$MALAZGİRT SAVAŞI VE KÜRTLER$
1071 Malzgirt Savaşı üzerine yeni tespitlerim:
Bu Savaş, Türklere Anadolu’nun kapılarını açmak için değil, amacı Malazgirt ve Ahlat’tan Rey ve Hemedan’a kadar olan İslam topraklarını ele geçirmek olan Bizans kralını durdurmak için yapıldı. Ön cephede de Kürt toprakları vardı.
Kürt toprakları Şeddadi, Rewadi ve Merwani devletlerinden oluşuyordu. Romen Diyojen kazansaydı bu üç devlet de Roma topraklarının egemenliğine gireceketi. Hatta Hezarespi, Hasanweyî, Kakeweyhî Kürt devletleri de bu akibete uğrayabilirdi.
Sultan Alparslan’ın ordusu 14-20 bin kişi arasındaydı. Bunlardan dört bini Sultan’ın özel birliği, geriye kalanların tümü Şeddadi, Rewadi ve Merwani devletleri askerleri ile onların sınırları içindeki Müslüman halktan oluşuyordu. Roma’nın ordusu 200-300 bin civarındaydı. 60 bin diyen de var (Bizans kaynakları).
Sultan Alparslan, Kürt devletlerini ele geçirerek kendine bağlamış değildi. Abbasi devleti İslam yasaları çerçevesinde birbirine karşı sorumlu emirliklerden oluşan konfederal bir devletti. Her emirlik halife ve onun tayin ettiği sultan adına hutbe okutur, vergi verir ve savaşa asker gönderirdi.
Abbasi halifesi ilk başta İslam dünyasının hem dini hem dünyevi önderiydi, islam emirlikleri (devletleri) de onu tanırlardı. Ancak Halife Harun Reşid’den sonra merkezde iç çelişkiler, rekabet ve iktidar savaşları başladı 9.-10. yüzyılda dini ve dünyevi iktidar birbirinden ayrıldı.
Önce Büveyhi hanedanı Bağdat’ta dünyevi liderliği ele geçirdi. İslam dünyasında hutbelere Halife’nin yanısıra dünyevi liderlerin de adı kondu. Bağdat’ta kim etkinse Halife onun adına okuyun, ona vergi ve asker verin diyordu, diğer devletler gibi Kürtler de böyle yapıyordu.
11. yüzyılın başından itibaren Oğuzlar/ Selçuklular geldi. Büveyhilerle iktidar savaşına girdiler. Halife Şii Büveyhi hanedanın egemenliğinden rahatsızdı. Sünni Selçuklu Tuğrul’u destekledi. Sonunda Tuğrul Büveyhileri yendi ve Bağdat’ın egemeni oldu.
Halife onu İslam’ın sultanı ilan etti. Bundan böyle İslam devletleri onun adına hutbe okuttular, vergi ve asker verdiler. Tuğrul ölünce yerine Alparslan geçti. Bu nedenle Ermenistan, Azerbaycan ve Suriye’ye yaptığı seferlerde Şeddadi, Rewadi ve Merwaniler asker verdiler, yanında savaştılar.
Aynı şekilde Malazgirt Savaşı’ında da Sultan’ın özel muhafızlarından başka bu üç Kürt devletinin askerleri vardı. Şavaş kazanıldı, barış yapıldı. Roma imparatoru geri döndü. Alparslan Kürt askerleriyle Ermenistan’a yöneldi. Dvin tekrar kurtarılınca doğal olarak Şeddadi emirine teslim edildi.
Başka bir seferde Ani ele geçirilince Şeddadi emirlerinden Menuçehr, Alparslan’a kıymetli hazineler de vererek Ani’yi satın aldı. Muhtemelen Alparslan’a verilen, şehrin meydanındaki som altın buzağı heykeliydi. Alparslan doğu seferine yöneldi ve 1072’de Belh yakınlarında öldürüldü.
Alparslan’ı öldüren Belh dolaylarında bir kalenin emiri idi. Kimi onu Harezmi, kimi de Kürt olarak tanıtır.[1]
Mûrad Ciwan