية للدين الإيزيدي عبر تاريخه، فأننا لن نجد إسم امرأة واحدة بينهم. كما أنّ مجموعة القوّالين تقتصر على الرجال فقط، دون النساء (2). هذا يُشير بوضوح الى إحتكار الرجال للسلطة والمراكز الدينية. من الجدير بالذكر أنّ مُهّمة القوّالين هي التثقيف الديني والإنشاد في الأحزان والأفراح. من جهة أخرى، يُسمح للنساء من طبقة الفقراء أن يُكرّسن أنفسهن لِخدمة ضريح الشيخ (عُدي بن مُسافر) والبابا (جاويش) وينذرن حياتهنّ له ولا يتزوجْنَ ويُحرّم عليهن الزينة أيضاً. هؤلاء النساء يقُمْنَ كذلك بإدارة شؤون الطبخ والتنظيف وتحضير الماء والمساهمة في جني الزيتون وخزنه وخزن الزيت وطبخ الحنطة وإستخراج مشتقاتها وغيرها من الأعمال التي تعارفت عليها النساء في المنطقة. كما أنهنّ يعملْنَ فتائل المصابيح الزيتية التي تضيء المعبد المُقدّس ويُشرفْنَ على إشعالها وإطفائها، حيث أنّ هؤلاء النساء المتفرغات لهذا العمل هُنّ نساء زاهدات ومتصوّفات، ممن تركْنَ الدنيا. وهن مثل الراهبات في الأديرة المسيحية.
المصادر
1. رشيد البندر. الايزيدية .. ديانة قديمة تأثرت بالمحيط وحافظت على هويتها. جريدة الحياة الصادرة في لندن عدد (12004) و (12005). تاريخ 05-01-1996؛ مجلة روز. العدد 2، صفحة 85.
2. https://www.ahewar.org/debat/show.art.asp?aid=31833&fbclid=IwAR0rg3Habwul5ArZq09msbLdWBFQxNrhZaYA25gBLeKmvhoS31-Ydvo3wrw
[1]
ئەم بابەتە بەزمانی (عربي) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە 159 جار بینراوە
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | عربي | https://www.ahewar.org/ - 11-03-2024
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 29
ژیاننامە
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
کورتەباس
زمانی بابەت: عربي
ڕۆژی دەرچوون: 20-07-2021 (3 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: ئایین و ئاتەیزم
پۆلێنی ناوەڕۆک: وتار و دیمانە
پۆلێنی ناوەڕۆک: ژنان
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: عەرەبی
وڵات - هەرێم: کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ئاراس حسۆ )ەوە لە: 11-03-2024 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 11-03-2024 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( ئاراس حسۆ )ەوە لە: 11-03-2024 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 159 جار بینراوە
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
ژیاننامە
مەليحە ساڵح عەباس
کورتەباس
بەبۆنەی یادی سی و پێنج ساڵەی کۆچ کردنی مێژوونووسی گەورەی کورد مامۆستا ئەمین زەکی بەگەوە
ژیاننامە
باخان سەرحەد عەبدولڕەحمان
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
کورتەباس
ناو و نازناو و ناو و ناتۆرە و ناودەرکردن و ساناکردنی ناو لەناو زمان و لە لای گەلی ئێمەدا
ژیاننامە
بارزان شاسوار
پەرتووکخانە
هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان ئۆکتۆبەر 2024 (شیکارییەکی ئاماریی پێشبینییکارانە بۆ چانسی پارت و کاندیدەکان )
ژیاننامە
تینا سۆران
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای سەردار
پەرتووکخانە
شێخ مەحموود؛ سەرهەڵدان و شکستی سەربەخۆیی لە باشووری کوردستان
کورتەباس
کورتە هەڵسەنگاندنێکی پرۆگرامی خوێندنی رێزمانی کوردی لە قۆناغەکانی ناوەندی و ئامادەیی دا
پەرتووکخانە
کوردەکانی پشت چیاکانی قەفقاس، مێژوو و تراژیدیای ژیانیان
وێنە و پێناس
گوندی سەرگەڵوو ساڵی 1975
وێنە و پێناس
ئیبراهیم ئەحمەد و فەرهاد پیرباڵ ساڵی 1990
ژیاننامە
هەردی ئەحمەد 01
پەرتووکخانە
ژیان و خەبات-فاتیح ئارش؛ بەشی دووەم
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
بەشێک لە قوتابییانی قوتابخانەی کەندێناوە لە مەخموور ساڵی 1979
ژیاننامە
شادیار شۆڕش
پەرتووکخانە
شوناس و ناسیۆنالیزم; هەوڵدان بۆ بەدەوڵەتبوون لە کوردستان و ئەرمینیادا
کورتەباس
سەرهەڵدانی بیروباوەڕی شورات و ئەو هۆیانەی بوونە هۆی هاتنە کایەوەی-بەشی چوارەم
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای زەرزوان
شوێنەوار و کۆنینە
پردی دیجلە
ژیاننامە
محەمەد دلاوەر 01
وێنە و پێناس
باخچەی تەما لە ئامەد 2024
شوێنەوار و کۆنینە
مزگەوتی گەورەی ئامەد
ژیاننامە
بەختیار جەلال کاکەحەمە
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
ژیاننامە
ئاواز حەمەعەلی
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای ئامەد
کورتەباس
لێکۆڵینەوەی مێژوویی لە رۆژنامەگەری کوردی دا
وێنە و پێناس
قوتابییانی پۆلی سێیەمی قوتابخانەی بارزان لە سلێمانی ساڵی 1960
ژیاننامە
نوور یوسف
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
فەخرەدین تاهیر
03-11-2009
هاوڕێ باخەوان
فەخرەدین تاهیر
ژیاننامە
محەمەد ڕەشید فەتاح
19-03-2013
بەناز جۆڵا
محەمەد ڕەشید فەتاح
ژیاننامە
محەمەد تەیب تاهڕ
31-08-2018
سەریاس ئەحمەد
محەمەد تەیب تاهڕ
ژیاننامە
ئەحمەد کاکەمەمی
29-10-2021
هاوڕێ باخەوان
ئەحمەد کاکەمەمی
ژیاننامە
فاتیح ئارش
06-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
فاتیح ئارش
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
پەرتووکخانە
کوردەکانی پشت چیاکانی قەفقاس، مێژوو و تراژیدیای ژیانیان
15-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەرتووکخانە
شوناس و ناسیۆنالیزم; هەوڵدان بۆ بەدەوڵەتبوون لە کوردستان و ئەرمینیادا
15-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەرتووکخانە
شێخ مەحموود؛ سەرهەڵدان و شکستی سەربەخۆیی لە باشووری کوردستان
14-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ڤیدیۆ
دیمانەی ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا لە کەناڵی ئاریەن تیڤی لەسەر کار و چالاکییەکانی ڕێکخراوی کوردیپێدیا
14-08-2024
شادی ئاکۆیی
پەرتووکخانە
هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان ئۆکتۆبەر 2024 (شیکارییەکی ئاماریی پێشبینییکارانە بۆ چانسی پارت و کاندیدەکان )
14-08-2024
هەژار کامەلا
ژیاننامە
هەردی ئەحمەد 01
13-08-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
محەمەد دلاوەر 01
13-08-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
بارزان شاسوار
13-08-2024
سەریاس ئەحمەد
ژیاننامە
شادیار شۆڕش
13-08-2024
سەریاس ئەحمەد
پەرتووکخانە
ژیان و خەبات-فاتیح ئارش؛ بەشی دووەم
12-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ئامار
بابەت
  531,049
وێنە
  107,575
پەرتووک PDF
  20,010
فایلی پەیوەندیدار
  100,975
ڤیدیۆ
  1,471
زمان
کوردیی ناوەڕاست 
303,155
Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,915
هەورامی 
65,847
عربي 
29,357
کرمانجی - کوردیی سەروو 
17,077
فارسی 
8,979
English 
7,418
Türkçe 
3,605
لوڕی 
1,691
Deutsch 
1,483
Pусский 
1,133
Française 
336
Nederlands 
130
Zazakî 
90
Svenska 
63
Հայերեն 
50
Español 
45
Italiano 
44
لەکی 
37
Azərbaycanca 
24
日本人 
20
中国的 
16
Ελληνική 
14
Norsk 
14
עברית 
14
Fins 
12
Polski 
7
Esperanto 
5
Ozbek 
4
Português 
3
Тоҷикӣ 
3
Hrvatski 
2
Srpski 
2
Kiswahili سَوَاحِلي 
2
ქართველი 
2
Cebuano 
1
ترکمانی 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
130,245
پەرتووکخانە 
25,370
ژیاننامە 
24,769
کورتەباس 
17,318
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
14,560
پەند و ئیدیۆم 
12,660
شوێنەکان 
11,675
شەهیدان 
11,568
کۆمەڵکوژی 
10,888
هۆنراوە 
10,232
بەڵگەنامەکان 
8,327
وێنە و پێناس 
7,322
ئامار و ڕاپرسی 
4,624
کلتوور - مەتەڵ 
3,150
ناوی کوردی 
2,078
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,449
ڤیدیۆ 
1,372
پۆلێننەکراو 
990
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
818
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
777
کارە هونەرییەکان 
728
شوێنەوار و کۆنینە 
633
فەرمانگەکان  
269
گیانلەبەرانی کوردستان 
243
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
182
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
80
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
یارییە کوردەوارییەکان 
39
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
21
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
323
PDF 
30,524
MP4 
2,395
IMG 
196,596
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
ژیاننامە
مەليحە ساڵح عەباس
کورتەباس
بەبۆنەی یادی سی و پێنج ساڵەی کۆچ کردنی مێژوونووسی گەورەی کورد مامۆستا ئەمین زەکی بەگەوە
ژیاننامە
باخان سەرحەد عەبدولڕەحمان
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
کورتەباس
ناو و نازناو و ناو و ناتۆرە و ناودەرکردن و ساناکردنی ناو لەناو زمان و لە لای گەلی ئێمەدا
ژیاننامە
بارزان شاسوار
پەرتووکخانە
هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان ئۆکتۆبەر 2024 (شیکارییەکی ئاماریی پێشبینییکارانە بۆ چانسی پارت و کاندیدەکان )
ژیاننامە
تینا سۆران
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای سەردار
پەرتووکخانە
شێخ مەحموود؛ سەرهەڵدان و شکستی سەربەخۆیی لە باشووری کوردستان
کورتەباس
کورتە هەڵسەنگاندنێکی پرۆگرامی خوێندنی رێزمانی کوردی لە قۆناغەکانی ناوەندی و ئامادەیی دا
پەرتووکخانە
کوردەکانی پشت چیاکانی قەفقاس، مێژوو و تراژیدیای ژیانیان
وێنە و پێناس
گوندی سەرگەڵوو ساڵی 1975
وێنە و پێناس
ئیبراهیم ئەحمەد و فەرهاد پیرباڵ ساڵی 1990
ژیاننامە
هەردی ئەحمەد 01
پەرتووکخانە
ژیان و خەبات-فاتیح ئارش؛ بەشی دووەم
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
بەشێک لە قوتابییانی قوتابخانەی کەندێناوە لە مەخموور ساڵی 1979
ژیاننامە
شادیار شۆڕش
پەرتووکخانە
شوناس و ناسیۆنالیزم; هەوڵدان بۆ بەدەوڵەتبوون لە کوردستان و ئەرمینیادا
کورتەباس
سەرهەڵدانی بیروباوەڕی شورات و ئەو هۆیانەی بوونە هۆی هاتنە کایەوەی-بەشی چوارەم
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای زەرزوان
شوێنەوار و کۆنینە
پردی دیجلە
ژیاننامە
محەمەد دلاوەر 01
وێنە و پێناس
باخچەی تەما لە ئامەد 2024
شوێنەوار و کۆنینە
مزگەوتی گەورەی ئامەد
ژیاننامە
بەختیار جەلال کاکەحەمە
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
ژیاننامە
ئاواز حەمەعەلی
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای ئامەد
کورتەباس
لێکۆڵینەوەی مێژوویی لە رۆژنامەگەری کوردی دا
وێنە و پێناس
قوتابییانی پۆلی سێیەمی قوتابخانەی بارزان لە سلێمانی ساڵی 1960
ژیاننامە
نوور یوسف
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
فۆڵدەرەکان
کورتەباس - پارت / لایەن - یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان کورتەباس - پۆلێنی ناوەڕۆک - هونەری کورتەباس - پۆلێنی ناوەڕۆک - هەواڵ کورتەباس - جۆری دۆکومێنت - زمانی یەکەم کورتەباس - جۆری وەشان - دیجیتاڵ کورتەباس - زمان - شێوەزار - کرمانجیی ناوەڕاست کورتەباس - شار و شارۆچکەکان - سلێمانی کورتەباس - وڵات - هەرێم - باشووری کوردستان پەند و ئیدیۆم - بەشە شێوەزارەکانی کوردیی ناوەند - بەشە شێوەزاری سۆرانی پەند و ئیدیۆم - شار و شارۆچکەکان - سۆران

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.75
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 1.782 چرکە!