Kürt Milliyetçi Söyleminin İnşasında Hacî Qadirê Koyî’nin Rolü
Makale / Tahir Baykuşak
Milliyetçilikler çağı olarak adlandırılan 19. yüzyılın ilk çeyreğinde Köysancak’ta gözlerini hayata açıp aynı yüzyılın sonralarına doğru İstanbul’da vefat eden Hacî Qadirê Koyî’nin Kürt milliyetçi söyleminin inşasında merkezi bir role sahip olduğu söylenebilir. Bu rolü hem yazdığı şiirlerle hem de 17. yüzyılda Ahmedê Xanî’nin kaleme aldığı Mem û Zîn adlı esere getirdiği yani bir bakış açısıyla elde ettiği ifade edilebilir. Mem û Zîn’in dibacesinde yani giriş bölümünde Kürtlerin o günkü durumunu belirten ve bir Kürt devleti özlemini ifade eden bölümler Kürt milliyetçiliği açısından mihenk taşıdır. Bu yüzden kimi milliyetçi kalemler tarafından eserin yazıldığı 17. yüzyılın son çeyreği Kürt milliyetçiliğinin başlangıcı olarak kabul edilir. Fakat bu konuda yapılan tartışmalar hala sürmektedir. Yakın tarihli bir çalışmada bu hususta yapılan tartışmalar Amir Hasanpour ile Abbas Vali arasında geçmektedir. Amir Hasanpour Amedê Xanî’nin Mem û Zîn adlı eserini referans göstererek 17. yüzyılı Kürt milliyetçiliğinin feodal dönemi olarak tanımlamaktadır. Abbas Vali ise kendisi modern bir kavram olan milliyetçiliğin feodalite ile ilişkilendirilmesinin mümkün olmadığını ifade ederek modern bir fenomen olarak Kürt milliyetçiliğinden ancak 19. yüzyılda bahsedilebileceğini dile getirmektedir.
[1]
=KTML_Link_External_Begin=https://www.kurdipedia.org/docviewer.aspx?id=441887&document=0001.PDF=KTML_Link_External_Between= Makaleyi okumak için tıklayın: Kürt Milliyetçi Söyleminin İnşasında Hacî Qadirê Koyî’nin Rolü=KTML_Link_External_End=