پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
پەرتووکخانە
ژووان؛ سەبارەت بە پەیوەندی نێوان کوڕان و کچان
18-09-2024
زریان سەرچناری
ژیاننامە
ئیحسان زەڵمی
18-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
قومریە شێخ محەمەد بەرزنجی
18-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
کۆچەر محەمەد عارف
18-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
پەیوەند عومەر
18-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
بیلال جیهاد زەنگڵ
18-09-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
گوتاری شیعری لای د. وریا عومەر ئەمین
18-09-2024
هەژار کامەلا
ژیاننامە
بەهار حاجی کەریم چرۆستانی
17-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
نەسرین غەفار حەمە ساڵح
17-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ڕازان ئەبوبەکر
17-09-2024
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت
  536,916
وێنە
  109,450
پەرتووک PDF
  20,223
فایلی پەیوەندیدار
  103,692
ڤیدیۆ
  1,531
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
306,433
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,760
هەورامی - Kurdish Hawrami 
65,977
عربي - Arabic 
30,360
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
17,924
فارسی - Farsi 
9,609
English - English 
7,552
Türkçe - Turkish 
3,667
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Deutsch - German 
1,647
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
130,220
پەرتووکخانە 
25,586
ژیاننامە 
25,338
کورتەباس 
18,076
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
14,673
پەند و ئیدیۆم 
13,540
شوێنەکان 
11,997
شەهیدان 
11,596
کۆمەڵکوژی 
10,907
هۆنراوە 
10,260
بەڵگەنامەکان 
8,347
وێنە و پێناس 
7,358
ئامار و ڕاپرسی 
4,624
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,270
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,458
ڤیدیۆ 
1,428
پۆلێننەکراو 
990
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
820
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
777
کارە هونەرییەکان 
762
شوێنەوار و کۆنینە 
637
فەرمانگەکان  
276
گیانلەبەرانی کوردستان 
251
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
185
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
80
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
یارییە کوردەوارییەکان 
39
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
21
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
324
PDF 
31,275
MP4 
2,522
IMG 
200,602
∑   تێکڕا 
234,723
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
ژیاننامە
شوکور مستەفا
شەهیدان
ژینا ئەمینی
ژیاننامە
ئاسۆ محەمەد سەڵتە
ژیاننامە
دەنیز هێڤی
پەرتووکخانە
گوتاری شیعری لای د. وریا عو...
جارشما سري نيسانة ، عيد الإنسان والطبيعة ..و عيد رأس السنة ( الكردية ) الإيزيدية
بەرهەمەکانتان بە ڕێنووسێکی پوخت بۆ کوردیپێدیا بنێرن. ئێمە بۆتان ئەرشیڤ دەکەین و بۆ هەتاهەتا لە فەوتان دەیپارێزین!
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: عربي - Arabic
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî0
English0
کرمانجی0
هەورامی0
لوڕی0
لەکی0
Zazakî0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Français0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Catalana0
Cebuano0
Čeština0
Esperanto0
Fins0
Hrvatski0
Kiswahili سَوَاحِلي0
Lietuvių0
Norsk0
Ozbek0
Polski0
Português0
Pусский0
Srpski0
балгарская0
қазақ0
Тоҷикӣ0
Հայերեն0
ترکمانی0
हिन्दी0
ქართველი0
中国的0
日本人0

جارشما سري نيسانة ، عيد الإنسان والطبيعة ..و عيد رأس السنة ( الكردية ) الإي...

جارشما سري نيسانة ، عيد الإنسان والطبيعة ..و عيد رأس السنة ( الكردية ) الإي...
جارشما سري نيسانة ، عيد الإنسان والطبيعة ..و عيد رأس السنة ( الكردية ) الإيزيدية
بكر جعفر

(لمحة تاريخية مختصرة )- ..
بداية بغض النظر إن كنا نؤمن بالأديان أو لم نؤمن لكن إذا نظرنا إلى مراحل تطور الشعوب في بلاد الخصب ( بلاد ميديا و ميزوبوتاميا ) من منظور تاريخي نجد بأن الطقوس والعادات والعبادات في الديانات القديمة (كالإيزيدية مثلاً) تختلف عما هو عليه في الديانات الإبراهيمية – كاليهودية والمسيحية والاسلامية ، كما و يختلف مفهوم الإله في الديانات القديمة عن مفهوم الإله في الديانات الإبراهيمية بل ويختلف هذا المفهوم حتى في الديانات الإبراهيمية نفسها ، فإله التوارة ليس ك رب المسيح و وليس الله الإسلام .
و الأهم من كل هذا وذاك لا توجد في الديانات القديمة وسيط أو وحي أو رسول أو نبي أو ملاك أو شيخ بين الإنسان و خالقه ( أو بين ez û ezdah) ، كما ولا يوجد شي اسمه عذاب جهنم وحوريات الجنة ، وإنما من خلال الإيمان بالطبيعة وبعناصره الأربعة ( الماء والهواء والنار والتراب) هناك إعتقاد بديمومة الحياة و تقمص الأرواح ( كراس كوهارتن ، kerasgohartin) و ( tim hebun ) أو تجدد الأرواح .
ولذلك إلى حين مجيء الشيخ عدي بن مسافر إلى لالش مع مريديه و مؤيديه في أواخر عهد العباسي كان معظم الإعتقادات والمعتقدات في الديانة الإيزيدية القديمة منشأها الظواهر الطبيعية والتغيرات المناخية ، تبدأ بالشمس والقمر والنجوم والصواعق و تنتهي بولادة الكائن البشري حتى موته و لطالما تلك الظواهر كانت أبطالها من الآلهة وإنصاف الآلهة فتناقلتها الأجيال بأمان عبر أدعية و أقوال وسبقات ، و في المفهوم الإيزيدي القديم تعتبر هذه الظواهر أفعال لا إرادية و نتاج فكري متكامل من سجل لأفعال الآلهة ( الخودان ) .
ولكن بعد ظهور الكتابة تطورت هذه الظواهر وأخذت شكل من الطقوس والمعتقدات الدينية و أناشيد و تراتيل كما في ملحمة كلكامش ، و إناشيد أعياد رأس السنة البابلية والإحتفال بآلهة تموز واحتفالات الإيزيديين بأربعاء الأول من نيسان أو كما يسمونه بعيد ( طاووسي ..) و جميعها ترمز الى ملاك الشمس الكبرى ،سيما وكان للشمس مكانة إلهية مقدسة لدى الشعوب التي كانت تعتقد بالميثرائية و في مقدمتهم الإيزيديين ، حيث عُثِر على عدة تماثيل لهذه الآلهة بشكل مجنح في تل عطاشنة و تل عين دارا بمنطقة عفرين يرجع إلى العهد الهوري والميتاني ،و الى الآن مازال هناك الكثير من الآثار و النقوش التي ترمز لآلهة الشمس في قرى ناحية شيروا بعفرين التي مازال إلى اليوم بعض سكانها من الإيزيديين وخاصة في قرى براد و خرابي شمسه وكيمار و كلوته وباصوفان وهذا دليل ( كما يقول جيمس هنري برستد في كتابه فجر الضمير ) بأن آلهة الشمس كان الإله الشبه مطلق لدى الميتاهوريين * فكانوا يسمونه برب السموات ” و إلى اليوم مازال الكثيرون من أهالي منطقة عفرين يحلفون و يقسمون اليمين عفوياً بالشمس وبعين الشمس بدلاً من الله حيث يقولون :(Bi vê royê ) أو ( bi îşqê royê) أي (وحق نور الشمس).
فبعد أن كانت الشمس جزء من الظواهر الطبيعية أصبحت الظواهر الطبيعية و التغييرات المناخية تابعة لها و تُدار بمشيئتها، فإنتقل الشمس كآله من عالم الطبيعة إلى عالم الإنسان* له علاقة بالخير والشر ، و بالحياة والموت على وجه الأرض وبأن آلهة السموات أوآلهة الشمس أو كما يسميه الايزيديون بطاو وسي ملك ينزل إلى الأرض في الأربعاء الأول من نيسان من كل سنة . و يعتقد الايزيديون بأن هذا اليوم هو آخر أقصر يوم في السنة ، وفي هذا اليوم يتساوى الليل مع النهار ، وفي اليوم التالي ( أي الخميس) يتطاول النهار على الليل بدقيقة واحدة وهو في المفهوم الإيزيدي ( أو الميدي) يوم ميلاد الشمس اي يوم إنتصار النور على الظلام و هو اليوم الجديد في السنةالإيزيديةالجديدة..
ولطالما الإيزيديون يؤمنون بالتقمص و ديمومة الحياة فيعتقد الايزيديون بأن في هذا اليوم يتزاوج آلهة الشمس الكبرى مع ملكوت الأرض و يتقمص الأرض بروح الخصوبة مجدداً ( اي كراس كهوراتن دنيايه) حيث تنمو وتتلقح الازهار والأشجار والمزروعات وكل الكائنات النباتية ، لذلك فيحرم الزواج ، وفلاحة الأرض وقطع الاشجار والنباتات والصيد طوال هذا الشهر، حيث تُفَض الخلافات وتعقد المصالحات.. وغالباً ما يتوقع الإيزيديون أن يحصل شيء من الغيير المناخي خلال هذه الأيام من أمطار أو أعاصير أو ثلوج .الخ
فتقام حفلات الربيع و الطواف حول المزارات .. و ينثر الفلاحون قشور البيض الملون و أوراق شقائق النعمان ( غان غوليك gangulîk ) على مزروعاتهم ظناً منهم بأن هذا يجلب الخير و البركة لمزروعاتهم
و بما إنه شهر الخير و الأمنيات لذا يجب أن تصفى القلوب من رواسب الحقد والخلافات بين الناس ، و ترمز الى ذلك من خلال تزيين شجرة بقُطع من القماش والبيض الملون .. و تعليق باقات شقائق النعمان الأحمر على أبواب المنازل ..
و كان بعض الشباب و البنات يحتفظون ببعض من مياه نيسان ظناً منهم بأن هذه المياة هي مياه الحياة تطيل الأعمار وتمنح الحيوية والشبوبية ..
ولكن من ناحية أخرى فحسب الوثائق البابلية والحثية و حتى المصرية القديمة نيروز يصادف 14 نيسان الشرقي ، ففي هذا اليوم أسقط الميديون(بتحالفهم مع البابليين) نينوى ، و بسقوط نينوى تكون قد سقطت أشرس إمبرطورية اشورية حكمت الشرق عدة قرون بالدم والنار .و سقوط الملك آشور يوم ذاك كان بمثابة بزوغ شمس جديد في تاريخ الشرق الآري و الآسيوي
لذلك فنجزم نحن الإيزيديين بأن ما تعنيه (نوروز) من تفسيرات تاريخية حقيقية ،هي نفسها العيد الأيزيدي (عيدا جارشما سري نسيانه أو عيد الشمس أو عيدا طاووسي ملك ) لكثير من الدلائل اهمها وليس كلها :
كلا الحدثين تعبران عن نفس المعنى وألى حدٍ ما نفس الأسم ( نيوروز او نيو روج و اليوم الجديد وبين التسمية الإيزيدية : سرصالا إيزيديا) ،بالإضافة إلى إن الموقع الجغرافي للحدثين هو بلاد ميزوبوتاميا ( الكردستان الحالية*) ،والتي كانت معظم شعوبها (العيلاميين والحوريين الميتانييين والهوريبن) هم ميثرائيين أو شمسانيين حيث كان للشمس( أو للإله ميثرا) مكانة إلاهية.والعامل الرئيس والمشترك بينهما هو النور أو النار كرمز من رموز الحرية مقابل الظلم والظلام..إلخ.
.لكن أخذ العيد فيما بعد بُعداً دينياً وقوميا ًوسياسياً وبداية تقويم جديد لأحفاد الكرد الميديين. لأن كيخسار (مؤسس ميديا) وبالرغم انه كان بإمكانه إسقاط نينوى قبل هذا التاريخ وحتى بدون مساعدة حليفه البابلي( نبوخنصر) إلا أنه أراد أن يختار هذا اليوم ( يوم 14 نيسان ) ليوافق بين قداسة الحدث و ولادة الشمس لذا فالإيزيديون إلى اليوم يسمون بالشمسانيين .
فإقترن أسم نوروز بمعظم شعوب ميديا و موزوبيتاميا حتى بداية الغزوات الإسلامية والعثمانية ، و أما عن كاوا الحداد وقضائه على الملك الظالم فلربما المقصود به هو كايو أو كايخسو أو كايخسار وإما الطريقة التي تم فيه القضاء على الملك أزدهاك فهي أسطورة إفتراضية تم تسيسها لطمس حقائق تاريخية أخرى أكثر تأثيراً و أهمية ..
لذا فنستنتج من كل ما سبق بأن الديانة الإيزيدية كانت وما زالت الخميرة الأولى للقومية الكردية ، وميثيولوجيا الإيزيدية هي الأرث التاريخي والروحاني للأمة الكردية.
لذا فبهذه المناسبة أتوجه إلى كافة الايزيديين في سوريا والعالم و إلى الامة الكردية و المخلصين من الشعب السوري بكل مكوناته باحر التهاني والتبريكات و أصلي لأجل ان يعم السلم والسلام و طننا السوري الجريح ، و يعود كل المهجرين السوريين إلى دارهم و ديارهم
سنة جديدة أعاده الله علينا و عليكم و على العالم و على الايزيديبن بالمحبة والسلام ..
وكل نيسان أنتم جميعاً بخير ..

مصادرالبحث :
– آلهة الشمس في جبل ليلون – مروان بركات ، عن جيمس هنري برستد في كتابه فجر الضمير
الباحث فراس سواح ( مغامرة العقل الأولى )
الباحث الدكتور خليل رشو جندي
الباحث الأستاذ المرحوم حسين اومريكو
وبعض من مساهماتي و مراجعاتي .
[1]

کوردیپێدیا بەرپرس نییە لە ناوەڕۆکی ئەم تۆمارە و خاوەنەکەی لێی بەرپرسیارە. کوردیپێدیا بە مەبەستی ئەرشیڤکردن تۆماری کردووە.
ئەم بابەتە بەزمانی (عربي) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە 232 جار بینراوە
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | عربي | https://www.bahzani.net/ - 17-05-2024
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 42
1. ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 18-04-2024
18. کورتەباس اسئلة عن الإيزيدية
زمانی بابەت: عربي
ڕۆژی دەرچوون: 18-04-2024 (0 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: وتار و دیمانە
پۆلێنی ناوەڕۆک: ئایین و ئاتەیزم
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: عەرەبی
وڵات - هەرێم: کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ئەڤین تەیفوور )ەوە لە: 17-05-2024 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 23-05-2024 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( ئەڤین تەیفوور )ەوە لە: 23-05-2024 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 232 جار بینراوە
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
شوێنەوار و کۆنینە
زیندان سلێمان... شوێنی تەقوای زەردەشتییەکان
وێنە و پێناس
چەند کەسایەتییەکی شاری سلێمانی ساڵی شەستەکان
کورتەباس
شێخ محەمەد ئەسعەد ئەفەندی ئەربیلی؛ ژیان و بەرهەمەکانی لەبەر ڕۆشنایی سەرچاوە تورکی و ناوخۆییەکان
ژیاننامە
زادینا شاکر
ژیاننامە
کۆچەر محەمەد عارف
وێنە و پێناس
چەند کەسایەتییەک لە گۆیژە ساڵی 1957
کورتەباس
دۆزینەوەیەکی نوێی شوێنەوارناسان لە گردی کاراهان نەخشاندنی گوێدرێژێکی تەمەن 11 هەزار ساڵە لە کاتی راکردندا
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕدخمە سان ڕۆستەم
پەرتووکخانە
مەتەڵنامە (وەشانی 2، بەشی 1 لە 2 )
پەرتووکخانە
گوتاری شیعری لای د. وریا عومەر ئەمین
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
ژیاننامە
ئیحسان زەڵمی
وێنە و پێناس
خوێندکارانی ئامادەیی سلێمانی کچان ساڵی 1977
کورتەباس
دراوی میرنشینی بەدلیس
ژیاننامە
نەسرین غەفار حەمە ساڵح
پەرتووکخانە
پەروەردە و خوێندن لە دیدی سەرۆک بارزانی
پەرتووکخانە
گەشتێک بە نێوان هەورێ و ماکۆک دا؛ بەرگی یەکەم
ژیاننامە
پەیوەند عومەر
کورتەباس
کەموکوڕییەکانی ڕێزمانی کوردی لە پڕۆگرامی خوێندنی هەرێمی کوردستان بەپێی تیۆری مۆرفیم
شوێنەوار و کۆنینە
پردی دیجلە
پەرتووکخانە
دیوانی سەباح ڕەنجدەر؛ بەرگی 03
ژیاننامە
ڕازان ئەبوبەکر
ژیاننامە
بەهار حاجی کەریم چرۆستانی
ژیاننامە
عادل عیزەت
کورتەباس
نامەی نازم حیکمەت بۆ گەلی کورد
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی حەوش کوروو
پەرتووکخانە
شوێنەوارنامە - وەشانی 3
وێنە و پێناس
خێزانی عەلادین شێخ عومەری پانی بەرز دروو
وێنە و پێناس
خێزانی شێخ عومەری پانی بەرز دروو
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 2
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای ئامەد
ژیاننامە
بیلال جیهاد زەنگڵ
ژیاننامە
قومریە شێخ محەمەد بەرزنجی
پەرتووکخانە
ژووان؛ سەبارەت بە پەیوەندی نێوان کوڕان و کچان

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
شوکور مستەفا
18-11-2008
هاوڕێ باخەوان
شوکور مستەفا
شەهیدان
ژینا ئەمینی
17-09-2022
شەنە بەکر
ژینا ئەمینی
ژیاننامە
ئاسۆ محەمەد سەڵتە
18-09-2022
سروشت بەکر
ئاسۆ محەمەد سەڵتە
ژیاننامە
دەنیز هێڤی
18-09-2023
زریان عەلی
دەنیز هێڤی
پەرتووکخانە
گوتاری شیعری لای د. وریا عومەر ئەمین
18-09-2024
هەژار کامەلا
گوتاری شیعری لای د. وریا عومەر ئەمین
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
پەرتووکخانە
ژووان؛ سەبارەت بە پەیوەندی نێوان کوڕان و کچان
18-09-2024
زریان سەرچناری
ژیاننامە
ئیحسان زەڵمی
18-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
قومریە شێخ محەمەد بەرزنجی
18-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
کۆچەر محەمەد عارف
18-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
پەیوەند عومەر
18-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
بیلال جیهاد زەنگڵ
18-09-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
گوتاری شیعری لای د. وریا عومەر ئەمین
18-09-2024
هەژار کامەلا
ژیاننامە
بەهار حاجی کەریم چرۆستانی
17-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
نەسرین غەفار حەمە ساڵح
17-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ڕازان ئەبوبەکر
17-09-2024
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت
  536,916
وێنە
  109,450
پەرتووک PDF
  20,223
فایلی پەیوەندیدار
  103,692
ڤیدیۆ
  1,531
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
306,433
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,760
هەورامی - Kurdish Hawrami 
65,977
عربي - Arabic 
30,360
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
17,924
فارسی - Farsi 
9,609
English - English 
7,552
Türkçe - Turkish 
3,667
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Deutsch - German 
1,647
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
130,220
پەرتووکخانە 
25,586
ژیاننامە 
25,338
کورتەباس 
18,076
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
14,673
پەند و ئیدیۆم 
13,540
شوێنەکان 
11,997
شەهیدان 
11,596
کۆمەڵکوژی 
10,907
هۆنراوە 
10,260
بەڵگەنامەکان 
8,347
وێنە و پێناس 
7,358
ئامار و ڕاپرسی 
4,624
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,270
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,458
ڤیدیۆ 
1,428
پۆلێننەکراو 
990
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
820
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
777
کارە هونەرییەکان 
762
شوێنەوار و کۆنینە 
637
فەرمانگەکان  
276
گیانلەبەرانی کوردستان 
251
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
185
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
80
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
یارییە کوردەوارییەکان 
39
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
21
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
324
PDF 
31,275
MP4 
2,522
IMG 
200,602
∑   تێکڕا 
234,723
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
شوێنەوار و کۆنینە
زیندان سلێمان... شوێنی تەقوای زەردەشتییەکان
وێنە و پێناس
چەند کەسایەتییەکی شاری سلێمانی ساڵی شەستەکان
کورتەباس
شێخ محەمەد ئەسعەد ئەفەندی ئەربیلی؛ ژیان و بەرهەمەکانی لەبەر ڕۆشنایی سەرچاوە تورکی و ناوخۆییەکان
ژیاننامە
زادینا شاکر
ژیاننامە
کۆچەر محەمەد عارف
وێنە و پێناس
چەند کەسایەتییەک لە گۆیژە ساڵی 1957
کورتەباس
دۆزینەوەیەکی نوێی شوێنەوارناسان لە گردی کاراهان نەخشاندنی گوێدرێژێکی تەمەن 11 هەزار ساڵە لە کاتی راکردندا
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕدخمە سان ڕۆستەم
پەرتووکخانە
مەتەڵنامە (وەشانی 2، بەشی 1 لە 2 )
پەرتووکخانە
گوتاری شیعری لای د. وریا عومەر ئەمین
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
ژیاننامە
ئیحسان زەڵمی
وێنە و پێناس
خوێندکارانی ئامادەیی سلێمانی کچان ساڵی 1977
کورتەباس
دراوی میرنشینی بەدلیس
ژیاننامە
نەسرین غەفار حەمە ساڵح
پەرتووکخانە
پەروەردە و خوێندن لە دیدی سەرۆک بارزانی
پەرتووکخانە
گەشتێک بە نێوان هەورێ و ماکۆک دا؛ بەرگی یەکەم
ژیاننامە
پەیوەند عومەر
کورتەباس
کەموکوڕییەکانی ڕێزمانی کوردی لە پڕۆگرامی خوێندنی هەرێمی کوردستان بەپێی تیۆری مۆرفیم
شوێنەوار و کۆنینە
پردی دیجلە
پەرتووکخانە
دیوانی سەباح ڕەنجدەر؛ بەرگی 03
ژیاننامە
ڕازان ئەبوبەکر
ژیاننامە
بەهار حاجی کەریم چرۆستانی
ژیاننامە
عادل عیزەت
کورتەباس
نامەی نازم حیکمەت بۆ گەلی کورد
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی حەوش کوروو
پەرتووکخانە
شوێنەوارنامە - وەشانی 3
وێنە و پێناس
خێزانی عەلادین شێخ عومەری پانی بەرز دروو
وێنە و پێناس
خێزانی شێخ عومەری پانی بەرز دروو
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 2
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای ئامەد
ژیاننامە
بیلال جیهاد زەنگڵ
ژیاننامە
قومریە شێخ محەمەد بەرزنجی
پەرتووکخانە
ژووان؛ سەبارەت بە پەیوەندی نێوان کوڕان و کچان

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.83
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.656 چرکە!