=KTML_Bold=کازمیی و کورد؟=KTML_End=
#ئاسۆ عەبدوللەتیف#
ئەم عێراقە، دەتوانین، وێنای بکەین بە سەردەمێک، کە ئێران و ئەمریکا، ئاسانتر لە جاران حوکمی ناڕاستەوخۆی تێدا بکەن، تاڕادەیەکیش، کۆتایی دەستێوەردانە لە دۆخی سیاسی و ئابووری عێراق، رەنگە ئەمریکا بۆ ئەمە، زۆر سەخڵەت نەبێت، پێشتریش گفتوگۆی لەبارەوە کردبێت و وەک زانراوە هێزەکانیان کۆکردووەتەوە و پاشەکشەیان کردووە لە زۆر مۆڵگای بەرچاو.
ئەمریکا لە رێگەی کازمییەوە قوربانی بە خۆی دەدات تەنها لەبەر ئێرانی رکابەری خۆی، تا ئەویش دەستی خۆی شل بکات و هەمان رێگە بۆ سواقدانی هەیوانەکە بگرێتەبەر، بەتایبەتی، کزکردن و دورخستنەوەی میلیشیا و فیرقە و سەراکانی حەشدی خولگەی ئیسلامشیعی، کە عێراقیان نزیک کردەوە لە کۆدێتای سەربازیی.
لە راستیدا ئاڵۆزە تێگەیشتن لە ئەجێندای کازمیی، کازمیی وەک کاراکتەرێکی لیبراڵ و مەدەنی و لامەزهەبی، هەرچۆن بیربکاتەوه و نەخشەی چاککردنی دۆخی عێراقی هەبێت بەبێ لەبەرچاوگرتنی بەرژەوەندیی ئێران و ئەمەریکا نایکات، کەواتە بۆ کوردیش هاوکێشەکە راستەوانەیە، هەم خۆ چاککردنی ناوخۆیی و ماڵی کوردیی گرنگە، هەم خۆگونجاندن لەگەڵ سیاسەت و ئەجێنداو ستراتیژیی دوورمەودوای ئه و دوو دەوڵەتە. راستیەک هەیە بوترێت باشترە، هیچ پەیوەندیەکی دۆستایەتی و مێژوویی سەرکردایەتی کوردو سەرکردە شیعەکان لە رابردوو، مەبەستم خواردنی کەمپوت و پەتاتەی ناو خێمەکانە لە رابردوو، دەرکەوت نەیانتوانی هیچ بەرهەم و دەستکەوتێک بۆ کورد دەستەبەربکەن، بۆیە باشترە دۆستایەتی و رەفاقەتی کازمی و زەردەخەنەکانی زۆر هیوای لەسەر دانەنێن و ئەوەندەش بەهەندی نەگرن.
کازمیی، وەک سیاسی و میدیاکارێک دەزانێ چی بکات و دڵی بلۆکە بەهێزەکان رازی بکات، سێ قۆناغی لەپێش خۆی داناوە: ئەوانیش باوەڕو پلان و بڕیارن، چۆن؟ ئیتر دەبێت کورد ئەم سێ پلان و قۆناغە لەبەرچاو بگرێت.
یەکەم: تەواوی هێزی میدیایی و ریاکاریانەی خۆی وەک نمایش و سەما بەکاردەهێنێت بۆ دروستکردنی باوەرو نیشاندانی نیەتباشی لای خەڵک و جەماوەر، تەنانەت ئەگەر بە نمایشی گسکدان بێت لە مەرقەدی ئیمام ئەعزەم و ئیمام عەلی و فەلافل فرۆشتن بێت لە شارع فەلەستین و مەیدانی رەشۆک و خۆپیشاندەران و ناردنی یەک دوو موچەی کوردستان.
بەشی دوەم، دەشێت جێبەجێکردنی بەشێکی سەرەکی پلانەکانی بێت بۆ رەنگرێژکردنەوه و کۆنترۆڵی زۆرینه و کەمینەکان و رەنگە قورسترینیان هەموارکردنەوەی دەستوری عێراقی و تۆخکردنەوەی سیستمی سەرۆکایەتی و کاڵکردنەوەی سیستمی پەرلەمانی بێت و بەمەش کورد زیانمەندی یەکەم دەبێت تیایدا، رەنگە لەم پلانەیدا سەرۆک کۆمار بەتەواوی هاوکاری بکات تا رۆڵی پەرلەمان کەم بکەنەوه و فۆکەس بخەنە سەرۆکایەتیەکانی کۆمارو ئەنجومەنی وەزیران و بە تۆپزیی عێراق دوور بخەنەوە لە فەزای دیموکراسی، چونکە بەرهەم ساڵح دەیەوێت بڵێت سەرۆکایەتی کۆمار تەشریفاتی نییه و ئەگەر واش بێت کار بۆ گۆڕینی دەکات. قۆناغی سێهەم: رەنگە بڕیارە قورسەکان بێت، وەک هەڵوەشاندنەوەی حەشدو سیاغەکردنەوەی سێکتەری نەوت و گازو پەسەندکردنی بودجە به و شێوەیەی کە قەرزە دەرەکیەکان بدەنەوه و پاشان تەرشیقی ئیداریی و کوردیش تەنگاو بکەن بە ناردنی داهاتی نەوتی و پارەی گومرگ و خاڵە سنوریەکان.
بۆچی عێراق قورسە بۆ کازمی؟
عێراق تا ئێستا نەیویستوە لە دەرەوەی مەرجەعیەت پیاوی گەورە و کاریزمی هەبێت، ئێران خۆشی بەهەمان رێکاردا رۆشتوە، یەک خومەینی هەبوو، دواتریش یەک سێبەریشی هەبوو کە ئایەتوڵایەکی و گەورەی بێنەزیر بوو، کە رەهبەری رۆحی شۆرش بوو، لەدەرەوەی رەهبەرو مەرجەعیەتی باڵاو حەوزی قوم، کەخامنەئیە پیاوی گەورە دروست ناکەن و ناشبێت دروست بێت، بۆنمونە وەک قاسمی سولەیمانی، بەڵام دامەزراوەی داخراوو گرنگ و ستراتیجی دروست دەکەن، ئەم کەلتوری سولتەگەریی و سولالەیە، لە ئیمامی حەسەن و حوسەینەوە، درێژبۆتەوه و کەلتوریی دەسەڵاتگەریی فارس و شیعەیه و لە عێراق و یەمەن و سوریاو لوبنانیش کاری بۆکراوە، بۆیە کازمی ناتوانێت بێتە کاریزمای ئاینده و رەنگە بۆ خولێکی سەرۆکایەتی کاتی پێویستیان پێی هەبێت تاوەکو سەرو سەوداو مامەڵەکانی تاران و واشنتۆن تەواو دەبن و ئەوکات هەڵبژاردنەکانی ئەمریکاو عێراقیش، دۆخی تازە دێنێت پێش.
لە وڵاتی دیموکراسی و کەلتوری باڵای دوای رێنیسانس و شۆرشی فەرەنسیدا، رەمزە رۆحی و کاریزمیەکان دەوڵەت و دامەزراوەی گەورە دروست دەکەن و وەک کارخانەیەک بەکاری دەهێنن بۆ دروستکردنی کاراکتەری داهێنەرو کراوه و مۆدێرن، جۆرج واشنتۆن چی کرد بۆ ئەمریکا، تیۆردۆ هێرتزل بۆ ئیسرائیل، تەنانەت گاندی رێک ئەوەی کرد بۆ هیندستان، بەڵام لە دەوڵەتی داخراوی مۆدێلی نزمی مەزهەبی وەک عێراق، دەزگا هەیە، وەلێ دەزگای مەزهەبی و داخراوو حیزبی و ئایدۆلۆژیی و تەنانەت حەوزەی زانستی ئاینی و مزگەوت و مەرقەدخانه و حسەینیەشیان کردوە بە دەزگای ئایدۆلۆژیی، کە ئەمانە لە دەرەوەی رێساو یاساکانی دەوڵەتی مۆدێرنن، کازمی لەبەردەم ئەم ئاریشە و پێشهاتانەدایە، کە نەدەتوانێت بیانگۆرێت نە دەتوانێت ریفۆرمیان تێدا بکات.
با پەرلەمانتارە کوردەکانیش ئەوە باش بزانن، کورسی ناو پەرلەمانی عێراق ئەرزشێکی ئەوتۆی نەماوه و نایمێنێت، ئەوەی دەمێنێتەوە تەنها بۆ روپۆشکردن و لێدوانی میدیایی و دڵخۆشکردنی هەندێک گروپ کاردەکەن و ئیعتیباری سیاسی و دەستورییان نابێت، بۆیە با لەبری هەواڵی ناخۆش و دڵتەنگ، بەربگرن لە بچووکردنەوەی پەرلەمان و تەوافوقاتی سیاسی بلۆکە شیعە گەورەکانیان بەسەرداتێپەر نەبێت، ئەم ماوەیە دەتوانن گفتوگۆیەکی جددی بەرنە ناو ئه و پەرلەمانه و بێ موچەیی فەرمانبەرانی هەرێم و پرسە چارەنوسسازەکانی وەک فیدرالیزم و شایستە داراییەکان بکەن بە رۆژەڤ، ئەوەی حوکم دەکات ئەقتابە گەورەکانی نەوتن، له و پەرلەمانەی عێراق ئەگەر رێککەوتنی حیزبی و ئایدۆلۆژی نەبێت یەک یاسا تێپەڕنابێت، هیچ قەوارەیەک 165 کورسی نییە وەک نیسابی قانونی کە رێژەیەکە بۆ تێپەراندنی یاسا، کورسی لیست و قەوارەکان لە 19 کورسیەکەی حیکمەی عەمار حەکیم تا 54 کورسیەکەی موقتەدا سەدر رێژەی گەورە نین، ئەگەر کورد وەک ئیئتیلافێکی یەکگرتووی کوردستانی بەشداری بکردایە ئەوا دەبووە گەورەترین کوتلەی پەرلەمانی کە رێژەکەی سەرو 60 کورسی بوو، کازمی سوودی لەم پەرتبوونە وەرگرت و لە داهاتوو بچوکتریشیان دەکاتەوە. [1]
=KTML_Bold=تێبینی: ئەم بابەتە بە ڕێنووسی سەرچاوەی ئاماژە پێکراو نووسراوە، کوردیپێدیا هیچ دەستکارییەکی نەکردووە!=KTML_End=