هۆرامان جە بەڵگەنامېوی عوسمانېیەنە
بەشۊ یەرەمۍ
هۊرگېڵنای: کوورش عەلی ساڵحی
دەقوو بەڵگەنامەکەی :
تلگرافنامە پەی سفارەتوو تارانی:
هۆرامییەکۍ بە حاڵەتی نالەباریوە پەی لاو ئېمە پەناشا ئاردەن و تکاشا ئینەنە کەدەوڵەتوو عوسمانی ناوجی بکەرۊ پەی بەدەسئاردەی بەزەیی و میهرەبان، نزیکوو ویس هەزار کەسۍ جە زاڕۊ و ژەنی ڕووبە سەرحەڎوو ئېمە مېیاو مەویەران، دەوڵەتی عوسمانی شکۊمەند گەرەکش نېیا کە ئەرکوو وەی کەردەیشا بە دەس گېرۆ، بەڵام ئەوەگېڵنای ئېڼە کەسۍ جە ژەن و زاڕۊڵۍ بۍ دەسەڵات پېچەوانەو موسڵمانی و ئینسانییەتین. جا ئەپاسە کە ئەچی ئاژەنە نمەگېڵنمېشاوە چوونکوو ویانېما هەنۍ، تکاتا وەنەم کەرمۍ کە ئەئی دوزەیە بە کەربەدەساو ئێرانی شکۊمەندی بېیاوندۍ و چەنی ئانەیچە تکاو لاڵەو دۊسانەشا پەی بکەردۍ، ئەئینەیچە پەنە زیاڎ بکەردۍ کە ئەر کریۊ و ئی تاوانەو هۆرامییەکا کە ئەنجامشا دان وەشبییە و ڕزایەتوو جەنابوو شای بەدەس بارۊ، ئانەنە کە بە تایبەتی دەوڵەتی شکۊمەند منەتدار مەبۊ و منەت منیەیدۍ سەرما، تکاتا وەنە مەکەرمۍ کە جواب دریۊوەو بکیاندېشوە پەی بەغڎای.
تلگرافنامە پەی وڵایەتوو (بەغڎا) ی:
تلگرافنامەکەتا دەربارەو ئاوارەبېیەو نزیکوو ویس هەزار جە زارۊ و ژەنی هۆرامی کە کیاسەبېتا پەیما وانیاوە کە جە ششوو مانگەو ئابی کیاسەبېتا. بە دەلیلوو ئانەیە کە ئەوەگېڵنایشا بە زەبروو زۊر و هېز و چەکی پېچەوانەو ئینسانییەتی و موسڵمانین، داوا جە تارانی کریان پەی بەخشای ئا تاوانەیە کە هۆرامییەکا ئەنجامشا دان. نازم ئەفەندیچ ئا جواویە کە جە ئێران گېرۊ پەی شمە مەکیانۊش .ئەر بەی و ئی داواکاریە جە لاو دەوڵەتوو ئێرانیوە قەبوڵ نەکریۊ، ئیجا لازما جە لاو ئېمەوە ڕاوشۊنێوە گونجاو پەی ئی ئاوارا تەرخان بکریۊ و یاگەنشین بکریا، بەڵام ئەپا مەرجە هیچ جۊرە زیانېوە بە دەوڵەتی ئۆ لای (ئێران) نەیاونا.
سەرنج:
ئی بەڵگەنامە مەگېڵۊوە پەی ساڵەو (1868ز) ، یانی پەی سەردەمو سوڵتان عەبدولعەزیز کوڕو سوڵتان مەحموودی و براو سوڵتان عەبدولمەجیدی یەکۊم . 1876_1861.[1]