Kürt İstiklâl Komitesi (#Ekrem Cemilpaşa# 'ya göre,(Azadi), #İhsan Nuri Paşa# 'ya göre, (Kürdistan Bağımsızlık Komitesi), #Nuri Dersimi# 'ye göre, (Kürt İstiklâl Cemiyeti)), Kürt aşiret ve nüfuz sahiplerinin kurmuş olduğu, hedef olarak bağımsız bir Kürdistan seçilen Kürt gizli örgütü.
Kuruluş: 1923
Bu örgüt hakkında fazla bilgi yoktur. Dönemin siyasal koşulları nedeniyle üyeleri de gizli tutulmuştur. Cemiyete en büyük destek aşiret liderleri tarafından yapılmıştır bu yüzden cemiyetin önderlik kadrosu aşiret ileri gelenlerinden oluşmaktadır.
$Cemiyetin Bazı Bilinen yöneticileri$
#CİBRANLI HALİT BEY# , Kurucu / başkan
#YUSUF ZIYA BEY# , yönetici / üye
Ali Rıza Bey yönetici / üye
Faik Bey, yönetici / üye
Mela Abdurrahman, yönetici / üye
#SEYIT ABÜLKADIR EFENDI# , üye
$İdamlar$
Cibranlı Halit 20 Aralık 1924'te Erzurum'da tutuklandı ve Süvari Tümen Komutan Vekili Albay Ferit Bey başkanlığında kurulan Bitlis Harp Divanı'nda yargılandı. Hıyanet-i Vataniye Kanunu gereğince verilen karar sonucu 14 Nisan 1925 saat 5.30'da Bitlis'te Yusuf Ziya Bey, Yusuf Ziya'nın kardeşi Teğmen Ali Rıza Bey, Yusuf Ziya'nın damadı Faik Bey ile Mela Abdurrahman ile birlikte kurşuna dizildi. Bitlis Harp Divanı tutanakları günümüze değin açıklanmamıştır.
$Şeyh Said İsyanı$
Şeyh Said'in damadı olan Cibranlı Halit'in ölümünden sonra Şeyh Said aynı amaçlar doğrultusunda bir örgüt yapılanması kurmuştur. Azadi Cemiyeti üyelerinin desteklediği ayaklanma, ordu tarafından bastırılmış ve ayaklanmanın sorumluları idam edilmiştir.
[1]