نامۍ: جەمیل
نازنام: نۆسووڎی
نامۊ تاتەی: عەبدوڵڵا
نامۊ ئەڎێ: صافیە
ساڵۊ پېڎابېیەی: #1946ز#
ڕۊ مەرڎەی: #04-03-2024ز#
یاگۊ پېڎابېیەی: #قەڵاگا_نۆسووڎە_ هۆرامان#
یاگۊ مەرڎەی: #نۆسووڎە_هۆرامان#

$ژیۋاینامە$
جەمیل ئەحمەدی، ئەشناسیا بە جەمیل نۆسووڎی دلۍ دەگاو قەڵاگای سەر بە پایتەختو لهۊنی، شارەکڵەو نۆسووڎۍ، هۆرامانو وەرکۆتی ساڵەو (1946ز) ئامان دنیا، پېسە تەمامو خەڵکو ناوچەکەی ژیوایێ ساڎە و سەربەرزانە ژیوان، بەهرەو دەنگوەشی و هونەرو سیاچەمانە چڕیەی تېکەڵ بە ڕۊحیش بییەن، هەر زوو تاوانش ئا بەهرە تەڵاینەیە وەرجەسە بکەرۊن، بە ئاسانی دەسش یاوان قولۍ بەرزەو سیاوچەمانەی و بە دەنگە سیحراویەکەیش دانش گۊشۍ خەڵکی و کەش و کۊیرە.
مامۊسا جەمیل فرەو عومریش بە گۊرانی واتەی و خزمەت بە ھونەر و فەرھەنگو کوردەسانی گوزەرنان، ساڵەو (1966ز) دەسش کەردەن بە گۊرانی واتەی، ساڵەو (1970ز) یەکەم نوارەش چەنی مامۊسا عوسمانی تۊمارە کەردېنە.
دەنگو مامۊسا جەمیلی لاو تەمامو خەڵکو هۆرامانی و بەرو هۆرامانیۆ وەش و دڵگیرەن.
دەنگو کاک جەمیلی کە هەمیشە پېسەو دەنگو بەقا بەرزڵەی و داڵانی و بنارو تەختو سانی بېیەن بە سامفۆنی سرووشتە جوانەکەو هۆرامانی و بە ئەژنیەیش دڵوەشی بەخش بېیەن بە
خەڵکە بەشمەینەتەکەو ئاگەی و جەشیوەن و چەمەرەنە خەمڕەمنو دڵانی و جە شاڎییەنە شاڎی بەخشو دڵ پەڕداخا.
پەی ماوەو چل ساڵان مامۊسا جەمیل پېسە یۊ جە یەرەپاکا گۊرانیۍ سیاوچەمانەی خەریکو چڕیەی و تۊمارکەردەی بەزمە ڕەسەنەکان.
کاک جەمیل گۊرانیواچ، گۊرانی ئەشناس، گۊرانی ساز، یۊ بۍ جە کۊڵەکە بنەڕەتییەکا دنیاو سیاوچەمانەی و پاڎشاو ھونەرو گورانیۍ ھۆرامیۍ، کۊڵەکێوە هېقمە جە یەرەپاو سیاوچەمانەی (عوسمان هۆرامی_ حەمەحسێن کێمنەی_ جەمیل نۆسووڎی)، کە تاواشان بناغەو مەدرەسەو سیاوچەمانەی بنیارە. ھەرکەس گەرەکش بۊ نەغمەو، سەڎاو سیاوچەمانەی دراسە کەرۊ، مشوم بە وردی گۊش جە گڵوەو کاک جەمیلی بگیرۊن، تاکو بزانۊ چ ئاسێوەنە بیېنە، کاک جەمیل سەلېقێوە زەریفش بەکار ئاردەن، چن بینیش پەی واردەنۆ، چن وە چکونە کەلیمەکا دریژ کەرۊوە، وە چکۊنە بەرزی و نزمیشان مدۊ پەنە.
مامۊسا جەمیل بە وەشفکری و وەشسەلېقەیی و ژیرانەو وېش دلۍ گردو کەلیمەکانە، وەشتەرینېشا هۊرچنۍ و ڕېک و پېکېشا کەرۍ و ۋرازېشا یۊیرە و بەرېشا چېرو واتەو مووسیقای کۊنو زوانی ئەڎایی وېش (هۆرامی)، کەرېشا بەزمۍ دڵ نشینۍ، تاکو هەم زوانی ئەڎایی وېش پارېزنابۊش و هەم دڵو خەڵکیش شاڎ و وەش کەردەبۊ، ئی هەرمانەو مامۊسا جەمیل نۆسووڎییە ئڼە بە نرخەو بەرزە بۍ، ئڼە خاس نیشتېبۍ دڵو خەڵکی، پەی زەمەنێ درېژی ئا نشینگایە جیانازۍ.
کاک جەمیل هامشانو هونەرەکەیش، پەی ساڵانێ وېش و سیاوچەمانە و تفەنگەکەش کەشەکا هۆرامانینەو دلۍ تاش و تەۋەنەکا کۊساڵانی و شاهۊینە خەباتش پەی ئازاڎی و ژیوایێ سەربەرزانەی کەردەن.
کاک جەمیل نۆسووڎی دمای تەمەنێ جە خزمەتکەردەی بە هونەرو گورانیۍ هۆرامانی و زیاتەر هونەرو سیاوچەمانەی، تاریخو (04-03-2024ز) پەی هەتایی جیاشئاستیمۍ و بارگەش پېچاوە پەی دنیاو باقی، هەر دلۍ شارو نۆسووڎی، زید و ماواو وېشەنە ئەسپەردەکریا. مەردەی کاک جەمیلی خەمی قووڵش ۋستەنە دلۍ دڵو تاک بە تاکو هۆرامییەکاو ئانېشا هەکە عاشقۍ دەنگە ڕەسەنه ئاهووراییەکەیش بېنۍ.
ئېژا حەمەو حەمەسەعیڎی، شالیارو شالیارگاو ڕۊشنۋیری و لاوا ماتەمنامێوەش پی بۊنۆ وەڵاکەردۆ:
بۆنۆ مەرگو هونەرمەڼی نامی مەحاڵەکێما و یۊ جە کۊڵەکە هێقمەکا سیاوچەمانەی مامۊسا جەمیل ئەحمەڎی ئەژناسیا بەجەمیل نۆسووڎی، سەرەوەشی جە کەس وکار و دۊس و ڕەفېقاش و عاشقا دەنگیش کەرونە.
هەروەخت باس و سیاوچەمانەی، وردەبەزم، دەرەیی کریۊنە ، نامۍ کاک جەمیلی مێنە، بەتەنیا وېش قەڵێوە بۍ پەی پارېزنای ڕەسەنیبیەی هونەرو هۆرامانی.
جارێتەر بەنامۍ وېم و شالیارگاو ڕۊشنویریۆ هامخەمو خەڵکو هۆرامانی و کەسوکارەکەیشەنا.
ڕۊحش شاڎو ڕاش ئەوەنەبڕیێبۊ.
شاعېر و نویسەر جەلیل عەباسی، ئەپېسە کۆتەن تاریفۍ کاک جەمیلی:
نیم وە سەرینت زار زار بناڵوو
خاک یانەی نۆت وە چەم بماڵوو
وەڵتەرێ بە دڵ و دەروونێ وەش واتەبێم پەیت:
‍ قڵوەز
قریوەش جە سەرچەمەو حەنجەرەیتۆ گرتەن.
وەزڵیە
سەرچۆپی نەغمەو تۆش دەسۆن و سەرمەسانە سەما کەرۊ
زەماوندگاو عەشقینە.
تیشکەو دەنگیت
وەستە پەشتەو حەوزەلارەی و
تریفەو عەشقیش پژگنا هەراتەرە.
نەڵکمین باڵاجامو وەشەسیاییش گرت پېشوازش،
تا ڕاو مارانی برمانۆوە سۊزو سەدایتەنە
تا کێمنە شاباشو چریکەیت وارنۆ باڵاو گەچینەیرە
تا دەربەنو شەوقو ئوسمانی دەنگێ بدۆوە:
مامۊساو گۊرانیا.
چەوساوەن
دماگەلەکەرە شۆخەکێ سیاچەمانەی
هەوارش جە هەیاتو سۊزو ئوسمان و حمەحسێنیۆ فاڕاوە نوەیجەڕو چریکەی ئاشقەوماشقەو ئوسمان و جەمیلی.
دەنگتا ئیتر
مینا لۆلاو باخو هارمۆنیای ئاوێزان بی.
دەنگت ئێتر
بی تاو ترازیەکا، کېشمانو چریکەو داوودیگڵوەو بەقە شەلیشا پەنە کریێ.
ئیسەیچ.... ئاااااااخ، ئیسەیچ بە دەروونێ شێویا و دڵێ پەڕ و دیدېوە تەڕۆ، چەمەرییەو کۆچی بێنازیت گېڵنوو:
قڵوەز یەند شیوەنت پەی کەرۊ، چەمەو هەرساش وشکیۆرە..
وەزڵیە بووڵاوەو بێنازیت پیمۆ و
هەرات پەشتیش مەڕیەنە چېرۆ باری قورسو کەژاوەی تەنیاو کۆچیتەنە.
ئێسە، عوسمان و حمەحسێن، پێوەرە ملانە دڵێ گڵوێ غەریبانێت و تەوەرگەو شیوەنو (ڕەفێق ئای، کەسم ئای) وارنارە سەرو نۆسووڎەێرە.
منیچ حەسرەتاوەو بێتۆیی نۊشوو و ناڵنوو:
مەرگت دېوە لوول خەمان دېونان
چوون ئاهووی تەنیا سەر لێم شێونان.
یانەی نۆت پیرۊز... ڕەوانت ئارام و یادت هەمیشە سەوز مامۊساو سیاوچەمانەی، ڕەفێقی گېیانی.
کۊچی دمایینو مامۊسا جەمیلی، هەرچی قەڵەم بەدەسۍ هۆرامانی بېنۍ چڵاکنێشەرە، خامەشان نیا وەبانی سەفحە، واچۍ و دەسەواچۍ ڕەنگینۍ و بۊ وەشۍ، تېکەڵ بە خەمگینییەکا دەنگو کاک جەمیلیشان متېرە.
نویسەر و شاعېر کاک سوهەیب فاروق ئەپېسەش نویستەن:
منویسوتەوە بە هەنگووری
موانووتەوە بە دڵ
مژنەوتۆ بە یاسینەو سیاچەمانێ، فەڵەک ئایێ
هەی کە بییەت داڵانیی بەرزوو ئاواتا
هەی کە گڵویت
هیلیانەو هەزارا چێڵە خەمبارا
تەوەن
تەوەن.
نەوسووڎەو بەرزەچڕێتنە
دەرێو هاژەش مێرە وارێ،
دڵێ مەیل مەیل لەترێ مڎۆ
خەمێ کەیل کەیل عەشقی ژەنۆ
هەی کە سۊزت هەزاران زەڵمێ سەرشێتێ
تەڵان
تەڵان.
بازە با ماتیۆ ئی سەنگێ
با لاڵیۆ ئی دەورانە
بازش... بازش... بازش
با ئی دڵە حەر بێکەسیۆ
با ئی هۆرە حەر گرمنۆ و حەر نەوارۆ
هەی کە قوولەت وارانوو ئەوەڵ وەهاری
خوڕەم
خوڕەم.
ڕابەڼانوو مەراقێنە
تۆ شکە بەرێنا و پێکێ شیعرە
دڵێ مەڕیا و ئاواتێ دوور
هۆمێڎێ پیر و پەڕوو پیاڵێ شەرابی سوور
خواڵەداڎێ و زەنگۆڵەوشکە
هەی کە مەیلت مەسیحوو ژیوایێ تازەی
وەهار
وەهار.
هەی هونەرمەڼ![1]