=KTML_Bold=بۆچی هێشتا سەڵاحەددین بەهائەدین=KTML_End=
#ئاسۆ عەبدوللەتیف#
وەڵامی ئه و پرسیارەی سەرەوە دەخەمە کۆتایی ئەم وتارە، بەواتایەکی تر ئەگەر پرسیارەکە به و شێوەیە فۆرمەڵە بکەینەوە، ئایا دوای ئەم داخزان و پاشەکشەی یەکگرتووی ئیسلامی بە لەدەستدانی نیوەی کورسیەکانی، زەرورەتی سەرکردەی کاریزمی و سەرۆکی رۆحی و بابی مەزن، تاچەند پێداویستیەکی گرنگ و ستراتیجیه و دەبێت هەبێت؟
چەند ساڵێک پێش ئێستا وتمان یەکێک لە گرفتەکانی یەکگرتووی ئیسلامی چینە دەستڕۆشتوەکەی مەکتەب سیاسین، تا ئەوکاتەی وەزارەت وەردەگرن و دەکەون بە سەر ئیمتیازو شیلاوگی دەسەڵاتداو کایە رۆحی و ئاینی و بانگەوازەکەیان بیر دەچێتەوە، ناتوانن لە رووی پراکتیکی و سایکۆلۆژیەوە خوێندنەوە بۆ دۆخی کوردستان بکەن، لەکاتێکدا ئەگەر بانگەوازو پەروەرده و ئیرشادی فیکریی بکەنە پێشەنگ و بەرگەی دووری لە حکومەت بگرن وەک ئۆپۆزسیۆن ئەوا جەماوەرێکی گەورە لەدەوری خۆیان کۆدەکەنەوه و توشی ئه و شکستانە نابن، بەهەرحاڵ گوێ لەم نەغمەیە نەگیرا کاتی خۆی !
بۆ ئەم هەڵبژاردنە سەرەتا دەبێت ئەوە روون بێت شکست لە پرۆسەیەکدا نییە کە دەستێوەردان و ساختەکاری و بەکارهێنانی هێزو پاره و بەخشینەوە هێشتا بازاڕی گەرمه و دیموکراسیش وەهم بێت، پاشەکشە لەم جۆرە گەمانەدا مانای کەوتن و کۆتایی هاتنی هێزو پارتێکی سیاسی و ئایدۆلۆژی ناگەیەنێت، خۆ ئەگەر حیزب دووچاری وێسگەیەک لە شکست و نسکۆش بێتەوە وەک ئەوەی یەکگرتوو گۆڕان بە نموونە ئەوە ناکرێت بەتەنها ئۆباڵەکەی وەک ملوانکەی ئاگرین بخرێتە ملی بابی گەوره و لوتکەی هەڕەمەکەوە، چونکە بەدەیان جۆر بەرپرسیاریەتی و جومگەی هەستیار هەیە لە حیزبدا و هەموو وەک یەک بەشدارن، ئەسڵەن حیزبی مۆدێرن کادرانی ناوەنجی و وەسەتی ناو هەڕەمەکە داڕشتن و فۆڕمەڵایزی دەکەن.
ئەوەی لە کوردستان دەگوزەرێت هەڵبژاردن و دیموکراسی نییە، بۆیە ناکرێت حیزبێک کاتێ کورسی کەم دەهێنێت وەک شکست وەری بگرێت، ئەمە بەدەرەجەی یەکەم شانۆگەریەکی سیاسییە بۆ دیاریکردنی بەرژەوەندی ئاراستە گەورەکانی دەوروبەرمان، راستە ناوی پرۆسەی هەڵبژاردنە، بەڵام کاراکتەرەکانی وەک مەکگۆرک و قاسم سولەیمانی و هاکان فیدان رۆڵی جەوهەریی و یەکلاکەرەوەی تێدا دەگێڕن، ئەمەش بە حوکمی ئەوەی ئێمە وڵاتی بێ پەچه و چوارچێوەین، دەستوورو ئاڵاو سەروەری و کیان و دەوڵەتمان نییە، لەم هەرێمەدا شکستی هێزەکان پەیوەندی بە شکست و سەرکەوتنی هێزە ئیقلیمیەکانەوە هەیە، شکست و سەرکەوتنی ئەوان بۆناوخۆی هەرێمیش درێژ دەبێتەوە، ئەوان کاتێک برسی بن ئێمەش برسی دەکەن، وێران بن ئێمەش وێران دەکەن، وتەزای بەرپرسێکی گەورەی ئەم هەرێمە ئەوپەڕی راستگۆیی تێدابوو کاتێک دەڵێ یەک کورسی و سەد کورسی لای ئێمە وەک یەکە چونکە خاوەنی هێزین بینیمان لە رابردووی نزیکدا هێزێکی سیاسی لە هەڵبژاردنی 2013 چۆن شکستیخواردو دەستکاری دەنگەکانی خەڵکیشیان کرد لە ئەلبیسەکه و هێشتا ئامادە نەبوون ئاڵوگۆڕی کورسی و دەسەڵات لە پارێزگایەکی وەک #سلێمانی#شدا بکەن، ناچار کەلتووری دووساڵ بە دووساڵیان پەیرەوکرد بە هەزار دانیشتن و گفتوگۆی توند کە لە هیچ پێوەرێکی دیموکراسیدا بوونی نییە، کەواتە چەمکی براوه و دۆڕاو نییە، هێزو سەربازو وەلائی سیاسی بۆ دەوروبەر تەحەکوم بە هاوکێشەکانەوە دەکات، بە کورتی هەڵسەنگاندنی دیموکراسی بێ خەوش و جەماوەریی لە ئارا نییە کە ویژدانی گەل دادوەربێت بۆ هەڵسەنگاندنی هێزەکان، شتێک هەیە ناوی ململانێی کورسی و هێزو پاوەرو نەوتی ژێر زەوی ئەم هەرێمەیه و بەس، بۆیە پاشەکشەی ئەم هێزو سەرکەوتنی ئه و هێز مەکەنە رۆژەڤی سیاسی و هەڵای میدیایی گەورە، راستە لە رووی مەعنەویەوە گرنگە وەلێ تەفرەدانێکی سیاسی زیاتر هیچی تر نییە، ئەمە بە لەبەرچاوگرتنی ئه و راستیانەش کە شکستی هەندێک لە هێزەکان و کەمبونەوەی دەنگەکانیان بەدەر لە ساختەکاریی تا رادەیەک پەیوەندی هەیە بە نەبوونی هەڵوێستی جددی سەر شەقام و نەبوونی خزمەتگوزاریی و بێزاریی خەڵک لە دەمووچاوی کۆن و بەرنامەی ناجێگیرو نارۆشنی حیزبەکان، بەڵام هێشتا ئەگەر یەکگرتووی ئیسلامی کوردستان بە نمونە وەربگرین ناکرێت شایەنی ئەوەندە پاشەکشە بێت و ئەم پاشەکشەیەش راستەوخۆ بخەینە ئەستۆی ئەمیندارەکەی، بگرە ئەمینداری ئەم حیزبە لە رابردوودا زۆرترین باجیدا کە هاتە ناو وردەکاریەکانی سیاسەتی ئەم هەرێمە، ئەوپەری تواناکانی خۆی تەرخانکرد لە یەکریزی نیشتیمانی و دروستکردنی بەرەی ئیسلامی و ئاشتەوایی ناوخۆییدا، وەکو حیزبیش یەکگرتوو تا ئێستا باشترین حیزبی پەروەردەیی ئیسڵاحی پەرێزپاکی چاکەخوازی ئەم هەرێمە بووه و بەردەوام هەوێنی برایەتی و یەکریزی نیشتیمانی بووە، ئایا دەکرێت پاشەکشەی ئەم حیزبە وەک شکست تەماشا بکەین، بە بڕوای من نەخێر چونکە لە بنەرەتدا ئالیەتەکانی هەڵبژاردن و کۆمسیاران و خودی پرۆسەکە لەژێر پرسیاردایه و ئه و حیزبانەش کە وەک یەکگرتوو وان باشترە بیر لە بژاردەی تر بکەنەوه و هیچ نەبێت هەڵبژاردن بەم میکانیزمە رەدبکەنەوە.
ئەگەرچی گرنگە لێرەدا کەموو کورتی و کێماسیەکانی یەکگرتوو لە چوارساڵی رابردوو باس بکەین کە بەشێکی پەیوەندی هەیە بە تیمی لاوازی ئەم حیزبە لە حکومەت و پەرلەمان، بەتایبەتی وەزیرەکانی یەکگرتوو لە خولی ئەمجارە نەک نەیانتوانی ئەدایەکی جوان و شایستە پێشکەش بکەن و بێنە ناو خەڵک و لە بەرژەوەندی خەڵک بڕیاربدەن بەڵکو بوونە مایەی شەرم و کوتلەیەک لە بارگرانی بۆسەر یەکگرتووش، هەندێک چالاکی و گرێبەست و سلوکی ئەم وەزیرانەی یەکگرتوو بەجۆرێک بووە مایەی شەک و گومان کە نەدەکرا هەڵوەستەی لەسەر نەکرێت، لەمەیاندا دەبوو سەرکردایەتی یەکگرتوو لێپێچینەوەی توندی بکردایە و ئەمرۆی لەبەرچاوبوایە بەڵام نەیکرد، ئەم تیمە وەزارییەی یەکگرتوو نەک نەیانتوانی بەرنامەی ئیسڵاحخوازی و جددیەتی کاری ئیسلامی و میتۆدی یەکگرتوانە مومارەسە بکەن، بەڵکو هەندێک جار مرۆڤ سەراسیمه و بەدگومان دەبوو لە ئاست لێدوان و جوڵه و مەشهەدی ئۆتۆمبیل و نۆرمی ئیشکردنیان، توشی سەرسوڕمان دەبویت بەراست ئەوانە سەر بە مەدرەسەی میانڕەویی ئیخوان و یەکگرتوون یان موتوربەکراون لە داری پڕ لە ژەهری گەندەڵیەوە، پاشان تیمی پەرلەمانی ئەم حیزبە، لە سەرەنجامی رووداوەکانی رابردوودا، هاوخەمی بۆ شەقام و کوردانی رۆژئاواو یاسای سەرۆکایەتی و یاسای بەرەنگاربوونەوەی تیرۆر(تۆقاندن) نەیانتوانی خۆڕاگربن و بگرە دەنگیاندا بە درێژکردنەوەی یاسایەکی قاسی وەک بەرەنگاربوونەوەی تیرۆر، ئەمانە بە گشتی قەلەق و جیاوازی هەڵوێست و ترس و رارایی سیاسی و پەرتەوازەیی کۆی فراکسیۆنەکەی داپۆشی بوو، تەم بوو تەمێکی رەش بەسەر کۆی ئەندامانی پەرلەمانی یەکگرتوو بەتایبەتی بادینیەکانی ئەم حیزبە، کە لای خەڵکی بە گشتی خرابووە ژێر پرسیارەوە.
سەرباری ئەم چیرۆکە تاڵانە، هەنگاوی نادروستی یەکگرتوو، دووبارە کاندیدکردنەوەی هەمان ئه و دەمووچاوانەی پەرلەمان بوو بۆ هەڵبژاردنی ئەمجاره و بەتایبەتی سەرۆکی لیست و هەندێ پەرلەمانتاری پێشوو کە نەدەبوو یەکگرتوو بیانکاتەوە ناو حەلەبەکە، هەندێکیان چەند مانگێک پێش ئێستاو لە 12 ی مایسی 2018، لە هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق شکستیان خوارد، دیسان یەکگرتوو وەک بونەوەری تاقیگە لە هەرێمیش تاقیکردنەوە، لەکاتێکدا یەکگرتوو دەیان کادرو سەرکردەی گەنج و لێهاتووی هەیه و دەکرا سوودیان لێوەرگرێت.
کەواتە گرفتی یەکگرتوو ئەمیندارەکەی نییە، تکایە ئەمیندارەکەتان بێ بەها مەکەن، ئەمە شکست نییە، وەک هەندێ کاراکتەری ناو مەکتەب سیاسی و کادری باڵا پیشەسازی پێوە دەکەن و هاوتای دەکەن بە رێکخەری گشتی بزوتنەوەی گۆران بۆ وازهێنان لە پۆستەکانیان، ئەوانە کە داوای بەدیل و دەستلەکارکێشانەوەی ئەمینداری یەکگرتوو دەکەن، لە خۆیان پرسیوە چەند ساڵ ئەندامی مەکتەب سیاسی بوون، چەند ساڵ وەزیر بوون، چەند ساڵ لە هەرەمی دەسەڵاتدابوون، چەند هەنگاوی جددیتان گرتە بەر بۆ ئایندەی ئەم حیزبە جگە لە گوتاری میدیایی و دروشمی ساختە، لە خۆتان پرسیوە چەند گەنجتان لەخۆتان رەنجاندو تۆراند، توانیتان چ شۆک و ریفۆرم و پرۆژەیەک پێشکەش بکەن تەنانەت بۆ نزیکەکانی خۆشتان، بۆیە هیچ لۆژیکی تێدا نیه و بە عەقلانی نابینم پاشەکشەی ئەم حیزبە بخرێتە ئەستۆی یەک کەس، بە پێچەوانەوە ئەم پاشەکشەیە پێشبینیکراوبوو، زیاتر پەیوەندی بە میکانیزمی ئیشکردن و هەڵوێست و لاوازی گوتاری میدیایی و ساردبوونەوەی کادری یەکگرتوو خۆیەوە هەبوو،هەموومان دەزانین یەکگرتوو هێزێکی پەروەردەیی ئایدۆلۆژیی رادیکاڵ مەزهەبه و ئاراستەکەشی نەهجێکی دینی و نەتەوەییه و یەک کەس رەنگرێژی ئەم سیاسەتانە ناکات، شوراو سەرکردایەتی و راوێژکاری زۆرو زەبەندی هەیە، هەڵسەنگاندنی ئەم هێزەش تەنها لە روانگەی پرۆسەیەکی نادیموکراسی و ناشەفافەوە هەڵەیەکی میتۆدی و نامەنهەجییە، بۆیە بە کەمکردنی دەنگ و کورسیەکانی لە هەڵبژاردنەکانی 30/9/2018 تاوانە کۆی جومگه و جەمسەرەکانی ئەم پارتە هەڵوەشێنین و سەرلەبەری بخەینە بەردەم نەشتەری لێکۆڵین و لێپرسینەوە.
گرنگە یەکگرتوو لەمەودوا پێگه و شوناس بگەرێنێتەوە بۆ ئەمیندار، ئەوەندە ئەمیندار بەکارنەهێنێت بۆ شەڕی بچووک، وەک فیگەری راستکردنەوەی هەڵوێستەکان و باری لاری وەزیرەکان و خانەنشینانی کەوتووی ئەم حیزبە، ئەوەندە بارگاوی نەکەن بە کێشه و ئاریشەکانی پەرلەمان و حکومەتەوە، هەموو حیزب و بزوتنەوەیەکی سیاسی و مەزهەبی پێویستی بە سیمبول و بابی مەزن و رۆحی و کاریزمی هەیە، بۆ یەکگرتووش پێویستیەکی حەیاتییه و دەبێت هەبێت و نەتەوە هەیە سەد ساڵی پێویستە بۆ دروستکردنی رەمزێک، لە دونیای هاوچەرخیش هەروایە رەمزە گەورەکان ستراتیج و روانگەی قوڵ و حیکمەت و جیهانبینی بەرهەم دێنن و زۆر خۆیان شۆڕناکەنەوە بۆ گۆشە بەرتەسکەکان، سەرکردەی کاریزمی پێویستە بزانێت چۆن قسە دەکات و چۆنیش کارتەکانی بەکار دەهێنێت، بۆنموونە کاریزمای سەید عەلی سیستانی مەرجەعی باڵای شیعی عێراقی، چۆن توانی بە لێوجوڵاندنێک کایەی سیاسی حوکمرانی چالاک بکاتەوه و کاراکتەرەکان دابنێت پاش ئه و هەموو شەڕو ململانێ گەورانە ئینجا هاتە دەنگ، یەکگرتووی ئیسلامی کوردستان پێویستە ئەوەندە بە ئاسانی رەمزەکانی خۆی نەخاتە بازاڕی شێواوی ململانێ حیزبی و حکومی و پارلەمانیەکانەوە، دنیا ئاخر نابێت ماوەیەک نەچێتە حکومەتەوە، هەر نەتەوه و جڤاک و پارتێکی سیاسیش پێویستە هاوتای ئەجێنداو پەیرەوی ناوخۆکەی، کاریزمایەکی هەبێت بۆ بەرهەمهێنانی فیکرو راگرتنی باڵانس و جیهانبینی. [1]
=KTML_Bold=تێبینی: ئەم بابەتە بە ڕێنووسی سەرچاوەی ئاماژە پێکراو نووسراوە، کوردیپێدیا هیچ دەستکارییەکی نەکردووە!=KTML_End=