پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
ڤیدیۆ
کوردەکان تۆپ و بۆمببارانی دوژمنیش نایانترسێنێت
19-06-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
واحید قادر پوور
19-06-2024
شادی ئاکۆیی
ژیاننامە
سینا ڕەسوڵ زادە
19-06-2024
شادی ئاکۆیی
ڤیدیۆ
نوێکردنەوەی بەڵین و پەیمان لەلایەن کۆمەڵێک جاش و مستەشارەکانی سەردەمی بەعس و سەددام حسێن
18-06-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
زیاد ئەسعەد بێدەنگی دەشکێنێت و باسی تەندرووستی و تەڵعەت تاهیر دەکات
18-06-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
ئیشراقی فەقێ تەیران
17-06-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەرتووکخانە
تارمایی مەرگ
16-06-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
من هەبم یاخود نا .. ئەمەیە مەهزەلەکە
14-06-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
خرۆشان و ڕامان
14-06-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
شێخ ڕەزای تاڵەبانی بەپێنووسی چەند بنووسێک
14-06-2024
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت 518,177
وێنە 104,651
پەرتووک PDF 19,254
فایلی پەیوەندیدار 97,497
ڤیدیۆ 1,397
ژیاننامە
پیرەمێرد
شەهیدان
مستەفا خۆشناو
ژیاننامە
ڕووناک فەرەج ڕەحیم
ژیاننامە
بەرزانی قالەی خەڵوز
ژیاننامە
هەژیر مەحمود پوور
الاعتراف بجمهورية كوردستان الحمراء
خانمانی کوردیپێدیا، ئازار و سەرکەوتنەکانی ژنانی کورد لە داتابەیسی نەتەوەکەیاندا هاوچەرخانە ئەرشیڤدەکەن..
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: عربي
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

محمود عباس

محمود عباس
الاعتراف بجمهورية كوردستان الحمراء
#محمود عباس#
الحوار المتمدن-العدد: 6690 - #28-09-2020# - 08:55
المحور: مواضيع وابحاث سياسية

أحد أهم أسباب التداخل الجغرافي بين جمهوريتي أذربيجان وأرمينيا، وديمومة الصراع بعد تفكك الإتحاد السوفيتي، هي تقسيم جمهورية كوردستان الحمراء، وتوزيع مناطقها بينهما، بعدما قام ستالين بطمسها، لأسباب عدة ومنها إرضاء لتركيا الكمالية، ومن ثم إزالتها في بدايات الحرب العالمية الثانية بتهمة التعاون مع ألمانيا النازية، وتهجير شعبها الكوردي بين الجمهوريات السوفيتية الشرقية، إلى درجة تم إسكان بعضهم في ريف جمهورية كركيزيا في شمال الصين، وتم تشتيتهم حتى أصبح الاتصال بينهم شبه مستحيلا حينها (*).
ظلت الإشكالية مطمورة بينهما بحكم النظام السوفيتي، وبرزت الخلافات في بدايات انهيار الدولة القوية، حينها طالبت منطقة ناكورينا كرباغ بالاستقلال عن أذربيجان، دعمتها أرمينيا، وتكتمت روسيا عن دعمها غير المباشر، ورغم تمكنها من مواجهة أذربيجان، وهجر أغلب الأذريين منها، لكنها لم تحظى بالاعتراف الدولي، لمعارضة أذربيجان وعدم موافقة أرمينيا وروسيا، وظلت منطقة تابعة لجمهورية أرمينيا، ولكن كلما تتجدد الخلافات عليها، تعلن أرمينيا؛ أنها على وشك الاعتراف بها كجمهورية مستقلة تحت أسم جمهورية ناكورنيا قرباغ أو ما تسمى في أرمينيا ب آر تساغ، ومعناها غابة آر، أي غابة إله الشمس، لإدراكها أن موقعها الجغرافي في وسط جمهورية أذربيجان الحالية تجعلها هدف لتهديدات مستمرة من قبل أذربيجان وتركيا.
ورغم أن إشكالية مقاطعة ناختشيفان الأذربيجانية، ذات الحكم الذاتي، الواقعة ما بين جمهورية أرمينيا وتركيا، أقل إثارة لأن أرمينيا لا تطالب بها، علما أن جزء من جغرافيتها كانت ضمن جمهورية كوردستان الحمراء في بدايات تشكيلها، ولا يستبعد أن تثار في المستقبل الإشكاليات حولها فيما إذا استمر الصراع بين الجمهوريتين، رغم أن تركيا متشددة في دعمها لجمهورية أذربيجان، وهي المنطقة الجغرافية الوحيدة التي توفر الاتصال الحدودي بنيها وبين أذربيجان والتي تقدر ب (18) كم فقط، مقارنة بحدودها مع أرمينيا البالغة (328) كم. إلى جانب هاتين المنطقتين هناك مناطق أخرى متداخلة بين الجمهوريتين، مدن وضواحيها تابعة لأحداها تقع في جغرافية الأخرى.
كثيرا ما تثير أرمينيا قضية الاعتراف الرسمي بجمهورية ناكورنيا، ظلت أغلبية سكانها من الكورد الإيزيديين رغم التهجير الواسع الذي تم في بدايات القرن الماضي؛ وعلى مراحل، وهي تدرك أن الحل الأفضل لقطع دابر التجاوزات الأذربيجانية والتركية، وضغوطاتهما على روسيا الفيدرالية، هو الاعتراف بها ومحاولة إقناع روسيا بذلك، ولا شك أنه بدون الاعتراف الروسي لن تتمكن أرمينيا لوحدها من تجميع الرأي العالمي، ووضع قضيتها على جدول أعمال هيئة الأمم، للحصول على الاعتراف الدولي بالجمهورية الصغيرة والواقعة ضمن جغرافية أذربيجان باستثناء ممر ضيق يوصلها مع أرمينيا، بعدما تمكنت الأخيرة إعادتها مع بعض من المناطق التي كانت سابقا لأرمينيا أو تابعة لجمهورية كردستان الحمراء وضمها ستالين لأذربيجان لديمومة الخلافات بينهما، والتي تقدر ب 20 من مساحة أذربيجان. بالمناسبة تكلف المهاجرون من الأرمن تعبيد الطريق الواصل بين المنطقة وأرمينيا والبالغ طوله 60 كم.
وهنا تعلم حكومة أذربيجان وتركيا، أن أي اعتراف بها، قد تؤدي إلى توسيع جغرافيتها، وربما إعادة أحياء تاريخ بدايات تشكيل جمهورية كوردستان الحمراء، وكانت تشمل منطقة ناختشيفان، أو جزء واسع منها، وبالتالي ستكون حدودها متصلة مباشرة مع تركيا، وقد تتأثر بعض من مناطق أرمينيا بها، كما وفي حال تم الاعتراف بها قد تظهر دراسات تاريخية تعاد أحياء أسمها القديم، وهنا وبالتأكيد ستظهر اعتراضات ليس فقط من تركيا بل من إيران وبعض الدول الأخرى.
على هذه الخلافات، والتدخلات الجيوسياسية، تفضل روسيا الفيدرالية العمل في المجال الدبلوماسي، أكثر مما يتطلب منها الموقف الحاسم من الاعتداءات الأذربيجانية والتركية الواضحة، وهو ما تظهرها، كحكومة مترددة في دعم حليفتها أرمينيا، علما أنها الدولة الوحيدة المتمكنة من حسم الموقف، وتكاد أن تكون موقفها هنا على سوية مواقفها من تركيا في الصراع الليبي والسوري، رغم اختلاف نوعية المصالح، وهي التي سهلت لأذربيجان وبمساعدة القوات العسكرية التركية، والمرتزقة السوريين الذين تم إرسالهم، من اقتحام مناطق في منطقة ناكورنيا قره باغ، والتي سميت في بدايات الثورة البلشفية بجمهورية كوردستان الحمراء.
والسؤال:
فيما إذا تمكنت أذربيجان من إعادة المنطقة إلى حاضنتها، هل ستظل روسيا على الحياد، علما أن ؟
وإن تم هل هي مبنية على استراتيجية صراعها مع الناتو وأمريكا والقضايا الجارية في دول البلطيق، وغيرها من المناطق والتي تؤدي إلى تغاضي روسيا عن معظم التجاوزات التركية في المنطقة؟
ألا تتبين أن تركيا بدأت تستفيد من صراع الأقطاب، وتتمدد في كل الاتجاهات، القومية والإسلامية، وفعلا وكما يقال إنها تعيد الهيمنة العثمانية مضافة إليها البعد التركي القومي؟
إلى متى ستظل روسيا صامتة على التجاوزات التركية، مستخدمة السياسة المرنة معها، المشابهة للدبلوماسية الأوروبية الرخوة؟
وفيما لو أردنا أن نبعد التأويلات السابقة، ومثلها أن روسيا ومعها أرمينيا في الحقيقة لا يريدان ظهور جمهورية ناكورنيا كرباغ، مساحتها لا تتجاوز 4400 كم مربع، وعاصمتها كانت حتى عام 1917م كانت قرية تسمى ب خانيِّ گُندي قبل أن تبدل ب استبانا كيرت، والتي ستكون على الأغلب جمهورية للكورد الإيزيديين، وستدخل ولأول مرة في التاريخ كخطوة دولية إنسانية-سياسية يعترف بها بهذا المكون الكوردستاني، وسيكون رد أسطوريا على الفرمانات العديدة المتلاحقة بالكورد الإيزيديين، أي كانت اسم الجمهورية، لشعب المنطقة حق الاختيار، فهم الذين ضحوا واستقلوا عن أذربيجان.
فما هي الأسباب المؤدية إلى هذا التردد غير المعهود من الجانب الروسي تجاه دولة كانت عدوتها الألد على مدى قرون عديدة، وخسرت معها جغرافية واسعة على أطراف البحر الأسود ومنها بعد الثورة البلشفية؟
هل ستتمكن تركيا وأذربيجان من اقتطاع جزء من جغرافية أرمينيا وعلى مرأى من روسيا؟
كيف سيكون الموقف الأمريكي، والأوروبي حينها، وموقفها في حال أقدمت أرمينيا على الاعتراف بها كجمهورية مستقلة؟
معلومات عامة عن الصراع بين الجمهوريتين بعد انهيار الإتحاد السوفيتي:
بدأت المشاكل بين الجمهوريتين عام 1988م أي في بدايات البريسترويكا، ونشب الحرب في عام 1991م. أصدر مجلس الأمن عام 1993 قرار رقم 822 طالب فيه القوات الأرمينية بالانسحاب من الأقاليم المحتلة في أذربيجان، لكن القوات الأرمينية لم تمتثل للقرار.
انتهى القتال بينهما عام 1994 وتم توقيع اتفاق لوقف إطلاق النار، بدون معاهدة سلام.
في عام 2006، وضع دستور لكورنيا كرباغ ك جمهورية مستقلة ومنفصلة عن أذربيجان عاصمتها استبانا كريت.
لم تحظى باعتراف المجتمع الدولي، بما في ذلك أرمينيا- وروسيا، لذلك فهي شبه مستقلة تابعة لأرمينيا.
(*) للمزيد من المعلومات عن هذه يمكن مراجعة كل من:
1- مصطفايف وكيل. الكتاب الإلكتروني، كردستان القوقازية، ترجمة أحمد على حيدر.
2-كردستان الحمراء، دراسات، للكاتب عبد الله شكاكي، موقع مركز الفرات، تاريخ #09-09-2018# م
3- مقالة، للكاتب حورو شورش، موقع ولاتي ما، تاريخ #04-09-2006# م
3- سلسلة مقالات للدكتور محمد البرازي، عن كورد الإتحاد السوفيتي، منشورة في صفحته الفيس بوك.
الولايات المتحدة الأمريكية
mamokurda@gmail.com
[1]
ئەم بابەتە بەزمانی (عربي) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە 21 جار بینراوە
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | عربي | https://www.ahewar.org/ - 10-05-2024
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 2
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
زمانی بابەت: عربي
ڕۆژی دەرچوون: 28-09-2020 (4 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: دۆزی کورد
پۆلێنی ناوەڕۆک: وتار و دیمانە
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: عەرەبی
وڵات - هەرێم: کوردستانی (سوور)
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ئاراس حسۆ )ەوە لە: 10-05-2024 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 13-05-2024 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( ئاراس حسۆ )ەوە لە: 12-05-2024 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 21 جار بینراوە
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
کورتەباس
کۆیە و کاروانی ئاواز و گۆرانی کوردی
وێنە و پێناس
مامۆستایانی پەیمانگای ناوەندی مامۆستایانی هەولێر ساڵی 1983-1984
پەرتووکخانە
من هەبم یاخود نا .. ئەمەیە مەهزەلەکە
شوێنەوار و کۆنینە
کاروانسەرای قەسری شیرین
پەرتووکخانە
تارمایی مەرگ
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
شێخ ڕەزای تاڵەبانی بەپێنووسی چەند بنووسێک
کورتەباس
ئافرەت لە چیرۆکی کوردی داواکارێکی ناتەواو
ژیاننامە
جەعفەر گەردی
کورتەباس
ئافرەت و بەرزەمن
ژیاننامە
مژدە عەبدولحەمید
ژیاننامە
واحید قادر پوور
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
تەڵاخان خێزانی شێخ لەتیفی حەفید، ساڵی 1967
ژیاننامە
سینا ڕەسوڵ زادە
ژیاننامە
سروە ساڵەیی
ژیاننامە
سابات محەمەد ساڵح
وێنە و پێناس
تۆفیق تەیارە و تۆفیقی دەڵاڵ ساڵی 1955 لە سلێمانی
کورتەباس
چۆن هێماکانی نووسینی بزماری شی کرانەوە
وێنە و پێناس
شەهید دڵشاد مەریوانی لە ساڵی 1965
ژیاننامە
هەژیر مەحمود پوور
پەرتووکخانە
ئیشراقی فەقێ تەیران
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
پەرتووکخانە
خرۆشان و ڕامان
شوێنەوار و کۆنینە
سیاهگل.. پەرستگەی سەردەمی ساسانییەکان
ژیاننامە
نیشتمان عەبدولقادر ئەحمەد
ژیاننامە
ڕەحیم ئیبراهیمی
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
وێنە و پێناس
ئامەی جۆڵا لە ساڵی 1964
ژیاننامە
هولیا ئەڤشار
کورتەباس
ژان ژاک ڕۆسۆو پەیمانی کۆمەڵایەتی

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
پیرەمێرد
07-11-2008
هاوڕێ باخەوان
پیرەمێرد
شەهیدان
مستەفا خۆشناو
08-11-2008
هاوڕێ باخەوان
مستەفا خۆشناو
ژیاننامە
ڕووناک فەرەج ڕەحیم
10-10-2010
هاوڕێ باخەوان
ڕووناک فەرەج ڕەحیم
ژیاننامە
بەرزانی قالەی خەڵوز
07-10-2019
زریان سەرچناری
بەرزانی قالەی خەڵوز
ژیاننامە
هەژیر مەحمود پوور
13-06-2024
شادی ئاکۆیی
هەژیر مەحمود پوور
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
ڤیدیۆ
کوردەکان تۆپ و بۆمببارانی دوژمنیش نایانترسێنێت
19-06-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
واحید قادر پوور
19-06-2024
شادی ئاکۆیی
ژیاننامە
سینا ڕەسوڵ زادە
19-06-2024
شادی ئاکۆیی
ڤیدیۆ
نوێکردنەوەی بەڵین و پەیمان لەلایەن کۆمەڵێک جاش و مستەشارەکانی سەردەمی بەعس و سەددام حسێن
18-06-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
زیاد ئەسعەد بێدەنگی دەشکێنێت و باسی تەندرووستی و تەڵعەت تاهیر دەکات
18-06-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
ئیشراقی فەقێ تەیران
17-06-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەرتووکخانە
تارمایی مەرگ
16-06-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
من هەبم یاخود نا .. ئەمەیە مەهزەلەکە
14-06-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
خرۆشان و ڕامان
14-06-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
شێخ ڕەزای تاڵەبانی بەپێنووسی چەند بنووسێک
14-06-2024
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت 518,177
وێنە 104,651
پەرتووک PDF 19,254
فایلی پەیوەندیدار 97,497
ڤیدیۆ 1,397
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
کورتەباس
کۆیە و کاروانی ئاواز و گۆرانی کوردی
وێنە و پێناس
مامۆستایانی پەیمانگای ناوەندی مامۆستایانی هەولێر ساڵی 1983-1984
پەرتووکخانە
من هەبم یاخود نا .. ئەمەیە مەهزەلەکە
شوێنەوار و کۆنینە
کاروانسەرای قەسری شیرین
پەرتووکخانە
تارمایی مەرگ
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
شێخ ڕەزای تاڵەبانی بەپێنووسی چەند بنووسێک
کورتەباس
ئافرەت لە چیرۆکی کوردی داواکارێکی ناتەواو
ژیاننامە
جەعفەر گەردی
کورتەباس
ئافرەت و بەرزەمن
ژیاننامە
مژدە عەبدولحەمید
ژیاننامە
واحید قادر پوور
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
تەڵاخان خێزانی شێخ لەتیفی حەفید، ساڵی 1967
ژیاننامە
سینا ڕەسوڵ زادە
ژیاننامە
سروە ساڵەیی
ژیاننامە
سابات محەمەد ساڵح
وێنە و پێناس
تۆفیق تەیارە و تۆفیقی دەڵاڵ ساڵی 1955 لە سلێمانی
کورتەباس
چۆن هێماکانی نووسینی بزماری شی کرانەوە
وێنە و پێناس
شەهید دڵشاد مەریوانی لە ساڵی 1965
ژیاننامە
هەژیر مەحمود پوور
پەرتووکخانە
ئیشراقی فەقێ تەیران
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
پەرتووکخانە
خرۆشان و ڕامان
شوێنەوار و کۆنینە
سیاهگل.. پەرستگەی سەردەمی ساسانییەکان
ژیاننامە
نیشتمان عەبدولقادر ئەحمەد
ژیاننامە
ڕەحیم ئیبراهیمی
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
وێنە و پێناس
ئامەی جۆڵا لە ساڵی 1964
ژیاننامە
هولیا ئەڤشار
کورتەباس
ژان ژاک ڕۆسۆو پەیمانی کۆمەڵایەتی
فۆڵدەرەکان
وشە و دەستەواژە - وڵات - هەرێم - ڕۆژهەڵاتی کوردستان پەرتووکخانە - پۆلێنی ناوەڕۆک - بیبلۆگرافیا پەرتووکخانە - پۆلێنی ناوەڕۆک - بەڵگەنامەیی پەرتووکخانە - پۆلێنی ناوەڕۆک - ژنان پەرتووکخانە - پۆلێنی ناوەڕۆک - لێکۆڵینەوە پەرتووکخانە - جۆری دۆکومێنت - زمانی یەکەم پەرتووکخانە - جۆری وەشان - چاپکراو پەرتووکخانە - زمان - شێوەزار - کرمانجیی ناوەڕاست پەرتووکخانە - وڵات - هەرێم - باشووری کوردستان پەرتووکخانە - فایلی PDF - نەخێر

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.58
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.563 چرکە!