کتابخانه کتابخانه
جستجو

کوردیپیدیا پر اطلاعترین منبع اطلاعاتی کردی است!


گزینه های جستجو





جستجوی پیشرفته      صفحه کلید


جستجو
جستجوی پیشرفته
کتابخانه
نامنامەی کردی
کرونولوژیا از وقایع
منابع
رد پاها
گرد آوریها
فعالیت ها
چگونه جستجو کنم؟
انتشار
ویدئو
گروه بندی
آیتم تصادفی
ارسال
ارسال مقاله
ارسال عکس
نظر سنجی
نظرات شما
تماس
چه نوع اطلاعاتی را که ما نیاز داریم!
استاندارد
قوانین استفادە
کیفیت مورد
ابزار
درباره
آرشیویست های کوردیپیدیا
چه درباره ما می گویند!
اضافه کوردیپیدیا به وب سایت شما
اضافه کردن / حذف ایمیل
آمار مهمان
آمار آیتم
تبدیل فونت ها
تبدیل تقویم ها
بررسی املا
زبان و گویش از صفحات
صفحه کلید
لینک های مفید
پسوند کوردیپدیا برای گوگل کروم
کوکی
زبانها
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
حساب من
ورود به سیستم
عضویت!
رمز عبور خود را فراموش کرده اید!
جستجو ارسال ابزار زبانها حساب من
جستجوی پیشرفته
کتابخانه
نامنامەی کردی
کرونولوژیا از وقایع
منابع
رد پاها
گرد آوریها
فعالیت ها
چگونه جستجو کنم؟
انتشار
ویدئو
گروه بندی
آیتم تصادفی
ارسال مقاله
ارسال عکس
نظر سنجی
نظرات شما
تماس
چه نوع اطلاعاتی را که ما نیاز داریم!
استاندارد
قوانین استفادە
کیفیت مورد
درباره
آرشیویست های کوردیپیدیا
چه درباره ما می گویند!
اضافه کوردیپیدیا به وب سایت شما
اضافه کردن / حذف ایمیل
آمار مهمان
آمار آیتم
تبدیل فونت ها
تبدیل تقویم ها
بررسی املا
زبان و گویش از صفحات
صفحه کلید
لینک های مفید
پسوند کوردیپدیا برای گوگل کروم
کوکی
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
ورود به سیستم
عضویت!
رمز عبور خود را فراموش کرده اید!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 درباره
 آیتم تصادفی
 قوانین استفادە
 آرشیویست های کوردیپیدیا
 نظرات شما
 گرد آوریها
 کرونولوژیا از وقایع
 فعالیت ها - کوردیپیدیا
 کمک
موضوع جدید
آثار هنری
یکی از اثر های هنری روژین حاج حسین 16
14-09-2024
شادی آکوهی
زندگینامە
روژین حاج حسین
14-09-2024
سارا سردار
زندگینامە
سعید فلاحی
14-09-2024
سارا سردار
اماکن باستانی
گور دخمە سان رستم
14-09-2024
سارا سردار
تحقیقات مختصر
بعد از دو دهە، حفاری در بقایای معبد آناهیتا آغاز شد
13-09-2024
سارا سردار
تحقیقات مختصر
قدیمی ترین تقویم جهان در کردستان یافت می شود
13-09-2024
سارا سردار
تحقیقات مختصر
موزەی باستان شناسی و میراث فرهنگی در سوران ساخته می شود
13-09-2024
سارا سردار
آثار هنری
یکی از اثر های هنری روژین حاج حسین 20
12-09-2024
شادی آکوهی
آثار هنری
یکی از اثر های هنری روژین حاج حسین 14
12-09-2024
شادی آکوهی
آثار هنری
یکی از اثر های هنری روژین حاج حسین 13
12-09-2024
شادی آکوهی
آمار
مقالات
  536,040
عکس ها
  109,296
کتاب PDF
  20,189
فایل های مرتبط
  103,502
ویدئو
  1,526
زبان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
306,123
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,680
هەورامی - Kurdish Hawrami 
65,964
عربي - Arabic 
30,101
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
17,810
فارسی - Farsi 
9,455
English - English 
7,523
Türkçe - Turkish 
3,667
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Deutsch - German 
1,638
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
347
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
70
Polski - Polish 
54
Español - Spanish 
53
Italiano - Italian 
51
Հայերեն - Armenian 
50
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
19
Norsk - Norwegian 
17
Ελληνική - Greek 
15
עברית - Hebrew 
15
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Тоҷикӣ - Tajik 
7
Esperanto - Esperanto 
5
Catalana - Catalana 
4
Čeština - Czech 
4
ქართველი - Georgian 
4
Srpski - Serbian 
3
Hrvatski - Croatian 
3
Kiswahili سَوَاحِلي -  
2
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Cebuano - Cebuano 
1
балгарская - Bulgarian 
1
हिन्दी - Hindi 
1
Lietuvių - Lithuanian 
1
گروه
فارسی
زندگینامە 
3,654
اماکن 
2,011
شهدا 
1,035
کتابخانه 
794
تحقیقات مختصر 
570
اماکن باستانی 
438
تصویر و توضیحات 
292
آثار هنری 
230
شعر 
169
مدارک 
71
موزه 
42
احزاب و سازمان ها 
39
نقشه ها 
31
منتشر شدەها 
17
تاریخ و حوادث 
16
تصویری 
15
دفترها 
11
آمار و نظرسنجی 
10
مسائل زنان 
4
ایل - قبیله - فرقه 
3
متفرقه 
2
بازی های سنتی کوردی 
1
MP3 
323
PDF 
31,241
MP4 
2,511
IMG 
200,294
∑   مجموعا-همەباهم 
234,369
شهدا
ابراهیم نادری
زندگینامە
منیرە صالح عبدالرحمان
اماکن باستانی
کاخ حوش کورو
زندگینامە
جوان حاجو
اماکن
پیرانشهر
کورد و کوردستان لە بەڵگەنامە نهێنیەکانی ئەمریکادا
کوردیپدیا، بزرگترین پروژەی ارشیو کردن اطلاعاتمان میباشد..
گروه: تحقیقات مختصر | زبان مقاله: کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish
اشتراک گزاری
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
ارزیابی مقالە
نایاب
عالی
متوسط
بد نیست
بد
اضافه کردن به مجموعه
نظر خود را در مورد این مقاله بنویسید!
تاریخ آیتم
Metadata
RSS
به دنبال تصویر رکورد انتخاب شده در گوگل
به دنبال رکورد انتخاب شده در گوگل
Kurmancî0
English0
کرمانجی0
هەورامی0
لوڕی0
لەکی0
Zazakî0
عربي0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Français0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Catalana0
Cebuano0
Čeština0
Esperanto0
Fins0
Hrvatski0
Kiswahili سَوَاحِلي0
Lietuvių0
Norsk0
Ozbek0
Polski0
Português0
Pусский0
Srpski0
балгарская0
Тоҷикӣ0
Հայերեն0
ترکمانی0
हिन्दी0
ქართველი0
中国的0
日本人0
کورد و کوردستان لە بەڵگەنامە نهێنیەکانی ئەمریکادا
تحقیقات مختصر

کورد و کوردستان لە بەڵگەنامە نهێنیەکانی ئەمریکادا
تحقیقات مختصر

ئا: بارام سوبحی

ماوەی سەدەیەک زیاترە سەرکرده و سیاسەتمەدارانی کورد بۆ وەرگرتنی مافی چارەنوس لەدەرگای ئەمریکا دەدەن، بەڵام بەردەوام ئەمریکا یەک وەڵامی هەبوە: ئێمە لەگەڵ یەکپارچەپی ئه و دەوڵەتانەین کە کوردیان بەسەردا دابەشکراوە، سیایەتمەدارێکی کوردیش دەڵێت: ئەمریکا قەد وەکو نەتەوەیەک حیسابی بۆ کورد نەکردوە.

کتێبی کوردو کوردستان لەبەڵگەنامە نهێنیەکانی ئەمریکادا، لەئامادەکردنی پرۆفیسۆر لوقمان محۆو وەرگێڕانی وریا ڕەحمانیە، دەزگای چاپ و بڵاوکردنەوەی ڕۆژهەڵات لەدوتوێی چوار بەرگدا بڵاویکردۆتەوە. د. محۆ کوردی لوبنانه و ئێستا مامۆستای بەشی زانستە سیاسیەکانە لەزانکۆی ئیندیانا لەئەمریکا.
ئەم کتێبە چوار بەرگیە کە زیاتر لەهەزار لاپەڕەیە، باس لەبارودۆخی کورد لەهەر چوار پارچەی کوردستان دەکات، تیایدا بەوردی هەڵوێستی بەرژەوەندیخوازانەی کۆشکی سپی و وەزارەتی دەرەوه و بەرگری، لەگەڵ هەڵوێستی مرۆڤدۆستانەی دەیان ئەندامی ئەنجومەنەکانی نوێنەران و پیرانی ئەمریکا دەرهەق بەکێشەی کورد خراوەتەڕو.

پەیوەندییەکانی کوردو ئەمریکا
لەپێشەکی ئەم کتێبەدا، پرۆفیسۆر مایکڵ گەنتەر ڕونیکردۆتەوە، پەیوەندییەکانی کوردو ئەمریکا بەچوار قۆناغدا ڕۆیشتون. قۆناغی یەکەم دەگەڕێتەوە بۆ سەردەمی ڕاگەیاندنی ڕاگەیەنراوە چواردەخاڵیەکەی ودرۆ وڵسنی سەرۆکی ئەمریکا، کە لەخاڵی (12) بەڵێنی خودموختاری بەنەتەوەکانی سنوری ئیمپراتۆری عوسمانی دا، بەڵام ئەم بەڵێنەی لەهەمبەر کورد نەبردە سەرو کورد کرایە قوربانی بەرژەوەندی زلهێزانی ئەوکات.
قۆناغی دوەم دەگەڕێتەوە بۆ سەرەتای حەفتاکانی سەدەی ڕابردو، کاتێک مەلا مستەفای بارزانی ڕێبەری شۆڕشی ئەیلول، لەڕێگەی شای ئێرانەوە توانی فشار بخاتە سەر ئەمریکا، تاوەکو کۆمەکی بزاڤی چەکداری کورد بکرێت، بەڵام لەساڵی (1975) و لەدەرەنجامی ڕێکەوتنامەی جەزائیر، ئەمریکا کوردی کردەوە قۆچی قوربانی.
بەبۆچونی گەنتەر، قۆناغی سێیەم لەدوای ڕاپەڕین و کۆڕەوی بەهاری (1991) دەست پێدەکات، کە ئەمریکا ناوچەی ئارامی بۆ کوردەکانی عێراق دروستکرد، قۆناغی چوارەمیش دوای ڕوخانی ڕژێمی بەعسە لەساڵی (2003)، کە بەفەرمی کوردستان بوە هەرێمێکی فیدراڵ لەعێراقدا.
گەنتەر، ڕاشکاوانە دەنوسێت: کێشەی کورد پێگەیەکی ئەوتۆی لەئاسایشی نەتەوەیی ئەمریکاو ڕەوتی بەدیموکراسیکردنی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا نییە... لەڕاستیدا ئێستاش ئەمریکا هیچ ستراتیژیەتێکی تۆکمەی بۆ کورد وەکو نەتەوەیەک نییە، چونکە ئه و وڵاتانە کە کورد تیایاندا دەژی (تورکیا، عێراق، ئێران، سوریا) بۆ سیاسەتی دەرەوەی ئەمریکا گرنگترن... ئەمریکا بەلەبەرچاوگرتنی بەرژەوەندییەکانی لەسەقامگیری ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست و مافی مرۆڤ، ئەوەی قبوڵ کردوە کە بەرپرسیارە بەرانبەر ئەوەی کوردەکان تاڕادەیەک بپارێزێت... ئەمریکا دژی سەربەخۆیی کوردەکانی عێراقە، چونکە هەستدەکات دەبێتە هۆی لەناوچونی عێراق و ناسەقامگیربونی ڕۆژهەڵاتی ناوەراست.

هیواکانی چۆمسکی و سەرنجەکانی د.مەحمود
سیاسەتمەداری کورد، د.مەحمود عوسمان کە لەساڵانی حەفتاکاندا بۆ دروستکردنی پەیوەندی لەگەڵ ئەمریکا، بەنوێنەرایەتی بارزانی چۆتە ئەمریکا، لەپێشەکی ئەم کتێبەدا نوسیویەتی: حکومەتی ئەمریکا قەد وەکو نەتەوەیەک حیسابی بۆ کورد نەکردوە، بەردەوام دژایەتی کوردەکانی تورکیای کردوە، قەد گرنگی بەکوردەکانی ئێران و سوریا نەداوە...ئەمریکا قەد نەیویستوە تێکەڵاوی کێشەی کورد بێت، هەمیشه و ئێستاش هەر بەکێشەیەکی ناوخۆیی دەزانێت.
یەکێکی دیکە له و کەسانەی پێشەکی بۆ ئەم کتێبە نوسیوە، بیرمەندی ئەمریکی نوام چۆمسکیە، دەڵێت: مەسەلەی کورد بەگشتی و کوردەکانی تورکیا بەتایبەتی، یەکێ له و مەسەلانەیە کە جێگەی لەدڵمدایە.. هیوادارم کوردستانێکی خودموختار دابمەزرێت کە هەمو کوردەکانی ناوچەکە کە دەیان ملیۆن کەس دەبن، تێیدا بگەن بەمافی خۆ بەڕێوەبردن و سەربەخۆیی کولتوری خۆیان بەدەستبهێنن.
ئامادەکاری کتێبەکەش دەڵێت: کوردەکان قەد فێری ئەوە نەبونە خۆیان نەکەن بەداردەستی بەرژەوەندی زلهێزەکان، بەردەوام بەحوکمی جیۆپۆلەتیکەکەیان بونەتە قوربانی ئەمریکاو هاوپەیمانەکانی.

کورد لەتەمموزەوە بۆ ئەیلول
بەشی یەکەمی بەرگی یەکەمی کتێبەکە، تایبەتە بەبەڵگەنامەکانی ئەمریکا لەبارەی دۆخی عێراق و بزوتنەوەی نەتەوەیی کوردستانی عێراق لەماوەی ساڵانی (1958 - 1972). لەم بەشەدا زیاتر لەچل بەڵگەنامە لەبارەی سەرەتای شۆڕشی چواردەی تەمموزو دۆخی سیاسی ئەوکاته و پەیوەندییەکانی عێراق لەگەڵ وڵاتان و هەڵسەنگاندنی ئەمریکا بۆ سەرکردەکانی شۆڕش و پەیوەندییەکانی ئەمریکا کراوە.
لە بروسکەیەکی باڵێوزخانەی ئەمریکا لەعێراق کە لە(14/ تەمموز/1958) ڕەوانەی وەزارەتی دەرەوە کراوە، لەبارەی سەرکردەکانی شۆڕشی چواردەی تەمموزەوە دەڵێت: ئەم دەوڵەتە بەداخەوە پیاوی بەئەزمونی تێدانییە، کە بتوانێ کاری هەستیاری بەڕێوەبردنی دەوڵەت ڕاپەڕێنێت.
لەبەڵگەنامەیەکی دیکەدا کە مێژوەکەی بۆ (20/9/1962) دەگەڕێتەوە، باس لەوەدەکات بەرپرسی ڕێکخستنەکانی پارتی لەبەغدا بەئاگاداری بارزانی، بەنهێنی سەردانی باڵیوزخانەی ئەمریکای کردوه و داوای پشتیوانی ئەمریکاو پارەی بۆ شۆڕشەکەیان کردوە. ئه و بەرپرسە وتویەتی: نامانەوێت هەمو پەیوەندییەکانمان لەگەڵ سۆڤیەت بڕوخێنین، هەتا دڵنیا نەبین ئەمریکا پشتیوانی لەشۆڕشەکەمان دەکات. هەروەها وتویەتی: داوای هاوکاریمان لەکوەیت کردوە بەڵام لەسەر داوای بەریتانیا ڕەتیانکردۆتەوە هاوکاریمان بکەن. لەلایەن خۆیەوە ئیسرائیل پێشنیاری کردوە یارمەتی کوردەکان بدات لەئەورویا، بەڵام ئێمە ڕەتمانکردۆتەوە لەترسی ئەوەی ئیسرائیل ئه و زانیاریانە ئاشکرا بکات و زیان بەناوبانگی بزوتنەوەی کوردی لەناو وڵاتانی عەرەبی بکەوێت.
وەزارەتی دەرەوەی ئەمریکا، لەبروسکەیەکدا لە(2/5/1963) ڕایدەگەیەنێت: ئەمریکا کێشەی کورد بەمەسەلەیەکی بەتەواوی ناوخۆیی عێراق دەزانێت، نایەوێت هیچ دەورێکی ڕاستەوخۆ یان ناڕاستەوخۆی تێدا ببینێت. لەبروسکەیەکی دیکەدا، وەزارەت لە(5/4/1963) ئاشکرای دەکات: ئەمریکا دەرک بەئامانجە ڕەواکانی کورد دەکات لەناو دەوڵەتی عێراقدا و هاوخەمی ئەم ئامانجانەیە، بەم بەهیچ شێوەیەک ڕێگە بەوە نادات ئەم هاوخەمیە کاربکاتە سەر ئاوەژوبونی پەیوەندییە زۆر نزیکەکانمان لەگەڵ ڕژێمی نوێی عێراق.
دوای ئەوەی بەعسیەکان دەسەڵاتی عێراق بەدەستەوە دەگرن، جۆن فۆستەر کارمەندی ئەنجومەنی ئاسایشی نەتەوەیی لەیاداشتێکدا بۆ یارمەتیدەری تایبەتی سەرۆک کۆمار، لە(22/7/1968)، دەنوسێت: ئەگەر ناچاربین لەگەڵ دەوڵەتی عێراق مامەڵە بکەین، دەوڵەتێکی بەعسی باشترین دەوڵەتێکە کە دەتوانین چاوەڕوانی بین.

کورد لەئەنجومەنەکانی ئەمریکا
بەشی دوەمی بەرگی یەکەم تایبەتە بەلێدوان و وتەی ئەندامانی ئەنجومەنی نوێنەران و پیرانی ئەمریکا، دەربارەی کێشەی کورد لەماوەی ساڵانی (1973- 2000). لەم بەشەدا (25) لێدوانی ئه و کەسانەی تێدایە لەبارەی پێدانی چەکی کیمیایی لەلایەن سۆڤیەتەوە بەعێراق و ترسی کورد لەوبارەیەوە، تێکهەڵچونەکانی نێوان کوردو حکومەتی عێراق، دۆخی کورد لەشەڕی ئێران و عێراقدا، پەلاماری کیمیایی بۆ سەر ناوچە کوردنشینەکان بەتایبەتی کیمیابارانی هەڵەبجە. دواتر شەڕی کوەیت و ئاوارەبونی کورد.
نوێنەری ویلایەتی نیویۆرک مستەر کۆچ لە(17/4/1975) دەڵێت: کوردەکان ئەوەندە جورئەت و جەسارەتیان هەیە داکۆکی لەئازادی خۆیان بکەن.. چەندە شەرمە بۆ شارستانیەت ئەوانەی کە دەست نابەن بۆ تیرۆریزم توشی کارەسات دەبن، بەڵام ئەوانەی کە دەستی بۆ ئەبەن بەفەرمی دەناسرێن.

کوەیت و کۆڕەو، خاڵی وەرچەرخان
لەبەرگی دوەمی کتێبەکەدا، ئەندامانی ئەنجومەنی نوێنەران و پیرانی ئەمریکا، ستایشی هەڵوێستی وڵاتەکەیان دەکەن کە کوەیتی ڕزگار کردوە، بەڵام بەتوندی ڕەخنە لەوەدەگرن کە ئەمریکا پشتی کردۆتە ڕاپەڕینی کوردان و شیعەکانی عێراق، ئەمە جگەلەوەی لەکاتی کۆڕەوی ملیۆنی خەڵکی کوردستاندا، ئەمریکا وەکو پێویست بەهانای کوردانەوە نەهاتوە.
لەوبارەیەوە ئەندامی ئەنجومەنی پیران لیهەی دەڵێت: ئەگەر دەتەوێت نەبی بەقوربانی سەدام حسەین، دەبێ بیری نەوتت هەبێت، دەبێ کوێتی بیت نەک کورد. لە(9/4/1991) جۆزیف لیبرمانی ئەندامی ئەنجومەنی پیران دەڵێت: شتێک کە ئێمە لەسەدام فێربوین ئەوەیە سەدام ڕێز لەهیچ شتێک ناگرێت، مەگەر ئەوە کە هەڕەشەی بەکارهێنانی هێزی سەربازی لێ بکەیت، یان هەر بەکردەوە هێزی سەربازی لەدژی بەکاربهێنیت.
لە (11/4/1991) ئەندامی ئەنجومەنی پیران دیکۆنسینی: لە(15/2) لەبنکەی سیستمی موشەکی ڕایتۆن، سەرۆک بۆش داوای لەسوپاو خەڵکی عێراق کرد کۆنترۆڵی شتەکان بگرنە دەست و سەدام حوسەینی دیکتاتۆر ناچار بکەن بچێتە لاوە، بەڵام کاتێک خەڵکی عێراق وەڵامی داواکارییەکەی ئەویان دایەوە، سەرۆک بۆش وەک سەرۆک ڕۆناڵد ڕەیگان لەکۆپتەرێک هاتەدەرو وەک کەڕەکان دەستی گرت بەگوێیەوه و وتی بەڵێ، نابیسم چی دەڵێن... هەروەها دەڵێت: لەکاتێکدا کۆنگرێس و وەزارەتی دەرەوە ڕازیبون بەیارمەتیدانی ئاوارەکان، بەداخەوە دەوڵەتی تورکیا نەیهێشت ئه و یارمەتیه و یارمەتییە نێونەتەوەییەکانی دیکە لەنێوان ئاوارەکاندا دابەش بکرێت.
لە (11/4/1991) لڤینی ئەندامی ئەنجومەنی نوێنەران دەڵێت: حکومەتی ئەمریکا بەبۆنەی نیگەرانییەکانی عەرەبستانی سعودی، ڕاپەڕیوانی باکورو باشوری عێراقی بەتەنها هێشتەوه و ئەوان بونە قوربانی سەدام.

پارلەمان و حکومەتی کوردی
بەشێکی دیکەی بەڵگەنامەکانی بەرگی دوەم، تایبەتە بەیەکەم هەڵبژاردنی پارلەمانی کوردستان و پێکهێنانی حکومەتی هەرێم لەساڵی (1992). لە(21/گوڵان/1992) بیلبرەی ئەندامی ئەنجومەنی نوێنەران دەڵێت: بۆ یەکەمجار لەمێژوی گەلی کورد هەڵبژاردنێکی ئازاد لەکوردستان بەڕێوەچو. ئەم هەڵبژاردنە ئه و ڕاستیەی سەلماند کوردەکان دەتوانن ئیدارەیەکی چڕوپڕ لەچوارچێوەی ناوچەیەکی خاوەن ئۆتۆنۆمی بەڕێوەببەن، کە تێیدا کوردەکان لەبەرامبەر کۆمەڵکوژی دیکتاتۆری دڕندەی عێراق سەدام حوسەین خۆیان بپارێزن.
بەشێکی دیکەی ئەم کتێبە تایبەتە بەباسی شەڕی ناوخۆو هەوڵەکانی ئەمریکا بۆ ناوبژی و پاشان بەدرێژی باس لەروداوی (31/ئاب/1996) کراوە. پاشان باس لەوە کراوە کە چەند ئەندامێکی هەردو ئەنجومەن هەوڵیانداوه و داوای دادگایکردنی سەدامیان لەدادگایەکی نێودەوڵەتی کردوە.
لە (14/11/1997) پرۆتەری ئەندامی ئەنجومەنی نوێنەران دەڵێت: ئه و دەوڵەتانە تیرۆریستن کە کوردەکان سەرکوت دەکەن، ئه و دەوڵەتانە تیرۆریستن کە مافە سەرەتاییەکانی کوردەکان زەوت دەکەن و لەناو کۆمەڵگای خۆیاندا ڕێزیان لێناگرن، هەر ڕۆژ خۆیان و منداڵەکانیان دەکوژن و هەوڵدەدەن کوردەکان لەکۆمەڵگای خۆیاندا دەربکەن، تیرۆریستی ڕاستەقینە ئەم دەوڵەتانەن.
کاتێک لەکۆنگرەیەکی ڕۆژنامەوانیدا، لە(16/4/1991) لەجۆرج بۆشی سەرۆکی ئەوکاتی ئەمریکا دەپرسن: کوردەکان دەڵێن کوردستانێکی سەربەخۆیان دەوێت، بۆ دەبێ کوردەکان ئەم کوردستانە سەربەخۆیانە نەبێ ؟ لەوەڵامدا دەڵێت: ئامانجی ئەمریکا ئەوە نەبوە عێراق پارچە پارچه و ناسەقامگیربێت، ئەمە هەڵوێستی ئێمه و هێزە هاوپەیمانەکانمانە.

شای ئێران و قازی محەمەد
بەشێکی زۆری بەڵگەنامەکانی بەرگی سێیەم، تایبەتە بەکوردستانی تورکیاو ئێران لەبەڵگەنامە نهێنەکانی وەزارەتی دەرەوەی ئەمریکادا. کە تیایدا باس لەبارودۆخی ئێران و ڕۆڵی سۆڤیەت لەئێراندا دەکات. لەبروسکەیەکی نهێنی باڵێوزی ئەمریکا لەئێران کە لە(8/11/1946) بۆ وەزارەتی دەرەوەی ناردوە دەڵێت: قازی محەمەد بەتوندی دژی کۆمۆنیزمە و لەسۆڤیەت دڵساردە، چونکە سۆڤیەت ئه و پێداویستیانەی بۆ دابین نەکردوە کە بەڵێنی پێدابو.
لەبەڵگەنامەیەکی دیکە ئاماژە بەوەکراوە، کاتێک شای ئێران لەگەڵ ئایزنهاوەری سەرۆکی ئەمریکا لە(30/6/1958)، کۆبۆتەوە، ڕایگەیاندوە: ئەگەر کەسێک بتوانێ ئێران کۆنترۆڵ بکات، دەتوانێ تەواوی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست کۆنترۆڵ بکات.

کوردو ئایندەی تورکیا
هەر لەم بەرگەدا، باس لەکوردستانی تورکیاو ئێران لەئەجێندای کۆنگرێسدا کراوە. تیایدا وتەی ئەندامانی کۆنگرێس لەبارەی ڕەوشی کوردان له و وڵاتانە لەماوەی ساڵانی (1979 – 1996) خراوەتەڕو. بەشی زۆری لێدوانەکانیش، دەربڕینی نیگەرانیە لەکۆمەکە سەربازییەکانی ئەمریکا بۆ تورکیاو پشتگوێخستنی ڕەوشی مافی کوردان له و وڵاتە، ئەمە جگەلە بەندکردنی هەر چوار پارلەمانتاری کورد لەیلا زاناو خەتیب دیجله و ئورهان دۆغان و سەلیم ساداک، سەرباری لەشکرکێشی تورکیا بۆ سەر کوردستانی عێراق.
لەوبارەیەوە ستینی هۆیەر ئەندامی ئەنجومەنی نوێنەران لە(20/1/1995) دەڵێت: تورکیا پێنج قاتی ئه و پارەیەی کە بۆ جێبەجێکردنی پڕۆژەی گەورەی ئاوی گاپ خەرج دەکات، بۆ شەڕ لەگەڵ پەکەکە خەرجی دەکات... هەروەها دەڵێت: هەتا کاتێک ڕێبەرانی تورک دەنگی گوللە کپ نەکەن و بەشوێن ڕێگاچارەی ئاشتیخوازانەدا نەگەڕێن بۆ چارەسەرکردنی کێشەی کورد، ناتوانین هیچ هیوایەکمان بەئاشتی، خۆشبەختی یا دیموکراسی لەتورکیادا هەبێ. ئەم پێشبینیە دڵتەنکەرە بۆ داهاتوی تورکیا، کە دۆست و هاوپەیمانی ئەمریکایە و هیچ تاکێک لەوڵاتی ئێمە خۆشحاڵ ناکات.
لە (25/1/1996) کۆیستۆڤەر سمیت ئەندامی ئەنجومەنی نوێنەران دەڵێت: لەسەدەی ڕابردودا 28 ڕاپەڕینی کورد لەتورکیا ڕویداوە، لەماوەی سێ ساڵی ڕابردودا هێزەکانی ئاسایش زیاتر لە(2650) گوندیان لەباشوری ڕۆژهەڵاتی تورکیا چۆڵ یا کاولکردوه و زیاتر لەسێ ملیۆن کەسیان ئاوارەکردوە. هەروەها دەڵێت: ئەگەر ئێمە دەمانەوێت پەیوەندییەکانمان لەگەڵ تورکیا پێشبخەین، سیاسەتمەدارانی ئێمە نابێت درێژە به و سیاسەتە بدەن کە مافی مرۆڤ بکەن بەقوربانی بەرژەوەندییە ئابوری و ستراتیژییەکان.

ئازادکردنی زاناو ڕفاندنی ئۆجەلان
لەبەرگی چوارەمدا، هەوڵەکانی ئەندامانی ئەنجومەنی نوێنەران و پیرانی ئەمریکا بۆ ئازادکردنی لەیلا زاناو هاوەڵەکانی بەوردی باسکراوە، ڕوداوی دەستگیرکردنی عەبدوڵا ئۆجەلان لەلایەن هەواڵگری تورکیا بەهاوکاری هەواڵگری ئەمریکا بەشێکی دیکەی بەڵگەنامەکانی گرتۆتەوە.
خاتو ئیلیزابیت فۆرس ئەندامی ئەنجومەنی نوێنەران لە(8/11/1998)، دەڵێت: دەوڵەتی تورکیا لەلەیلا زانا دەترسێت، وادەزانێت دەتوانێت بۆ هەمیشە پێش لەڕێگای لەیلا زانا بگرێت، چۆن نەیانتوانی پێش لەڕێگای نیڵسۆن ماندیلا بگرن، ئاوەهاش ناتوانن پێش لەڕێگای لەیلا زاناش بگرن.[1]

این مقاله بە زبان (کوردیی ناوەڕاست) نوشته شده است، برای باز کردن آیتم به زبان اصلی! بر روی آیکون کلیک کنید.
ئەم بابەتە بەزمانی (کوردیی ناوەڕاست) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
این مقاله 610 بار مشاهده شده است
نظر خود را در مورد این مقاله بنویسید!
هشتگ
منابع
[1] سایت | کوردیی ناوەڕاست | www.awene.com
آیتم های مرتبط: 2
1. زندگینامە بارام سوبحی
1. تاریخ و حوادث 22-01-2019
زبان مقاله: کوردیی ناوەڕاست
تاریخ انتشار: 22-01-2019 (5 سال)
زبان- لهجە: ک. جنوبی
نوع انتشار: دیجیتال
کتاب: مشکل کرد
کتاب: تاریخ
کشور - اقلیم: کردستان
فراداده فنی
کیفیت مورد: 84%
84%
این مقاله توسط: ( هژار کاملا ) در تاریخ: 10-09-2022 ثبت شده است
این مقاله توسط: ( روژان نوری عبدالله ) در: 12-09-2022 بازبینی و منتشر شده است
این مقاله برای آخرین بار توسط: زریان سرچناری در 07-06-2024 بروز شده است
آدرس مقالە
این آیتم با توجه به استاندارد كوردیپیدیا هنوز نهایی نشده است و نیاز بە بازنگری متن دارد.
این مقاله 610 بار مشاهده شده است
کوردیپیدیا پر اطلاعترین منبع اطلاعاتی کردی است!
کتابخانه
جغرافیای لرستان
تصویر و توضیحات
ورود افراد باشلوار کردی ممنوع
زندگینامە
هلیا برخی
زندگینامە
سوسن رازانی
اماکن باستانی
تپه حاجی فیروز
تحقیقات مختصر
هنرمند گلبهار، بادینان و شوپاری
زندگینامە
سارا خضریانی
زندگینامە
یوسف قادریان
زندگینامە
قطب‌ الدین صادقی
تصویر و توضیحات
مهاباد ، سال 1338 ، مدرسه سعادت (واقع در کوچه شافعی بین خیابان مخابرات و جام جم ، منزل کنونی خانواده نجم زاده)
زندگینامە
روژین دولتی
تحقیقات مختصر
گولا، گۆڵ یا سگ نگهبان (پارسە)
تحقیقات مختصر
در رثای یک ستاره ی سینما
تصویر و توضیحات
سمکو همراه با سورمە خواهر مارشیمون و نیکیتین سفیر روسها
تحقیقات مختصر
سوگند به نان و نمک، وفاداری
کتابخانه
غمنوای کوهستان
اماکن باستانی
مسجد جامع تکاب
زندگینامە
هانا وکیل
کتابخانه
تذکره امرائی؛ گلزار ادب لرستان
اماکن باستانی
قلعه سردار افشار
زندگینامە
محمد اوراز
تحقیقات مختصر
روئیای شیرین
کتابخانه
دریاچه شاهی و قدرتهای بزرگ؛ پژوهشی در کشتیرانی دریاچه ارومیه (عصر قاجاریه)
زندگینامە
جوان حاجو
زندگینامە
سامان طهماسبی
کتابخانه
افسانەهای لری
تصویر و توضیحات
حاج رحیم خرازی همراه با همسر و فرزندانش
تصویر و توضیحات
گروهی از مبارزان کرد در مهاباد در سال 1983
اماکن باستانی
پل ممیند
اماکن باستانی
کلیسای سرکیس مقدس

واقعی
شهدا
ابراهیم نادری
26-03-2023
شادی آکوهی
ابراهیم نادری
زندگینامە
منیرە صالح عبدالرحمان
21-01-2024
سارا سردار
منیرە صالح عبدالرحمان
اماکن باستانی
کاخ حوش کورو
03-09-2024
سارا سردار
کاخ حوش کورو
زندگینامە
جوان حاجو
06-09-2024
شادی آکوهی
جوان حاجو
اماکن
پیرانشهر
08-09-2024
شادی آکوهی
پیرانشهر
موضوع جدید
آثار هنری
یکی از اثر های هنری روژین حاج حسین 16
14-09-2024
شادی آکوهی
زندگینامە
روژین حاج حسین
14-09-2024
سارا سردار
زندگینامە
سعید فلاحی
14-09-2024
سارا سردار
اماکن باستانی
گور دخمە سان رستم
14-09-2024
سارا سردار
تحقیقات مختصر
بعد از دو دهە، حفاری در بقایای معبد آناهیتا آغاز شد
13-09-2024
سارا سردار
تحقیقات مختصر
قدیمی ترین تقویم جهان در کردستان یافت می شود
13-09-2024
سارا سردار
تحقیقات مختصر
موزەی باستان شناسی و میراث فرهنگی در سوران ساخته می شود
13-09-2024
سارا سردار
آثار هنری
یکی از اثر های هنری روژین حاج حسین 20
12-09-2024
شادی آکوهی
آثار هنری
یکی از اثر های هنری روژین حاج حسین 14
12-09-2024
شادی آکوهی
آثار هنری
یکی از اثر های هنری روژین حاج حسین 13
12-09-2024
شادی آکوهی
آمار
مقالات
  536,040
عکس ها
  109,296
کتاب PDF
  20,189
فایل های مرتبط
  103,502
ویدئو
  1,526
زبان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
306,123
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,680
هەورامی - Kurdish Hawrami 
65,964
عربي - Arabic 
30,101
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
17,810
فارسی - Farsi 
9,455
English - English 
7,523
Türkçe - Turkish 
3,667
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Deutsch - German 
1,638
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
347
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
70
Polski - Polish 
54
Español - Spanish 
53
Italiano - Italian 
51
Հայերեն - Armenian 
50
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
19
Norsk - Norwegian 
17
Ελληνική - Greek 
15
עברית - Hebrew 
15
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Тоҷикӣ - Tajik 
7
Esperanto - Esperanto 
5
Catalana - Catalana 
4
Čeština - Czech 
4
ქართველი - Georgian 
4
Srpski - Serbian 
3
Hrvatski - Croatian 
3
Kiswahili سَوَاحِلي -  
2
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Cebuano - Cebuano 
1
балгарская - Bulgarian 
1
हिन्दी - Hindi 
1
Lietuvių - Lithuanian 
1
گروه
فارسی
زندگینامە 
3,654
اماکن 
2,011
شهدا 
1,035
کتابخانه 
794
تحقیقات مختصر 
570
اماکن باستانی 
438
تصویر و توضیحات 
292
آثار هنری 
230
شعر 
169
مدارک 
71
موزه 
42
احزاب و سازمان ها 
39
نقشه ها 
31
منتشر شدەها 
17
تاریخ و حوادث 
16
تصویری 
15
دفترها 
11
آمار و نظرسنجی 
10
مسائل زنان 
4
ایل - قبیله - فرقه 
3
متفرقه 
2
بازی های سنتی کوردی 
1
MP3 
323
PDF 
31,241
MP4 
2,511
IMG 
200,294
∑   مجموعا-همەباهم 
234,369
کوردیپیدیا پر اطلاعترین منبع اطلاعاتی کردی است!
کتابخانه
جغرافیای لرستان
تصویر و توضیحات
ورود افراد باشلوار کردی ممنوع
زندگینامە
هلیا برخی
زندگینامە
سوسن رازانی
اماکن باستانی
تپه حاجی فیروز
تحقیقات مختصر
هنرمند گلبهار، بادینان و شوپاری
زندگینامە
سارا خضریانی
زندگینامە
یوسف قادریان
زندگینامە
قطب‌ الدین صادقی
تصویر و توضیحات
مهاباد ، سال 1338 ، مدرسه سعادت (واقع در کوچه شافعی بین خیابان مخابرات و جام جم ، منزل کنونی خانواده نجم زاده)
زندگینامە
روژین دولتی
تحقیقات مختصر
گولا، گۆڵ یا سگ نگهبان (پارسە)
تحقیقات مختصر
در رثای یک ستاره ی سینما
تصویر و توضیحات
سمکو همراه با سورمە خواهر مارشیمون و نیکیتین سفیر روسها
تحقیقات مختصر
سوگند به نان و نمک، وفاداری
کتابخانه
غمنوای کوهستان
اماکن باستانی
مسجد جامع تکاب
زندگینامە
هانا وکیل
کتابخانه
تذکره امرائی؛ گلزار ادب لرستان
اماکن باستانی
قلعه سردار افشار
زندگینامە
محمد اوراز
تحقیقات مختصر
روئیای شیرین
کتابخانه
دریاچه شاهی و قدرتهای بزرگ؛ پژوهشی در کشتیرانی دریاچه ارومیه (عصر قاجاریه)
زندگینامە
جوان حاجو
زندگینامە
سامان طهماسبی
کتابخانه
افسانەهای لری
تصویر و توضیحات
حاج رحیم خرازی همراه با همسر و فرزندانش
تصویر و توضیحات
گروهی از مبارزان کرد در مهاباد در سال 1983
اماکن باستانی
پل ممیند
اماکن باستانی
کلیسای سرکیس مقدس
پوشه ها
اماکن - توپوگرافی - دامنه تپه اماکن - زبان- لهجە - ک. شمال اماکن - شهرها - مرگەسور اماکن - شهرها - اربیل اماکن - کشور - اقلیم - جنوب کردستان اماکن - نابودی و تبعید - بلە اماکن - محل - روستا تحقیقات مختصر - کشور - اقلیم - کردستان تحقیقات مختصر - پوشه ها - تاریخ معاصر تحقیقات مختصر - زبان- لهجە - فارسی

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.83
| تماس | CSS3 | HTML5

| مدت زمان ایجاد صفحه: 0.687 ثانیه