کتابخانه کتابخانه
جستجو

کوردیپیدیا پر اطلاعترین منبع اطلاعاتی کردی است!


گزینه های جستجو





جستجوی پیشرفته      صفحه کلید


جستجو
جستجوی پیشرفته
کتابخانه
نامنامەی کردی
کرونولوژیا از وقایع
منابع
رد پاها
گرد آوریها
فعالیت ها
چگونه جستجو کنم؟
انتشار
ویدئو
گروه بندی
آیتم تصادفی
ارسال
ارسال مقاله
ارسال عکس
نظر سنجی
نظرات شما
تماس
چه نوع اطلاعاتی را که ما نیاز داریم!
استاندارد
قوانین استفادە
کیفیت مورد
ابزار
درباره
آرشیویست های کوردیپیدیا
چه درباره ما می گویند!
اضافه کوردیپیدیا به وب سایت شما
اضافه کردن / حذف ایمیل
آمار مهمان
آمار آیتم
تبدیل فونت ها
تبدیل تقویم ها
بررسی املا
زبان و گویش از صفحات
صفحه کلید
لینک های مفید
پسوند کوردیپدیا برای گوگل کروم
کوکی
زبانها
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
حساب من
ورود به سیستم
عضویت!
رمز عبور خود را فراموش کرده اید!
جستجو ارسال ابزار زبانها حساب من
جستجوی پیشرفته
کتابخانه
نامنامەی کردی
کرونولوژیا از وقایع
منابع
رد پاها
گرد آوریها
فعالیت ها
چگونه جستجو کنم؟
انتشار
ویدئو
گروه بندی
آیتم تصادفی
ارسال مقاله
ارسال عکس
نظر سنجی
نظرات شما
تماس
چه نوع اطلاعاتی را که ما نیاز داریم!
استاندارد
قوانین استفادە
کیفیت مورد
درباره
آرشیویست های کوردیپیدیا
چه درباره ما می گویند!
اضافه کوردیپیدیا به وب سایت شما
اضافه کردن / حذف ایمیل
آمار مهمان
آمار آیتم
تبدیل فونت ها
تبدیل تقویم ها
بررسی املا
زبان و گویش از صفحات
صفحه کلید
لینک های مفید
پسوند کوردیپدیا برای گوگل کروم
کوکی
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
ورود به سیستم
عضویت!
رمز عبور خود را فراموش کرده اید!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 درباره
 آیتم تصادفی
 قوانین استفادە
 آرشیویست های کوردیپیدیا
 نظرات شما
 گرد آوریها
 کرونولوژیا از وقایع
 فعالیت ها - کوردیپیدیا
 کمک
موضوع جدید
اماکن
آدیامان
22-09-2024
شادی آکوهی
تحقیقات مختصر
یک باند در سیدصادق به اتهام جست و جو در محوطه های باستانی دستگیر شدند
18-09-2024
سارا سردار
تحقیقات مختصر
سکە امارت بدلیس
17-09-2024
سارا سردار
زندگینامە
نادیە مراد پسی طاها
16-09-2024
سارا سردار
اماکن
ارزروم
15-09-2024
شادی آکوهی
اماکن
تاوسکر
15-09-2024
شادی آکوهی
تاریخ و حوادث
16-09-2022
15-09-2024
شادی آکوهی
تحقیقات مختصر
کشف جدید باستان شناسان در تپه کاراهان حکاکی از یک الاغ 11 هزار ساله  که در حال دویدن است
15-09-2024
سارا سردار
آثار هنری
یکی از اثر های هنری روژین حاج حسین 16
14-09-2024
شادی آکوهی
زندگینامە
روژین حاج حسین
14-09-2024
سارا سردار
آمار
مقالات
  537,118
عکس ها
  109,701
کتاب PDF
  20,247
فایل های مرتبط
  103,937
ویدئو
  1,535
زبان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
305,764
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,947
هەورامی - Kurdish Hawrami 
65,998
عربي - Arabic 
30,673
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
18,081
فارسی - Farsi 
9,731
English - English 
7,554
Türkçe - Turkish 
3,667
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Deutsch - German 
1,686
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
گروه
فارسی
زندگینامە 
3,807
اماکن 
2,098
شهدا 
1,035
کتابخانه 
794
تحقیقات مختصر 
574
اماکن باستانی 
438
تصویر و توضیحات 
292
آثار هنری 
261
شعر 
169
مدارک 
71
موزه 
42
احزاب و سازمان ها 
39
نقشه ها 
31
تاریخ و حوادث 
17
منتشر شدەها 
17
تصویری 
15
دفترها 
11
آمار و نظرسنجی 
10
مسائل زنان 
4
ایل - قبیله - فرقه 
3
متفرقه 
2
بازی های سنتی کوردی 
1
مخزن فایل
MP3 
324
PDF 
31,323
MP4 
2,531
IMG 
201,063
∑   مجموعا-همەباهم 
235,241
جستجوی محتوا
شهدا
ژینا امینی
زندگینامە
اژین قادر
زندگینامە
‌امین ابراهیم فرج
کتابخانه
کتاب ژینا
زندگینامە
سعید فلاحی
پێناسەیەکی واتایی لە پێشمەرگە
هر عکس صدها کلمه ارزش دارد! لطفا از عکس های تاریخی محافظت کنید
گروه: تحقیقات مختصر | زبان مقاله: کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish
اشتراک گزاری
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
ارزیابی مقالە
نایاب
عالی
متوسط
بد نیست
بد
اضافه کردن به مجموعه
نظر خود را در مورد این مقاله بنویسید!
تاریخ آیتم
Metadata
RSS
به دنبال تصویر رکورد انتخاب شده در گوگل
به دنبال رکورد انتخاب شده در گوگل
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)0
English - English0
عربي - Arabic0
فارسی - Farsi0
Türkçe - Turkish0
עברית - Hebrew0
Deutsch - German0
Español - Spanish0
Français - French0
Italiano - Italian0
Nederlands - Dutch0
Svenska - Swedish0
Ελληνική - Greek0
Azərbaycanca - Azerbaijani0
Catalana - Catalana0
Čeština - Czech0
Esperanto - Esperanto0
Fins - Finnish0
Hrvatski - Croatian0
Lietuvių - Lithuanian0
Norsk - Norwegian0
Ozbek - Uzbek0
Polski - Polish0
Português - Portuguese0
Pусский - Russian0
Srpski - Serbian0
балгарская - Bulgarian0
қазақ - Kazakh0
Тоҷикӣ - Tajik0
Հայերեն - Armenian0
हिन्दी - Hindi0
ქართველი - Georgian0
中国的 - Chinese0
日本人 - Japanese0

پێناسەیەکی واتایی لە پێشمەرگە

پێناسەیەکی واتایی لە پێشمەرگە
ناونیشانی بابەت: پێناسەیەکی واتایی لە پێشمەرگە
ئامادەکردن: #محەمەد حسێن زادە#

ئەو تایبەتەمەندییە سەرەکییە کە پێشمەرگە جیا دەکاتەوە و دەیخاتە لووتکەی شۆڕشگێڕی ئەوەیە کە ڕۆڵ و ئەرکی ژی و مانەوەی نەتەوەیی وە ئەستۆ گرتووە.
پێشمەرگەی قارەمان، پێشمەرگەی نەمر، پێشمەرگەی دۆژمن شکێن، پێشمەرگەی شاخ و چیا و ھەرد و کوێستان، پێشمەرگەی بوێر و دلێر و نەبەز، پێشمەرگەی پڵنگ و پۆڵایین، پێشمەرگەی ھەڵمەت تیژ، ڕۆڵەی نەمەری نیشتمان و باسکی بەھێزی گەل و ھتد. ئەمانە تەنیا بەشێک لەو زاراوە و چەمکانەن کە بۆ نیشاندانی پێگەی بەرزی پێشمەرگە لە کوردستان و ڕەوتی شۆڕش و خەباتی دژەداگیرکەردا وتراونەتەوە. ئەو درووشم و ناو و نازناوانە ھەموویان لە جێگای خۆیان درووستن. بەڵام بەداخەوە، سەرەڕای ئەوەی کە پێشمەرگە پێگە و ڕۆڵی سەرەکی لە خەباتی نەتەوەی کورد و خۆڕاگری لەبەرانبەر داگیرکەر و بەرەنگاربوونەوەی دۆژمن بووە و ھێزێکی شوێندانەر و سەرەکی لە گۆڕانکارییە سیاسییەکانی کوردستاندا ھەبووە، ھەوڵێکی جدی نەدراوە کە پێناسەیەکی تیۆریک یان واتایی لەو ھێزە بکرێت، کە شیاوی ھەوڵ و ڕوونکەرەوەی ڕۆڵ و ئەرکی خۆھەڵبژێری ئەوان بێت لە خەباتی گشتی کوردستاندا.
نە لە ھەرێمی کوردستان کە قۆناغی ڕزگاری نەتەوەیی تا ڕادەیەکی بەرچاو تێپەڕاندووە و نە لە بەشەکانی دیکەی کوردستاندا کە ھێشتا ھێزی پێشمەرگە (و گەریلا) لە ھەوڵ و تێکۆشانێکی بەرفراوان و بێوچاندایە بۆ ڕزگاری نەتەوەکەی، ئاوا ھەوڵێکی لە ڕادەبەدەر پێویست، نەدراوە. دەبینین و دەزانین کە ھەر ئەو ڕستە و چەمکانەی وەک درووشم لە شەقام و لەسەر تابلۆکان و لە تەلەڤزیۆنەکان بۆ دەربڕینی ھەست بەرانبەر بە پێشمەرگە دەنووسرێن، لە نووسراوە و پەڕتووک و تەنانەت دەقە زانستییەکانیشدا دەنووسرێنەوە. ئەوە لە حاڵێکدایە کە بە لەبەرچاوگرتنی ڕۆڵ و پێگەی پێشمەرگە و لانی کەم ئەو گرنگییەی کە بە ڕەواڵەت بەو ھێزە دەدرێت، دەبوایەت تا ئێستا چەندین پەڕتووکی پڕ ناوەرۆک و زانستیانەیان لەسەر بنووسرایەت.
من لەم نووسراوەدا ھەوڵ دەدەم بە کوورتی پیناسەیەکی واتایی، ھەڵبەت وەک ھەوڵێکی سەرەتایی، لە پێشمەرگە، بە مەبەستی نیشاندانی پێگەی لە ڕەوتی خەباتدا و ڕوونکردنەوەی ئەرکی مەزن و خۆھەڵبژێری ئەو ھێزە و ھەروەھا ڕوونکردنەوەی جیاوازیی پێشمەرگە و شۆڕشگێڕانی دیکە بخەمە ڕوو. ھەڵبەت ناتوانم ئیدعای ئەوە بکەم کە ئەوە باشترین پێناسەیەکە کە دەتوانرێت لە پێشمەرگە بکرێت. ھەروەھا ئاشکرایە کە، ھەڵسەنگاندنی سەرکەوتنم لەو ھەوڵەدا بەستراوەتەوە بەوەی کە ئەم کوورتە نووسراوەیە تا چ ڕادەیەک دەتوانێت تێگەیشتنێک لە پێگە و ڕۆڵی پێشمەرگە بۆ خوێنەر ڕوون بکاتەوە.
لە ڕوانگەی منەوە، پێش ھەموو شتێک، پێشمەرگە “شۆڕشگێڕێکە کە ژی و مانەوەی (Survival) نەتەوەیی دەستەبەر و گەرەنتی دەکات”. کەوابوو بۆ تێگەیشتنی وردتر لەم پێناسەیە، پێویستە کە دوو چەمکی “شۆڕشگێڕ” و “مانەوە” شی بکەمەوە، سەرەتا بۆ ئەوەی بزانین کە پێشمەرگە چ جۆرە شۆڕشگێڕێکە و پاشان بۆ ئەوەی کە بزانین بۆ چی مانەوەمان بە دەستی ئەو شۆڕشگێڕەیە؟ ھەروەھا بۆ ئەوەی کە بزانین شۆڕشگێڕ چییە، دەبێت بزانین مەبەست لە خۆدی شۆڕش و شۆڕشگێڕیی چییە؟
ماناى شۆڕش
لە پێناسەیەکی گشتیدا، شۆڕش بە مانای وەرچەرخان یان گۆڕانکاری بنەڕەتی و بنچینەیی یان گۆڕانکاری لە حاڵەتێکەوە بۆ حاڵەتێکی ترە. ئەم زاراوە بۆ یەکەم جار لەلایەن (کۆپرنیک) بە مانای جموجوڵی ئەستێرەکان و ھەتاو لە زانستی ھەستێرەناسیدا بەکار براوە (شۆڕشی زستانی و شۆڕشی ھاوینی) . دواتر لە سەدەی 17 لە ئەورووپا، واتایەکی تازەی بە خۆوە گرت و بە ڕابوونی سیاسی و کۆمەڵایەتی مانا کراوەتەوە. ئینجا بە مانای سووڕانێکی بنەڕەتی لە شێوازی بەرھەمھێنان (وەک شۆڕشی پیشەسازی و شۆڕشی تەکنۆلۆژی) یان وەرچەرخانێکی بنەڕەتی کۆمەڵایەتی و سیاسی (وەک شۆڕشەکانی فەڕەنسا و سۆڤیەت ) و یان لایەنێک لە ژیانی کەلتووری و فیکری (وەک شۆڕشی زانستی و شۆڕشی کەلتووری) لێک دراوەتەوە (1) .
شۆڕش لە واتا سیاسیەکەیدا بریتییە لە گۆڕینی دامەزراوەی سیاسی و دەسەڵات. (گیدەنز) پێی وایە کە ڕووداوگەلێک دەبنە شۆڕش کە لەناوخۆیاندا بزووتنەوەیەکی کۆمەڵایەتی جەماوەری ھەڵبگرن. شۆڕش پڕۆسەی چاکسازی گەورە یان گۆڕانی لێدەکەوێتەوە. لە شۆڕشدا توندوتیژی بەکار دەھێنرێت یان ھەڕەشەی بەکارھێنانی دەکرێت لەلایەن ئەو کەسانەی کە لە بزووتنەوەی جەماوەریدا بەشداری دەکەن.
شۆڕشەکان ئەو گۆڕانە سیاسیانەن کە لەبەرانبەر بەرگریی سەرانی ڕێژیمە کۆنەکە سەرھەڵدەدەن کە ئامادە نین بەبێ ھەڕەشەی توندوتیژیی یان بەکارھێنانی توندوتیژیی دەست لە دەسەڵات ھەڵگرن. کەوابو ئەگەر ئەو سێ پێوەرە پێکەوە کۆبکەینەوە دەکرێت بەم شێوەیە شۆڕش پێناسە بکەین کە بریتییە لە “دەست بەسەرداگرتنی دەسەڵاتی دەوڵەت لە ڕێگای بەکارھێنانی توندوتیژی لەلایەن ڕێبەرانی بزووتنەوەیەکی جەماوەرییەوە، بە مەبەستی کەڵکوەرگرتنی بۆ ئەنجامدانی چاکسازی کۆمەڵایەتی گەورە” (2) .
مەبەست لە شۆڕشگێڕیی ئەنجامی ھەر جۆرە کردار و شیواز یان ھێنانە ئارای ھەر جۆرە فکر یان تیۆرییەکە کە خوازیاری گۆڕینی بنەڕەتی بارودۆخی کۆمەڵایەتی و سیاسی و ئابووری یان فەرھەنگی بێت. کەواتە شۆڕشگێریش کەسێکە کە ئەو کردەوانە ئەنجام دەدات. کەوابوو، شۆڕشگێڕا دژی کۆنەپەرەستییە و خوازیاری ھێنانە ئارای بارودۆخ یان سیستەمێکی نوێ و جیاوازە (3) .
ماناى شۆڕش لە کوردستان
لە کوردستاندا کاتێک ئێمە باسی شۆڕشگێر دەکەین، مانایەکی تایبەت دێتە زەینمان. شۆڕش لە کوردستاندا زیاتر لە ھەر شتێک بە مانای خۆڕاگری لەبەرانبەر داگیرکەر و ھەوڵدان بۆ کوتایی ھێنان بە ڕەوتی داگیرکاری کوردستان و گەیشتن بە ڕزگاری و ئازادی نەتەوەییە. لەبەر ئەوەی کە وڵاتانی داگیرکەر ھەوڵی ئەوەیان داوە و دەیدەن کە لە ھەموو بوارەکانی ئابووری، فەرھەنگی-شوناسی، سیاسی، کۆمەڵایەتی و زەینی، کورد لەناو ببەن و سەرچاوە ژێرزەویی و بانزەوییەکانی کوردستان تاڵان بکەن، شۆڕشگێرانی کوردستانیش لە ھەموو بوارێکدا چالاکی دەنوێنن. ھەر بۆیە زۆر کەس لە کوردستاندا دەتوانن لە چوارچێوەی شۆڕشگێڕدا (یان باشترە بڵێین ھێزی دژەداگیرکەر) بگونجن.
بۆ نموونە کەسێک کە کاری ھزری و تیۆریک ئەنجام دەدات و بە تێفکرین و نووسین و خۆڵقاندنی دەقی زانستی ھەوڵی گۆڕینی دۆخی داگیرکراوی کوردستان دەدات، لە چوارچێوەی شۆڕشگێرێدا دەگونجێت. کەسێک کە لە زانکۆ و پەڕتووکخانەکاندا ھەوڵی پاراستنی وشەیەکی زمانی کوردی دەدات، شۆڕشگێڕە. ئەوەی کە شیعرێکی شۆڕشگێڕانە دەھۆنێتەوە ھەمان ئەرکی بۆ خۆی پێناسە کردووە. ئەوانەی ئەرکی فێرکردنی زمانی کوردییان قەبووڵ کردووە، شۆڕشگێڕن. ئەوەی سیما و ڕوخساری شەھیدان دەکێشێتەوە و یادیان زیندوو دەھێڵێتەوە، شۆڕشگێڕە. ئەوانەی بە نووسین و وەرگێڕان ھەوڵی پاراستنی زمان یان دەوڵەمەندکردنی زمانی کوردی یان بەزانستیکردنی زمانی کوردی دەدەن، شۆڕشگێڕن. ئەوانەی کە لە ھەموو کوردستان و لە ناو شار و شارۆچکەکان بۆنە و ڕێوڕەسمە نەتەوەییەکان بەڕێوەدەبەن، شۆڕشگێڕن. سینماکارە نەتەوەییەکانمان شۆڕشگێڕن. ژینگەپارێزانی کوردستان، شۆڕشگێڕن. تەنانەت ئەو خوێندکارە کوردانە کە بەناچار لە خوێندنگا و زانکۆکانی وڵاتانی داگیرکەردا دەخوێنن بەڵام لەبەرانبەر ھزر و بیرۆکە فاشیستییەکانی نەتەوە باڵادەستەکاندا خۆڕاگری دەکەن یان بەگژیانا دەچنەوە، ئەوانیش شۆڕشگێڕن. پێشمەرگەیش یەکێکە لەو شۆڕشگێڕانە، بەڵام بە ھەندێک جیاوازییەوە کە دەیخاتە لووتکەی شۆڕشگێڕی.
پێشمەرگە و پێشمەرگایەتی لووتکەی شۆڕشگێڕییە، یەکەم لەبەر ئەوەی کە پێشمەرگە ئەرکێکی قوورستر و پیرۆزتری لە گۆڕەپانی شۆڕشگێڕیدا، بۆ خۆی ھەڵبژاردووە یان پێناسە کردووە و بە شێوازێکی ڕاستەوخۆ و بەبەختکردنی گیان و ماڵی بەرەنگاری داگیرکەر دەبێتەوە و بە ھێزی خۆی و چەک و چۆڵی بەردەستی، ھەوڵی مانەوەی جەستەیی و فەرھەنگی-شوناسی نەتەوەکەی دەدات. لە ڕاستیدا ئەمە یەکەمین و پێویستترین ھەنگاوێکە کە ھەر نەتەوەیەک لە جیھاندا بۆ مانەوەی خۆی دەبێت ھەڵی بگرێت. لە ھەموو جیھاندا ژی و مانەوەی نەتەوەیی ئامانجی سەرەکی نەتەوەکانە. لەبەر ئەوەی کە بەبێ پاراستنی مانەوەی نەتەوەیی، ھیچکام لە ئامانجەکانی دیکە دابین نابن. ھەموو نەتەوەکان و وڵاتانی جیھان باوەڕیان بەو ڕاستییە ھەیە و ھەر بۆیە بەکردەوەیش دەبینین کە یەکەم ھەنگاوی نەتەوەکانی دیکە ئەوەیە کە پێش ھەموو شتێک خۆیان لە بواری سەربازیی و بەرگریدا بەھێز بکەن.
کەمتر نەتەوەیەک لە جیھاندا دەبینرێت کە ئامانجەکانی دیکە بخاتە پێش گەرەنتی کردنی مانەوەی خۆیەوە، مەگەر ئەوەی کە بەشێوازێک یان لەلایەن زلھێزێکەوە بەڵێنی دابینکردنی ئاساییش و مانەوەی پی درابێت و بەو شێوەیە لە مانەوەی خۆی دڵنیا بووبێتەوە.
مانەوە نەک ھەر بە کردەوە بەڵکوو لە زۆربەی تیۆرییە سیاسییەکانیشدا وەک ھەوڵێکی بنچینەیی ناسراوە. لە (توسیدید) ەوە و (سۆن تێزۆ) و (مایکاڤێللی) و (ھۆبز) ەوە لە زانستە سیاسییەکاندا بگرە کە باسی ئەولەوییەتی ئاساییش و ئەمنییەتی تاک و کۆمەڵگە دەکەن تا قوتابخانەکانی (ڕیالیزم و لیبراڵیزم و کانستارکتیڤیزم) و بە تایبەت نۆسخەی (وێنت) ی، ھەموویان مانەوە وەک ئامانجی یەکەمی دەوڵەتەکان پێناسە دەکەن و دەوڵەتەکانیش بە نوێنەری نەتەوەکان دەزانن. زۆرینەی تیۆرییەکانی سیاسەتی نێونەتەوەیی لەسەر ئەو خاڵە کۆکن کە ئامانجی سەرەکی ئەکتەرەکان لە داڕشتنی پلان و بەرنامە و سیاسەت و ستراتێژییە جۆراوجۆرەکان، مانەوەی نەتەوەییە و پاش گەیشتن بەو ئامانجە، ویست و حەز و ئامانجەکانی دیکە و بۆ نموونە گەشەی ئابووری و کۆمەڵایەتی و سیاسی و ھتد دەگرنە بەر. ھەر بۆیە ھەموو نەتەوەکان ھەوڵی بەھێزکردنی سوپا و ئەرتەشی خۆیان دەدەن و ڕێز لە فەرماندە و سەربازەکانیان دەگرن، جگە ئەو وڵاتانەی کە تیایاندا دەوڵەت و سوپایەکی ملھۆڕ و ناخەڵکی و دیکتاتۆر دەسەڵاتی بەدەستەوەیە کە نوێنەرایەتی ڕاستەقینەی نەتەوەکانیان ناکات. بەداخەوە ھەموو ئەو وڵاتە دەستکردانەی کە کوردستانیان داگیر و دابەش کردووە لەو شێوە حکومەتانن و تەنیا نوێنەری بەشێک یان یەکێک لە نەتەوەکانی نێو سنوورەکانیانن. بۆ نموونە دەوڵەتی ئێراق و سووریا نوێنەری نەتەوەی عەرەب، دەوڵەتی ئێرانی نوێنەری نەتەوەی فارس و دەوڵەتی تورکیایش تەنیا نوێنەری تورکەکانە.
کەوابوو لە نەتەوەی کورد کە ھیچ دەوڵەتێک نوێنەرایەتی و ئەرکی پاراستنیانی وەئەستۆ نییە و تەنانەت دەوڵەتە زاڵەکان خۆیان بەشیوەی جۆراوجۆر ستەمیان لێ دەکەن، دەیانچەوسێننەوە و کۆمەڵکۆژیان دەکەن، ھیوایەکیان بۆ مانەوە نییە، جگە لەپاڵبەستن بە ھێزی پێشمەرگە. واتا لە کوردستان پاراستنی مانەوەی نەتەوەیی، لە ئەستۆی پێشمەرگەیە و بە درێژایی مێژوو ھەر وا بووە. ھەڵبەت جیاوازی پیشمەرگە لەگەڵ ئەرتەشی وڵاتانی تر ئەوەیە کە ئەوان وەک ھێزێکی سیستماتیک لەبەرانبەر کار و چالاکییەکانیاندا مووچە و پووڵ و پارە و دەرماڵە وەردەگرن و دەکرێت وەک دەرفەتێکی کاری (شوغڵی) چاوی لێ بکرێت، بەڵام پێشمەرگەی کوردستان لانی کەم لە قۆناغی پێش ڕزگاری کوردستاندا، بە بێ ھیچ جۆرە چاوەڕوانییەکی ماددی و دنیایی، گیانی خۆی بۆ پاراستنی نەتەوەکەی بەخت دەکات.
ئەنجام
بە لەبەرچاوگرتنی ئەو باسانەی سەرەوە، ئەو بابەتەش ڕوون دەبێتەوە کە خاڵی ھاوبەشی پێشمەرگە لەگەڵ شۆڕشگێڕانی دیکە لە کوردستاندا ئەوەیە کە یەکەم، ھەموویان بەشوێن گۆڕانکارییەوەن لە بارودۆخی داسەپاوی (ڕەوتی داگیرکراوی کوردستان) ئێستادا. دوویەم، پابەندی بەرژەوەندی نەتەوەیین و ئەو بەرژەوەندییەش خۆی لە ھەوڵدان بۆ ئازادکردن و ڕزگاری خاک و نیشتمان و پاراستنی فەرھەنگ و شوناسی نەتەوەیی دەبینێتەوە. سێیەم، زۆربەیان دیموکراتن و پابەندی ئازادی و کەرامەتی تاکەکان و کۆمەڵگەن و لەبەرانبەر دەسەڵاتی وڵاتی داگیرکەر و دژە گەلدا ڕاوەستاون. چوارەم، مادام ھەم دیموکراتن و ھەم شۆڕشگێڕ، کەوابوو تەنیا بەشوێن ڕووخاندنەوە نین بەڵکوو لە فکری بنیاتنانەوەیشدان.
بەڵام ئەو تایبەتەمەندییە سەرەکییە کە پێشمەرگە جیا دەکاتەوە و دەیخاتە لووتکەی شۆڕشگێڕی ئەوەیە کە ڕۆڵ و ئەرکی ژی و مانەوەی نەتەوەیی وە ئەستۆ گرتووە. ئەو ڕۆڵ و ئەرکەی کە دەبینین ھەم بە کردەوە لەلایەن ھەموو وڵاتان و نەتەوەکانی جیھاندا و ھەم لە تیۆرییە سیاسییەکانی بیرۆکەوانە بەناوبانگەکاندا وەک ئەولەوییەتی یەکەم گرنگی پێدراوە . ھەر بۆیە زۆر ڕوون و مانادارە کە دەڵێین پێشمەرگە “شۆڕشگێڕێکە کە ژی و مانەوەی نەتەوەیی دەستەبەر و گەرەنتی دەکات”.
سەرچاوەکان
1- ئەحمەد شەبانی، فەرھەنگی زانستی سیاسی، زانکۆی کوردستان (ئێران) ، چاپی یەکەم، ساڵی 1388 (2009) ، لاپەڕەی 203 تا 205.
2-ئەنتۆنی گیدنز، شۆڕش و بزووتنەوە کۆمەڵایەتییەکان، وەرگێڕانی ھیوا حاجی دێلۆیی، کوردستان، ھەولێر، چاپی یەکەم، ساڵی 2005، لاپەڕەی 14-13.
3- ئەحمەد شابانى، سەرچاوەى پێشوو. [1]

این مقاله بە زبان (کوردیی ناوەڕاست) نوشته شده است، برای باز کردن آیتم به زبان اصلی! بر روی آیکون کلیک کنید.
ئەم بابەتە بەزمانی (کوردیی ناوەڕاست) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
این مقاله 431 بار مشاهده شده است
نظر خود را در مورد این مقاله بنویسید!
هشتگ
منابع
[1] سایت | کوردیی ناوەڕاست | ماڵپەڕی چاوی کورد - 05-07-2023
آیتم های مرتبط: 2
1. زندگینامە محەمەد حسێن زادە
1. تاریخ و حوادث 31-01-2023
زبان مقاله: کوردیی ناوەڕاست
تاریخ انتشار: 31-01-2023 (1 سال)
زبان- لهجە: ک. جنوبی
نوع انتشار: دیجیتال
نوع سند: زبان اصلی
کتاب: سربازی
کشور - اقلیم: جنوب کردستان
فراداده فنی
کیفیت مورد: 99%
99%
این مقاله توسط: ( روژگار کرکوکی ) در تاریخ: 05-07-2023 ثبت شده است
این مقاله توسط: ( شادی آکوهی ) در: 05-07-2023 بازبینی و منتشر شده است
این مقاله برای آخرین بار توسط: شادی آکوهی در 05-07-2023 بروز شده است
آدرس مقالە
این مقاله 431 بار مشاهده شده است
کوردیپیدیا پر اطلاعترین منبع اطلاعاتی کردی است!
کتابخانه
دریاچه شاهی و قدرتهای بزرگ؛ پژوهشی در کشتیرانی دریاچه ارومیه (عصر قاجاریه)
زندگینامە
هلیا برخی
تصویر و توضیحات
ورود افراد باشلوار کردی ممنوع
زندگینامە
هانا وکیل
اماکن باستانی
مسجد جامع تکاب
زندگینامە
یوسف قادریان
تحقیقات مختصر
روئیای شیرین
زندگینامە
سوسن رازانی
زندگینامە
محمد اوراز
کتابخانه
جغرافیای لرستان
تحقیقات مختصر
هنرمند گلبهار، بادینان و شوپاری
زندگینامە
جوان حاجو
اماکن باستانی
قلعه سردار افشار
اماکن باستانی
پل ممیند
اماکن باستانی
کلیسای سرکیس مقدس
کتابخانه
افسانەهای لری
تصویر و توضیحات
مهاباد ، سال 1338 ، مدرسه سعادت (واقع در کوچه شافعی بین خیابان مخابرات و جام جم ، منزل کنونی خانواده نجم زاده)
تحقیقات مختصر
در رثای یک ستاره ی سینما
تصویر و توضیحات
گروهی از مبارزان کرد در مهاباد در سال 1983
تحقیقات مختصر
گولا، گۆڵ یا سگ نگهبان (پارسە)
تصویر و توضیحات
سمکو همراه با سورمە خواهر مارشیمون و نیکیتین سفیر روسها
زندگینامە
سارا خضریانی
تصویر و توضیحات
حاج رحیم خرازی همراه با همسر و فرزندانش
اماکن باستانی
تپه حاجی فیروز
زندگینامە
سامان طهماسبی
کتابخانه
غمنوای کوهستان
زندگینامە
قطب‌ الدین صادقی
تحقیقات مختصر
سوگند به نان و نمک، وفاداری
کتابخانه
تذکره امرائی؛ گلزار ادب لرستان
زندگینامە
روژین دولتی

واقعی
شهدا
ژینا امینی
22-09-2022
شادی آکوهی
ژینا امینی
زندگینامە
اژین قادر
22-09-2022
شادی آکوهی
اژین قادر
زندگینامە
‌امین ابراهیم فرج
22-09-2022
شادی آکوهی
‌امین ابراهیم فرج
کتابخانه
کتاب ژینا
13-10-2023
شادی آکوهی
کتاب ژینا
زندگینامە
سعید فلاحی
14-09-2024
سارا سردار
سعید فلاحی
موضوع جدید
اماکن
آدیامان
22-09-2024
شادی آکوهی
تحقیقات مختصر
یک باند در سیدصادق به اتهام جست و جو در محوطه های باستانی دستگیر شدند
18-09-2024
سارا سردار
تحقیقات مختصر
سکە امارت بدلیس
17-09-2024
سارا سردار
زندگینامە
نادیە مراد پسی طاها
16-09-2024
سارا سردار
اماکن
ارزروم
15-09-2024
شادی آکوهی
اماکن
تاوسکر
15-09-2024
شادی آکوهی
تاریخ و حوادث
16-09-2022
15-09-2024
شادی آکوهی
تحقیقات مختصر
کشف جدید باستان شناسان در تپه کاراهان حکاکی از یک الاغ 11 هزار ساله  که در حال دویدن است
15-09-2024
سارا سردار
آثار هنری
یکی از اثر های هنری روژین حاج حسین 16
14-09-2024
شادی آکوهی
زندگینامە
روژین حاج حسین
14-09-2024
سارا سردار
آمار
مقالات
  537,118
عکس ها
  109,701
کتاب PDF
  20,247
فایل های مرتبط
  103,937
ویدئو
  1,535
زبان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
305,764
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,947
هەورامی - Kurdish Hawrami 
65,998
عربي - Arabic 
30,673
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
18,081
فارسی - Farsi 
9,731
English - English 
7,554
Türkçe - Turkish 
3,667
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Deutsch - German 
1,686
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
گروه
فارسی
زندگینامە 
3,807
اماکن 
2,098
شهدا 
1,035
کتابخانه 
794
تحقیقات مختصر 
574
اماکن باستانی 
438
تصویر و توضیحات 
292
آثار هنری 
261
شعر 
169
مدارک 
71
موزه 
42
احزاب و سازمان ها 
39
نقشه ها 
31
تاریخ و حوادث 
17
منتشر شدەها 
17
تصویری 
15
دفترها 
11
آمار و نظرسنجی 
10
مسائل زنان 
4
ایل - قبیله - فرقه 
3
متفرقه 
2
بازی های سنتی کوردی 
1
مخزن فایل
MP3 
324
PDF 
31,323
MP4 
2,531
IMG 
201,063
∑   مجموعا-همەباهم 
235,241
جستجوی محتوا
کوردیپیدیا پر اطلاعترین منبع اطلاعاتی کردی است!
کتابخانه
دریاچه شاهی و قدرتهای بزرگ؛ پژوهشی در کشتیرانی دریاچه ارومیه (عصر قاجاریه)
زندگینامە
هلیا برخی
تصویر و توضیحات
ورود افراد باشلوار کردی ممنوع
زندگینامە
هانا وکیل
اماکن باستانی
مسجد جامع تکاب
زندگینامە
یوسف قادریان
تحقیقات مختصر
روئیای شیرین
زندگینامە
سوسن رازانی
زندگینامە
محمد اوراز
کتابخانه
جغرافیای لرستان
تحقیقات مختصر
هنرمند گلبهار، بادینان و شوپاری
زندگینامە
جوان حاجو
اماکن باستانی
قلعه سردار افشار
اماکن باستانی
پل ممیند
اماکن باستانی
کلیسای سرکیس مقدس
کتابخانه
افسانەهای لری
تصویر و توضیحات
مهاباد ، سال 1338 ، مدرسه سعادت (واقع در کوچه شافعی بین خیابان مخابرات و جام جم ، منزل کنونی خانواده نجم زاده)
تحقیقات مختصر
در رثای یک ستاره ی سینما
تصویر و توضیحات
گروهی از مبارزان کرد در مهاباد در سال 1983
تحقیقات مختصر
گولا، گۆڵ یا سگ نگهبان (پارسە)
تصویر و توضیحات
سمکو همراه با سورمە خواهر مارشیمون و نیکیتین سفیر روسها
زندگینامە
سارا خضریانی
تصویر و توضیحات
حاج رحیم خرازی همراه با همسر و فرزندانش
اماکن باستانی
تپه حاجی فیروز
زندگینامە
سامان طهماسبی
کتابخانه
غمنوای کوهستان
زندگینامە
قطب‌ الدین صادقی
تحقیقات مختصر
سوگند به نان و نمک، وفاداری
کتابخانه
تذکره امرائی؛ گلزار ادب لرستان
زندگینامە
روژین دولتی

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.83
| تماس | CSS3 | HTML5

| مدت زمان ایجاد صفحه: 0.406 ثانیه