نیروهای 18 پیاده نظام انگلستان به رهبری ژنرال فریزر، رهبر مشهور جنگ جهانی اول مدیریت میشد. این جنگ در تاریخ #19-06-1919# رخداد. در این جنگ نیروهای 18 پیادە نظام انگلستان از سمت شهر موصل بە سوی #سلیمانیە# و بازیان حرکت کردند کە بازیان بە میدان جنگ خون ریزانەی کرد و انگلیس تبدیل شد.
بە گفتەی منابع تاریخی نیروی ژنرال فرایزر از 70 هزار سرباز پیادە متشکل شدە بود کە بە جز ادوات جنگی بسیار پیشرفتە، صدها تانک و زرە پوش، نیروهای پیادە سوار را حمایت میکردند، بە غیر از اینها تمام نیروی اسمانی انگلیس در این جنگ شرکت کردە و برای اولین بار بمب سازندەی ویران کنندە استفادە کردند.
نیروی سپاە انگلیس از این قوم ها متشکل شدە بود: هندی ها، مغول ها، سیک، آفریقایی، ارمنستانی، انگلیسی، آشوری، اما نیرویی کە نقش بەسزایی در این جنگ داشت و با همراهی خائنان داخلی کرد توانست مکان مبارزەی کردها را محاصرە کند، نیروی مغولستانی بود کە از 3000 هزار جنگجوی دورە دیدەی جنگهای کوهی و مکانهای صعب العبور تشکیل شدە بود.
نیروهای مغول بسیار وحشیانە می‌جنگیدند تا حدی کە اسیر و زخمی هارا هم میکشتند و میسوزاندند، آنها با نیزەهایشان شکم زخمی های کرد را پارە میکردند. تا کنون چنین جنگ وحشیانە و خون ریزانەای در تاریخ معاصر کرد روی ندادە است.
بە دلیل نا هماهنگی و نا یکسانی در قدرت و نیرو، جنگاوران کرد در این نبرد کە قهرمانانە جنگیدند اما سرانجام شکست خوردند. شخص #شیخ محمود حفید# در این جنگ قهرمانانە و دلیرانە در صفوف جلو جنگید و متاسفانە بە دست سربازی مغولستانی با اصابت دو گلولە زخمی شد و بە زمین افتاد. بە گفتەی منابع تاریخی در این جنگ بیشتر از 500 سرباز قهرمان کرد شهید شدند و بیشتر از 200 سرباز هم بە اسارت گرفتە شدند، همچنین نیروهای انگلیسی هم دچار ضرر و زیان جانی بسیاری شدند.
بە گفتەی شاهدان و منابع تاریخی، در لحظەی زخمی شدن شیخ محمود، یکی از سران عشیرت هموندی، بە سوی او شتافتە و خودش را بر روی پیکر خونین شیخ محمود انداختە و در این لحظە توپی از جانب سپاه انگلیس بە شیخ هموندی اصابت کردە و او را شهید میکند.
عموی شیخ محمود هم در این نبرد شهید شدە و در نتیجە نیروی انگلیسی در این جنگ برندە شدە، اما این جنگ در تاریخ #کردستان# بە جنگی پر از خون و کشتار ثبت شدە است.
=KTML_Bold=منابع:=KTML_End=
- کتاب (دەوڵەتەکەی خوارووی کوردستان)، محمد رسول هاوار، چاپ لندن.
- یاداشت‌های شیخ لطیف حفید.
- داستان بردەقارمان، نوشته #شیرکو بیکس#، که این داستان را به تفصیل در یک متن ادبی شاعرانه ارائه کرده است.
خانواده حمه رشید آغای هموند.
خانوادە شیخ محمود حفید.
[1]