بنای طاق گرا (تاق گرا) یا طاق شیرین یک اثر باستانی در شرق کردستان بزرگ است، که مربوط به دوره ساسانیان است. این طاق را باستان شناسان مانند یک ایستگاه مرزی تشخیص دادەاند.
این اثر در گردنه پاتاق بر سر راه کرمانشاه به سرپل ذهاب و در 15 کیلومتری شهرستان #سرپل ذهاب# در کنار راه باستانی سنگفرشی بنا شده که فلات ایران را به بینالنهرین ارتباط میدادەاست. به علت تغییر مسیر، این راه و بنای تاق گرا اکنون در شیبهای پائین جاده آسفالته قرار گرفتەاست.
از نظر معماری، بنای تاقگرا، فضای ایوان مانندی است که تماماً از سنگ ساخته شدەاست. این بنای مستطیل شکل به ابعاد 86/4*70/7 متر است که ورودی آن به طرف جنوب و مشرف بر جاده سنگفرش باستانی است. از لحاظ ساختاری، این بنا به وسیله بلوکهای سنگی ساخته شدەاست که به صورت مکعب مستطیل تراشیده شدەاند. مصالح داخلی دیوارها نیز از لاشه سنگ و ملاط گچ است. دیوارهای جناحین این بنا تا حدودی بلندتر ساخته شدەاند تا بتوانند سقف تاق را کاملاً مسطح نمایند. ارتفاع کف بنا از سطح زمین 20/1 متر و ارتفاع از کف تا لبه قوس 92/5 متر و از لبه قوس تا زیر گیلویی اول 20/1 متر است. همچنین بلندی افریز اول 60 سانتیمتر است که بر روی آن یک ردیف بلوک سنگی ساده به بلندی 45 سانتیمتر قرار گرفتەاست. بر روی این بخش، سنگهای تزئینی افریز دوم قرار دارد. همچنین در بالاترین بخش بر روی لبه بام بنا، یک ردیف کنگره به ارتفاع 92 سانتیمتر قرار گرفتەاست؛ بنابراین ارتفاع بنا از سطح زمین تا بالاترین نقطه 7/11 متر است. همچنین عرض دهانه طاق 10/4 متر و عمق آن 10/3 متر میباشد. دیوارهای داخلی این بنا به وسیله نقوش هندسی حجاری شدەاست.
در مورد زمان ساخت این بنا اختلاف نظرهایی وجود دارد برخی آن را به دوره اشکانی و برخی دیگر آن را به دوره ساسانی نسبت میدهند. اما آنطور که از مدارک باستانشناسی به دست آمده ظاهراً این بنا در اواخر دوره ساسانی و احتمالاً زمان حکومت خسرو دوم (628–590م) ساخته شدەاست. اگرچه تاکنون کارکرد واقعی این بنا مشخص نشده، اما برای آن کارکردهای متفاوتی از جمله «یادگار احداث راه کاروانرو»، «توقف گاه موکب شاهی»، «اریکه سلطنتی»، «پاسگاه مرزی» و «بنای یادبودی از پیروزی» ذکر کردەاند.[1]