کتابخانه کتابخانه
جستجو

کوردیپیدیا پر اطلاعترین منبع اطلاعاتی کردی است!


گزینه های جستجو





جستجوی پیشرفته      صفحه کلید


جستجو
جستجوی پیشرفته
کتابخانه
نامنامەی کردی
کرونولوژیا از وقایع
منابع
رد پاها
گرد آوریها
فعالیت ها
چگونه جستجو کنم؟
انتشار
ویدئو
گروه بندی
آیتم تصادفی
ارسال
ارسال مقاله
ارسال عکس
نظر سنجی
نظرات شما
تماس
چه نوع اطلاعاتی را که ما نیاز داریم!
استاندارد
قوانین استفادە
کیفیت مورد
ابزار
درباره
آرشیویست های کوردیپیدیا
چه درباره ما می گویند!
اضافه کوردیپیدیا به وب سایت شما
اضافه کردن / حذف ایمیل
آمار مهمان
آمار آیتم
تبدیل فونت ها
تبدیل تقویم ها
بررسی املا
زبان و گویش از صفحات
صفحه کلید
لینک های مفید
پسوند کوردیپدیا برای گوگل کروم
کوکی
زبانها
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
حساب من
ورود به سیستم
عضویت!
رمز عبور خود را فراموش کرده اید!
جستجو ارسال ابزار زبانها حساب من
جستجوی پیشرفته
کتابخانه
نامنامەی کردی
کرونولوژیا از وقایع
منابع
رد پاها
گرد آوریها
فعالیت ها
چگونه جستجو کنم؟
انتشار
ویدئو
گروه بندی
آیتم تصادفی
ارسال مقاله
ارسال عکس
نظر سنجی
نظرات شما
تماس
چه نوع اطلاعاتی را که ما نیاز داریم!
استاندارد
قوانین استفادە
کیفیت مورد
درباره
آرشیویست های کوردیپیدیا
چه درباره ما می گویند!
اضافه کوردیپیدیا به وب سایت شما
اضافه کردن / حذف ایمیل
آمار مهمان
آمار آیتم
تبدیل فونت ها
تبدیل تقویم ها
بررسی املا
زبان و گویش از صفحات
صفحه کلید
لینک های مفید
پسوند کوردیپدیا برای گوگل کروم
کوکی
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
ورود به سیستم
عضویت!
رمز عبور خود را فراموش کرده اید!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 درباره
 آیتم تصادفی
 قوانین استفادە
 آرشیویست های کوردیپیدیا
 نظرات شما
 گرد آوریها
 کرونولوژیا از وقایع
 فعالیت ها - کوردیپیدیا
 کمک
موضوع جدید
تحقیقات مختصر
ساعت سنگی هرسین، شاهدی بر نجوم شناسی کردی
21-07-2024
سارا سردار
زندگینامە
عماد هادی حسین
21-07-2024
سارا سردار
زندگینامە
عیسی هادی شکور فارس
21-07-2024
سارا سردار
زندگینامە
عیدو مشکو پیر
21-07-2024
سارا سردار
زندگینامە
عیدو بشار خلف دربو
21-07-2024
سارا سردار
زندگینامە
عیدان شرف خدر خودیدا
21-07-2024
سارا سردار
زندگینامە
عمر علو عبداللە عباس
21-07-2024
سارا سردار
زندگینامە
عثمان خیرو خودیدا حسن
21-07-2024
سارا سردار
زندگینامە
رحیم محمدزاده اقدم
21-07-2024
شادی آکوهی
زندگینامە
علی زرغامی
21-07-2024
شادی آکوهی
آمار
مقالات 524,907
عکس ها 106,281
کتاب PDF 19,772
فایل های مرتبط 99,379
ویدئو 1,446
زبانها
کوردیی ناوەڕاست 
300,885

Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,735

هەورامی 
65,728

عربي 
28,797

کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,260

فارسی 
8,377

English 
7,162

Türkçe 
3,571

Deutsch 
1,456

Pусский 
1,123

Française 
321

Nederlands 
130

Zazakî 
84

Svenska 
56

Հայերեն 
44

Español 
39

Italiano 
39

لەکی 
37

Azərbaycanca 
20

日本人 
18

עברית 
14

Norsk 
14

Ελληνική 
13

中国的 
11

زندگینامە
لاری کرمانشاهی
زندگینامە
فرخ نعمت پور
زندگینامە
مریم بوبانی
زندگینامە
محمد سعید نجاری
اماکن باستانی
قلعه کاظم داشی
Çepgiriya Çand-avêj
کوردیپیدیا، تاریخ روز به روز کردستان و کرد را بازنویسی می کند..
گروه: تحقیقات مختصر | زبان مقاله: Kurmancî - Kurdîy Serû
اشتراک گزاری
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
ارزیابی مقالە
نایاب
عالی
متوسط
بد نیست
بد
اضافه کردن به مجموعه
نظر خود را در مورد این مقاله بنویسید!
تاریخ آیتم
Metadata
RSS
به دنبال تصویر رکورد انتخاب شده در گوگل
به دنبال رکورد انتخاب شده در گوگل
کوردیی ناوەڕاست0
English0
عربي0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

Çepgiriya Çand-avêj

Çepgiriya Çand-avêj
=KTML_Bold=Çepgiriya Çand-avêj=KTML_End=
#Rênas Jiyan#

Divê em heqê wî nexwin Marx ekonomîstekî baş û serkeftî ye, bi taybetî jî teoriya wî ya “fetîşîzma metayan” teoriyeke pêşketî ye. Lê belê çewtiya me kurdan tam jî ji vir diqewime. Derdê me kurdan ne derdekî ekonomîk e ku bi ekonomistiya Marx çareser bibe; derdê me kurdan derdekî neteweyî ye, derdekî çandî ye, derdekî asîmîlekirina miletekî ye, jenosîd e, înkar e, dagirkerî ye… Ekonomî ji kurdan re derdekî talî ye, ne derdekî pêşî. Divê kurd berê qir nebin, dûr e ekonomî. Divê kurd berê tune nebin ku ekonomî bi kêrî tiştekî were. Ma mirovê qirbûyî jê re çi wateya ekonomiyê heye? Ev, tê wê wateyê ku wek em bêjin, ka em vî meytî têr bikin ji bo sax bibe!?
Marx dibêje, keda karkeran tê talankirin, û pir baş jî vêya dipeyitîne bi teoriya xwe ya “nirxê zêde”. Ev, karekî baş e helbet, lê belê kurd ne bi tenê karkerên wan, dewlemend, rewşenbîr, xwendekar, jin, mêr, zarok, mezin, oldar, bê ol… hemû civak, mafê wan hatiye binpêkirin; ji ber vê, Marx û teoriya wî ya aboriyê “têr”a civaka kurdan nake, ji kurdan re hindik e, kêm e. Derdê kurdan derdekî pir giran e, bi marksîzmê çareser nabe. A ku vê gavê em guh bidinê ne marksîzm e, “neteweya demokratîk” e. Ji me re “neteweya demokratîk” ji marksîzmê girîngtir û pêştir e. Ramanên ku di marksîzmê de kêm in, di têgeha “neteweya demokratîk” de tam û sererast in.
*
Kurd nikarin bibin movik an jî teriya marksîzma tirkan; ji ber ku yekî wek helbestkarê wan ê mezin Nazim Hikmet bixwe jî – ku komunîst û marksîstekî bi serê wî tê sondxwarin – taliya talî kemalîstek e. Nazim Hikmet, ew Mustefa Kemalê ku kurd înkar kirine û kurdî qedexe kiriye derxistiye ber perê ezmanan, ew kiriye şêr, ew kiriye hût. Lê heman Nazim Hikmet, ji bo kurdan û Kurdistanê qet xwe neêşandiye, ne Kurdistan nas kiriye ne jî kurd; qala milet û nijadên bindest kiriye lê gava dor hatiye ser kurd û Kurdistanê xwe kerr û lal kiriye. Gava kurd di bin guhê Nazim Hikmet de li ber çavê wî tune dibûn, wî xwe kor kiriye, deng û his ji xwe neaniye, qet qala êş û azadiya kurdan nekiriye. Baş e, wê çaxê, kurd çima ji Nazim Hikmet hez bikin? Helbestkarekî baş e, dibe! Aragon, Eliot û Mayakovsky jî helbestkarên baş in, hetta jê jî baştir; ka kurd bi qasî ji Nazim Hikmet hez dikin ji van helbestkarana jî hez dikin? Na. Heke kurd ji van helbestkarana zêdetir, bi qasî tirkan ji Nazim Hikmet hez bikin, ev tê wê wateyê ku kurd ji kurdbûna xwe dûr ketine û bûne tirk. Ji bilî çend navên dilpak û biwijdan (ên wek Vedat Türkali) heta niha çepgiriya tirkan a kemalîst her tim xwestiye kurdan bikin tirk; wekî din çepgiriya wan bi kêrî tiştekî kurdan nehatiye. Divê çepgirên kurd hay ji vê handîkapê hebin, çepgiriya kemalîst feqek e ku li ber kurdan hatiye vedan.
*
Çepgirên kurd ên bê çand, ji dêvla nasnameya miletbûnê nasnameya îdeolojiyê bi kar tînin. Çanda xwe davêjin, lê xwedî dernakevin, bi îdeolojiya xwe ya marksîst digirin û dipesinin. Gava tu ji wan dipirsî, “Bavê we kî ye?” Bibên, “Xalê me Marx e.”
Çepgiriya kurdan di bin bandora ramanên marksîst ên “ekonomîst” de fesilî. Di demên nûjen de kurdan bingeha xwe ya rêxistin û rêxistinkariyê bi xêra marksîzmê saz kir, di vî warî de marksîzm baş bû û bi kêrî kurdan hat, lê di mijara çand û ziman û neteweyî de marksîzmê gelekî zerar da kurdan. Ev hem sûcê kurdan bû û hem jî sûcê bîrdoziya marksîzmê bû. Mixabin, lê marksîzm bi teoriya xwe ya ekonomîst nikare pirsgirêka ti neteweyê çareser bike, her wiha marksîzm bi ekonomîzma xwe nikare pirsgirêka jinan, a hevzayendan, an jî ya reşikan çareser bike. Jin, kurd, hevzayend an jî reşik û her wekî din kom û kategorî, vana dewlemend bin jî xizan bin jî qîmetê wan tune ye. Di vir de mesele ne karker û karsaz in, mesele serdest û bindest in.
Di nav kurdan de şexsiyetên marksîst ên li çand û ziman û neteweya xwe xwedî derdikevin hene, lê belê vana ne ji ber ramanên xwe yên marksîst li çand û zimanê xwe xwedî derdikevin, ji ber ramanên xwe yên neteweyî lê xwedî derdikevin. Her çend ev kes xwe wek marksîst bi nav bikin jî, di bingeha xwe de pratîkên wan giş neteweyî ne. Ango çandparêziya van şexsiyetên marksîst ji marksîzmê nayê, ji ruh û hiş û wijdan û berxwederiya wan a kurdayetiyê tê.
*
Vê gavê çepgiriya kurdan bûye du felqe: “Çepgiriya çandparêz” û “çepgiriya çandavêj”.
Çepgirên kurd marksîst an jî ne marksîst ger “çandparêz” bin ev baş e û rêya wan rast e, lê na ger “çandavêj” bin rêya wan çewt e. Çepgirî têgeheke fireh e, Marksîzm bi tenê şaxekî wê ye. Çepgirî pêşverûtî ye, mafnasî ye, xwenasî ye, kedparêzî ye, çavtêrî ye, xerîbdostî ye, wekhevîxwazî ye, azadîxwazî ye, zanînhezî ye… Çepgirî ne çandavêjî ye, çandparêzî ye.
Heta Gramsci di tevgera çep û çepgiriyê de qîmetê çandê nehatibû famkirin, lê Gramsci nîşan da ku bê çand nabe, bê çand têkoşîn kêm e, qels e, û ne pêkan e mirov bi ser bikeve. Desthilatdar bi sazî û qenalên xwe yên çandî dikevin her qulê, xwe berdidin hundirê giyanê bindestan, û çanda wan pûç dikin û ji dêvla wê çanda xwe diçînin. Piştî vê operasyonê, bindest di şerê xwe de qezenc jî bikin winda jî bikin, mesele diqede, êdî tune dibin.
*
Çepgiriya çandavêj a kurd, nexweşiya bêçandî ya sosyalîzma ortodoks derbas nekir, tê de vegevizî û fetisî. Vana ji xwe re dibên em kurd in, lê pratîk, refleks, hiş û hîsên wan bûne tirk. Bi piranî jî di bin bandora çepgiriya serdest a kemalîst a înkarker de çanda kurdî girîng nehesibandin, vala dîtin.
Çanda kurdan miribû ya jî mabû zêde ne xema wan bû, xema wan sosyalîzm hebûya, Marx hebûya, îdeolojî hebûya, ev bes bû. “Çepgirên çandavêj” ji ber ku ji çavkaniya çanda xwe dûr in pir zuha ne, siyaset û aboriyê ew hişk kirine. Vana, xwe nas nakin, civaka xwe baş analîz nakin, ji xwe biyanî ne, dûrî xwe nêzîkî xelkê ne. Çepgiriya kurdan a çandavêj fedî dike û newêre li nasnameya xwe ya neteweyî xwedî derkeve, newêre û fedî dike li “neteweya demokratîk” xwedî derkeve û bibe neteweperwerekî demokratîk. Li gorî çepgiriya çandavêj, madem çepgiriya tirk li nasname û çanda kurdî xwedî dernediket, wê çaxê ne hewce bû ku ew jî lê xwedî derketa. Lê dijberî wê, çepgiriya kurdan a “çandparêz” rêgez û rêbazên wê rast in, ew çanda xwe nakin bi qurbana marksîzmê. Wan rastiya welat û neteweya xwe baş destnîşan kiriye, li ser bingeheke rast wan xwe ji nû ve ava kiriye; ji ber wê jî ramana wan resen e. Lê belê ev resenî di “çepgiriya çandavêj” de nîn e, ew îmîtasyoneke çepgiriya kemalîst e. “Çepgiriya çandavêj” tevî ku kurd e jî wek oryantalîstan nêzîkî kurdan dibe. Divê bê zanîn ku hewcedariya kurdan ne ji kurdên oryantalîst û ne jî ji tirkên oryantalîst heye.[1]
این مقاله بە زبان (Kurmancî - Kurdîy Serû) نوشته شده است، برای باز کردن آیتم به زبان اصلی! بر روی آیکون کلیک کنید.
Ev babet bi zimana (Kurmancî - Kurdîy Serû) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
این مقاله 473 بار مشاهده شده است
هشتگ
منابع
[1] سایت | Kurmancî - Kurdîy Serû | https://xwebun1.org/ - 19-10-2023
آیتم های مرتبط: 10
زبان مقاله: Kurmancî - Kurdîy Serû
تاریخ انتشار: 10-10-2023 (1 سال)
زبان- لهجە: ک. شمال ح. لاتین
نوع انتشار: دیجیتال
نوع سند: زبان اصلی
کتاب: ادبی
کشور - اقلیم: کردستان
فراداده فنی
کپی رایت صادر شده به کوردیپیدیا!
کیفیت مورد: 99%
99%
این مقاله توسط: ( آراس حسو ) در تاریخ: 19-10-2023 ثبت شده است
این مقاله توسط: ( سارا کاملا ) در: 20-10-2023 بازبینی و منتشر شده است
این مقاله برای آخرین بار توسط: آراس حسو در 30-10-2023 بروز شده است
آدرس مقالە
این آیتم با توجه به استاندارد كوردیپیدیا هنوز نهایی نشده است و نیاز بە بازنگری متن دارد.
این مقاله 473 بار مشاهده شده است
کوردیپیدیا پر اطلاعترین منبع اطلاعاتی کردی است!
تصویر و توضیحات
گروهی از مبارزان کرد در مهاباد در سال 1983
زندگینامە
هانا وکیل
کتابخانه
تذکره امرائی؛ گلزار ادب لرستان
کتابخانه
جغرافیای لرستان
زندگینامە
محمد اوراز
زندگینامە
فریدون بیگلری
زندگینامە
یوسف قادریان
کتابخانه
افسانەهای لری
اماکن باستانی
پل قلعه جوق باراندوز
اماکن باستانی
قلعه کاظم داشی
تصویر و توضیحات
حاج رحیم خرازی همراه با همسر و فرزندانش
زندگینامە
روژین دولتی
اماکن باستانی
حمام آخوند
زندگینامە
هلیا برخی
تصویر و توضیحات
سمکو همراه با سورمە خواهر مارشیمون و نیکیتین سفیر روسها
زندگینامە
سوسن رازانی
اماکن باستانی
تپه جلبر
اماکن باستانی
قلعه‌ بردوک
زندگینامە
سارا خضریانی
تصویر و توضیحات
مهاباد ، سال 1338 ، مدرسه سعادت (واقع در کوچه شافعی بین خیابان مخابرات و جام جم ، منزل کنونی خانواده نجم زاده)
تحقیقات مختصر
مختصری از ایلام کهن کورد
تحقیقات مختصر
بمباران شیمیایی سردشت
تصویر و توضیحات
ورود افراد باشلوار کردی ممنوع
تحقیقات مختصر
بمباران شیمیایی حلبچه
تحقیقات مختصر
آیا میرزا کوچک خان جنگلى کورد است؟
زندگینامە
قطب‌ الدین صادقی
کتابخانه
غمنوای کوهستان
زندگینامە
سامان طهماسبی
تحقیقات مختصر
شاهان شبان و پنج قرن حکومت کوردها بر مصر
کتابخانه
دریاچه شاهی و قدرتهای بزرگ؛ پژوهشی در کشتیرانی دریاچه ارومیه (عصر قاجاریه)

واقعی
زندگینامە
لاری کرمانشاهی
22-10-2022
شادی آکوهی
لاری کرمانشاهی
زندگینامە
فرخ نعمت پور
06-02-2023
شادی آکوهی
فرخ نعمت پور
زندگینامە
مریم بوبانی
31-03-2023
سارا سردار
مریم بوبانی
زندگینامە
محمد سعید نجاری
14-08-2023
شادی آکوهی
محمد سعید نجاری
اماکن باستانی
قلعه کاظم داشی
18-07-2024
شادی آکوهی
قلعه کاظم داشی
موضوع جدید
تحقیقات مختصر
ساعت سنگی هرسین، شاهدی بر نجوم شناسی کردی
21-07-2024
سارا سردار
زندگینامە
عماد هادی حسین
21-07-2024
سارا سردار
زندگینامە
عیسی هادی شکور فارس
21-07-2024
سارا سردار
زندگینامە
عیدو مشکو پیر
21-07-2024
سارا سردار
زندگینامە
عیدو بشار خلف دربو
21-07-2024
سارا سردار
زندگینامە
عیدان شرف خدر خودیدا
21-07-2024
سارا سردار
زندگینامە
عمر علو عبداللە عباس
21-07-2024
سارا سردار
زندگینامە
عثمان خیرو خودیدا حسن
21-07-2024
سارا سردار
زندگینامە
رحیم محمدزاده اقدم
21-07-2024
شادی آکوهی
زندگینامە
علی زرغامی
21-07-2024
شادی آکوهی
آمار
مقالات 524,907
عکس ها 106,281
کتاب PDF 19,772
فایل های مرتبط 99,379
ویدئو 1,446
زبانها
کوردیی ناوەڕاست 
300,885

Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,735

هەورامی 
65,728

عربي 
28,797

کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,260

فارسی 
8,377

English 
7,162

Türkçe 
3,571

Deutsch 
1,456

Pусский 
1,123

Française 
321

Nederlands 
130

Zazakî 
84

Svenska 
56

Հայերեն 
44

Español 
39

Italiano 
39

لەکی 
37

Azərbaycanca 
20

日本人 
18

עברית 
14

Norsk 
14

Ελληνική 
13

中国的 
11

کوردیپیدیا پر اطلاعترین منبع اطلاعاتی کردی است!
تصویر و توضیحات
گروهی از مبارزان کرد در مهاباد در سال 1983
زندگینامە
هانا وکیل
کتابخانه
تذکره امرائی؛ گلزار ادب لرستان
کتابخانه
جغرافیای لرستان
زندگینامە
محمد اوراز
زندگینامە
فریدون بیگلری
زندگینامە
یوسف قادریان
کتابخانه
افسانەهای لری
اماکن باستانی
پل قلعه جوق باراندوز
اماکن باستانی
قلعه کاظم داشی
تصویر و توضیحات
حاج رحیم خرازی همراه با همسر و فرزندانش
زندگینامە
روژین دولتی
اماکن باستانی
حمام آخوند
زندگینامە
هلیا برخی
تصویر و توضیحات
سمکو همراه با سورمە خواهر مارشیمون و نیکیتین سفیر روسها
زندگینامە
سوسن رازانی
اماکن باستانی
تپه جلبر
اماکن باستانی
قلعه‌ بردوک
زندگینامە
سارا خضریانی
تصویر و توضیحات
مهاباد ، سال 1338 ، مدرسه سعادت (واقع در کوچه شافعی بین خیابان مخابرات و جام جم ، منزل کنونی خانواده نجم زاده)
تحقیقات مختصر
مختصری از ایلام کهن کورد
تحقیقات مختصر
بمباران شیمیایی سردشت
تصویر و توضیحات
ورود افراد باشلوار کردی ممنوع
تحقیقات مختصر
بمباران شیمیایی حلبچه
تحقیقات مختصر
آیا میرزا کوچک خان جنگلى کورد است؟
زندگینامە
قطب‌ الدین صادقی
کتابخانه
غمنوای کوهستان
زندگینامە
سامان طهماسبی
تحقیقات مختصر
شاهان شبان و پنج قرن حکومت کوردها بر مصر
کتابخانه
دریاچه شاهی و قدرتهای بزرگ؛ پژوهشی در کشتیرانی دریاچه ارومیه (عصر قاجاریه)
پوشه ها
کتابخانه - کتاب - ادیان و آتئیزم کتابخانه - نوع سند - زبان اصلی کتابخانه - نوع انتشار - سند اسکن شده کتابخانه - زبان- لهجە - فارسی کتابخانه - پی دی اف - بله زندگینامە - آین و آین شناسان - ایزدی زندگینامە - پیشه - مفقود الاثر زندگینامە - پیشه - قربانی جنگ داعش زندگینامە - زبان- لهجە - ک. شمال زندگینامە - شهر و شهرستان (مکان تولد) - شنگال

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| تماس | CSS3 | HTML5

| مدت زمان ایجاد صفحه: 0.219 ثانیه