نام: رفیق
شهرت: حلمی
تاریخ تولد: 1898
مکان تولد: #کرکوک#
تاریخ وفات:#04-08-1960#
مکان وفات: بغداد
$زندگینامە$
رفیق حلمی رفیق محمد صالح
او در سال 1898 در شهر کرکوک به دنیا آمدە و تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در کرکوک و #سلیمانیه#، دبیرستان را در بغداد و مهندسی را در استانبول به پایان رساندە است. در سال 1920 به #کوردستان# بازگشت و در دوران تحصیل معلم متخصص هندسه و ریاضیات شد و در حین تحصیل در استانبول، علاوه بر زبان کردی که زبان مادری او بود، زبان ترکی و فرانسه را نیز آموخت. در اکتبر 1922، #شیخ محمود حفید# برای دومین بار کابینه جدیدی را منصوب کرد و خود را پادشاه کردستان خواند و رفیق حلمی را مشاور سیاسی خود کرد و بسیاری از این مشاهیر در روزنامه (روژی کردستان) از زبان امیر ملک محمود مقالات سیاسی نوشتند. زمانی که امیری کردستان جنوب با توطئه انگلیسی ها و به زور نیروهای مسلح ویران شد، رفیق حلمی از منطقه خارج شد و معلم ریاضی شد، اما او کردستانی بودن را رها نکرد و برای دستیابی به حق تعیین سرنوشت کردها تلاش کرد در سال 1930 یکی از سازمان دهندگان نبرد خارج از سرای سلیمانیە شد و به دلیل این مبارزه دستگیر شد. زمانی که گروهی از دانشجویان و جوانان کرد از #اربیل#، سلیمانیە، کرکوک، #کویە# و #کفری# تشکیلاتی سیاسی به نام کومله (دارکر) تأسیس کردند و هدفشان آزادسازی کردستان بود، با این حال، این حزب تبدیل به یک حزب مردمی نشد تا اینکه در سال 1939، زمانی که رفیق حلمی به ریاست سازمان منصوب نشد، به درخواست ان رئیس نام آن به حزب امید تغییر یافت. با تلاش های خستگی ناپذیر این رهبر ملی، بسیاری از افسران، تجار و روشنفکران کرد به اعضای فعال این سازمان سیاسی در کوردستان تبدیل شدند تا این کە به لطف تلاش و شجاعت ان حزب(#ملا مصطفی بارزانی#) در سلیمانیه دستگیر و به شرق کوردستان تبعید شد، و در تاریخ #28-07-1943# به بارزان بازگشت تا برای انقلاب 1943-1945 بارزان گرد هم بیاید. پارتی هیوا تا پایان سال 1943 و نیمه اول 1944 قوی ترین انجمن سیاسی کرد بود، او به انقلاب آزادیبخش بارزانی کمک کرد به جای پارتی هیوا، دو سازمان سیاسی کردی تشکیل و توسعه یافتند:کە پارتی شورش و پارتی رزگاری بودند. در تاریخ #16-08-1946# بە جای هر دو سازمان سیاسی حزب دمکرات کردستان (KDP) تشکیل شد.
رفیق حلمی تا زمان مرگش در تاریخ 04-08-1960 یک شخصیت بزرگ سیاسی کورد باقی ماند. رفیق حلمی شخصیت بزرگ سیاسی و در عین حال شاعر، مورخ، مترجم و منتقد ادبیات کردی بود.
$او این آثار را در زمان حیات خود ساخته و منتشر کرده است:$
-کورد لەبەرەبەیانی مێژووەوەتا 1920 بە زمانی عەرەبی
-خولاسەی مەسەلەی کورد (لەفەڕەنسیەوه) کردوویەتی بە کوردی
-شیعر و ئەدەبیاتی کوردی -بەرگی یەکەم، لە1941 و بەرگی دووەمیش لە1956 دا بەچاپ گەیاند
-یاداشت (باشووری کوردستان و شۆڕشەکانی شێخ مەحمود) 6 بەرگەو هەموویان چاپکراون
-دیوانێکی هۆنراوەی بەناوی پاش تەمووز.[1] [2]