پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
چێنەر عەبدولقادر
11-07-2024
زریان سەرچناری
پەرتووکخانە
ڕێکخستنی دەستپێشخەری یاسادانان لە هەرێمی کوردستان
11-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
باشترین وتەی دەروونناسی(تورکی-کوردی)
10-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ڕێبەری ڕێگرتن لەهاندانی توندوتیژی لەدەزگاکانی میدیای کوردیدا
10-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ڕێبەری نووسین بۆ میدیا و سۆشیال میدیا فەرمییەکانی ھەرێمی کوردستان
10-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ڕۆڵی ڕاگەیاندنی پەرلەمانی کوردستان لە بەشداریپێکردنی کەناڵە تەلەڤزیۆنییەکان لە ناساندنی یاسا و بڕیارەکاندا
10-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
بەرەی نیشتمانیی یەکگرتوو زەروورەتەکەی، سروشتەکەی، ئامانج و پێداویستی یەکانی
10-07-2024
هەژار کامەلا
پەرتووکخانە
زنجیرەی هەبوو، نەبوو زمانی ئاژەڵان 2
10-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
زنجیرەی هەبوو، نەبوو نرخی ئازادی 1
10-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
پەری ددان
10-07-2024
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت 522,468
وێنە 105,723
پەرتووک PDF 19,692
فایلی پەیوەندیدار 98,580
ڤیدیۆ 1,419
ژیاننامە
محەمەد عەلی عەونی
ژیاننامە
عەلی قازی محەمەد - کوڕی ڕەش
ژیاننامە
کەژاڵ ئیبراهیم خدر
ژیاننامە
دکتۆر محەمەد موکری
ژیاننامە
کەیهان ئەنوەر عەلی
الجذور الكوردية لِبعض الكلمات العربية (1)
بە ڕێنووسێکی پوخت لە ماشێنی گەڕانەکەماندا بگەڕێ، بەدڵنیاییەوە ئەنجامێکی باش بەدەست دەهێنیت!
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: عربي
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

الجذور الكوردية لِبعض الكلمات العربية

الجذور الكوردية لِبعض الكلمات العربية
الجذور الكوردية لِبعض الكلمات العربية (1)
مهدي كاكه يي
الحوار المتمدن-العدد: 6828 - 2021-03-01 - 22:37
المحور: دراسات وابحاث في التاريخ والتراث واللغات

هناك الكثير من الكلمات العربية المُقتبسَة من اللغة الكوردية. هذا الإقتباس يعود الى أنّ اللغة العربية كانت لغة فقيرة بسبب الفُقر الحضاري لبيئتهم الصحراوية الجرداء القاحلة، بينما اللغة الكوردية ترعرعت في أحضان بيئة حضارية على ضفاف نهرَي دجلة والفرات التي أوجبت إيجاد مفردات تتجاوب مع التطور الزراعي والصناعي والتجاري الذي شهدته كوردستان. لذلك عندما إحتل العرب كوردستان، أثْرَوا لغتهم من خلال إقتباس الكثير من المفردات الكوردية. أذكر أكثر من (200) كلمة عربية، حسب الترتيب الأبجدي لها، في سلسلة من المقالات التي أنشرها هنا في حلقات تجنبّاً للإطالة، والتي لها جذور كوردية بالإستناد الى مصادر لغوية رصينة.
1. أتون: هذه الكلمة العربية مقتبسة من الكلمة الكوردية (تين) التي تعني (الطاقة الشمسية) أو (حرارة الشمس). من الجدير بالذكر أن كلمة (Utu) السومرية تعني (كُرة الشمس Sphere of the Sun) التي لها صلة بالحرارة.
2. أساورة: تعني (فُرسان)، متأتية من كلمة (ميران) الخورية التي كانت شريحة ميتانية، أُطلِقت ككُنية على أفراد الطبقة التي تلي طبقة الملوك والتي كان أفرادها هو الوحيدين الذين كان يحق لهم ركوب الخيول والدخول بها الى ساحة الحرب. إنتقل هذا المصطلح الى الميديين والأخمينيين بِصيغة (ئەسپابارا Espabara) ودخلت الى اللغة الكوردية على شكل (سوپاه Supah)، أي (محاربون) وثمّ أصبحت تعني (جيش) في اللغة الكوردية. دخلت هذه الكلمة الخورية الى اللغة العربية بِصيغة (أساورة) التي تعني (فُرسان) (1).
3. أستاذ: هذه الكلمة مأخوذة من الكلمة الپهلوية (ئۆستات Ostat) التي تعني (خبير). هذه الكلمة دخلت أيضاً الى اللغة التركية بِصيغة (هۆستا Hosta) والى اللغة الفارسية بِصيغة (أستاد)(2).
4. إشتهاء: هذه الكلمة مُقتبسة من الكلمة الكوردية (شتا Şta) التي تعني (طعام) (3).
5. أصطخر: هذه الكلمة مُقتبسة من الكلمة الكوردية (ئەستێرك Estêrk) التي تعني (سد صغير). إقتبس الفُرس هذه الكلمة الكوردية وحوّروها الى (أستخر) ودخلت الى اللغة العربية بِصيغة (أصطخر) (4).
6. إقليد: هذه الكلمة العربية متأتية من الكلمة الكوردية (كلیل Kilîl) التي تعني (مفتاح) (5).
7. الله: يتركب الإسم من الكلمة السومرية (ألّ) المكررة (ألّ ألّ) المستعملة للتعظيم أو التكبير (6). في البداية كانت تعني (الإشراق واللمعان والسماء) كأعلى موقع في الكون [a]. بعد أن تنازلت الإلهة السومرية (إينانا) عن عرش السماوات على إثر إستلام الأب سيادة المجتمع على الأرض، إحتل الإله المذّكر (ألّ) العرش في نهاية العصر الزراعي ومطلع العصر التاريخي، كما تؤكد ذلك المجريات التاريخية في بلاد سومر (b). إستعار الأكديون هذه الكلمة السومرية بِصيغة عَل (عال) أو إيلو (إيلٌ) ودخلت في أسماء العَلَم الأكدية. في بلاد سوبارتو، ساد هذا المصطلح (ألّ) بين الخوريين في الفترة الواقعة بين سنة 1600 – 1500 قبل الميلاد وعندما وصل الى بلدان الشام الحالية، إستعمله الكنعانيون للدلالة على (رب الأرباب) وكان يعني عندهم (الجبّار، القوي، صاحب العز والعظمة). بدأ العبرانيون يستعملونه بِصيغة (إيلوهيم)، حيث تمّ تسجيله في بداية القرن السادس قبل الميلاد في (سفر دانيال 36:11) وقال اليهود عنه (ها إيل) في حالة المفرد أو (إيليم) بمعنى (إله الآلهة) التي لفظها العرب لاحقاً بِصيغة (اللهمّ) [7].
8. أنْجَر: هذه الكلمة العربية مُقتبسة من الكلمة الكوردية (لەنگەر Lenger). هذه الكلمة الكوردية إقتبسها الفُرس أيضاً وبِنفس صيغتها الكوردية (8).
9. أيوان: هذه الكلمة مقتبسة من الكلمة الكوردية (هەیوان Heywan) ودخلت الى اللغة الفارسية أيضاً بِصيغة (ايوان) (9).
10. باز: طير يتم إستخدامه للصيد. هذا الإسم مأخوذ من الكلمة الآڤيستية (الميدية) (ڤەز Vez) التي تعني (طيران). أصبحت هذه الكلمة في اللغة الپهلوية (باژ (Baj و(باچ Baç) (10).
11. باشق: هذه الكلمة متأتية من الكلمة الكوردية (واشه Waşe) (11).
12. بديع: مقتبسة من الكلمة الكوردية ((بەدەو Bedew) التي تعني (جميل) و(طيّب). هذه الكلمة المركبة تتألف من كلمة (بە Be) التي تعني (ذو) أو (صاحب) وكلمة (دەو dew) المتأتية من كلمة (تەوز Tewz) التي تعني (مجوهرات) و(فتنة). الكلمتان الإنگليزيتان(Beauty) و (Beautiful) مأخوذتان من هذه الكلمة الكوردية. كلمة (Boutique) الفرنسية التي تعني (محل بيع الموديلات والأشياء الجميلة) مأخوذة أيضاً من هذه الكلمة الكوردية(12).
13. بُرج: مأخوذة من الكلمة الكوردية (بەرز Berz) التي تعني (عالي). في اللغة الميدية (لغة آڤيستا) هذه الكلمة هي (بەرەزه Bereze و(بەرزا Berza) (14). أساس هذه الكلمة هو الكلمة الكوردية القديمة (بورگ Burg) التي كانت تعني (جبل) (13). دخلت الكلمة الكوردية القديمة (بورگ Burg) الى مختلف اللغات الهندوأوروپية، حيث على سبيل المثال إقتبستها اللغة السويدية بصيغة (Berg) ولها نفس المعنى، أي جبل. دخلت هذه الكلمة الكوردية في أسماء كثير من المدن الأوروپية، مثل مدينة (Hamburg) الألمانية ومدينة (Edinburgh) الأسكتلندية وغيرهما من المدن.
14. برجوازية: أساس هذه الكلمة هو الكلمة الكوردية القديمة (بورگ Burg) التي كانت تعني (جبل). إستُحدِث مصطلح (بورگواز Burguwaz) (برجوازية) لإطلاقه على سكنة القِلاع لتمييزهم عن الطبقات الكادحة الفقيرة التي كانت تسكن في القرى المحيطة بهذه المدن، وخاصة بعد الإنقلاب الصناعي (13).
15. بَرَزَ: هذه الكلمة ومشتقاتها، مثل بارز، بروز، متأتية من الكلِمة الكوردية (بەرز Berz) التي تعني (عالي)، حيث يدلّ الفعل (بَرَزَ) على (العلو والظهور). هذه الكلمة في لغة آڤێستا الميدية هي (Berza) و(Bereze). إشتقت من هذه الكلمة في اللغة الكوردية، كلمة (بلند Bilind) التي تعني (عالي) وتعني أيضاً (طويل القامة). هذه الكلمة الكوردية الأخيرة داخلة في اللغة التركية بِصيغة (Bûlent) وأصبحت في اللغة الفارسية (بلند) (14).
[1]
ئەم بابەتە بەزمانی (عربي) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە 119 جار بینراوە
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | عربي | https://www.ahewar.org/- 11-03-2024
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 15
زمانی بابەت: عربي
ڕۆژی دەرچوون: 01-03-2021 (3 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: زمانەوانی و ڕێزمان
پۆلێنی ناوەڕۆک: وتار و دیمانە
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: عەرەبی
وڵات - هەرێم: کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ئاراس حسۆ )ەوە لە: 11-03-2024 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 11-03-2024 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( ئاراس حسۆ )ەوە لە: 11-03-2024 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 119 جار بینراوە
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
ژیاننامە
سروە ساڵەیی
وێنە و پێناس
تیپی تۆپی پێی ئازادی لە کەرکووک ساڵی 1999
ژیاننامە
ڕزگار حاجی حەمە
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
پەرتووکخانە
ڕۆڵی ڕاگەیاندنی پەرلەمانی کوردستان لە بەشداریپێکردنی کەناڵە تەلەڤزیۆنییەکان لە ناساندنی یاسا و بڕیارەکاندا
وێنە و پێناس
چوار لە پیاوماقوڵانی شارەدێی سیدەکان ساڵی 1981
ژیاننامە
بەختیار ئەحمەدی 3
پەرتووکخانە
ڕێکخستنی دەستپێشخەری یاسادانان لە هەرێمی کوردستان
ژیاننامە
سابات محەمەد ساڵح
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
گەنجانی گوندی باشقاڵ ئاغای ئاکرێ ساڵی 1996
پەرتووکخانە
ڕێبەری ڕێگرتن لەهاندانی توندوتیژی لەدەزگاکانی میدیای کوردیدا
پەرتووکخانە
ڕێبەری نووسین بۆ میدیا و سۆشیال میدیا فەرمییەکانی ھەرێمی کوردستان
ژیاننامە
ئەرکان باڵواسە
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک لە پیاوانی کۆمەڵگای پیرزین ساڵی 1979
کورتەباس
خەمۆکی نەمانی توانای خەونبینینە
وێنە و پێناس
گەشتی بەهارەی کۆمەڵێک لە مامۆستایانی شارەدێی دارەتوو لە بەردەڕەش ساڵی 1993
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
پەرتووکخانە
باشترین وتەی دەروونناسی(تورکی-کوردی)
ژیاننامە
هولیا ئەڤشار
کورتەباس
هێمن هەورامی پێشوازیی لە کونسوڵی گشتیی نوێی تورکیا کرد
ژیاننامە
چێنەر عەبدولقادر
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
کورتەباس
مەسعود بارزانی لە بەغدا پێشوازی لە پارێزگاری بەسڕا دەکات
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
سیاهگل.. پەرستگەی سەردەمی ساسانییەکان
کورتەباس
مەسعود بارزانی پێشوازی لە سەرۆکی هاوپەیمانێتیی دەوڵەتی یاسا دەکات
شوێنەوار و کۆنینە
کاروانسەرای قەسری شیرین
ژیاننامە
خەدیجە ئەسکەندەر حەیدەر
ژیاننامە
ئاواز عەبدولقەهار عوسمان
کورتەباس
مەسعود بارزانی لەگەڵ سەرۆکی حزبی تەقەدوم کۆبوویەوە
ژیاننامە
ئەیوب محەمەدی

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
محەمەد عەلی عەونی
18-11-2008
هاوڕێ باخەوان
محەمەد عەلی عەونی
ژیاننامە
عەلی قازی محەمەد - کوڕی ڕەش
03-11-2009
هاوڕێ باخەوان
عەلی قازی محەمەد - کوڕی ڕەش
ژیاننامە
کەژاڵ ئیبراهیم خدر
09-01-2010
هاوڕێ باخەوان
کەژاڵ ئیبراهیم خدر
ژیاننامە
دکتۆر محەمەد موکری
30-01-2012
ڕێناس نەورۆزی
دکتۆر محەمەد موکری
ژیاننامە
کەیهان ئەنوەر عەلی
11-07-2017
سەریاس ئەحمەد
کەیهان ئەنوەر عەلی
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
چێنەر عەبدولقادر
11-07-2024
زریان سەرچناری
پەرتووکخانە
ڕێکخستنی دەستپێشخەری یاسادانان لە هەرێمی کوردستان
11-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
باشترین وتەی دەروونناسی(تورکی-کوردی)
10-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ڕێبەری ڕێگرتن لەهاندانی توندوتیژی لەدەزگاکانی میدیای کوردیدا
10-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ڕێبەری نووسین بۆ میدیا و سۆشیال میدیا فەرمییەکانی ھەرێمی کوردستان
10-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ڕۆڵی ڕاگەیاندنی پەرلەمانی کوردستان لە بەشداریپێکردنی کەناڵە تەلەڤزیۆنییەکان لە ناساندنی یاسا و بڕیارەکاندا
10-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
بەرەی نیشتمانیی یەکگرتوو زەروورەتەکەی، سروشتەکەی، ئامانج و پێداویستی یەکانی
10-07-2024
هەژار کامەلا
پەرتووکخانە
زنجیرەی هەبوو، نەبوو زمانی ئاژەڵان 2
10-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
زنجیرەی هەبوو، نەبوو نرخی ئازادی 1
10-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
پەری ددان
10-07-2024
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت 522,468
وێنە 105,723
پەرتووک PDF 19,692
فایلی پەیوەندیدار 98,580
ڤیدیۆ 1,419
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
ژیاننامە
سروە ساڵەیی
وێنە و پێناس
تیپی تۆپی پێی ئازادی لە کەرکووک ساڵی 1999
ژیاننامە
ڕزگار حاجی حەمە
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
پەرتووکخانە
ڕۆڵی ڕاگەیاندنی پەرلەمانی کوردستان لە بەشداریپێکردنی کەناڵە تەلەڤزیۆنییەکان لە ناساندنی یاسا و بڕیارەکاندا
وێنە و پێناس
چوار لە پیاوماقوڵانی شارەدێی سیدەکان ساڵی 1981
ژیاننامە
بەختیار ئەحمەدی 3
پەرتووکخانە
ڕێکخستنی دەستپێشخەری یاسادانان لە هەرێمی کوردستان
ژیاننامە
سابات محەمەد ساڵح
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
گەنجانی گوندی باشقاڵ ئاغای ئاکرێ ساڵی 1996
پەرتووکخانە
ڕێبەری ڕێگرتن لەهاندانی توندوتیژی لەدەزگاکانی میدیای کوردیدا
پەرتووکخانە
ڕێبەری نووسین بۆ میدیا و سۆشیال میدیا فەرمییەکانی ھەرێمی کوردستان
ژیاننامە
ئەرکان باڵواسە
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک لە پیاوانی کۆمەڵگای پیرزین ساڵی 1979
کورتەباس
خەمۆکی نەمانی توانای خەونبینینە
وێنە و پێناس
گەشتی بەهارەی کۆمەڵێک لە مامۆستایانی شارەدێی دارەتوو لە بەردەڕەش ساڵی 1993
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
پەرتووکخانە
باشترین وتەی دەروونناسی(تورکی-کوردی)
ژیاننامە
هولیا ئەڤشار
کورتەباس
هێمن هەورامی پێشوازیی لە کونسوڵی گشتیی نوێی تورکیا کرد
ژیاننامە
چێنەر عەبدولقادر
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
کورتەباس
مەسعود بارزانی لە بەغدا پێشوازی لە پارێزگاری بەسڕا دەکات
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
سیاهگل.. پەرستگەی سەردەمی ساسانییەکان
کورتەباس
مەسعود بارزانی پێشوازی لە سەرۆکی هاوپەیمانێتیی دەوڵەتی یاسا دەکات
شوێنەوار و کۆنینە
کاروانسەرای قەسری شیرین
ژیاننامە
خەدیجە ئەسکەندەر حەیدەر
ژیاننامە
ئاواز عەبدولقەهار عوسمان
کورتەباس
مەسعود بارزانی لەگەڵ سەرۆکی حزبی تەقەدوم کۆبوویەوە
ژیاننامە
ئەیوب محەمەدی
فۆڵدەرەکان
کۆمەڵکوژی - تەرمەکەی دۆزراوەتەوە؟ - نەخێر (تا کاتی تۆمارکردن - چاککردنی ئەم بابەتە) کۆمەڵکوژی - جۆری کەس - ئەنفالکراو کۆمەڵکوژی - جۆری کەس - قوربانیی ئەنفال کۆمەڵکوژی - ڕەگەزی کەس - نێر کۆمەڵکوژی - شار و شارۆچکەکان (لەدایکبوون) - کۆیە کۆمەڵکوژی - قۆناغەکانی ئەنفال - ئەنفالی 4 (زێودەر و دۆڵی زێی بچووک) کۆمەڵکوژی - نەتەوە - کورد کۆمەڵکوژی - وڵات - هەرێم (کۆچی دوایی) - ئێڕاق کۆمەڵکوژی - وڵات - هەرێم (لەدایکبوون) - باشووری کوردستان وشە و دەستەواژە - جۆری دۆکومێنت - زمانی یەکەم

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.329 چرکە!