پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
پەرتووکخانە
ڕێبەری کچە زیرەکەکان؛ چۆن خۆمان خۆش بوێت؟
22-05-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
مارکس و سۆشیالیزم و دەوڵەت
21-05-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ژیاننامە
ئامانج نازم بیجان
20-05-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەرتووکخانە
مەترسیەکانی سەر ئازادی ڕادەربڕین
20-05-2024
زریان سەرچناری
ژیاننامە
ڕابەر فایەق مەحمود
20-05-2024
زریان سەرچناری
پەرتووکخانە
ڕووبەڕووبونەوەی گەندەڵی
20-05-2024
زریان سەرچناری
ژیاننامە
سروە ساڵەیی
20-05-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەرتووکخانە
هەرەمی هەڵگەڕاوە
20-05-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ئیبراهیم ڕەئیسی
20-05-2024
شەنە بەکر
پەرتووکخانە
تێگەیشتن
19-05-2024
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت 519,065
وێنە 106,673
پەرتووک PDF 19,294
فایلی پەیوەندیدار 97,290
ڤیدیۆ 1,392
ژیاننامە
عەلی توانا
ژیاننامە
نوری ئەحمەد تەها
ژیاننامە
فازیل قەفتان
ژیاننامە
سەبری کایا
شەهیدان
ژینا ئەمینی
الجذور الكوردية لِبعض الكلمات العربية (13)
مێگا-داتای کوردیپێدیا، یارمەتیدەرێکی باشە بۆ بڕیارە کۆمەڵایەتی، سیاسی و نەتەوەییەکان.. داتا بڕیاردەرە!
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: عربي
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

الجذور الكوردية لِبعض الكلمات العربية

الجذور الكوردية لِبعض الكلمات العربية
الجذور الكوردية لِبعض الكلمات العربية (13)
مهدي كاكه يي
الحوار المتمدن-العدد: 6890 - 2021-05-06 - 23:49
المحور: دراسات وابحاث في التاريخ والتراث واللغات

187. موز: مأخوذة من الكلمة الپهلوية (مۆز Moz) والتي هي نفس الإسم في اللغة الكوردية.
188. نازك: أصل هذه الكلمة العربية هو الكلمة الميدية (ناسوكا Nasûka) أو (نازوكا Nazûka) التي تعني (رقيق) أو (ناعم). أصبحت هذه الكلمة في اللغة الكوردية (نازك Nazik) أو (ناسك Nasik).
189. ناي: هذه هي إسم آلة موسيقية كوردية قديمة، إقتبسها العرب وأدخلوها الى لغتهم.
190. نعاس: وهي مأخوذة من الكلمة الكوردية (وەنەوس Wenews) التي متغيرة الى كلمة (وەنەس Wenes) ثم متحولة الى (وەسەنWesen).
191. نموذج: هذه الكلمة مأخوذة من الكلمة الكوردية (نموونه Nimûne) التي هي بِدورها متأتية من كلمة (نمێنه Nimêne) التي تعني (إظهار صورة). في اللغة الپهلوية هذه الكلمة هي بِصيغة (نموذگ Nimûzig) [135].
192. نوح: يذكر الأستاذ أسعد قرداخي أنّ إسم (نوح) هو كلمة كوردية التي تُدّعى أنها كلمة آرامية بالرغم من أنّ الكورد أقدم من الآراميين بكثير. إسم (نوح) متأتي من الكلمة الكوردية (نووك Nûk)، حيث يُقال باللغة الكوردية (نووكە نووك Nûkenûk) أي (البكاء والتعبير عن الشقاء بِصوتٍ ذليل، طالباً الحصول على شيء مُعيّن). يُقال أنّ (نوح) كان بإستمرار خلال حياته يدعو ويبكي ويتضرّع الى الله ليكون في عونه وأن ينقذه هو وأصحابه من الطوفان. لذلك يجعل الله (نوح) أن يتعلم النجارة ويبني سفينة كبيرة بحيث تسع له ولجميع مريديه وقسم من الكائنات الحيّة لكي ينجوا من الغرق.
193. نيشان: هذه الكلمة العربية متأتية من الكلمة الكوردية (نيشان).
194. هزة: هذه الكلمة مُقتبسة من الكلمة الكوردية (هەژین Hejîn) التي تعني (الحركة والهزة) والكلمة متأتية من صوت الهزة.
195. هلال: أصل هذه الكلمة العربية هو (هەڵ Heł) التي تأتي كلاحقة في بداية بعض الكلمات الكوردية للدلالة على (الصعود والظهور والشروق)، مثل (هەڵات Hełat) التي تعني (شروق) و (ڕۆژهەڵات Řojhełat) التي تعني (الشرق) و (هەڵپەركێ Hełperkê) التي تعني (رقص) الدال على (الرفع).
196. هلهلة: هذه الكلمة العربية قد تكون متأتية من الكلمة السومرية (húl - la) التي تعني (مسرور جداً) أو (مُبتهِج) والتي أصبحت في الكوردية (هەڵهەڵە Hełhełe) التي تدل على الرفع والعلو (في الصوت). هناك كلمات كوردية كثيرة تبدأ بِكلمة (هەڵ Heł) للدلالة على الإرتفاع، سواءً في الصوت أو الحركة أو العلو، مثل (هەڵبەزین Hełbezîn)، أي (قفز) و (هەڵسان Hełsan) التي تعني (نهوض) وهكذا.
197. هندسة: هذه الكلمة مأخوذة من الكلمة الكوردية (هەندازه Hendaze) التي تعني (قياس)، حيث أن (هەند Hend) تعني (مقدار) وكلمة (ئازه Aze) هي بالأصل (ئاستە Aste) التي تعني (مستوى).
198. هور: يذكر الأستاذ محمد جميل روژبياني بأن كلمة (هور) هي مفردة كوردية. الكلمة الكوردية (هۆراو Horaw) التي تعني (مستنقعات)، حيث إقتبس العرب هذه الكلمة الكوردية وقاموا بجمعها أيضاً فأصبحت (أهوار).
199. هيكل: هذه الكلمة العربية مقتبسة من الكلمة السومرية المركبة (ئەی – كالEy Kal)، حيث أن كلمة (ئەی Ey) تعني (بيت) وكلمة (كال Kal) تعني (كبير) وبذلك فأن الكلمة السومرية (ئەی – كالEy Kal) تعني (بيت العبادة)، حيث أن (بيت العبادة) كان أكبر بيت في المدينة في بلاد سومر.
200. وجدان: هذه الكلمة مُقتبسَة من اللغة الكوردية (ویژدان Wîjdan) التي تعني (ضمير).
201. وَرِدْ: متأتية من الكلمة الآڤيستائية (الميدية) (ڤاردها Vardiha) و في اللغة الپهلوية أصبحت هذه الكلمة (ڤەردە Verde) أو (ڤەرتە Verte). في اللغة الكوردية، تحورت هذه الكلمة الميدية الى (گوڵ Guł).
202. ورق: هذه الكلمة مُقتبسَة من الكلمة الپهلوية (ڤەلگ Velg) التي تعني (دليل) أو (إثبات) الذي يُكتَب على الورق.
203. وزير: مأخوذة من الكلمة الكوردية (وەزیر Wezîr). هذه الكلمة هي بِصيغة (ڤەژیرVejîr ) في اللغة الپهلوية التي تعني (ناصِح) أو (مُستشار). دخلت هذه الكلمة الكوردية في القرآن بِمعنى (مُستَشار) أو (ناصِح)، (ربّي إشرح لي صدري ويسّرْ لي أمري وإحلل عقدةً من لساني يفقهوا قولي. واجعل لي وزيراً من أهلي، هارون أخي أشدد به أزري وأشركه في أمري) (سورة طه، ك 29/20).
204. وسن: وهي مأخوذة من الكلمة الكوردية (وەنەوس Wenews) التي متغيرة الى كلمة (وەنەس Wenes) ثم متحولة الى (وەسەنWesen).
[1]
ئەم بابەتە بەزمانی (عربي) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە 49 جار بینراوە
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | عربي | https://www.ahewar.org/- 11-03-2024
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 15
زمانی بابەت: عربي
ڕۆژی دەرچوون: 06-05-2021 (3 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: زمانەوانی و ڕێزمان
پۆلێنی ناوەڕۆک: وتار و دیمانە
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: عەرەبی
وڵات - هەرێم: کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ئاراس حسۆ )ەوە لە: 11-03-2024 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 11-03-2024 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( ئاراس حسۆ )ەوە لە: 11-03-2024 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 49 جار بینراوە
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
کورتەباس
لە سنووری بەردەڕەش کەسانی نەناسراو گردێکی شوێنەواری هەڵدەکۆڵن
ژیاننامە
ڕابەر فایەق مەحمود
ژیاننامە
شەم سامان
ژیاننامە
ئیبراهیم ڕەئیسی
ژیاننامە
حسێنی پاسکیلچی
ژیاننامە
کامەران پاڵانی
کورتەباس
بەوێنە.. قۆناغەکانی نۆژەنکردنەوەی قشڵەی ئاکرێ بەرەو تەواوبوونن
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
ژیاننامە
کارزان کەریم مەغدید
پەرتووکخانە
مەترسیەکانی سەر ئازادی ڕادەربڕین
وێنە و پێناس
دوو ئافرەتی گەڕەکێکی قەڵاتی هەولێر ساڵی 1963
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
سیاهگل.. پەرستگەی سەردەمی ساسانییەکان
ژیاننامە
ئارەزوو سەردار
وێنە و پێناس
شەقامی باتا لە هەولێر ساڵی 1960
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
گۆڕەپانی پەلەوەر (مەیدانی مریشکان)ی هەولێر ساڵی 1978
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
کورتەباس
بنکەی کەلەپووری قەسرۆکە... ماڵێک بۆ هەوادارانی هونەر و فۆلکلۆری کوردی و ڕەسەنایەتی
پەرتووکخانە
ڕووبەڕووبونەوەی گەندەڵی
ژیاننامە
سروە ساڵەیی
ژیاننامە
نیشتیمان عەبدولقادر ئەحمەد
کورتەباس
توێژینەوەیەک: لە تورکیا و باکووری کوردستان نزیکەی 60%ی خێزانی کورد لە ماڵەکانیان بە کوردی قسە ناکەن
پەرتووکخانە
هەرەمی هەڵگەڕاوە
پەرتووکخانە
مارکس و سۆشیالیزم و دەوڵەت
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
وێنە و پێناس
کرماشان ساڵی 1960
کورتەباس
جوانییەکانی سروشت لە ئەشکەوتی بەستوون
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
پەرتووکخانە
ڕێبەری کچە زیرەکەکان؛ چۆن خۆمان خۆش بوێت؟
وێنە و پێناس
زانا خەلیل و فەرهاد پیرباڵ لە کۆلێژی ئادابی زانکۆی سەڵاحەدین، هەولێر ساڵی 1995
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
ژیاننامە
مژدە عەبدولحەمید

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
عەلی توانا
11-03-2010
هاوڕێ باخەوان
عەلی توانا
ژیاننامە
نوری ئەحمەد تەها
25-06-2010
هاوڕێ باخەوان
نوری ئەحمەد تەها
ژیاننامە
فازیل قەفتان
16-05-2019
زریان سەرچناری
فازیل قەفتان
ژیاننامە
سەبری کایا
22-05-2020
هاوڕێ باخەوان
سەبری کایا
شەهیدان
ژینا ئەمینی
17-09-2022
شەنە بەکر
ژینا ئەمینی
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
پەرتووکخانە
ڕێبەری کچە زیرەکەکان؛ چۆن خۆمان خۆش بوێت؟
22-05-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
مارکس و سۆشیالیزم و دەوڵەت
21-05-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ژیاننامە
ئامانج نازم بیجان
20-05-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەرتووکخانە
مەترسیەکانی سەر ئازادی ڕادەربڕین
20-05-2024
زریان سەرچناری
ژیاننامە
ڕابەر فایەق مەحمود
20-05-2024
زریان سەرچناری
پەرتووکخانە
ڕووبەڕووبونەوەی گەندەڵی
20-05-2024
زریان سەرچناری
ژیاننامە
سروە ساڵەیی
20-05-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەرتووکخانە
هەرەمی هەڵگەڕاوە
20-05-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ئیبراهیم ڕەئیسی
20-05-2024
شەنە بەکر
پەرتووکخانە
تێگەیشتن
19-05-2024
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت 519,065
وێنە 106,673
پەرتووک PDF 19,294
فایلی پەیوەندیدار 97,290
ڤیدیۆ 1,392
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
کورتەباس
لە سنووری بەردەڕەش کەسانی نەناسراو گردێکی شوێنەواری هەڵدەکۆڵن
ژیاننامە
ڕابەر فایەق مەحمود
ژیاننامە
شەم سامان
ژیاننامە
ئیبراهیم ڕەئیسی
ژیاننامە
حسێنی پاسکیلچی
ژیاننامە
کامەران پاڵانی
کورتەباس
بەوێنە.. قۆناغەکانی نۆژەنکردنەوەی قشڵەی ئاکرێ بەرەو تەواوبوونن
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
ژیاننامە
کارزان کەریم مەغدید
پەرتووکخانە
مەترسیەکانی سەر ئازادی ڕادەربڕین
وێنە و پێناس
دوو ئافرەتی گەڕەکێکی قەڵاتی هەولێر ساڵی 1963
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
سیاهگل.. پەرستگەی سەردەمی ساسانییەکان
ژیاننامە
ئارەزوو سەردار
وێنە و پێناس
شەقامی باتا لە هەولێر ساڵی 1960
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
گۆڕەپانی پەلەوەر (مەیدانی مریشکان)ی هەولێر ساڵی 1978
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
کورتەباس
بنکەی کەلەپووری قەسرۆکە... ماڵێک بۆ هەوادارانی هونەر و فۆلکلۆری کوردی و ڕەسەنایەتی
پەرتووکخانە
ڕووبەڕووبونەوەی گەندەڵی
ژیاننامە
سروە ساڵەیی
ژیاننامە
نیشتیمان عەبدولقادر ئەحمەد
کورتەباس
توێژینەوەیەک: لە تورکیا و باکووری کوردستان نزیکەی 60%ی خێزانی کورد لە ماڵەکانیان بە کوردی قسە ناکەن
پەرتووکخانە
هەرەمی هەڵگەڕاوە
پەرتووکخانە
مارکس و سۆشیالیزم و دەوڵەت
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
وێنە و پێناس
کرماشان ساڵی 1960
کورتەباس
جوانییەکانی سروشت لە ئەشکەوتی بەستوون
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
پەرتووکخانە
ڕێبەری کچە زیرەکەکان؛ چۆن خۆمان خۆش بوێت؟
وێنە و پێناس
زانا خەلیل و فەرهاد پیرباڵ لە کۆلێژی ئادابی زانکۆی سەڵاحەدین، هەولێر ساڵی 1995
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
ژیاننامە
مژدە عەبدولحەمید

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.5
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.36 چرکە!