پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
سەڵاح گادانی
30-07-2024
زریان سەرچناری
ڤیدیۆ
فیلمی یان دەبێت بچن یان دەبێت بمرن
29-07-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک گەنجی شارەدێی دارەتوو، بەردەڕەش ساڵی 1998
29-07-2024
زریان عەلی
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای زەرزوان
29-07-2024
سارا سەردار
وێنە و پێناس
خانەوادەیەکی گوندی کێلەبی شارەدێی گردەسێن ساڵی 1986
29-07-2024
زریان عەلی
ژیاننامە
سەعدۆ دەخیل سەعدۆ
28-07-2024
سروشت بەکر
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای سەردار
28-07-2024
سارا سەردار
ژیاننامە
مەنسوور محەمەد نەژاد
28-07-2024
شادی ئاکۆیی
ژیاننامە
فەرید ڕۆبینا
28-07-2024
شادی ئاکۆیی
ژیاننامە
سەیوان سەحیحی
28-07-2024
شادی ئاکۆیی
ئامار
بابەت 527,446
وێنە 106,691
پەرتووک PDF 19,810
فایلی پەیوەندیدار 99,831
ڤیدیۆ 1,455
زمان
کوردیی ناوەڕاست 
301,803
Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,810
هەورامی 
65,787
عربي 
29,011
کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,555
فارسی 
8,702
English 
7,180
Türkçe 
3,576
Deutsch 
1,461
Pусский 
1,123
Française 
321
Nederlands 
130
Zazakî 
85
Svenska 
56
Հայերեն 
44
Español 
39
Italiano 
39
لەکی 
37
Azərbaycanca 
20
日本人 
18
עברית 
14
Norsk 
14
Ελληνική 
13
中国的 
11
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
130,242
پەرتووکخانە 
25,235
ژیاننامە 
24,391
کورتەباس 
17,162
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
14,502
پەند و ئیدیۆم 
12,422
شوێنەکان 
11,567
شەهیدان 
11,561
کۆمەڵکوژی 
10,884
هۆنراوە 
10,201
بەڵگەنامەکان 
8,318
وێنە و پێناس 
7,308
ئامار و ڕاپرسی 
4,624
کلتوور - مەتەڵ 
3,150
ناوی کوردی 
1,919
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,444
ڤیدیۆ 
1,359
پۆلێننەکراو 
990
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
815
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
776
کارە هونەرییەکان 
723
شوێنەوار و کۆنینە 
630
فەرمانگەکان  
269
گیانلەبەرانی کوردستان 
243
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
182
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
79
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
یارییە کوردەوارییەکان 
39
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
21
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
311
PDF 
30,011
MP4 
2,359
IMG 
194,968
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
شەهیدان
عەبدولخالق مەعروف
ژیاننامە
شاهۆ حەمە فەرەج
ژیاننامە
محەمەد بامەندی
ژیاننامە
ڕەوا جەلیزادە
ژیاننامە
سەربەست بامەڕنی
معنى كلمة الفيلي (الپيلي)
هەر وێنەیەک بەرامبەر سەدان وشەیە! تکایە پارێزگاری لە وێنە مێژووییەکان بکەن..
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: عربي
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

احمد الحمد المندلاوي

احمد الحمد المندلاوي
معنى كلمة الفيلي (الپيلي)
#احمد الحمد المندلاوي#
الحوار المتمدن-العدد: 7814 - #03-12-2023# - 22:07
المحور: القضية الكردية

وصلني من الاستاذ عبد الوتحد الفيلي:
الفيلي كلمة امتزجت دلالاتها بالتاريخ والثورة والشجاعة فأخذت معناها من كل ذلك .. فقد جاءت كلمة البيلي في المخطوطات السومرية القديمة بمعنى المحارب أو الشجاع .. واللغويون يؤكدون أن حرف ( پ ) كانت تستعمل في اللغات القديمة بدلا من الحرف (ف) كما أن المستشرق الإنكليزي كرزون يذكر في الصفحة 1892 من المجلد الثاني من كتابه التاريخي أن كلمة الفيلي تعني الثائر والمتمرد ويؤيده في ذلك المستشرق هنري فليد في الصفحة 98 من كتابه العلمي القيم ( معرفة الأجناس الآرية) وبناء على ما تقدم فكلمة الفيلي ( پيلي ) هي قديمة بقدم تواجد هذه الشريحة وهي تدل على معان متقاربة في الماضي والحاضر ..الثائر؛الشجاع؛المتمرد والظاهر كما أمكن استنتاجه من التاريخ أن هذه الشريحة العريقة كانت في صراع بطولي دائم ضد ألمظالم والاعتداءات التي كان الآخرون يحاولون
ممارستها ضدهم ولإخضاعهم .. ألا انهم وكما يستدل من معنى الكلمة ما كانوا يستكينون على ضيم فاستحقوا بذلك هذا اللقب - الفيلي - عن جدارة تامة .
من هم الكورد الفيليون تاريخيا
الكاشيون هم الأصول الأولى للكورد الفيليين أطلق عليهم الساميين اسم ( كاشي ؛ كيشي ؛ كوشو) واليهود يسموهم ( كوشي ) في كتبهم القديمة ألا أن علماء الآثار كانوا يدعونهم باسم ( كاسي – كاساي - كاسيت ) وليس هناك شك بأنهم من اعرق القبائل التي سكنت سلسلة جبال زاكروس والتي كانت موطنها الأصلي منذ آلاف السنين قبل الميلاد .
في عام 1746 قبل الميلاد وبعد ان تمكن الملك الكاشي ( الفيلي ) گانداش من تحقيق اتحاد الكاشيين مع القبائل الزاكروسية الأخرى كالگوتين واللولويين؛ وتقدم على رأس جيش كبير من أفراد القبائل المتحدة وتمكن من فتح بابل والقضاء على الحاكم البابلي وسمي بملك الأقاليم الأربعة وأستمر حكمه زهاء 16 عام. بعد وفاة ( گانداش) تولى الملك ( ئي گاميل) الحكم وقد تمكن هذا الملك من القضاء على دولة سومر في عام 1710 قبل الميلاد وضم بلادها الى حكمه وبعد هذا الإنجاز بفترة قصيرة أعلن أحد الأمراء الكاشيين ويدعى ( اولام پوریاش ) الثورة وتمكن من عزل ( ئي گاميل ) واستلام مقاليد السلطة بدلا عنه . وبعد أعوام قام الملك الكاشي ( أوگوم ) الثالث وهو ابن اخ (اولام پوریاش ) بفتح اخر قلاع السومريون وسمى البلاد التابعة له والتي شملت سومر وأكد أيضا باسم (كاردونياش ) وهذه التسمية مركبة من ثلاث كلمات و هي ( كارد + ون + ياش ) و معناها ( كورد + صفة الجمع + الارض او البلاد ) وتحت هذا الاسم استمر الكاشيين (الكورد الفيليين ) باقتدار وعظمة في الحكم مدة تقارب ستة قرون منذ عام 1746 وحتى 1171 قبل الميلاد وقد كانت حدود إمبراطوريتهم تمتد حتى سواحل البحر الأبيض المتوسط وهي بذلك كانت أوسع من حدود دولة حمورابي بكثير وقد كان الكاشيون خلال هذه الاعوام من حكمهم مثالا للعدالة والإنسانية فهم لم يعملوا على صهر الشعوب والأقوام التي كانوا يسيطرون عليها كما لم يحاولوا تحويل البابليين الى كاشيين وكانوا يختارون المسؤولين والموظفين الحكوميين من بين الشخصيات الكاشية والبابلية دون أي تمييز كما انهم كانوا يتزاوجون مع البابليين أيضا وقد عثروا مؤخرا على الكثير من الرسائل السياسية والتجارية باللغة ( المسمارية - البابلية _والهيروغليفية _ المصرية ) المتبادلة بين الكاشيين وفراعنة مصرفي خرائب تل العمارنة من بين آثار فراعنة مصر وهي اليوم موجودة في المتاحف المصرية .
من هم الكورد الفيليين
يقطن الكورد الفيليون منذ زمن بعيد ( بقدم تواجدهم ) في الجنوب الشرقي من كوردستان ( شرق العراق الحالی ) أي الضفاف الشرقية لنهر دجلة وبالتحديد المنطقة الممتدة من كركوك وشمال خانقين الى مدينة البصرة جنوبا . للكورد الفيليين لهجتهم الخاصة المشتقة من اللغة الكوردية ويعتبرها الكثيرون بانها اساس اللغة الكوردية او الجذور الاصلية للغة الكوردية ؛ ورغم ادعاءات الحكومات العراقية المتعاقبة على عربية او فارسية الكورد الفيليين الا ان عددا من المستشرقين امنوا واقتنعوا بكوردية الفيليين ومن هؤلاء المستشرقين جون فالكهوم وكرزون ولورية وهاسل وهنري فليد وغيرهم .
ويسكن الكورد الفيليون المناطق التالية في العراق والتي هي ارضهم منذ الاف السنين وهي كما يلي :
خانقين ؛ كلار؛ كفري ؛ جلولاء ؛ سعدية (قزل رباط ) ؛ المقدادية (شهربان) ؛ بلدروز ؛ مندلي ؛ بعقوبة ؛ الكوت ؛ النعمانية ؛ الحي ؛ بدرة ؛ زرباطية ؛جصان ؛ علي الشرقي ؛ باقسايه ؛ علي الغربي ؛ شيخ سعد ؛ الكميت ؛ العمارة.
بالإضافة الى ان انتشارهم في المدن التالية :
بغداد ؛ السليمانية ؛ اربيل ؛ كركوك ؛ الكوفة ؛ النجف ؛ كربلاء والبصرة . هذا ايضاً اضافة الى نسبة ضئيلة أخرى تعيش في بقية المحافظات والمدن العراقية الأخرى. هذا عدا أقسام من العشائر المهاجرة في فترة من الفترات من المناطق الفيلية الى المناطق الاخرى من كوردستان والتي تعيش ولحد يومنا هذا في تلك المناطق نفسها مع الاحتفاظ ببعض عاداتهم وتقاليدهم ولهجاتهم بسبب وجودهم داخل شريحة اكبر .
ومنهم على سبيل المثال قسم من قبيلة (الزنگنة) في ( كركوك) وقسم من قبیلة
( الكلهور ) في منطقة ( شهرزور) في ( السليمانية ) وفي منطقة ( قوشتبه ) في ( اربيل ) وجزء من قبيلة ( الهماوند ) في ( چمجمال ) وقسم من قبيلة ( الشوهان ) في منطقة ( شوهان ) في اطراف ( كركوك ) وقسم من قبيلة ( اللك ) في (اربيل و طقطق) وقبيلة الشبك في اطراف الموصل ؛هذا عدا(الگورانيين) الذين يتوزعون في منطقتي بهدنيان وسوران وينتمي الكورد الفيليون الى (29) قبيلة وعشيرة من مجموع (46) قبيلة في أنحاء العراق فمنها على سبيل المثال:
(اللور؛ الكلهور؛اللك؛الگوران؛ الكوردلي؛ الملكشاهي؛الأركوازي ؛ الزرگوشي ؛ الشوهاني؛البايراوي؛الباولي ؛ الملخطاوي؛ الخزلي؛السوره ميري؛ الميخاسي ؛ البختياري ؛ الزنگنه ؛ الداوودي ؛ الشيخ بزيني ؛ الهماوند ؛ القطبي ؛الباجلان ؛ الجايدري ؛ القره لوسی ؛ الزندي ؛ و ..... والكثير من العشائر التي لا يتسع المجال هنا لذكرها كلها.
اما حول تعدادهم في العراق فليست هناك احصاءات دقيقة ورسمية في هذا المجال حيث لعبت الافكار العنصرية والشوفينية دورها في منع ايجاد احصاء دقيق للكورد الفيليين ولكن يمكن القول بأن عددهم يتراوح ما بين المليونين والنصف و الثلاث ملایین في العراق ؛ اضافة الى هذا يوجد اكثر من ربع مليون في ايران حاليا كمهجرين ومهاجرين وأكثر من ربع مليون آخرين ينتشرون في دول مثل (استراليا وكندا وامريكا واوربا وغيرها من الدول كمهاجرين ولاجئين.
[1]
ئەم بابەتە بەزمانی (عربي) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە 7 جار بینراوە
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | عربي | https://www.ahewar.org/ - 05-07-2024
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 2
ژیاننامە
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
زمانی بابەت: عربي
ڕۆژی دەرچوون: 03-12-2023 (1 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: وتار و دیمانە
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: عەرەبی
فۆڵدەرەکان: کوردانی فەیلی
وڵات - هەرێم: باشووری کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ئاراس حسۆ )ەوە لە: 05-07-2024 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 06-07-2024 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( ئاراس حسۆ )ەوە لە: 05-07-2024 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 7 جار بینراوە
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
ژیاننامە
لیڤا شاخەوان عەلی
شوێنەوار و کۆنینە
سیاهگل.. پەرستگەی سەردەمی ساسانییەکان
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
ژیاننامە
سەیوان سەحیحی
ژیاننامە
سایە ئیبراهیم خەلیل
ژیاننامە
ڕەوا جەلیزادە
ژیاننامە
سەڵاح گادانی
کورتەباس
مۆری شێخ عەبدولقادری کوڕی شێخ حەسەنی هەشەزینی (شێخ قادری چل فەقێ)
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای زەرزوان
وێنە و پێناس
قوتابییانی بەشی زمانی عەرەبی پەیمانگەی مامۆستایانی دهۆک ساڵی 2000
کورتەباس
ناساندنی کەسایەتی و گەوهەرێک لە دەریای مەدرەسە ئایینییەکەی هەشەزینی
کورتەباس
سلێمانی لەئەفسانەی نیشتمانپەروەرێکدا
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
کاروانسەرای قەسری شیرین
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای سەردار
ژیاننامە
شانیا شەهاب
ژیاننامە
سەید جەعفەر فەرەجی
پەرتووکخانە
ئەلێکسەندەر ئەرۆنسۆن (کاک ئەسکەندەر) لە کەمپی نازییەکانەوە بۆ بەرپەتی سێدارەی بەعسییەکان
ژیاننامە
فەرید ڕۆبینا
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
کورتەباس
هەگمەتانە لە ناو لیستی کەلەپووری رێکخراوی جیهانی یونسکۆ تۆمار کرا
پەرتووکخانە
سەرجەم بەرهەمەکانی دکتۆر کەمال مەزهەر؛ بەرگی 06
پەرتووکخانە
ئەرکی مێژوونووس و بایەخی مێژوو
پەرتووکخانە
لەمپەرەکانی بەردەم ناسیۆنالیزمی کوردی چین؟
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک گەنجی شارەدێی دارەتوو، بەردەڕەش ساڵی 1998
ژیاننامە
مەنسوور محەمەد نەژاد
پەرتووکخانە
وشەی بێگانە لەفەرهەنگی زمانی کوردی دا؛ کاریگەریی زمانی فارسی وەک نموونە
وێنە و پێناس
خانەوادەیەکی گوندی کێلەبی شارەدێی گردەسێن ساڵی 1986
وێنە و پێناس
چوار شوانی گوندی دەربێستان مەزن لە شارەدێی ڕۆڤیا ساڵی 1979
کورتەباس
ئۆچین دیلاکرۆ پێشەوای ڕۆمانسیەت
ژیاننامە
شیلان شەماڵ مستەفا
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
وێنە و پێناس
سێ گەنجی گوندی جوجەر گچکە شارەدێی ڕۆڤیا ساڵی 1993

ڕۆژەڤ
شەهیدان
عەبدولخالق مەعروف
15-12-2008
هاوڕێ باخەوان
عەبدولخالق مەعروف
ژیاننامە
شاهۆ حەمە فەرەج
29-07-2014
هاوڕێ باخەوان
شاهۆ حەمە فەرەج
ژیاننامە
محەمەد بامەندی
30-07-2023
هومام تاهیر
محەمەد بامەندی
ژیاننامە
ڕەوا جەلیزادە
23-07-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڕەوا جەلیزادە
ژیاننامە
سەربەست بامەڕنی
24-07-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
سەربەست بامەڕنی
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
سەڵاح گادانی
30-07-2024
زریان سەرچناری
ڤیدیۆ
فیلمی یان دەبێت بچن یان دەبێت بمرن
29-07-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک گەنجی شارەدێی دارەتوو، بەردەڕەش ساڵی 1998
29-07-2024
زریان عەلی
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای زەرزوان
29-07-2024
سارا سەردار
وێنە و پێناس
خانەوادەیەکی گوندی کێلەبی شارەدێی گردەسێن ساڵی 1986
29-07-2024
زریان عەلی
ژیاننامە
سەعدۆ دەخیل سەعدۆ
28-07-2024
سروشت بەکر
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای سەردار
28-07-2024
سارا سەردار
ژیاننامە
مەنسوور محەمەد نەژاد
28-07-2024
شادی ئاکۆیی
ژیاننامە
فەرید ڕۆبینا
28-07-2024
شادی ئاکۆیی
ژیاننامە
سەیوان سەحیحی
28-07-2024
شادی ئاکۆیی
ئامار
بابەت 527,446
وێنە 106,691
پەرتووک PDF 19,810
فایلی پەیوەندیدار 99,831
ڤیدیۆ 1,455
زمان
کوردیی ناوەڕاست 
301,803
Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,810
هەورامی 
65,787
عربي 
29,011
کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,555
فارسی 
8,702
English 
7,180
Türkçe 
3,576
Deutsch 
1,461
Pусский 
1,123
Française 
321
Nederlands 
130
Zazakî 
85
Svenska 
56
Հայերեն 
44
Español 
39
Italiano 
39
لەکی 
37
Azərbaycanca 
20
日本人 
18
עברית 
14
Norsk 
14
Ελληνική 
13
中国的 
11
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
130,242
پەرتووکخانە 
25,235
ژیاننامە 
24,391
کورتەباس 
17,162
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
14,502
پەند و ئیدیۆم 
12,422
شوێنەکان 
11,567
شەهیدان 
11,561
کۆمەڵکوژی 
10,884
هۆنراوە 
10,201
بەڵگەنامەکان 
8,318
وێنە و پێناس 
7,308
ئامار و ڕاپرسی 
4,624
کلتوور - مەتەڵ 
3,150
ناوی کوردی 
1,919
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,444
ڤیدیۆ 
1,359
پۆلێننەکراو 
990
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
815
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
776
کارە هونەرییەکان 
723
شوێنەوار و کۆنینە 
630
فەرمانگەکان  
269
گیانلەبەرانی کوردستان 
243
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
182
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
79
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
یارییە کوردەوارییەکان 
39
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
21
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
311
PDF 
30,011
MP4 
2,359
IMG 
194,968
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
ژیاننامە
لیڤا شاخەوان عەلی
شوێنەوار و کۆنینە
سیاهگل.. پەرستگەی سەردەمی ساسانییەکان
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
ژیاننامە
سەیوان سەحیحی
ژیاننامە
سایە ئیبراهیم خەلیل
ژیاننامە
ڕەوا جەلیزادە
ژیاننامە
سەڵاح گادانی
کورتەباس
مۆری شێخ عەبدولقادری کوڕی شێخ حەسەنی هەشەزینی (شێخ قادری چل فەقێ)
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای زەرزوان
وێنە و پێناس
قوتابییانی بەشی زمانی عەرەبی پەیمانگەی مامۆستایانی دهۆک ساڵی 2000
کورتەباس
ناساندنی کەسایەتی و گەوهەرێک لە دەریای مەدرەسە ئایینییەکەی هەشەزینی
کورتەباس
سلێمانی لەئەفسانەی نیشتمانپەروەرێکدا
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
کاروانسەرای قەسری شیرین
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای سەردار
ژیاننامە
شانیا شەهاب
ژیاننامە
سەید جەعفەر فەرەجی
پەرتووکخانە
ئەلێکسەندەر ئەرۆنسۆن (کاک ئەسکەندەر) لە کەمپی نازییەکانەوە بۆ بەرپەتی سێدارەی بەعسییەکان
ژیاننامە
فەرید ڕۆبینا
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
کورتەباس
هەگمەتانە لە ناو لیستی کەلەپووری رێکخراوی جیهانی یونسکۆ تۆمار کرا
پەرتووکخانە
سەرجەم بەرهەمەکانی دکتۆر کەمال مەزهەر؛ بەرگی 06
پەرتووکخانە
ئەرکی مێژوونووس و بایەخی مێژوو
پەرتووکخانە
لەمپەرەکانی بەردەم ناسیۆنالیزمی کوردی چین؟
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک گەنجی شارەدێی دارەتوو، بەردەڕەش ساڵی 1998
ژیاننامە
مەنسوور محەمەد نەژاد
پەرتووکخانە
وشەی بێگانە لەفەرهەنگی زمانی کوردی دا؛ کاریگەریی زمانی فارسی وەک نموونە
وێنە و پێناس
خانەوادەیەکی گوندی کێلەبی شارەدێی گردەسێن ساڵی 1986
وێنە و پێناس
چوار شوانی گوندی دەربێستان مەزن لە شارەدێی ڕۆڤیا ساڵی 1979
کورتەباس
ئۆچین دیلاکرۆ پێشەوای ڕۆمانسیەت
ژیاننامە
شیلان شەماڵ مستەفا
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
وێنە و پێناس
سێ گەنجی گوندی جوجەر گچکە شارەدێی ڕۆڤیا ساڵی 1993
فۆڵدەرەکان
شوێنەکان - تۆپۆگرافی - دەشت شوێنەکان - جۆری شوێن / شوێنەوار - گوند شوێنەکان - زمان - شێوەزار - کرمانجیی سەروو شوێنەکان - ژمارەی دانیشتووان - یەک تا هەزار شوێنەکان - شار و شارۆچکەکان - ئامودا شوێنەکان - وڵات - هەرێم - ڕۆژاوای کوردستان ژیاننامە - ڕەگەزی کەس - نێر ژیاننامە - زمان - شێوەزار - کرمانجیی ناوەڕاست ژیاننامە - شار و شارۆچکەکان (لەدایکبوون) - سلێمانی ژیاننامە - شوێنی نیشتەنی - کوردستان

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 2.515 چرکە!