مسجد عمادالدوله نام مسجدی در شهر کرمانشاه است که از آثار دورهٔ قاجاریه است. ساختمان نخستین مسجد در سال 1285 ه.ق (1868 میلادی) توسط امامقلی میرزا عمادالدوله (والی غرب و سرحددار عراقین) ساخته شدەاست.
مسجد عمادالدوله به صورت چهارایوانی بنا شده و دارای سردر، صحن، ایوان، شبستان ستوندار و حجرههای زیاد است.
بر کاشیکاری ایوان مسجد، کتیبەای شامل قصیدەای با ذکر نام پادشاه وقت (ناصرالدین شاه)، نام سازنده و تاریخ 1285 ه.ق (1868 میلادی) جای دارد. بر روی ایوان شرقی صحن مسجد، اتاقکی چوبین ساختەاند. ورودی اصلی مسجد از طریق این ایوان شرقی است که با در چوبی بزرگی به راسته زرگرهای بازار کرمانشاه مرتبط میشود.
درب دیگر مسجد در ضلع جنوب غربی قرار داشته که توسط دالانی به تقاطع بازار زرگرها و بازار حوری آباد متصل میشود. این تقاطع زیر بزرگترین گنبد بازار که به میدان مشهور است قرار دارد.
=KTML_Bold=قاپی شاه نجف=KTML_End=
پس از ساخت این مسجد، بانی آن یکی از درهای حرم علی را به کرمانشاه آورد و در این مسجد نصب نمود و به جای آن در نقرەای دیگری را وقف آستانه علوی نمود. این درگاه که امروزه در مدخل مسجد و بازار زرگرها قرار دارد و به «قاپی شاه نجف» مشهور است، به دورهٔ صفویه تعلق دارد.
=KTML_Bold=برج ساعت=KTML_End=
در مسجد عمادالدوله یک برج ساعت قرار دارد که در راستای شمال شرقی به جنوب غربی ساخته شدەاست. این بنا از جمله برجهای ساخته شده در مساجد ایران در اواخر عصر قاجار است، که کاربردی همچون برج ساعت مسجد شاه (امام خمینی) تهران دارد و نشانگر تلاش جامعه در استفاده از تکنولوژی مدرن در اماکن مذهبی ایران است. تکنیک ساخت این برج با تکنیک به کار رفته در منارەهای تاریخی اواخر قاجار یکسان است. برج ساعت مسجد عمادالدوله در طی سالیان از راستای قائم منحرف شده و طرحی برای تعمیر، مرمت، استحکامبخشی و جلوگیری از انحراف بیشتر آن انجام شدەاست.
=KTML_Bold=حوزه علمیه=KTML_End=
در هنگام ساخت مسجد عمادالدوله، در پیرامون صحن آن حجرەهایی برای سکونت طلاب علوم دینی ساخته شد. مطابق با وقفنامه، طلاب دینی بنا بر شرایطی میتوانند در این مسجد ساکن و به تحصیل اشتغال ورزند. علاوه بر این، بازار و کاروانسرای عمادالدوله نیز که از صدها مغازه و حجره تشکیل شدەاست، وقف بر مصارف این مسجد میباشد و طبق پیشبینی واقف، تولیت مسجد و موقوفات آن همواره با والی یا حکمران غرب است.
=KTML_Bold=تزئینات و کاشیکاریها=KTML_End=
بیشتر تزئینات کاشیکاری مسجد عمادالدوله را نقوش هندسی و گیاهی بەصورت انتزاعی و تجریدی تشکیل میدهد. این نقوش استحکام ساده و روانی دارد و برگرفته از تزئینات معماری دوران صفویه و زندیه است. در کاشیکاری این بنا منظرەهای معماری به کار رفته، اما نقوش انسانی به کار نرفتەاست.[1]